lunovian/vietnamese-poem-context · Datasets at Hugging Face

nom_phonetic stringlengths 20 46	context_vietnamese stringlengths 31 140	context_english stringlengths 22 151
Tiếng tử qui thêm giục lòng thương	Tiếng chim quyên kêu càng làm nỗi buồn thêm khắc khoải	The sound of a royal bird makes the sadness even more
Não người thay cảnh tiên hương	Cảm thấy đau buồn vì cảnh ly biệt với vua	Feeling sad about the scene of separation from the king
Dạ thường quanh quất mắt thường ngóng trông	Lòng lúc nào cũng ngóng trông, tìm kiếm hình bóng vua	The heart always looks, looking for the king's silhouette
Trông mái đông: lá buồm xuôi ngược	Nhìn về phía đông thấy cánh buồm trôi xa, gợi cảm giác chờ đợi vô vọng	Looking to the east to see the sail away, evoking the feeling of hopeless waiting
Thấy mênh mông những nước cùng mây	Trước mắt chỉ còn lại nước và mây mờ mịt	In the immediate future, only water and clouds are left over
Đông rồi thì lại trông tây	Từ đông chuyển hướng về tây, thể hiện sự tuyệt vọng khi không thấy vua	From the East to the west, showing despair when not seeing the king
Thấy non ngân ngất, thấy cây rườm rà	Chỉ thấy cảnh núi rừng âm u, mờ mịt	Only see the mountains and mountains
Trông nam: thấy nhạn sa lác đác	Nhìn về phía nam, thấy từng đàn chim nhạn bay, tăng thêm nỗi buồn xa cách	Looking south, seeing flocks of swallow flying, increasing sadness
Trông bắc: thấy ngàn bạc màu sương	Hướng về phía bắc, cảnh vật bạc phếch trong làn sương mù	Towards the north, the silver scenery is in the fog
Nọ trông trời đất bốn phương	Nhìn khắp bốn phương trời nhưng không thấy tin tức của vua	Looking all over the four directions but not seeing the king's news
Cõi tiên khơi thẳm biết đường nào đi	Không biết làm cách nào để đến cõi tiên, gặp lại vua	Do not know how to go to the first realm, see the king again
Cậy ai có phép gì tới đó	Mong ai có cách nào đến được cõi tiên, mang tin tức của vua về	Hope anyone has a way to come to the first realm, bringing the king's news
Dâng vật thường, xin ngỏ lòng trung	Nguyện dâng vật cúng và bày tỏ lòng trung thành	May offer offerings and express your loyalty
Này gương là của Hán cung	Chiếc gương quý từ cung Hán, tượng trưng cho sự gắn bó và thủy chung	The precious mirror from the Han palace, symbolizing the attachment and faithfulness
Ơn trên xưa đã soi chung đòi ngày	Chiếc gương từng soi chung, gợi nhớ đến tình cảm sâu đậm của vua và bà	The mirror once shared, reminiscent of the deep affection of the king and grandmother
Duyên hảo hợp xót rày nên lẻ	Đau lòng vì duyên phận tốt đẹp giờ đây đã tan vỡ	Heartbreaking because the good fate is now broken
Bụng ai hoài vội ghẽ vì đâu	Cảm giác nghi ngờ vì không hiểu tại sao duyên tình lại đứt gánh	The sense of doubt because I do not understand why the love is broken
Xin đưa gương ấy về chầu	Mong muốn gửi gương về nơi tiên giới để tỏ lòng kính trọng	Desiring to send an example to the fairy place to pay respect
Ngõ soi cho tỏ gót đầu trông ơn	Mong rằng chiếc gương sẽ là cầu nối để tỏ lòng biết ơn	Hopefully the mirror will be a bridge to show gratitude
Tưởng linh sảng nhơn nhơn còn dấu	Hình dung như vua vẫn còn quanh đây, để lại dấu ấn trong lòng bà	Imagine as the king is still around here, leaving a mark in her heart
Nỗi sinh cơ có thấu cho không	Thắc mắc không biết vua có hiểu được nỗi đau mà bà đang chịu đựng	Wondering if the king could understand the pain she was suffering
Cung xanh đang tuổi ấu sung	Nhớ đến cảnh cung điện tươi trẻ, đầy sức sống khi xưa	Remember the youthful, vibrant palace when the old
Di mưu sao nỡ quên lòng đoái thương	Cảm thấy hụt hẫng vì lời hứa chăm sóc đã không còn được thực hiện	Feeling down because the promise of care was no longer done
Gót lân chỉ mấy hàng lẩm chẩm	Những bước chân non nớt của con cái, tượng trưng cho sự tiếp nối của dòng dõi	The immature steps of the children, symbolizing the continuation of the lineage
Đầu mũ mao, mình tấm ái gai	Hình ảnh mộc mạc và giản dị của người con trong gia đình	The rustic and simple image of the child in the family
U ơ ra trước hương đài	Hình ảnh người thân còn trẻ nhỏ, không biết gì trước bàn thờ	Pictures of relatives and young people, do not know anything in front of the altar
Tường quang cảnh ấy chua cay dường nào	Cảm thấy cay đắng khi nghĩ về cảnh tượng buồn thảm này	Feeling bitter when thinking about this sad scene
Trong sáu viện ố đào, ủ liễu	Nỗi nhớ về cung điện, nơi các nàng phi tần từng sống	Nostalgia for the palace, where the concubines used to live
Xác ve gầy, lỏng lẻo xiêm nghê	Hình ảnh tiều tụy, kiệt quệ trong trang phục hoàng gia	The image is emaciated, exhausted in royal costumes
Long đong xa cách hương quê	Sống xa quê hương, không được trở về, cảm giác cô độc	Living away from home, not returning, feeling lonely
Mong theo: lầm lối; mong về: tủi duyên	Muốn đi theo vua nhưng không biết đường, trở về thì lại thương duyên phận dang dở	Want to follow the king but do not know the way, return, then love the unfinished fate
Dưới bệ ngọc, hàng uyên vò võ	Hình ảnh hàng ghế uy nghi bên cạnh bệ ngọc, giờ đây vắng lặng	Images of majestic rows next to the pearl pedestal, now quiet
Cất chân tay thương khó xiết chi	Thương xót vì phải gánh chịu nỗi đau quá lớn	Mercy for suffering too great pain
Hang sâu nghe tiếng thương bi	Tiếng kêu than vang vọng trong nỗi cô đơn và buồn thảm	The lamented cry in loneliness and sadness
Kẻ sơ còn thế, huống gì người thân	Nếu người ngoài còn cảm thương, thì người thân còn đau đớn hơn gấp bội	If the outsiders are still sympathetic, then relatives are even more painful
Cảnh ly biệt nhiều phần bát ngát	Cảnh chia ly quá rộng lớn, không có điểm dừng	The scene is too large, no stop
Mạch sầu tuôn, ai tát cho vơi	Nỗi buồn dâng trào như dòng nước, không ai có thể ngăn lại	Sadness surges like water, no one can stop
Càng trông càng một xa vời	Càng ngóng trông càng thấy xa cách, mong manh	The more you look away, the more fragile and fragile
Tấc lòng thảm thiết, chín trời biết chăng	Cảm giác buồn bã, liệu trời cao có thấu hiểu được	The feeling of sadness, whether the sky is understood
Buồn trông trăng, trăng mờ thêm tủi	Nhìn trăng mà thêm buồn, cảm giác ánh trăng cũng buồn bã	Looking at the moon but more sad, the feeling of the moonlight is also sad
Gương Hằng Nga đã bụi màu trong	Hình ảnh ánh trăng bị phủ mờ, không còn rõ ràng như xưa	The feeling of shame when thinking about the promise and the old emotions
Nhìn gương càng thẹn tấm lòng	Cảm giác tủi hổ khi nghĩ về lời hứa và tình cảm xưa	The image of the moonlight is covered, not as clear as before
Thiên duyên lạnh lẽo, đêm đông biên hà	Tình duyên giờ đây đã lạnh lẽo như đêm đông giá lạnh	Love is now as cold as the cold winter night
Buồn xem hoa, hoa buồn thêm thẹn	Nhìn hoa mà thêm buồn, hoa cũng trở nên ảm đạm, thẹn thùng	Looking at the flower but more sad, the flower also becomes gloomy and shy
Cánh hải đường đã quyện giọt sương	Cánh hoa hải đường bị sương phủ, biểu tượng cho sự buồn bã, khép kín	The petals are covered with dew, symbolizing sadness and closedness
Trông chim càng dễ đoạn trường	Nhìn đàn chim mà nỗi đau càng thêm sâu sắc	Looking at the birds, the pain is even deeper
Uyên ương chiếc bóng, phượng hoàng lẻ đôi	Hình ảnh uyên ương và phượng hoàng nay chỉ còn lại một mình, không còn đôi	Images of lovebirds and phoenix are only left alone, not paired
Cảnh nào cũng ngùi ngùi cảnh ấy	Mọi cảnh vật đều khiến bà buồn bã, thương tiếc	All scenes made her sad and mourn
Tiệc vui mừng còn thấy chi đâu	Những ngày vui đã không còn, chỉ còn lại nỗi buồn	The happy days were gone, only sadness left
Phút giây bãi biển nương dâu	Nhận ra sự thay đổi vô thường của cuộc đời	Recognize the impermanence of life
Cuộc đời là thế, biết hầu nài sao	Nhận thức cuộc đời đầy biến đổi, không thể cưỡng cầu	Awareness life is full of change, irresistible
Chữ tình nghĩa trời cao, đất rộng	Tình nghĩa cao cả, sâu rộng như trời đất	Gratitude is noble, deep as heaven and earth
Nỗi đoạn trường còn sống, còn đau	Nỗi đau còn mãi, không nguôi ngoai, dù sống hay chết	The pain is forever, uneasy, whether living or dead
Mấy lời tâm sự trước sau	Những lời tâm sự của bà, bày tỏ tấm lòng từ đầu đến cuối	Her words, expressing her heart from beginning to end
Đôi vầng nhật nguyệt trên đầu chứng cho	Mong rằng trời đất chứng giám cho tấm lòng trung thành của bà	Hopefully, heaven and earth witness her loyalty
Thân em như quả mít trên cây	So sánh thân phận người phụ nữ với quả mít trên cây, hình ảnh mộc mạc, gần gũi, nhưng mang ý nghĩa trào phúng	Compare the fate of the woman with jackfruit on the tree, the image is rustic, close, but the sense of satirical
Da nó xù xì múi nó dày	Mô tả vẻ bề ngoài xù xì của quả mít, ẩn dụ cho vẻ ngoài và nội tâm của người phụ nữ, có phần thô kệch nhưng tình cảm sâu nặng	Describe the rough appearance of jackfruit, metaphor for the appearance and inner of the woman, somewhat rough but deep affection
Quân tử có yêu xin đóng cọc	Lời nhắn nhủ người quân tử nếu thật lòng yêu thì hãy chính thức thể hiện bằng hành động chân thành	The message reminds the gentleman if you really love, please officially show it by sincere actions
Đừng mân mó nữa nhựa ra tay	Khuyến cáo đừng đùa giỡn tình cảm, vì sự nông nổi có thể gây tổn thương, để lại dấu vết khó phai	It is recommended not to joke around with affection, because the superficiality can cause damage, leaving an unforgettable trace
Thánh thót tàu tiêu mấy hạt mưa	Tiếng mưa nhẹ nhàng rơi trên lá tàu tiêu, tạo nên âm thanh trong trẻo, êm dịu	The sound of the rain gently falling on the pepper leaf, creating a clear, soft sound
Khen ai khéo vẽ cảnh tiêu sơ	Tán dương ai đã tạo ra bức tranh phong cảnh tĩnh lặng, đơn sơ mà đẹp đẽ	Praise anyone has created a quiet, simple but beautiful landscape picture
Xanh om cổ thụ tròn xoe tán	Hình ảnh cây cổ thụ xanh tươi với tán lá tròn, biểu trưng cho vẻ đẹp trường tồn của thiên nhiên	Pictures of green ancient trees with round foliage, symbolizing the long beauty of nature
Trắng xoá tràng giang phẳng lặng tờ	Dòng sông mênh mông yên ả như tờ giấy trắng, mang đến cảm giác thanh bình	The immense river is like a white paper, bringing a sense of peace
Bầu dốc giang sơn, say chấp rượu	Tâm trạng lâng lâng khi ngắm cảnh đẹp, như đang say trong bầu rượu và vẻ đẹp của đất trời	The mood is lightheaded when watching the scenery, as if drunk in the gourd and the beauty of heaven and earth
Túi lưng phong nguyệt, nặng vì thơ	Cảm giác phong lưu, thi hứng dâng trào trước cảnh đẹp trăng gió	The feeling of Luu Luu, Thi inspired before the beauty of the wind
Cho hay cảnh cũng ưa người nhỉ	Nhận ra rằng cảnh đẹp cũng tôn lên vẻ đẹp của người ngắm cảnh	Realize that the beauty also enhances the beauty of the viewer
Thấy cảnh ai mà chẳng ngẩn ngơ	Bất cứ ai ngắm nhìn cảnh này cũng đều bâng khuâng, say mê, ngẩn ngơ trước vẻ đẹp thiên nhiên	Anyone who looks at this scene is wistful, passionate, bewildered by the natural beauty
Thánh thót tầu tiêu mấy hạt mưa	Tiếng mưa rơi nhẹ trên lá tàu tiêu, tạo âm thanh trong trẻo, êm dịu	The sound of rain falls on the pepper leaves, creating clear sound, soothing
Khen ai khéo vẽ cảnh tiêu sơ	Tán dương ai đã tạo ra bức tranh phong cảnh tĩnh lặng, đơn sơ mà đẹp đẽ	Praise anyone has created a quiet, simple but beautiful landscape picture
Xanh om cổ thụ tròn xoe tán	Hình ảnh cây cổ thụ xanh mát với tán lá tròn, biểu trưng cho vẻ đẹp trường tồn của thiên nhiên	The image of the old green tree with round foliage, symbolizing the long beauty of nature
Trắng xóa tràng giang phẳng lặng tờ	Dòng sông mênh mông yên ả như tờ giấy trắng, mang đến cảm giác thanh bình	The immense river is like a white paper, bringing a sense of peace
Bầu dốc giang sơn say chấp rượu	Cảm giác lâng lâng khi ngắm nhìn vẻ đẹp của giang sơn, như đang say trong bầu rượu	Feeling lightheaded when looking at the beauty of Jiangshan, as if drunk in the gourd
Túi lưng phong nguyệt nặng vì thơ	Cảm xúc dâng trào trước vẻ đẹp của trăng gió, làm nặng thêm lòng thi sĩ	Emotions surged at the beauty of the wind moon, worse the poet's heart
Ơ hay, cảnh cũng ưa người nhỉ	Nhận ra rằng cảnh đẹp cũng làm tăng thêm vẻ đẹp cho người thưởng thức	Realizing that beautiful scenery also adds beauty to the enjoyment
Ai thấy, ai mà chẳng ngẩn ngơ	Bất cứ ai ngắm nhìn cảnh này cũng đều bâng khuâng, say mê trước vẻ đẹp của thiên nhiên	Anyone who looks at this scene is wistful and passionate about the beauty of nature
Trăm năm ông phủ Vĩnh-Tường ơi	Lời cảm thán đầy tiếc thương cho cuộc đời ông phủ Vĩnh Tường, với "trăm năm" ám chỉ một kiếp người đã trôi qua	His talent and literature is now buried on the ground, showing great loss
Cái nợ ba sinh đã giả rồi	Món nợ tình cảm trải qua ba kiếp sống đã được trả hết khi ông phủ qua đời	The grief exclamation for the life of Mr. Phu Vinh Tuong, with "hundred years" refers to a life that has passed
Chôn chặt văn chương ba thước đất	Tài năng và văn chương của ông phủ nay đã bị chôn vùi dưới đất, thể hiện sự mất mát lớn lao	The emotional debt through three lives was paid off when Mr. Phu died
Ném tung hồ thỉ bốn phương trời	Sự nghiệp, danh vọng của ông như tan biến vào không trung, không còn dấu vết	Complain about the injustice of fate when the fair balance has no longer existed
Cán cân tạo hoá rơi đâu mất	Than thở về sự bất công của số phận khi cán cân công bằng đã không còn tồn tại	His career and fame seemed to disappear into the air, there were no traces
Miệng túi tàn khôn thắt chặt rồi	Tài trí của ông phủ giờ đã bị khóa chặt, không còn phát huy được nữa	His talent is now locked, no longer promoted
Hai bảy tháng trời là mấy chốc	Thời gian 27 tháng quá ngắn ngủi cho một cuộc đời, một mối duyên, nhấn mạnh sự ngắn ngủi, phù du của kiếp người	The 27 -month period is too short for a life, a predestined relationship, emphasizing the shortness and fleeting of human life
Trăm năm ông phủ Vĩnh-Tường ơi	Lặp lại lời cảm thán, tiếc thương về cuộc đời ngắn ngủi và tài hoa của ông phủ	Repeat the exclamation, mourning about his short life and talent
Chàng Cóc ơi! Chàng Cóc ơi!	Lời than khóc đậm chất giễu cợt dành cho người chồng quá cố có biệt danh “Cóc,” thể hiện sự mỉa mai của tác giả	The mocking words for the deceased husband nicknamed "Toad," showing the sarcasm of the author
Thiếp bén duyên chàng có thế thôi	Nhận ra mối duyên chỉ đến đây là hết, một cách thản nhiên, không tiếc nuối	Realizing that the predestined relationship here is over, casually, without regret
Nòng nọc đứt đuôi từ đấy nhỉ	Hình ảnh nòng nọc đứt đuôi ngầm ám chỉ sự chấm dứt của quan hệ, có thể là sự kết thúc nhục dục trong mối hôn nhân	The images of tadpoles break the underground tail that refers to the end of the relationship, may be the end of sex in marriage
Nghìn vàng khôn chuộc dấu bôi vôi	Câu than thở rằng có nhiều vàng bạc cũng không thể xoá đi vết bôi vôi, ám chỉ sự trói buộc với một người chồng kém cỏi	The complaint that there is a lot of gold and silver can not erase the lime, referring to the bondage to a poor husband
Bác mẹ sinh ra phận ốc nhồi	Than thở về thân phận thấp hèn, ví mình như con ốc nhồi sống trong môi trường bẩn thỉu	Complain about the lowly fate, like me like a snail stuffed living in a dirty environment
Đêm ngày lăn lóc đám cỏ hôi	Hình ảnh ốc nhồi phải lăn lóc trong đám cỏ hôi, tượng trưng cho cuộc sống vất vả, tủi nhục	The image of stuffed snails must roll in a stinking grass, symbolizing a hard life
Quân tử có thương thì bóc yếm	Ngụ ý rằng nếu ai thương thì hãy thành tâm lột lớp vỏ ngoài để hiểu thấu, với cách chơi chữ “bóc yếm” đồng âm với nịt vú	Implied that if anyone loved, please sincerely peel the outer shell to understand, with the way of playing "peeling overalls" with the bra.
Xin đừng ngó ngoáy lỗ trôn tôi	Lời nhắn nhủ mỉa mai, mong người đừng chỉ đùa cợt mà hãy có ý tốt, không hành động thiếu tế nhị	The message is sarcastic, hope that people do not just joke but have good intentions, do not act delicate
Đứng chéo trông ra cảnh hắt hiu	Tư thế đứng nghiêng nhìn ra không gian hoang vắng, gợi cảm giác cô đơn, tĩnh lặng	Standing posture overlooking the deserted space, evoking a sense of loneliness, tranquility
Đường đi thiên thẹo quán cheo leo	Con đường ngoằn ngoèo, quán xá cheo leo, gợi sự khó khăn và cô độc	The streets are zigzag
Lợp lều mái cỏ gianh xơ xác	Căn lều lợp bằng cỏ gianh thưa thớt, tiêu điều, thể hiện cuộc sống giản dị nhưng thiếu thốn	The tent is sparse with grass, spending, showing a simple but deprived life
Xỏ kẽ kèo tre đốt khẳng khiu	Cột kèo tre đốt gầy guộc, tăng thêm cảm giác xơ xác, hoang sơ	The bamboo truss column burns thin, increases the feeling of fibrous, pristine
Ba gạc cây xanh hình uốn éo	Cây ba gạc với cành lá xanh hình dáng uốn éo, tạo nét kỳ lạ, đặc sắc cho phong cảnh	The peaceful life makes people forget about anxiety and depression before
Một dòng nước biếc cỏ leo teo	Dòng nước xanh biếc với cỏ mọc thưa thớt, tĩnh lặng và yên bình	The three gauze trees with green leaves are bend, creating strange and unique features
Thú vui quên cả niềm lo cũ	Cuộc sống thanh bình khiến người ta quên đi lo âu, muộn phiền trước đây	The blue water with sparse, quiet and peaceful grass
Kìa cái diều ai nó lộn lèo	Hình ảnh diều bị lộn dây, vừa gợi nét vui tươi của cảnh làng quê, vừa chứa ý chơi chữ đầy ẩn ý nhạy cảm	The image of the kite is flipped, both evoking the playfulness of the village scene, and contains the idea of playing with the sensitive implications

Tiếng tử qui thêm giục lòng thương

Tiếng chim quyên kêu càng làm nỗi buồn thêm khắc khoải

The sound of a royal bird makes the sadness even more

Não người thay cảnh tiên hương

Cảm thấy đau buồn vì cảnh ly biệt với vua

Feeling sad about the scene of separation from the king

Dạ thường quanh quất mắt thường ngóng trông

Lòng lúc nào cũng ngóng trông, tìm kiếm hình bóng vua

The heart always looks, looking for the king's silhouette

Trông mái đông: lá buồm xuôi ngược

Nhìn về phía đông thấy cánh buồm trôi xa, gợi cảm giác chờ đợi vô vọng

Looking to the east to see the sail away, evoking the feeling of hopeless waiting

Thấy mênh mông những nước cùng mây

Trước mắt chỉ còn lại nước và mây mờ mịt

In the immediate future, only water and clouds are left over

Đông rồi thì lại trông tây

Từ đông chuyển hướng về tây, thể hiện sự tuyệt vọng khi không thấy vua

From the East to the west, showing despair when not seeing the king

Thấy non ngân ngất, thấy cây rườm rà

Chỉ thấy cảnh núi rừng âm u, mờ mịt

Only see the mountains and mountains

Trông nam: thấy nhạn sa lác đác

Nhìn về phía nam, thấy từng đàn chim nhạn bay, tăng thêm nỗi buồn xa cách

Looking south, seeing flocks of swallow flying, increasing sadness

Trông bắc: thấy ngàn bạc màu sương

Hướng về phía bắc, cảnh vật bạc phếch trong làn sương mù

Towards the north, the silver scenery is in the fog

Nọ trông trời đất bốn phương

Nhìn khắp bốn phương trời nhưng không thấy tin tức của vua

Looking all over the four directions but not seeing the king's news

Cõi tiên khơi thẳm biết đường nào đi

Không biết làm cách nào để đến cõi tiên, gặp lại vua

Do not know how to go to the first realm, see the king again

Cậy ai có phép gì tới đó

Mong ai có cách nào đến được cõi tiên, mang tin tức của vua về

Hope anyone has a way to come to the first realm, bringing the king's news

Dâng vật thường, xin ngỏ lòng trung

Nguyện dâng vật cúng và bày tỏ lòng trung thành

May offer offerings and express your loyalty

Này gương là của Hán cung

Chiếc gương quý từ cung Hán, tượng trưng cho sự gắn bó và thủy chung

The precious mirror from the Han palace, symbolizing the attachment and faithfulness

Ơn trên xưa đã soi chung đòi ngày

Chiếc gương từng soi chung, gợi nhớ đến tình cảm sâu đậm của vua và bà

The mirror once shared, reminiscent of the deep affection of the king and grandmother

Duyên hảo hợp xót rày nên lẻ

Đau lòng vì duyên phận tốt đẹp giờ đây đã tan vỡ

Heartbreaking because the good fate is now broken

Bụng ai hoài vội ghẽ vì đâu

Cảm giác nghi ngờ vì không hiểu tại sao duyên tình lại đứt gánh

The sense of doubt because I do not understand why the love is broken

Xin đưa gương ấy về chầu

Mong muốn gửi gương về nơi tiên giới để tỏ lòng kính trọng

Desiring to send an example to the fairy place to pay respect

Ngõ soi cho tỏ gót đầu trông ơn

Mong rằng chiếc gương sẽ là cầu nối để tỏ lòng biết ơn

Hopefully the mirror will be a bridge to show gratitude

Tưởng linh sảng nhơn nhơn còn dấu

Hình dung như vua vẫn còn quanh đây, để lại dấu ấn trong lòng bà

Imagine as the king is still around here, leaving a mark in her heart

Nỗi sinh cơ có thấu cho không

Thắc mắc không biết vua có hiểu được nỗi đau mà bà đang chịu đựng

Wondering if the king could understand the pain she was suffering

Cung xanh đang tuổi ấu sung

Nhớ đến cảnh cung điện tươi trẻ, đầy sức sống khi xưa

Remember the youthful, vibrant palace when the old

Di mưu sao nỡ quên lòng đoái thương

Cảm thấy hụt hẫng vì lời hứa chăm sóc đã không còn được thực hiện

Feeling down because the promise of care was no longer done

Gót lân chỉ mấy hàng lẩm chẩm

Những bước chân non nớt của con cái, tượng trưng cho sự tiếp nối của dòng dõi

The immature steps of the children, symbolizing the continuation of the lineage

Đầu mũ mao, mình tấm ái gai

Hình ảnh mộc mạc và giản dị của người con trong gia đình

The rustic and simple image of the child in the family

U ơ ra trước hương đài

Hình ảnh người thân còn trẻ nhỏ, không biết gì trước bàn thờ

Pictures of relatives and young people, do not know anything in front of the altar

Tường quang cảnh ấy chua cay dường nào

Cảm thấy cay đắng khi nghĩ về cảnh tượng buồn thảm này

Feeling bitter when thinking about this sad scene

Trong sáu viện ố đào, ủ liễu

Nỗi nhớ về cung điện, nơi các nàng phi tần từng sống

Nostalgia for the palace, where the concubines used to live

Xác ve gầy, lỏng lẻo xiêm nghê

Hình ảnh tiều tụy, kiệt quệ trong trang phục hoàng gia

The image is emaciated, exhausted in royal costumes

Long đong xa cách hương quê

Sống xa quê hương, không được trở về, cảm giác cô độc

Living away from home, not returning, feeling lonely

Mong theo: lầm lối; mong về: tủi duyên

Muốn đi theo vua nhưng không biết đường, trở về thì lại thương duyên phận dang dở

Want to follow the king but do not know the way, return, then love the unfinished fate

Dưới bệ ngọc, hàng uyên vò võ

Hình ảnh hàng ghế uy nghi bên cạnh bệ ngọc, giờ đây vắng lặng

Images of majestic rows next to the pearl pedestal, now quiet

Cất chân tay thương khó xiết chi

Thương xót vì phải gánh chịu nỗi đau quá lớn

Mercy for suffering too great pain

Hang sâu nghe tiếng thương bi

Tiếng kêu than vang vọng trong nỗi cô đơn và buồn thảm

The lamented cry in loneliness and sadness

Kẻ sơ còn thế, huống gì người thân

Nếu người ngoài còn cảm thương, thì người thân còn đau đớn hơn gấp bội

If the outsiders are still sympathetic, then relatives are even more painful

Cảnh ly biệt nhiều phần bát ngát

Cảnh chia ly quá rộng lớn, không có điểm dừng

The scene is too large, no stop

Mạch sầu tuôn, ai tát cho vơi

Nỗi buồn dâng trào như dòng nước, không ai có thể ngăn lại

Sadness surges like water, no one can stop

Càng trông càng một xa vời

Càng ngóng trông càng thấy xa cách, mong manh

The more you look away, the more fragile and fragile

Tấc lòng thảm thiết, chín trời biết chăng

Cảm giác buồn bã, liệu trời cao có thấu hiểu được

The feeling of sadness, whether the sky is understood

Buồn trông trăng, trăng mờ thêm tủi

Nhìn trăng mà thêm buồn, cảm giác ánh trăng cũng buồn bã

Looking at the moon but more sad, the feeling of the moonlight is also sad

Gương Hằng Nga đã bụi màu trong

Hình ảnh ánh trăng bị phủ mờ, không còn rõ ràng như xưa

The feeling of shame when thinking about the promise and the old emotions

Nhìn gương càng thẹn tấm lòng

Cảm giác tủi hổ khi nghĩ về lời hứa và tình cảm xưa

The image of the moonlight is covered, not as clear as before

Thiên duyên lạnh lẽo, đêm đông biên hà

Tình duyên giờ đây đã lạnh lẽo như đêm đông giá lạnh

Love is now as cold as the cold winter night

Buồn xem hoa, hoa buồn thêm thẹn

Nhìn hoa mà thêm buồn, hoa cũng trở nên ảm đạm, thẹn thùng

Looking at the flower but more sad, the flower also becomes gloomy and shy

Cánh hải đường đã quyện giọt sương

Cánh hoa hải đường bị sương phủ, biểu tượng cho sự buồn bã, khép kín

The petals are covered with dew, symbolizing sadness and closedness

Trông chim càng dễ đoạn trường

Nhìn đàn chim mà nỗi đau càng thêm sâu sắc

Looking at the birds, the pain is even deeper

Uyên ương chiếc bóng, phượng hoàng lẻ đôi

Hình ảnh uyên ương và phượng hoàng nay chỉ còn lại một mình, không còn đôi

Images of lovebirds and phoenix are only left alone, not paired

Cảnh nào cũng ngùi ngùi cảnh ấy

Mọi cảnh vật đều khiến bà buồn bã, thương tiếc

All scenes made her sad and mourn

Tiệc vui mừng còn thấy chi đâu

Những ngày vui đã không còn, chỉ còn lại nỗi buồn

The happy days were gone, only sadness left

Phút giây bãi biển nương dâu

Nhận ra sự thay đổi vô thường của cuộc đời

Recognize the impermanence of life

Cuộc đời là thế, biết hầu nài sao

Nhận thức cuộc đời đầy biến đổi, không thể cưỡng cầu

Awareness life is full of change, irresistible

Chữ tình nghĩa trời cao, đất rộng

Tình nghĩa cao cả, sâu rộng như trời đất

Gratitude is noble, deep as heaven and earth

Nỗi đoạn trường còn sống, còn đau

Nỗi đau còn mãi, không nguôi ngoai, dù sống hay chết

The pain is forever, uneasy, whether living or dead

Mấy lời tâm sự trước sau

Những lời tâm sự của bà, bày tỏ tấm lòng từ đầu đến cuối

Her words, expressing her heart from beginning to end

Đôi vầng nhật nguyệt trên đầu chứng cho

Mong rằng trời đất chứng giám cho tấm lòng trung thành của bà

Hopefully, heaven and earth witness her loyalty

Thân em như quả mít trên cây

So sánh thân phận người phụ nữ với quả mít trên cây, hình ảnh mộc mạc, gần gũi, nhưng mang ý nghĩa trào phúng

Compare the fate of the woman with jackfruit on the tree, the image is rustic, close, but the sense of satirical

Da nó xù xì múi nó dày

Mô tả vẻ bề ngoài xù xì của quả mít, ẩn dụ cho vẻ ngoài và nội tâm của người phụ nữ, có phần thô kệch nhưng tình cảm sâu nặng

Describe the rough appearance of jackfruit, metaphor for the appearance and inner of the woman, somewhat rough but deep affection

Quân tử có yêu xin đóng cọc

Lời nhắn nhủ người quân tử nếu thật lòng yêu thì hãy chính thức thể hiện bằng hành động chân thành

The message reminds the gentleman if you really love, please officially show it by sincere actions

Đừng mân mó nữa nhựa ra tay

Khuyến cáo đừng đùa giỡn tình cảm, vì sự nông nổi có thể gây tổn thương, để lại dấu vết khó phai

It is recommended not to joke around with affection, because the superficiality can cause damage, leaving an unforgettable trace

Thánh thót tàu tiêu mấy hạt mưa

Tiếng mưa nhẹ nhàng rơi trên lá tàu tiêu, tạo nên âm thanh trong trẻo, êm dịu

The sound of the rain gently falling on the pepper leaf, creating a clear, soft sound

Khen ai khéo vẽ cảnh tiêu sơ

Tán dương ai đã tạo ra bức tranh phong cảnh tĩnh lặng, đơn sơ mà đẹp đẽ

Praise anyone has created a quiet, simple but beautiful landscape picture

Xanh om cổ thụ tròn xoe tán

Hình ảnh cây cổ thụ xanh tươi với tán lá tròn, biểu trưng cho vẻ đẹp trường tồn của thiên nhiên

Pictures of green ancient trees with round foliage, symbolizing the long beauty of nature

Trắng xoá tràng giang phẳng lặng tờ

Dòng sông mênh mông yên ả như tờ giấy trắng, mang đến cảm giác thanh bình

The immense river is like a white paper, bringing a sense of peace

Bầu dốc giang sơn, say chấp rượu

Tâm trạng lâng lâng khi ngắm cảnh đẹp, như đang say trong bầu rượu và vẻ đẹp của đất trời

The mood is lightheaded when watching the scenery, as if drunk in the gourd and the beauty of heaven and earth

Túi lưng phong nguyệt, nặng vì thơ

Cảm giác phong lưu, thi hứng dâng trào trước cảnh đẹp trăng gió

The feeling of Luu Luu, Thi inspired before the beauty of the wind

Cho hay cảnh cũng ưa người nhỉ

Nhận ra rằng cảnh đẹp cũng tôn lên vẻ đẹp của người ngắm cảnh

Realize that the beauty also enhances the beauty of the viewer

Thấy cảnh ai mà chẳng ngẩn ngơ

Bất cứ ai ngắm nhìn cảnh này cũng đều bâng khuâng, say mê, ngẩn ngơ trước vẻ đẹp thiên nhiên

Anyone who looks at this scene is wistful, passionate, bewildered by the natural beauty

Thánh thót tầu tiêu mấy hạt mưa

Tiếng mưa rơi nhẹ trên lá tàu tiêu, tạo âm thanh trong trẻo, êm dịu

The sound of rain falls on the pepper leaves, creating clear sound, soothing

Khen ai khéo vẽ cảnh tiêu sơ

Tán dương ai đã tạo ra bức tranh phong cảnh tĩnh lặng, đơn sơ mà đẹp đẽ

Praise anyone has created a quiet, simple but beautiful landscape picture

Xanh om cổ thụ tròn xoe tán

Hình ảnh cây cổ thụ xanh mát với tán lá tròn, biểu trưng cho vẻ đẹp trường tồn của thiên nhiên

The image of the old green tree with round foliage, symbolizing the long beauty of nature

Trắng xóa tràng giang phẳng lặng tờ

Dòng sông mênh mông yên ả như tờ giấy trắng, mang đến cảm giác thanh bình

The immense river is like a white paper, bringing a sense of peace

Bầu dốc giang sơn say chấp rượu

Cảm giác lâng lâng khi ngắm nhìn vẻ đẹp của giang sơn, như đang say trong bầu rượu

Feeling lightheaded when looking at the beauty of Jiangshan, as if drunk in the gourd

Túi lưng phong nguyệt nặng vì thơ

Cảm xúc dâng trào trước vẻ đẹp của trăng gió, làm nặng thêm lòng thi sĩ

Emotions surged at the beauty of the wind moon, worse the poet's heart

Ơ hay, cảnh cũng ưa người nhỉ

Nhận ra rằng cảnh đẹp cũng làm tăng thêm vẻ đẹp cho người thưởng thức

Realizing that beautiful scenery also adds beauty to the enjoyment

Ai thấy, ai mà chẳng ngẩn ngơ

Bất cứ ai ngắm nhìn cảnh này cũng đều bâng khuâng, say mê trước vẻ đẹp của thiên nhiên

Anyone who looks at this scene is wistful and passionate about the beauty of nature

Trăm năm ông phủ Vĩnh-Tường ơi

Lời cảm thán đầy tiếc thương cho cuộc đời ông phủ Vĩnh Tường, với "trăm năm" ám chỉ một kiếp người đã trôi qua

His talent and literature is now buried on the ground, showing great loss

Cái nợ ba sinh đã giả rồi

Món nợ tình cảm trải qua ba kiếp sống đã được trả hết khi ông phủ qua đời

The grief exclamation for the life of Mr. Phu Vinh Tuong, with "hundred years" refers to a life that has passed

Chôn chặt văn chương ba thước đất

Tài năng và văn chương của ông phủ nay đã bị chôn vùi dưới đất, thể hiện sự mất mát lớn lao

The emotional debt through three lives was paid off when Mr. Phu died

Ném tung hồ thỉ bốn phương trời

Sự nghiệp, danh vọng của ông như tan biến vào không trung, không còn dấu vết

Complain about the injustice of fate when the fair balance has no longer existed

Cán cân tạo hoá rơi đâu mất

Than thở về sự bất công của số phận khi cán cân công bằng đã không còn tồn tại

His career and fame seemed to disappear into the air, there were no traces

Miệng túi tàn khôn thắt chặt rồi

Tài trí của ông phủ giờ đã bị khóa chặt, không còn phát huy được nữa

His talent is now locked, no longer promoted

Hai bảy tháng trời là mấy chốc

Thời gian 27 tháng quá ngắn ngủi cho một cuộc đời, một mối duyên, nhấn mạnh sự ngắn ngủi, phù du của kiếp người

The 27 -month period is too short for a life, a predestined relationship, emphasizing the shortness and fleeting of human life

Trăm năm ông phủ Vĩnh-Tường ơi

Lặp lại lời cảm thán, tiếc thương về cuộc đời ngắn ngủi và tài hoa của ông phủ

Repeat the exclamation, mourning about his short life and talent

Chàng Cóc ơi! Chàng Cóc ơi!

Lời than khóc đậm chất giễu cợt dành cho người chồng quá cố có biệt danh “Cóc,” thể hiện sự mỉa mai của tác giả

The mocking words for the deceased husband nicknamed "Toad," showing the sarcasm of the author

Thiếp bén duyên chàng có thế thôi

Nhận ra mối duyên chỉ đến đây là hết, một cách thản nhiên, không tiếc nuối

Realizing that the predestined relationship here is over, casually, without regret

Nòng nọc đứt đuôi từ đấy nhỉ

Hình ảnh nòng nọc đứt đuôi ngầm ám chỉ sự chấm dứt của quan hệ, có thể là sự kết thúc nhục dục trong mối hôn nhân

The images of tadpoles break the underground tail that refers to the end of the relationship, may be the end of sex in marriage

Nghìn vàng khôn chuộc dấu bôi vôi

Câu than thở rằng có nhiều vàng bạc cũng không thể xoá đi vết bôi vôi, ám chỉ sự trói buộc với một người chồng kém cỏi

The complaint that there is a lot of gold and silver can not erase the lime, referring to the bondage to a poor husband

Bác mẹ sinh ra phận ốc nhồi

Than thở về thân phận thấp hèn, ví mình như con ốc nhồi sống trong môi trường bẩn thỉu

Complain about the lowly fate, like me like a snail stuffed living in a dirty environment

Đêm ngày lăn lóc đám cỏ hôi

Hình ảnh ốc nhồi phải lăn lóc trong đám cỏ hôi, tượng trưng cho cuộc sống vất vả, tủi nhục

The image of stuffed snails must roll in a stinking grass, symbolizing a hard life

Quân tử có thương thì bóc yếm

Ngụ ý rằng nếu ai thương thì hãy thành tâm lột lớp vỏ ngoài để hiểu thấu, với cách chơi chữ “bóc yếm” đồng âm với nịt vú

Implied that if anyone loved, please sincerely peel the outer shell to understand, with the way of playing "peeling overalls" with the bra.

Xin đừng ngó ngoáy lỗ trôn tôi

Lời nhắn nhủ mỉa mai, mong người đừng chỉ đùa cợt mà hãy có ý tốt, không hành động thiếu tế nhị

The message is sarcastic, hope that people do not just joke but have good intentions, do not act delicate

Đứng chéo trông ra cảnh hắt hiu

Tư thế đứng nghiêng nhìn ra không gian hoang vắng, gợi cảm giác cô đơn, tĩnh lặng

Standing posture overlooking the deserted space, evoking a sense of loneliness, tranquility

Đường đi thiên thẹo quán cheo leo

Con đường ngoằn ngoèo, quán xá cheo leo, gợi sự khó khăn và cô độc

The streets are zigzag

Lợp lều mái cỏ gianh xơ xác

Căn lều lợp bằng cỏ gianh thưa thớt, tiêu điều, thể hiện cuộc sống giản dị nhưng thiếu thốn

The tent is sparse with grass, spending, showing a simple but deprived life

Xỏ kẽ kèo tre đốt khẳng khiu

Cột kèo tre đốt gầy guộc, tăng thêm cảm giác xơ xác, hoang sơ

The bamboo truss column burns thin, increases the feeling of fibrous, pristine

Ba gạc cây xanh hình uốn éo

Cây ba gạc với cành lá xanh hình dáng uốn éo, tạo nét kỳ lạ, đặc sắc cho phong cảnh

The peaceful life makes people forget about anxiety and depression before

Một dòng nước biếc cỏ leo teo

Dòng nước xanh biếc với cỏ mọc thưa thớt, tĩnh lặng và yên bình

The three gauze trees with green leaves are bend, creating strange and unique features

Thú vui quên cả niềm lo cũ

Cuộc sống thanh bình khiến người ta quên đi lo âu, muộn phiền trước đây

The blue water with sparse, quiet and peaceful grass

Kìa cái diều ai nó lộn lèo

Hình ảnh diều bị lộn dây, vừa gợi nét vui tươi của cảnh làng quê, vừa chứa ý chơi chữ đầy ẩn ý nhạy cảm

The image of the kite is flipped, both evoking the playfulness of the village scene, and contains the idea of playing with the sensitive implications