File size: 4,394 Bytes
3c90236 |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 |
Book,Page,LineNumber,Text
48,0017,001,ได้ในบาลีเป็นต้นว่า <B>อุฬารโภคา</B> โภคะใหญ่ อุฬารยสา ยศใหญ่และว่า
48,0017,002,<B>โอฬาริกํ</B> อันใหญ่. ก็วิมานแม้นั้น ชื่อว่าประณีต เพราะอรรถว่า
48,0017,003,กระทำความไม่อิ่มสำหรับผู้ใช้สอย โดยความฟูปลื้มใจ ชื่อว่าประเสริฐ
48,0017,004,เพราะถูกสรรเสริญโดยภาวะมีความเป็นวิมานที่น่าเลื่อมใสโดยรอบเป็นต้น
48,0017,005,ชื่อว่าใหญ่ เพราะใหญ่โดยขนาด และเพราะมีค่ามาก. วิมานอันโอฬาร
48,0017,006,กล่าวกันว่า โอฬารกย่างเดียว ด้วยอรรถแม้ ๓ อย่างแล.
48,0017,007,จิต ชื่อว่า <B>มโน</B> ใจ ในบทว่า <B>มโนชวํ</B> นี้. ก็หากว่า มโนศัพท์
48,0017,008,กล่าวทั่ว ๆ ไป ก็สำหรับจิตที่เป็นกุศล อกุศล และอัพยากฤต แม้
48,0017,009,ทุกดวง. แต่ก็พึงทราบโดยเป็นจิตสำเร็จมาแต่กิริยา ที่เป็นไปในอารมณ์
48,0017,010,อย่างใดอย่างหนึ่ง เพราะท่านกล่าวว่า <B>มโนชวํ</B> เพราะฉะนั้น วิมานทอง
48,0017,011,ชื่อว่ามโนชวะ เพราะเร็วดังใจ เหมือนคำว่า <B>โอฏฺมุโข</B> ปากมีผีปาก
48,0017,012,[พูดได้คล่อง] อธิบายว่า ไปเร็วเหลือเกิน. จริงอยู่ ใจย่อมตกไปใน
48,0017,013,อารมณ์แม้ไกลนักหนาได้ฉับพลันทีเดียว เพราะเป็นไปรวดเร็ว. ด้วยเหตุ
48,0017,014,นั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เรามองไม่เห็น
48,0017,015,ธรรมแม้แต่อย่างหนึ่งอันอื่น ซึ่งเป็นไปรวดเร็วเหมือนอย่างจิตนี้เลยนะ
48,0017,016,ภิกษุทั้งหลาย และว่าจิตไปได้ไกล ไปดวงเดียว ดังนี้. บทว่า <B>คจฺฉติ</B>
48,0017,017,ได้แก่ ไปทางอากาศจากวิมานที่อยู่ของเทวดาองค์นั้น ตรงไปยังอุทยาน.
48,0017,018,ในบทว่า <B>เยน กามํ</B> นี้ กามศัพท์ มาในอรรถว่า อารมณ์มีรูป
48,0017,019,เป็นต้น ที่น่าพอใจ ได้ในบาลีเป็นต้นว่า <B>กามา หิ วิจิตฺรา มธุรา
48,0017,020,มโนรมา วิรูปรูเปน มเถนฺติ จิตฺตํ</B> แท้จริง กามทั้งหลาย งดงาม หวานชื่น
48,0017,021,ระรื่นใจ ย่อมย่ำยีจิต ด้วยรูปแปลก ๆ. มาในอรรถว่า ฉันทราคะ
48,0017,022,ได้ในบาลีเป็นต้นว่า <B>ฉนฺโท กาโม</B> ฉันทะ เป็นกาม <B>ราโค กาโม</B>
|