_id
stringlengths 16
22
| url
stringlengths 32
58
| title
stringlengths 1
27
| text
stringlengths 100
1.86k
| score
float64 1
1
| views
float64 600
17.4k
| model_name
stringclasses 1
value | query
stringlengths 18
136
|
|---|---|---|---|---|---|---|---|
20231101.nl_208703_12 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Anarchosyndicalisme | Anarchosyndicalisme | Op 17 juli 1936 pleegde generaal Mola en generaal Franco de Spaanse staatsgreep van juli 1936. Toen dit nieuws bekend werd, organiseerde de CNT een algemene staking. Hierbij werd in Barcelona op verschillende plekken barricades opgezet en vielen de CNT-arbeiders de verschillende kazernes van het leger in de stad aan, waardoor ze aan wapens kwamen. De soldaten van Franco werd al snel uitgeschakeld in Barcelona. Direct na de gevechten begonnen arbeiders spontaan de schade te repareren. Grote delen van de productie en diensten in Catalonië werden onder zelfbestuur gebracht, zoals die van textiel, glas, landbouw, zuivel, water, metaal, houtbewerking, gezondheidszorg, tram, onderwijs, kappers, hotels, cafés en bioscopen. De arbeiders kozen vanuit hun midden een bedrijfsraad, die aansloten bij een federatie van de des betreffende sector. De federaties van alle sectoren die onder arbeiderszelfbestuur stonden, verenigden zich in de Economische Raad, waarin de onderlinge handel werd geregeld. Dit gebeurde volgens de principes van het collectief-anarchisme. | 1 | 883.093523 | gpt-4o | Wat was de rol van de CNT tijdens de Spaanse staatsgreep van juli 1936? |
20231101.nl_182756_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Burum | Burum | In de toren van de kerk bevinden zich een klokkestoel met een door Steen en Borchardt gegoten klok uit 1756 en een door Klokkengieterij Eijsbouts gemaakt mechanisch uurwerk uit 1913. Tegenover de kerk staat de in 1878 in eclectische stijl gebouwde pastorie, een middenganghuis. | 1 | 882.348445 | gpt-4o | Wat is bijzonder aan de kerk in Burum? |
20231101.nl_233469_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Codificatie | Codificatie | Codificatie komt al voor sinds de Oudheid. Tot de oudste codificaties behoren de Codex Hammurabi en de Leges duodecim tabularum (Wetten van de Twaalf Tafelen) in het Romeins recht. | 1 | 881.516354 | gpt-4o | Wat zijn enkele van de oudste voorbeelden van codificatie? |
20231101.nl_865236_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Westerbouwing | Westerbouwing | Gedurende de Tweede Wereldoorlog is de Westerbouwing vanwege zijn ligging uit tactisch oogpunt zeer belangrijk voor de Wehrmacht. Het terrein is met een vrij zicht over de rivier de Rijn en de Betuwe een ideale waarnemingspost. Ondanks dat tijdens de Slag om Arnhem in de directe omgeving zwaar wordt gevochten blijft het gebied in Duitse handen. Na de slag richten geallieerde beschietingen vanuit het bevrijde Nijmegen in het gebied zware schade aan en wordt de gehele uitspanning verwoest. | 1 | 880.982199 | gpt-4o | Waarom was de Westerbouwing belangrijk voor de Wehrmacht tijdens de Tweede Wereldoorlog? |
20231101.nl_574094_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Inspannings-ecg | Inspannings-ecg | Treden er wel afwijkingen op, dan kan men meestal een belangrijk eind komen in de richting van een diagnose. Alleen als de patiënt bij een gering vermogen al opgaf, is het onderzoek weinig informatief. | 1 | 880.337226 | gpt-4o | Wat is de waarde van een inspannings-ecg als de patiënt bij een gering vermogen al opgeeft? |
20231101.nl_14247_12 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Strijkkwartet | Strijkkwartet | Ook een toegevoegde zangstem komt voor. Het Tweede strijkkwartet van Arnold Schönberg, waarin een sopraan een gedicht van Stefan George zingt (Ich fühle Luft von anderem Planeten), geldt als een beslissend scharnierpunt in de ontwikkeling van de 20e-eeuwse muziek. | 1 | 879.992402 | gpt-4o | Wat is het belang van het Tweede strijkkwartet van Arnold Schönberg in de 20e-eeuwse muziek? |
20231101.nl_1901843_11 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zombieland | Zombieland | Een running gag in de film is dat Columbus steeds een lijst regels paraat heeft die volgens hem cruciaal zijn om een zombie-invasie te overleven. In totaal heeft hij 33 van deze regels, maar deze worden niet allemaal genoemd in de film. Enkele van de regels zijn "niet de held uithangen", "geen stripclubs binnengaan", "controleer altijd de achterbank van de auto", "kijk uit in toiletruimtes en badkamers", "houd een Zwitsers zakmes achter de hand" en "zorg voor een partner die kan vechten". | 1 | 878.002948 | gpt-4o | Wat zijn enkele van de overlevingsregels van Columbus in de film Zombieland? |
20231101.nl_49108_16 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Overbevissing | Overbevissing | De situatie in het water verschilt van die op het land, omdat de productie die door de mens wordt benut begint bij niveau 3, terwijl op het land grotendeels het trofische niveau 1 wordt benut. Voor de menselijke voedselvoorziening is deze ontwikkeling dan ook niet zo ongunstig, omdat per trofisch niveau een groot verlies aan biomassa optreedt (circa 90%). Het feit dat het gemiddelde trofische niveau van de vangst afneemt, kan overigens ook worden verklaard door het toenemen van visserij op lagere trofische niveaus (bv. sardien) en gelijk blijvende vangsten van vissen op hogere trofische niveaus (tonijn). | 1 | 876.589626 | gpt-4o | Wat is het effect van overbevissing op verschillende trofische niveaus in het water? |
20231101.nl_163673_16 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaapvaart | Kaapvaart | Ook in Oostende waren kapers actief. Het was hier dat Jan Baert zijn ervaring opdeed alvorens terug te keren naar Duinkerke. | 1 | 874.491988 | gpt-4o | Waar deed Jan Baert zijn ervaring op als kaper? |
20231101.nl_824175_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Fotonica | Fotonica | Praktische toepassingen van fotonica zijn te vinden in heel veel sectoren. Zo zijn er beeldschermen voor computers, webcams, lasers om cd- en dvd-schijven te lezen en schrijven, leds voor aanduiding, halfgeleiderlasers of leds en diodes voor communicatie over optische vezels, camera's voor bewaking, nachtzichttoestellen, optische systemen om wapens te richten, optische temperatuurmeting, infraroodkijker enzovoort. Ook een zonnecel om de energie van zonlicht om te zetten in elektriciteit valt daaronder. | 1 | 871.84287 | gpt-4o | Wat zijn enkele praktische toepassingen van fotonica? |
20231101.nl_890264_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunming | Kunming | Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Kunming de basis van de Flying Tigers, een Amerikaanse vrijwilligerseenheid van jagerpiloten die China in 1941 en 1942 tegen Japan hielpen verdedigen. Het was ook het eindpunt van belangrijke aanvoerlijnen van de geallieerden. Zij voerden per vliegtuig over de Himalaya of per vrachtwagen, over de Birmaweg en Ledoweg, militaire goederen aan zodat China de strijd tegen de Japanners kon voortzetten. | 1 | 871.592932 | gpt-4o | Wat was de rol van Kunming tijdens de Tweede Wereldoorlog? |
20231101.nl_321294_7 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Ro-d-Ys | Ro-d-Ys | In het blad Musicmaker verscheen eind 2006 een uitgebreid artikel over de Ro-d-Ys naar aanleiding van een interview met Wiechert Kenter. | 1 | 870.634795 | gpt-4o | Wat is er in het artikel van Musicmaker uit eind 2006 over de Ro-d-Ys besproken? |
20231101.nl_82387_7 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Pingjum | Pingjum | Op 16 april 1945 begon in Pingjum een hevig gevecht tussen eenheden van het Canadese Eerste Leger, die naderden vanuit de richting Witmarsum en een groep Duitse scherpschutters die de aftocht van Duitse troepen over de Afsluitdijk moesten beveiligen. De Canadezen beschoten het dorp en de omliggende boerderijen met hun artillerie. Als gevolg hiervan werd het dorp gedeeltelijk verwoest. Ook werden zo goed als alle boerderijen ten zuiden en westen van het dorp in brand geschoten. Na afloop van het gevecht werd er geplunderd. Er vielen 53 slachtoffers, te weten 6 burgers, 1 Canadees en 46 Duitse militairen, hieronder een gedeserteerde Duitse soldaat, die als boerenknecht in het dorp was ondergedoken. Hij werd vermoedelijk door een misverstand standrechtelijk geëxecuteerd. | 1 | 868.546918 | gpt-4o | Wat gebeurde er in Pingjum op 16 april 1945? |
20231101.nl_27535_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoogdruk | Hoogdruk | Flexografie of flexodruk is een vorm van hoogdruk die voornamelijk wordt toegepast voor het bedrukken van verpakkingen en decoratiemateriaal. Daarbij wordt een flexibele drukvorm gebruikt van rubber of van kunststof zoals fotopolymeerplaten. | 1 | 866.642259 | gpt-4o | Wat is flexografie en waarvoor wordt het voornamelijk gebruikt? |
20231101.nl_2608_21 | https://nl.wikipedia.org/wiki/1864 | 1864 | 17 - De wereldpremière van de opera La belle Hélène van Jacques Offenbach vindt plaats in het Théâtre des Variétés te Parijs. | 1 | 865.510135 | gpt-4o | Wat is de wereldpremière van de opera La belle Hélène van Jacques Offenbach? |
20231101.nl_503198_14 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Clusteranalyse | Clusteranalyse | In de cladistiek worden plesiomorfieën (primitieve kenmerken) binnen de onderzochte groep van objecten licht, maar juist de synapomorfieën (afgeleide kenmerken) zwaar gewogen. | 1 | 863.332696 | gpt-4o | Wat is het verschil tussen plesiomorfieën en synapomorfieën in de cladistiek? |
20231101.nl_2292138_14 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Beschermgas | Beschermgas | Argon wordt vaak ongemengd gebruikt bij het lassen van aluminium en andere non-ferrometalen, maar het wordt ook wel gemengd. Zo wordt er soms 25-50% helium toegevoegd voor een diepere doordringing. Ook worden er wel kleine hoeveelheden zuurstof of koolstofdioxide toegevoegd om de boog te stabiliseren en te voorkomen dat hij uitwaaiert. | 1 | 863.328113 | gpt-4o | Waarom wordt helium toegevoegd aan argon bij het lassen van aluminium? |
20231101.nl_505050_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Boren | Boren | Bij het opboren wordt eerst een gat met een kleine diameter geboord, om vervolgens geleid door dat gat een groter gat op die plaats te boren. Dit proces wordt gebruikt voor het boren van diameters die te groot zijn om in een keer te kunnen boren. Hierbij mag de diameter van een boor niet groter zijn dan die van de kern van de volgende boor, om happen door het gereedschap te voorkomen. Bij een spiraalboor betekent dit dat de diameter van een boor niet meer mag zijn dan 0,3 maal de diameter van de volgende boor. Bij uitdraaien met behulp van een draaibank kan ook gewerkt worden met een asvormig gereedschap met uitstekende beitels die materiaal afnemen van de wand van het gat. | 1 | 860.746385 | gpt-4o | Wat is het proces van opboren en welke regels moeten worden gevolgd bij het gebruik van verschillende boormaten? |
20231101.nl_362112_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Motorpost | Motorpost | Tussen de tweede helft van de jaren zeventig en de eerste helft van de jaren tachtig werden de motorposten overgeschilderd in een combinatie van de nieuwe NS-huisstijl (geel) en de PTT-huisstijl (rood). Door de privatisering van de PTT werd de huisstijl vanaf 1989 opnieuw aangepast. Sinds de jaren zeventig reden ze voornamelijk met de speciale postwagens type Hbbkkss. | 1 | 859.609757 | gpt-4o | Wanneer werden de motorposten overgeschilderd in de nieuwe NS- en PTT-huisstijl? |
20231101.nl_13223_10 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Londinium | Londinium | Tussen 190 en 220 werd ten noorden, oosten en westen van het stadsgebied een muur gebouwd die tegen het einde van de 3e eeuw tot de Theems reikte. De precieze redenen voor de aanleg van deze London Wall zijn onduidelijk, maar dit gebeurde in een periode dat ook rondom veel andere Britse steden een stadsmuur werd gebouwd. Rond het jaar 200 werd de Romeinse provincie Britannia in tweeën gedeeld. Londinium werd nu de hoofdstad van de provincie Britannia Superior. In de loop van de 3e eeuw werden de verhoudingen onrustiger; de stad schijnt het doel te zijn geweest van aanvallen door verschillende barbaarse groepen, waaronder de Saksen die de stad vanaf de Theems zouden hebben aangevallen. | 1 | 858.433407 | gpt-4o | Waarom werd de London Wall rond Londinium gebouwd? |
20231101.nl_263705_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Assimilatieverlichting | Assimilatieverlichting | Alle fotonen, van blauw tot rood (400 tot 700 nm), worden gebruikt voor de fotosynthese, maar dit gebeurt niet voor elke foton met hetzelfde rendement. We hebben hier te maken met de ‘plantgevoeligheidskromme’. | 1 | 858.387764 | gpt-4o | Wat is de plantgevoeligheidskromme bij assimilatieverlichting? |
20231101.nl_60249_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Agamen | Agamen | Agamen hebben altijd een opgerichte lichaamshouding, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de gekko's, die de poten zijwaarts houden. Ze hebben goed ontwikkelde poten, vooral de achterpoten. Soorten met rudimentaire (onderontwikkelde) poten of geheel pootloze soorten of komen niet voor. Agamen hebben meestal een dorsaal (van bovenaf) afgeplat lijf, ze zijn breder dan hoog. Sommige agamen hebben een leguaanachtig uiterlijk met een langgerekt lichaam dat zijdelings is afgeplakt, zoals de loendoek (Calotes cristellatus). Andere soorten hebben juist een sterk gedrongen uiterlijk met een plat lichaam en een korte staart, zoals de paddenkopagamen uit het geslacht Phrynocephalus. Veel soorten zijn bodembewoners die in kieren en spleten vluchten bij gevaar. | 1 | 855.2337 | gpt-4o | Wat is de lichaamshouding van agamen in vergelijking met gekko's? |
20231101.nl_15519_9 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Medezeggenschap | Medezeggenschap | Landelijk houden organisaties als de Landelijke Studentenvakbond en het Interstedelijk Studenten Overleg zich bezig met de vertegenwoordiging van studenten. Voor personeel is bijvoorbeeld, net als in het primair en voortgezet onderwijs, de Algemene Onderwijsbond actief. | 1 | 854.291415 | gpt-4o | Wat doet de Landelijke Studentenvakbond voor studenten? |
20231101.nl_378908_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Wielwebspinnen | Wielwebspinnen | Wielwebspinnen maken hun web bij voorkeur 's nachts of in de vroege ochtend, tenzij dit door stormachtig weer niet mogelijk is. Men kan daardoor vaak op allerlei tijdstippen overdag spinnen bij het maken van webben betrappen. Omdat de webben door prooidieren worden beschadigd, moeten ze geregeld worden vernieuwd. Voorts neemt de kleefkracht van de vangspiraal binnen enkele dagen sterk af. Meestal wordt daarom elke dag een nieuw web gebouwd; het oude web wordt daarbij vaak eerst opgegeten, kleine gevangen insecten incluis. | 1 | 852.131154 | gpt-4o | Waarom bouwen wielwebspinnen meestal elke dag een nieuw web? |
20231101.nl_280719_7 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Riethoven | Riethoven | In het interieur bevinden zich twee neogotische altaren, waarvan een uit 1903, vervaardigd door Jan Custers. Verder een preekstoel waarop de afbeelding van Willibrord is afgebeeld, die een model van de oorspronkelijke kerk draagt. Ook is er een kruisbeeld uit 1500, waarvan de polychromie voor een deel nog intact is. Hierbij hangt een schilderij van bisschop Martinus Riethovius. Sinds de restauratie van 1981 is de oude beschildering van het plafond weer zichtbaar. | 1 | 851.489398 | gpt-4o | Wat is er bijzonder aan het interieur van de kerk in Riethoven? |
20231101.nl_2112_7 | https://nl.wikipedia.org/wiki/1820 | 1820 | april - De Deen Hans Christian Ørsted ontdekt het elektromagnetisme. Hij demonstreert hoe een draad waardoor een elektrische stroom loopt, in staat is om een uitwijking te veroorzaken van de naald in een kompas. | 1 | 851.357021 | gpt-4o | Wie ontdekte het elektromagnetisme in 1820? |
20231101.nl_4204046_10 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Reverse-Flash | Reverse-Flash | De vierde Reverse-Flash, ook bekend onder de naam Zoom, verscheen voor het eerst in The Flash: Secret Files & Origins #3 (November 2001), maar werd pas officieel een superschurk in The Flash (vol. 2) #197 (Juni 2003). Zijn echte naam is Hunter Zolomon. Hij is vooral een tegenstander van Wally West. Anders dan de andere versies van Reverse-Flash heeft hij geen connectie met de Speed Force, maar verkrijgt supersnelheid door manipulatie van de tijd. Hierdoor is hij nog sneller dan The Flash zelf. | 1 | 850.437219 | gpt-4o | Wie is de vierde Reverse-Flash en hoe verkrijgt hij zijn supersnelheid? |
20231101.nl_773045_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Fixkes | Fixkes | In januari 2010 bracht Fixkes de single Rock-'n-Roll uit, als voorproefje voor hun tweede album Superheld, dat uitkwam in maart 2010. In oktober 2010 stapte bassist Johan Pauwels uit de groep om meer tijd te hebben voor zijn privéleven. Ook percussionist Joris Van den Broeck verliet de band. In de plaats kwam Mike Engels (Freestyle Fabrik, We Are Not), die als gast al te horen was op de eerste twee albums. Hij nam gitaar voor zijn rekening, Sam Valkenborgh verhuisde naar de bas. | 1 | 848.004413 | gpt-4o | Waarom verliet bassist Johan Pauwels de band Fixkes in 2010? |
20231101.nl_180948_9 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Batesmethode | Batesmethode | De afgelopen jaren heeft de toegenomen interesse in alternatieve geneeswijze geleid tot een grotere populariteit van de Batesmethode en andere methodes met oogoefenprogramma’s.Natuurlijkzien | 1 | 847.307438 | gpt-4o | Wat is de Batesmethode? |
20231101.nl_2862334_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/FRISC | FRISC | De Telegraaf schreef op 15 oktober 2011 een artikel waarin de boten als levensgevaarlijk werden neergezet. Hierdoor ontstond onrust binnen het Ministerie van Defensie en de Tweede Kamer. Zo zouden de stoelen tijdens een proefvaart bij bochten met hoge snelheid afbreken en de rubberen tube scheuren. In een brief aan de Tweede Kamer reageerde minister Hillen op kamervragen over proefvaarten met de FRISC. Het zou gaan om eerdere proeven met een civiel model en een andere versie van het vaartuig. Een testteam van mariniers zocht de grenzen op om de zwakke punten te ontdekken. Naar aanleiding van de proefvaarten zou de fabrikant MST meer dan 70 aanpassingen hebben gedaan. | 1 | 846.979607 | gpt-4o | Wat was de reactie van minister Hillen op de kamervragen over de proefvaarten met de FRISC? |
20231101.nl_96884_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/L%27Orfeo | L'Orfeo | Het is bruiloftsfeest van zanger-musicus Orfeus en Eurydice in de vallei. Nimfen en herders dansen en Nimfen zingen hymen tot de god van het huwelijk Hymenaeus, opdat hij vrede en geluk zou brengen voor het bruidspaar. | 1 | 846.56893 | gpt-4o | Wat gebeurt er tijdens het bruiloftsfeest van Orfeus en Eurydice in de vallei? |
20231101.nl_5167689_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/3%25 | 3% | Rodolfo Valente als Rafael Moreira, egocentrisch, zelfzuchtig, sarcastisch en geneigd om alles te doen om maar te slagen voor het proces, zelfs valsspelen. Hij verschuilt zijn geheimen en gelooft dat het doel de middelen heiligt. (seizoen 1 t/m heden) | 1 | 846.220132 | gpt-4o | Wie is Rafael Moreira in de serie "3%"? |
20231101.nl_34042_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Recitatief | Recitatief | Als de melodie een belangrijke rol vervult, wordt gesproken van een arioso als overgang naar de aria. | 1 | 843.026343 | gpt-4o | Wat is een arioso in de muziek? |
20231101.nl_49691_9 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Offa | Offa | Offa's afkomst wordt gegeven in de Anglian collection, een verzameling van genealogieën die afstammingslijnen van vier Mercische koningen beschrijven. Alle vier de afstammingslijnen gaan terug op Pybba, die vroeg in de zevende eeuw over Mercia heerste. Offa's lijn loopt via Pybba's zoon Eowa en vervolgens over drie generaties: Osmod, Eanwulf en Offa's vader, Thingfrith. Æthelbald, die het grootste deel van de veertig jaar voor Offa koning van Mercia was, was volgens deze genealogieën ook een afstammeling van Eowa: Offa's grootvader, Eanwulf was een achterneef van Æthelbald. Eanwulf kreeg door Æthelbald grond toegewezen op het grondgebied van de Hwicce, en het is mogelijk dat Offa en Æthelbald van dezelfde familietak afkomstig waren. In een charter verwijst Offa naar Æthelbald als zijn bloedverwant, en Headbert, Æthelbalds broer, zou volgens getuigen in de charters na Offa aan de macht komen. | 1 | 842.146724 | gpt-4o | Wat is de afkomst van koning Offa volgens de Anglian collection? |
20231101.nl_535402_17 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Etalage | Etalage | Velerlei tussen- en nevenvormen zijn denkbaar, die bovendien aan mode en aan vernieuwing onderhevig zijn. Soms is een etalage in eigenlijke zin zelfs overbodig: een winkel die deel uitmaakt van een landelijke kruideniersketen, kan, als die keten ook nog de marktleider is, volstaan met een logo. | 1 | 841.110453 | gpt-4o | Waarom kan een landelijke kruideniersketen soms zonder etalage volstaan? |
20231101.nl_181924_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Luminisme | Luminisme | De uitdrukking "luminisme" werd vanaf 1910 ook toegepast in Nederland op de latere fase van het Nederlands impressionisme, dat in feite stilistisch verwant is met het Franse fauvisme en het Duitse expressionisme. Het werd beoefend door onder anderen Jan Sluijters, Leo Gestel, Piet Mondriaan en Jan Toorop. | 1 | 840.96808 | gpt-4o | Wat is luminisme in de context van de Nederlandse kunst vanaf 1910? |
20231101.nl_203989_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Hulsberg | Hulsberg | Hulsberg ligt op het Centraal Plateau op een hoogte van ongeveer 130 meter. Vanaf Hulsberg stroomt de Hulsbergerbeek in noordoostelijke richting naar de Geleenbeek. Langs deze beek ligt het natuurgebied Hulsberger Beemden. | 1 | 840.290197 | gpt-4o | Wat is de hoogte van Hulsberg? |
20231101.nl_52867_12 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Tonaliteit | Tonaliteit | Bitonaliteit is het verschijnsel waarbij twee tegelijk klinkende stemmen een duidelijk verschillend tooncentrum hebben. De horizontale coherentie in elke respectievelijke stem stuurt naar een verschillend tooncentrum. | 1 | 838.094041 | gpt-4o | Wat is bitonaliteit in muziek? |
20231101.nl_4020_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Probus | Probus | Eenmaal erkend door de senaat, versloeg hij de Franken, Vandalen en Bourgondiërs aan de Rijn en de Donau. In 278 werden de Vandalen volledig uit Illyricum verdreven. | 1 | 837.751986 | gpt-4o | Wie versloeg de Franken, Vandalen en Bourgondiërs aan de Rijn en de Donau? |
20231101.nl_105329_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Navassa | Navassa | In 1889 vond er een opstand plaats onder de arbeiders, waarbij vijf blanke opzichters werden vermoord. Hierop werden alle arbeiders naar de Verenigde Staten gebracht. Zeventien van hen werden veroordeeld in een zaak die veel aandacht van de zwarte gemeenschap kreeg. In de verdediging voerden zij aan dat het eiland geen onderdeel van de Verenigde Staten was, en dat de wet van dit land er dus niet gold. Het Hooggerechtshof bepaalde daarop dat het eiland onderdeel van de Verenigde Staten was. Daarna werden er andere arbeiders naar het eiland gebracht, en de omstandigheden verbeterden niet. Het lukte een arbeider om een brief aan president Benjamin Harrison bezorgd te krijgen, waarop deze een schip naar het eiland zond om de situatie te onderzoeken. Dit luidde het einde in van de guanoproductie op Navassa, te meer ook omdat meststoffen rond die tijd gemakkelijker elders verkrijgbaar waren. | 1 | 837.141498 | gpt-4o | Wat was de aanleiding voor het einde van de guanoproductie op Navassa? |
20231101.nl_159386_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Ontwerppatroon | Ontwerppatroon | Er zijn in de literatuur veel verzamelingen van patronen verschenen. Daarbij is normaal geworden per patroon een beschrijving te geven waarin een aantal standaard onderdelen voorkomt. Als voorbeeld noemen we de "normale" onderdelen van softwarepatronen: | 1 | 837.00287 | gpt-4o | Wat zijn de standaard onderdelen van softwarepatronen volgens de literatuur? |
20231101.nl_4086103_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Liquidambar | Liquidambar | Liquidambar styraciflua L. – (oostelijk Noord-Amerika van New York tot Texas en ook oostelijk van Mexico tot Honduras). | 1 | 836.441684 | gpt-4o | Waar komt de Liquidambar styraciflua oorspronkelijk vandaan? |
20231101.nl_202076_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Genderen | Genderen | In 1944 werd het dorp vrijwel geheel verwoest door geallieerde beschietingen. De Bergsche Maas vormde namelijk de frontlinie tussen het bevrijde zuiden en het nog bezette noorden. | 1 | 834.836601 | gpt-4o | Wat gebeurde er met het dorp Genderen in 1944? |
20231101.nl_3956058_35 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Centrifugaalcompressor | Centrifugaalcompressor | De eenvoudigste uitvoering is een waaier met radiale schoepen. Het is echter ook mogelijk om de schoepen achterover te laten hellen. De helling van de schoepen heeft invloed op de drukopbouw die de compressor kan leveren. In de compressorkarakteristiek die hierna getoond wordt staan de werkpunten voor elk toerental op lijnen die een zekere helling hebben in het diagram. Als de compressor radiale schoepen heeft lopen die lijnen vrijwel vlak, en bij hellende schoepen gaan de lijnen hellen. Hoe groter de schoephelling (Engels: backward sweep), hoe minder druk de compressor kan opbouwen en hoe meer de prestatiecurve gaat hellen. Toch kiest men vaak voor schoepen met een zekere helling, omdat de regelbaarheid van de compressor in het proces daarmee beter wordt. Een compressor met een vlakke curve is in een proces met constante druk, zoals een koelproces, moeilijk te regelen. | 1 | 834.363728 | gpt-4o | Wat is het effect van de helling van schoepen op de drukopbouw in een centrifugaalcompressor? |
20231101.nl_31996_9 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Schaaf | Schaaf | Een vergelijkbaar stuk gereedschap is het zogenaamde davidschaafje, die met een soortement scheermesje werkt. Dit wordt vooral gebruikt voor kleine correcties, bijvoorbeeld om fineerranden af te werken. | 1 | 832.529434 | gpt-4o | Wat is een davidschaafje en waarvoor wordt het gebruikt? |
20231101.nl_3973678_10 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Serfaus-Fiss-Ladis | Serfaus-Fiss-Ladis | De Sonnenbahn Ladis-Fiss is de verbindingslift voor Ladis met de rest van het gebied. De lift begint op een hoogte van 1210 meter in Ladis en gaat naar 1550 meter in Fiss. Daar wordt het gebouw gedeeld met de Möseralmbahn. Er wordt een totale lengte van 2900 meter afgelegd door de lift. De gondel heeft een tussenstation die toegang geeft tot het kinderland van Fiss. Er is plek voor zes personen in deze lift. | 1 | 832.011284 | gpt-4o | Wat is de functie van de Sonnenbahn Ladis-Fiss in het skigebied Serfaus-Fiss-Ladis? |
20231101.nl_857495_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Drinkgelag | Drinkgelag | Van de Germanen is ook informatie over drinkgelagen overgeleverd. Ook in de religieuze voorstellingen van het Walhalla komen ze terug. Daarbij bestaat de zaligheid van het Walhalla in deelname aan de goddelijke drinkgelagen. | 1 | 830.467096 | gpt-4o | Wat is de rol van drinkgelagen in de religieuze voorstellingen van het Walhalla bij de Germanen? |
20231101.nl_247595_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Niers | Niers | De tot 500 meter brede bedding, waardoorheen de Niers vandaag de dag stroomt, is door de Rijn en het landijs gevormd. Ongeveer 200.000 jaar geleden, tijdens de voorlaatste IJstijd (Saale-ijstijd) werd de Rijn door de tot aan de Schaephuysen-hoogte reikende gletsjers naar het westen gedrongen. Men kan vandaag de dag aan de tot 2 meter hoge terrasranden van de Niers-uiterwaarden het toentertijd onstande oerstroomdal herkennen. | 1 | 830.311334 | gpt-4o | Hoe is de bedding van de Niers gevormd? |
20231101.nl_210062_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Olmen | Olmen | Het belangrijkste culturele evenement dat het folkloristisch karakter van Olmen hoog houdt, is carnaval. Elk jaar wordt carnaval in Olmen uitbundig gevierd. Op zondag is er een carnavalsbal. Hier begint carnaval voor de volwassenen. De volgende dag gaan kinderen en partijen in de voormiddag verkleed van deur tot deur ‘bedelen’. Ze zingen liedjes, waarvoor ze dan snoep of een centje krijgen. | 1 | 827.604837 | gpt-4o | Wat is het belangrijkste culturele evenement in Olmen? |
20231101.nl_97118_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Goggomobil | Goggomobil | De Goggomobil TS 2+2 coupé werd geïntroduceerd op de IFMA-tentoonstelling van 1957 naast de verbeterde sedan. Hij was beschikbaar als TS250, TS300 en TS400, het getal geeft de cilinderinhoud in kubieke centimeters weer. | 1 | 826.54188 | gpt-4o | Wat is de Goggomobil TS 2+2 coupé? |
20231101.nl_790262_12 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Woningnood | Woningnood | Als het om nieuwbouw gaat heeft ook een gemeente een belangrijke rol; zij bepalen de typen te bouwen woningen, de aantallen, prijsklasse, bebouwingsdichtheid en architectuur. Omdat gemeenten via de onroerende zaakbelasting (OZB) meer verdienen aan dure dan aan goedkope woningen is het voor hen aantrekkelijker om dure woningen te laten bouwen. Op die manier verdient een gemeente niet alleen meer, maar trekt ook de voor de gemeente aantrekkelijke hogere inkomensklassen aan. | 1 | 1,574.914824 | gpt-4o | Welke rol speelt de gemeente bij nieuwbouwprojecten? |
20231101.nl_25648_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Jeker | Jeker | De vallei van de Jeker en het omringende vruchtbare land van de Haspengouw was al vroeg een belangrijk cultuurlandschap. Aan de Jeker liggen twee zeer oude steden, Tongeren en Maastricht, die beide claimen de oudste stad te zijn in hun respectievelijke staten. Tongeren was al in de Romeinse tijd een grote stad en de hoofdstad van een civitas. Maastricht was toen nog klein, maar nam in de vroege middeleeuwen de plaats van Tongeren in als vroegchristelijk centrum en handelsplaats. De Jeker speelde ook later een belangrijke rol, binnen de ommuurde steden als bron van relatief schoon water (onder andere voor de leerlooierij en de lakenindustrie) en buiten de stadsmuren als extra verdediging (als stadsgracht en als inundatiegebied; zie onder andere Jekerkanaal en De Kommen). In de 19e eeuw was de rivier, met name in Maastricht, sterk vervuild en een gevaar voor de volksgezondheid, waarna delen werden overkluisd. Door de aanleg van het Kanaal Luik-Maastricht (ca. 1850) en de Maasboulevard (ca. 1960) moest de uitmonding in de Maas tweemaal worden verlegd. | 1 | 1,569.757259 | gpt-4o | Welke rol speelde de Jeker in de ontwikkeling van Tongeren en Maastricht? |
20231101.nl_411887_9 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Acceptatietest | Acceptatietest | Bij een product of dienst die met ICT wordt ondersteund, zal dus niet meer worden gelet op de effectieve werking van het product maar op de totale ervaring. Een appel kan nog zo mooi en gezond zijn; een blauwe van 1 kilo koopt niemand. | 1 | 1,569.557037 | gpt-4o | Wat is een acceptatietest bij een ICT-product of -dienst? |
20231101.nl_24028_11 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Betoging | Betoging | 23 september 1923, Amsterdam, IJsclubterrein, tegen de Vlootwet en de bezuinigingen van het Kabinet-Ruijs de Beerenbrouck II, georganiseerd door de SDAP en het NVV, 70.000 deelnemers. Vooraf waren er 1 miljoen handtekeningen opgehaald. | 1 | 1,569.306267 | gpt-4o | Wat was het doel van de betoging op 23 september 1923 in Amsterdam? |
20231101.nl_2287458_10 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Radiatorkraan | Radiatorkraan | Elektronische kranen hebben ook een handige voorziening waarbij ze wekelijks volledig openen en sluiten om vastzitten van de kraan te vermijden. | 1 | 1,567.865145 | gpt-4o | Wat is een handige voorziening van elektronische radiatorkranen om vastzitten te voorkomen? |
20231101.nl_59449_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Nervi%C3%ABrs | Nerviërs | Caesar heeft een interessante uitweiding over de 'hagen', die typisch blijken te zijn geweest voor het Nervisch gebied (Frans en Belgisch Henegouwen, Waals-Brabant) waar hij in 57 v.Chr. doorheen trok. Die hagen zoomden de velden en de wegen af en hinderden de opmars van Caesar. De Romeinse veldheer kent er een militaire functie aan toe: de Nerviërs hadden geen noemenswaardige ruiterij en streden vooral te voet, waarbij zij door hun hagen in het voordeel waren. In elk geval wijzen deze hagen erop dat langs de grote baan Amiens-Keulen de bossen plaats hadden gemaakt voor cultuurgronden. Zijn beschrijving is best toepasbaar op de 'kanten' of houtwallen rondom de akkers, zoals ze tot voor enkele tientallen jaren haast overal te zien waren. | 1 | 1,567.264273 | gpt-4o | Welke rol speelden de hagen in de militaire strategie van de Nerviërs volgens Caesar? |
20231101.nl_762550_10 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Osteosarcoom | Osteosarcoom | Deze middelen worden in een combinatie gegeven, waarvan gebleken is dat Methotrexaat in hoge dosis, samen met de combinatie Adriamycine-Cisplatin, een zogenaamde MAP-kuur, wel zeer effectief is. Bij oudere patiënten wordt soms gekozen voor een Adriamycine/ Cisplatin kuur (AP). Met een dergelijke combinatie, waarbij een deel van de totale chemotherapie voor, en een ander deel na de chirurgie wordt gegeven (neo-adjuvant), geneest ongeveer 60% van de patiënten. Dus door toevoegen van chemotherapie verbeterde de overleving met ongeveer 50%. Omdat het osteosarcoom een zeldzame ziekte is, is het belangrijk om de behandeling te bundelen in ziekenhuizen waar gewerkt wordt met (inter-)nationale protocollen (TRIALS) voor een osteosarcoom. Deze samenwerking komt tot uitdrukking in klinische behandelprotococollen, zoals het EURAMOS-1 protocol. | 1 | 1,567.158966 | gpt-4o | Wat is de MAP-kuur bij de behandeling van osteosarcoom? |
20231101.nl_12218_30 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Geluidshinder | Geluidshinder | Volgens de Richtlijn Omgevingslawaai moeten alle landen binnen de Europese Unie elke vijf jaar rapporteren over de geluidsbelasting, zodat inwoners daarvan kennis kunnen nemen. Dit moet gebeuren binnen grotere agglomeraties en rondom belangrijke infrastructuur, luchthavens, etc. In de meeste gevallen worden geluidkaarten gemaakt die berekend zijn op basis van gegevens omtrent de geluidsbronnen, als verkeerstellingen, vliegbewegingen en gegevens van de industrie. Het RIVM publiceerde een website waar per postcodegebied een indicatie van de geluidsbelasting door weg-, rail- en vliegverkeer, windturbines en industrie op te vragen is. | 1 | 1,566.922591 | gpt-4o | Wat is de functie van de geluidkaarten die volgens de Richtlijn Omgevingslawaai worden gemaakt? |
20231101.nl_94002_9 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Fosfine | Fosfine | Fosfine is ook ontdekt op Venus, zo maakten astronomen bekend op 14 september 2020, benadrukkend dat dit nog geen bewijs van leven betekende. | 1 | 1,563.638399 | gpt-4o | Wat is fosfine en waar is het ontdekt? |
20231101.nl_142330_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Aromatherapie | Aromatherapie | Wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van aromatherapie is beperkt, hoewel uit in-vitrotesten is gebleken dat een aantal etherische oliën antibacteriële en antivirale effecten heeft. | 1 | 1,563.373454 | gpt-4o | Wat zijn de antibacteriële en antivirale effecten van etherische oliën volgens in-vitrotesten? |
20231101.nl_27860_20 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Oder-Neissegrens | Oder-Neissegrens | Echter, er waren ook Polen die na 1945 van mening bleven dat de territoriale veranderingen ten koste van Oost-Duitse gebieden en de daarmee gepaard gaande verdrijvingen van Duitsers buitenproportioneel wreed en een humanitaire ramp waren. En dat het annexeren van hun woongebied niet op kon wegen tegen het verlies van de grotendeels etnisch-Poolse steden Wilno, nu Litouws Vilnius, en Lwów, nu Oekraïens Lviv, in het oosten. | 1 | 1,558.339234 | gpt-4o | Wat was de mening van sommige Polen over de territoriale veranderingen na 1945? |
20231101.nl_209444_10 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Onderwijsnet | Onderwijsnet | niet-confessioneel onderwijs, niet aan een bepaalde religie gekoppeld. Vaak zijn dit 'methodescholen' (vrijeschoolonderwijs (Steiner), daltononderwijs, jenaplanonderwijs, freinetonderwijs of montessorionderwijs) die kiezen voor cultuurbeschouwing met oog voor de verschillende levensbeschouwingen. | 1 | 1,555.76784 | gpt-4o | Wat is niet-confessioneel onderwijs? |
20231101.nl_14687_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Dactyloscopie | Dactyloscopie | Argentinië was het eerste land ter wereld dat de vingerafdruk als officieel identificatiemiddel invoerde. Dit werd bewerkstelligd door de politiefunctionaris Juan Vucetich, een uitgeweken Kroaat van het eiland Hvar, geboren als Ivan Vučetić, die een classificatiesysteem ontwierp. Met zijn methode werd voor het eerst een moord opgelost door identificatie van de vingerafdruk van de verdachte. In 1896 accepteerde de politieleiding zijn methode officieel, als eerste korps ter wereld. Andere landen bleven nog sceptisch. | 1 | 1,555.262867 | gpt-4o | Welk land was het eerste ter wereld dat de vingerafdruk als officieel identificatiemiddel invoerde? |
20231101.nl_527866_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Drupal | Drupal | In de Open Source CMS Award 2007 wint Drupal de "2007 Overall Open Source CMS Award". Het wedstrijdreglement bepaalt dat een software slechts in één categorie eerste kan worden. In andere categorieën eindigt Drupal tweede, zoals "Best PHP Open Source CMS" (na Joomla!) en "Best Open Source Social Networking CMS" (na WordPress). | 1 | 1,547.811341 | gpt-4o | Wat is de belangrijkste prijs die Drupal in 2007 heeft gewonnen? |
20231101.nl_368885_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Waterworld | Waterworld | Drifters zijn mannen als de Mariner in de film die spullen verzamelen van de bodem van de zee, en ze dan weer doorverkopen. Ze dolen rond op boten, jachten, catamarans en trimarans. Er is een ongeschreven regel tussen de drifters dat ze iets moeten ruilen als ze elkaar tegenkomen, maar gedreven door hun wanhoop proberen ze vaak van elkaar te stelen. Vele drifters zijn ook krankzinnig geworden door eenzaamheid zoals in de film te zien is. | 1 | 1,546.99472 | gpt-4o | Wat zijn drifters in de film Waterworld? |
20231101.nl_57205_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Alquin | Alquin | De groep maakte in 2003 een comeback. In dat jaar werd onder de titel One More Night een dvd uitgebracht met opnamen van recente concerten, in vrijwel ongewijzigde bezetting. Ook een gelijknamige dubbel-cd verscheen, met dezelfde nummers. In mei 2004 verscheen de dvd Pinkpop The Vintage Years 1970 - 1974 waarop enkele nummers van het optreden van Alquin in 1973 zijn te zien. | 1 | 1,541.3161 | gpt-4o | Welke dvd bracht Alquin uit in 2003? |
20231101.nl_4386_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Niobium | Niobium | De blauwachtige kleur maakt het een gewild metaal voor sieraden zoals armbanden, oorbellen en body piercings. | 1 | 1,539.718694 | gpt-4o | Waarom wordt niobium gebruikt in sieraden? |
20231101.nl_53990_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Lithosfeer | Lithosfeer | Wanneer in een gesteente mechanische spanning optreedt, kan dat leiden tot vervorming. Er kan daarbij onderscheid worden gemaakt tussen ductiele deformatie, waarbij het materiaal zonder te breken plastisch vervormt, en brosse deformatie, waarbij na elastische vervorming een breuk in het materiaal ontstaat. De beschrijving van het stromingsgedrag van de gesteenten waaruit de lithosfeer is opgebouwd, wordt ook wel aangeduid als reologie van de lithosfeer. | 1 | 1,538.479417 | gpt-4o | Wat is het verschil tussen ductiele en brosse deformatie in gesteenten? |
20231101.nl_11071_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Staatscourant | Staatscourant | Sinds 1 juli 2009 heeft iedere bekendmaking een eigen nummer. Deze opeenvolgende nummering begint ieder jaar opnieuw bij 1 (zo ongeveer, niet alle nummers worden gebruikt). De naam van een elektronische bekendmaking van de Staatscourant luidt vanaf die datum stcrt [jaargang], [nummer]. De bestandsnaam is stcrt-[jaargang]-[nummer], waarmee de webadressen voor de laagst genummerde publicatie van 2015 bijvoorbeeld https://www.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2015-9.html (html-versie) en https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2015-9.pdf (authentieke versie) zijn, en voor een publicatie van eind 2014 https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2014-37893.html en https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2014-37893.pdf. De datering is niet helemaal in dezelfde volgorde als de nummering. | 1 | 1,538.279571 | gpt-4o | Hoe worden de elektronische bekendmakingen van de Staatscourant genummerd en benoemd? |
20231101.nl_94625_21 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Almkerk | Almkerk | De Pomp, elke week een andere activiteit (Gamen, Muziek, Lasergamen, Nerf e.d.) voor jongeren vanaf 12 tot 23 jaar. Activiteiten vinden meestal plaats op zaterdagavond. | 1 | 1,537.226475 | gpt-4o | Welke activiteiten worden georganiseerd bij De Pomp in Almkerk voor jongeren? |
20231101.nl_994231_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Julimonarchie | Julimonarchie | De veranderingen met het regime van de Restauratie waren in de eerste plaats symbolisch. De monarch droeg de titel "Koning der Fransen" in plaats van "Koning van Frankrijk en Navarra". Hij was koning "bij de gratie Gods en de nationale wil" (daarvoor enkel "bij de gratie Gods") en werd niet langer gezalfd in Reims, maar legde een eed af op het constitutioneel handvest, dat werd geacht een pact te zijn tussen de koning en het volk, en niet langer een concessie van de monarch. | 1 | 1,530.514995 | gpt-4o | Wat was de titel van de monarch tijdens de Julimonarchie? |
20231101.nl_144866_12 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Overtrek | Overtrek | De meeste vliegtuigen herstellen zichzelf als de vleugels worden overtrokken. Dit komt onder andere doordat het stabilo later overtrekt dan de vleugels. Hierdoor levert het stabilo nog lift bij een overtrek en wordt de neusstand automatisch verlaagd. Na een overtrek kan in de duikvlucht snelheid worden opgepikt om een normale vlucht te kunnen voortzetten. Onder normale omstandigheden en bij voldoende hoogte hoeft het overtrekken geen probleem op te leveren. | 1 | 1,527.573004 | gpt-4o | Wat gebeurt er met een vliegtuig als de vleugels worden overtrokken? |
20231101.nl_678261_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijmsnuiven | Lijmsnuiven | In zeldzame gevallen kan bevriezing van de slijmvliezen optreden doordat de middelen bij verdamping ontzettend veel warmte aan het lichaam onttrekken. | 1 | 1,527.391487 | gpt-4o | Wat zijn de mogelijke gevolgen van lijmsnuiven voor de slijmvliezen? |
20231101.nl_1451_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Plioceen | Plioceen | Tijdens het Plioceen werden klimaten wereldwijd koeler en droger. De overgang van het Mioceen naar het Plioceen wordt op veel plekken ter wereld gekenmerkt door discordanties in gesteentelagen, waaruit wordt afgeleid dat het zeeniveau rond de 50 meter daalde. Waarschijnlijk was dit het gevolg van het aangroeien van de ijskappen in de poolstreken. | 1 | 1,526.377328 | gpt-4o | Wat kenmerkte de overgang van het Mioceen naar het Plioceen? |
20231101.nl_82631_10 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Sloveens | Sloveens | De priester Fran Metelko ontwikkelde een nieuw schrift voor de Sloveense taal, dat hij in zijn boek Lehrgebäude der slowenischen Sprache in 1825 in Ljubljana liet verschijnen. Metelko vond, dat er afstand genomen moest worden van het Bohorič-schrift, dat op het Duitse schriftsysteem was gebaseerd. Het Metelko-schrift werd door Metelko in zijn boek "Neu-Krain" genoemd, maar raakte bekend als "metelčica". Het schrift was geïnspireerd door de stelling van Jernej Kopitar om elke klank een apart letterteken toe te kennen. Het leidde tot een groot aantal letters en werd daardoor als onhandig ervaren. Het "metelčica" introduceerde bijvoorbeeld twee lettertekens H (zie afbeelding) om het verschil tussen een glottale [h] en velaire [x] aan te geven; in werkelijkheid bezit het Sloveens geen glottale [h], waarmee Metelko's onderscheid zinloos wordt. Matija Čop en France Prešeren verzetten zich hevig tegen de voorstellen van Metelko. In 1833 werd het van overheidswege verboden. | 1 | 1,524.270584 | gpt-4o | Waarom werd het Metelko-schrift in 1833 verboden? |
20231101.nl_98171_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Toxicologie | Toxicologie | Neurotoxinen werken in op het zenuwstelsel. Sommige vergiften die door dieren worden gebruikt om hun prooi te vergiftigen vallen in deze groep. De werking van deze vergiften is acuut. | 1 | 1,523.146645 | gpt-4o | Wat zijn neurotoxinen en hoe werken ze op het zenuwstelsel? |
20231101.nl_5426334_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Viruswaarheid | Viruswaarheid | Hoewel de groep begon met slechts het stellen van kritische vragen, verbreedde zij haar activiteiten door ook demonstraties te organiseren. Deze liepen uit op rellen en als gevolg hiervan verschoof de retoriek begin augustus 2020 naar aankondigingen van een bloedige volksopstand en vergelijkingen met de moord op de gebroeders De Witt. | 1 | 1,521.836981 | gpt-4o | Wat is de achtergrond van de groep Viruswaarheid en hoe zijn hun activiteiten geëscaleerd? |
20231101.nl_124692_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoest | Hoest | Verder kan de oorzaak van hoesten liggen in een obstructie of irritatie van de luchtwegen, bij voordoende gevallen als gevolg van het zich verslikken, het binnenkrijgen van een object, voedsel of rook. | 1 | 1,521.448548 | gpt-4o | Wat kan de oorzaak zijn van hoesten? |
20231101.nl_103486_12 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Implementatie | Implementatie | De Amerikaanse hoogleraar politicologie Aaron Wildavsky verzet zich tegen de rationele benadering. Samen met Jeffrey Pressman schreef hij in 1973 de klassieker Implementation met de veelzeggende ondertitel 'How great expectations in Washington are dashed in Oakland; or, Why it's amazing that Federal programs work at all, this being a saga of the Economic Development Administration as told by two sympathetic observers who seek to build morals on a foundation of ruined hopes'. Aanleiding voor deze studie was een project van de federale overheid waarin werd getracht om door middel van overheidsinvesteringen en loonsubsidies sociale achterstanden in Oakland weg te werken. Twintig miljoen dollar en een grote inspanning van de betrokkenen bleken evenwel niet tot de gewenste resultaten te leiden. Wildavsky en Pressman verwonderden zich over dit falen gezien de gunstige uitgangssituatie, maar vonden uiteindelijk een verklaring in de zogeheten 'complexity of joint action'. Daarmee doelen zij op het feit dat er per afzonderlijk werkgelegenheidsproject tientallen beslissingsmomenten kunnen worden onderscheiden die niet alleen de voortgang van het project ernstig belemmerden, maar ook in veel gevallen tot beslissingen hebben geleid, die niet met elkaar strookten als gevolg van de diversiteit van de betrokkenen en hun belangen. Deze veronachtzaming van de complexe werkelijkheid door rationele beleidsvoeringsmethoden maakt volgens Pressman en Wildavsky duidelijk dat er weinig heil valt te verwachten van synoptisch-rationeel getinte overheidsinterventies. 'Uitvoering van beleid is een aangelegenheid die zich in de loop van de tijd ontwikkelt, wijzigt en aanpast aan de omstandigheden. Daarin lijken deze processen in veel opzichten op de moeizame processen van beleidsvorming' (Ringeling, 1989: 367). | 1 | 1,518.026941 | gpt-4o | Waarom mislukte het federale project in Oakland volgens Wildavsky en Pressman? |
20231101.nl_2207_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/1925 | 1925 | 19 - In Genève wordt een nieuw internationaal opiumverdrag gesloten waarin de deelnemende landen zich verbinden om ook cannabis te verbieden. | 1 | 1,517.68725 | gpt-4o | Wat werd er in 1925 in Genève besloten over cannabis? |
20231101.nl_890756_10 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kogelbaan | Kogelbaan | waarin de relatieve oppervlakte van het projectiel is en de dichtheid van de lucht. Weersomstandigheden als luchtdruk, luchtvochtigheid, regen, windkracht en windrichting kunnen invloed hebben op de kogelbaan. Bij snelheden hoger dan de geluidssnelheid verandert de weerstandscoëfficiënt. Als uitdrukkingen voor de luchtweerstand en het magnuseffect worden toegevoegd aan de bewegingsvergelijkingen voor een projectiel dan krijgt men niet-lineaire dynamische systemen waarvan de vergelijkingen niet eenvoudig oplosbaar zijn. De invloed van verschillende atmosferische omstandigheden op kogelbanen kan alleen door veldonderzoek bepaald worden. | 1 | 1,509.94934 | gpt-4o | Welke atmosferische omstandigheden beïnvloeden de kogelbaan? |
20231101.nl_105304_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Acquoy | Acquoy | In 1305 wordt Acquoy genoemd als behorend tot het bezit van de heren van Voorne. In 1364 verpandde Catherina van Voornenburgh haar huis met de burcht van Acquoy voor 10 jaar aan Otto van Arkel en later kocht hij het. Vanaf toen hoorde Acquoy net als Arkel zelf en Gellicum tot de Heerlijkheid van Arkel. Nadat Acquoy enige malen in andere handen was overgegaan, werd het in 1513 gekocht door Floris van Egmont, graaf van Buren. | 1 | 1,509.443682 | gpt-4o | Wie kocht Acquoy in 1513? |
20231101.nl_53392_9 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Duizendpotigen | Duizendpotigen | Het lichaam bestaat uit een kop en een romp; een borststuk of kopborststuk (cephalothorax) ontbreekt altijd in tegenstelling tot vrijwel alle andere geleedpotigen als insecten, schorpioenen en spinnen. De kop draagt één paar antennes, één paar bovenkaken (maxillen) en één, soms twee paar onderkaken (mandibels). De romp bestaat uit vele segmenten, die min of meer gelijk van vorm zijn en gewoonlijk elk één paar poten dragen, bij de miljoenpoten zijn het schijnbaar twee paar, omdat de segmenten paarsgewijs gefuseerd zijn. Alleen de eerste drie segmenten achter de kop en het laatste segment dragen geen poten, het laatste segment heeft weleens tastsprieten. Alle soorten worden gekenmerkt door het hoge aantal segmenten, soms meer dan 200 maar meestal rond de 15 of 50. Omdat aan ieder segment 1 of 2 paar poten zit, kan het totale aantal poten ver in de honderden lopen. | 1 | 1,506.161562 | gpt-4o | Hoe is het lichaam van duizendpotigen opgebouwd? |
20231101.nl_95189_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Mangaan%28IV%29oxide | Mangaan(IV)oxide | Vanwege de sterk oxiderende eigenschappen van mangaan(IV)oxide wordt het gebruikt om de waterstofhalogeniden te oxideren tot diatomaire halogenen (waarin X = fluor, chloor, broom of jood): | 1 | 1,501.786275 | gpt-4o | Wat zijn de toepassingen van mangaan(IV)oxide in chemische reacties? |
20231101.nl_605557_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kernproef | Kernproef | Onderwaterproeven betreffen bommen die onder water tot ontploffing worden gebracht, gewoonlijk vastgelegd aan een schip (dat dan ook vernietigd wordt door de explosie). Proeven van deze aard zijn gedaan om de effecten van atoomwapens tegen een zeemacht te bekijken of om mogelijke stationering van atoomwapens op zee te evalueren. Onderwaterproeven dicht bij het oppervlak kunnen grote hoeveelheden radioactief water en stoom verspreiden, waardoor zaken in de buurt radioactief worden besmet. Bij de eerste Britse kernproef, in Australië in 1952, operatie Hurricane, werd een kernwapen in een fregat gedetoneerd (waarbij dit fregat vernietigd werd), mede om het gevaar te testen dat een vijand zoiets in een Britse haven zou doen. | 1 | 1,500.91375 | gpt-4o | Wat zijn de gevolgen van onderwaterproeven met kernwapens? |
20231101.nl_59182_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Mantsjoekwo | Mantsjoekwo | In naam was Mantsjoekwo onafhankelijk, maar de Japanners maakten er de dienst uit. De internationale gemeenschap ging dan ook niet over tot erkenning. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Henry Stimson verklaarde, dat uit onrecht geen recht kon voortkomen. President Hoover weigerde echter economische sancties te treffen. | 1 | 1,499.115748 | gpt-4o | Waarom erkende de internationale gemeenschap Mantsjoekwo niet? |
20231101.nl_674058_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Datacenter | Datacenter | Netwerkverbindingen. Omdat er in rekencentra enorme hoeveelheden dataverkeer worden verbruikt, beschikken rekencentra over vele snelle netwerkverbindingen, vaak zijn dat directe verbindingen met grote internetknooppunten. | 1 | 1,498.822651 | gpt-4o | Wat zijn de kenmerken van netwerkverbindingen in een datacenter? |
20231101.nl_455860_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Voedingscentrum | Voedingscentrum | Specifieke voeding voor bepaalde bevolkingsgroepen, waaronder ouderen, zwangeren, jeugdigen, mensen die af willen vallen, chronische zieken. | 1 | 1,496.925825 | gpt-4o | Welke voedingsadviezen geeft het Voedingscentrum voor ouderen? |
20231101.nl_123128_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Skipiste | Skipiste | Groen: Dit is de gemakkelijkste piste. Hierin zitten enkele korte hellingen, maar in het algemeen is dit een platte piste. Sommige groene pistes worden aangeduid met een groen-gele aanduiding, dat wijst erop dat de men de piste moet delen met voetgangers. | 1 | 1,493.195872 | gpt-4o | Wat is het verschil tussen een groene en een groen-gele skipiste? |
20231101.nl_279970_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Rijtjeshuis | Rijtjeshuis | In de jaren zeventig kwamen de 'bloemkoolwijken' in zwang, waarbij ook veel rijtjeshuizen voor kwamen, maar in een minder strakke ordening als tijdens de functionalistische nieuwbouwwijken daarvoor. | 1 | 1,491.424735 | gpt-4o | Wat zijn bloemkoolwijken en hoe verschillen ze van eerdere nieuwbouwwijken? |
20231101.nl_314895_9 | https://nl.wikipedia.org/wiki/DMX512 | DMX512 | DMX 512 data wordt door middel van een 5-polige XLR-connector aangesloten echter voor vaste en afgeschermde installaties mag een RJ45 connector gebruikt worden. | 1 | 1,488.115926 | gpt-4o | Welke connectoren kunnen worden gebruikt voor DMX512 data? |
20231101.nl_488096_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Orthodox-gereformeerden | Orthodox-gereformeerden | De orthodoxen verweten de bevindelijken ‘valse mystiek’ en ‘doorgeslagen vroomheid’. De orthodox-gereformeerden verenigden zich grotendeels in het kerkverband van de Gereformeerde Kerken Nederland. Zij legden een sterke nadruk op de leer van de Reformatie. De bevindelijk-gereformeerden vonden elkaar vooral in de kleinere kerkformaties die daarna ontstonden, waaronder de Christelijke Gereformeerde Kerken (1892) en de Gereformeerde Gemeenten (1907). Bij hen lag de nadruk op de Reformatie maar vooral ook de Nadere Reformatie. De Nadere Reformatie legde een sterke nadruk op de persoonlijke doorleving van de leer. In hun boeken beschreven zij wat de ‘kenmerken van een ware gelovige’ waren, zoals boetvaardigheid (zondekennis). | 1 | 1,481.741433 | gpt-4o | Wat is het verschil in nadruk tussen de orthodox-gereformeerden en de bevindelijk-gereformeerden? |
20231101.nl_621597_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Elefant | Elefant | Het pantser werd van voren nog dikker dan het al was om de pantserplaten hechter te verbinden; daardoor en door andere kleine wijzigingen werd het gewicht verhoogd naar 70 ton. | 1 | 1,477.620902 | gpt-4o | Hoe zwaar werd de Elefant na de aanpassingen aan het pantser? |
20231101.nl_37505_7 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Scheepvaart | Scheepvaart | Omdat er door de tegengestelde belangen conflicten ontstonden, matigden de maritieme staten hun eisen en baseerden ze hun eisen op het aantal mijlen dat zich uitstrekt vanaf zee. Een werkbare methode werd gevonden door Cornelis van Bijnkershoek in zijn De dominio maris (1702), waarbij het gebied beperkt werd tot het bereik van een kanon. Dit werd algemeen geaccepteerd en uitgewerkt tot de driemijlslimiet. | 1 | 1,471.101494 | gpt-4o | Wat is de driemijlslimiet in de scheepvaart en hoe is deze ontstaan? |
20231101.nl_105492_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Eventing | Eventing | Op het hoogste niveau wordt de cross-country telkens als tweede element gereden. Maar organisatoren kunnen beslissen om de jumpingproef hieraan te laten voorafgaan, afhankelijk van het formaat van de wedstrijd. | 1 | 1,470.931424 | gpt-4o | Wat is de volgorde van de onderdelen bij eventing op het hoogste niveau? |
20231101.nl_15780_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Groeiring | Groeiring | In drogere en nattere omstandigheden, of in koudere en warmere, zullen bomen groeiringen van verschillende dikte vormen. De zo ontstane patronen van dikkere en dunnere groeiringen zijn te vinden bij alle bomen in een bepaald gebied, die aan dezelfde klimaatomstandigheden zijn blootgesteld. Deze vergelijkbare patronen (te zien als lichte en donkere ringen op de foto's) worden gebruikt in de dendrochronologie. | 1 | 1,460.684841 | gpt-4o | Wat is dendrochronologie en hoe worden groeiringen gebruikt in dit vakgebied? |
20231101.nl_16883_25 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Polsstokverspringen | Polsstokverspringen | De Japanners hebben geopperd het fierljeppen in 2008 een demonstratiesport te laten zijn tijdens de Olympische Spelen waar Osaka voor in de race was. Osaka heeft uiteindelijk de Olympische Spelen niet toegewezen gekregen. | 1 | 1,458.389037 | gpt-4o | Wat is de relatie tussen fierljeppen en de Olympische Spelen van 2008? |
20231101.nl_4054288_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Straatfotografie | Straatfotografie | Dat straatfotografie pas vanaf de 20e eeuw als apart genre kan worden onderscheiden heeft veel te maken met technische ontwikkeling. De daguerreotypes uit de 19e eeuw vereisten minutenlange belichtingstijden, wat tot gevolg had dat mensen en ander verkeer op foto’s van straten onzichtbaar waren. Bovendien waren de camera’s groot en zwaar, zodat de meeste foto’s in studio’s van professionele fotografen werden gemaakt. De avontuurlijke fotograaf die zich wel buiten waagde, moest naast een grote camera met statief en glazen platen ook nog eens een mobiele donkere kamer meezeulen met draagbare ontwikkelkast en tent. De fotografische praktijk van de natte collodiumnegatieven uit de jaren 1850 en 1860 maakte ook dat hij slechts tien minuten had voor de voorbereiding, belichting en ontwikkeling van de negatieven, wat spontane straatfotografie moeilijk, zo niet onmogelijk maakte. | 1 | 1,455.320278 | gpt-4o | Waarom kon straatfotografie pas vanaf de 20e eeuw als apart genre worden onderscheiden? |
20231101.nl_49178_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Solidarno%C5%9B%C4%87 | Solidarność | Gedurende die jaren tachtig bleef Solidarność alleen bestaan als ondergrondse beweging, ondersteund door de kerk en de Amerikaanse inlichtingendienst CIA. Aan het einde van de jaren tachtig was de beweging, mede dankzij de steun van paus Johannes Paulus II, sterk genoeg om Jaruzelski's hervormingspogingen te frustreren. Door stakingen overal in het land was de regering in 1988 gedwongen om opnieuw met Solidarność in dialoog te treden. | 1 | 1,454.055234 | gpt-4o | Wat was de rol van de kerk en de CIA in de ondergrondse beweging van Solidarność in de jaren tachtig? |
20231101.nl_1501646_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/VN-vredesmacht | VN-vredesmacht | De vredesmacht werd in 1948 opgericht, toen soldaten van de Verenigde Naties in het Midden-Oosten werden gelegerd om toezicht te houden op een overeenkomst tussen Israël en zijn buurlanden. Tijdens de Suezcrisis van 1956 kwam de Canadese diplomaat Lester Bowles Pearson met het idee dat de Verenigde Naties troepen zouden sturen om er zeker van te zijn dat alle partijen zich zouden houden aan het staakt-het-vuren dat in 1957 werd ingesteld. Aanvankelijk wilde hij alleen Canadese soldaten sturen, maar dit plan werd met argwaan ontvangen. De uiteindelijke legermacht die werd gestuurd bestond uit soldaten van meerdere VN-landen. | 1 | 1,451.91473 | gpt-4o | Wat was het doel van de VN-vredesmacht die in 1948 werd opgericht? |
Subsets and Splits