File size: 4,241 Bytes
3c90236 |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 |
Book,Page,LineNumber,Text
27,0032,001,<H1>อรรถกถาหลิททิกานิสูตรที่ ๓</H1>
27,0032,002,ใน<B>หลิททิกานิสูตรที่ ๓</B> มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้
27,0032,003,บทว่า <B>อวนฺตีสุ</B> ได้แก่ในแคว้นอวันตี กล่าวคือ อวันตีทักขิณาปถ.
27,0032,004,บทว่า <B>กุรรฆเร</B> ได้แก่ ในนครมีชื่ออย่างนั้น. บทว่า <B>ปปาเต</B> ได้แก่ในเหว
27,0032,005,ข้างหนึ่ง ได้ยินว่า ภูเขาลูกนั้นมีข้างแถบหนึ่งเป็นเสมือนขาดตกไป.
27,0032,006,บาลีว่า <B>ปวตฺเต</B> ดังนี้ก็มี อธิบายว่า เป็นสถานที่ประกาศลัทธิของพวก
27,0032,007,เดียรถีย์ต่างๆ. ดังนั้นพระเถระจึงอาศัยนครนั้นในรัฐนั้นแล้ว อยู่บน
27,0032,008,ภูเขานั้น. บทว่า <B>หลิทฺทิกานิ</B> ได้แก่ คฤหบดีนั้นผู้มีชื่ออย่างนั้น บทว่า
27,0032,009,<B>ฏฺกวคฺคิเย มาคณฺฑิยปญฺเห</B> ได้แก่ในปัญหาที่มีชื่อว่า มาคัณฑิยปัญหา
27,0032,010,ในวรรคที่ ๘.
27,0032,011,ด้วยบทว่า <B>รูปธาตุ</B> ท่านประสงค์เอารูปขันธ์. บทว่า <B> รูปธาตุ-
27,0032,012,ราควินิพนฺธํ</B> ความว่า อันความกำหนัดในรูปธาตุรึงรัดแล้ว. บทว่า
27,0032,013,<B>วิฺาณํ</B> ได้แก่กรรมวิญญาณ. บทว่า <B>โอกสารี</B> ได้แก่ผู้อาศัยเรือนอยู่
27,0032,014,ประจำ คือผู้อาศัยอาลัยอยู่ประจำ. ถามว่า ก็เพราะเหตุไร ในที่นี้
27,0032,015,ท่านจึงไม่กล่าวว่า <B>วิญฺาณธาตุ โข คหปติ.</B> แก้ว่า เพื่อกำจัดความงมงาย.
27,0032,016,จริงอยู่ ว่าโดยอรรถ ปัจจัย ท่านเรียกว่า <B>โอกะ</B> กรรมวิญญาณที่เกิด
27,0032,017,ก่อนย่อมเป็นปัจจัยทั้งแก่กรรมวิญญาณ ทั้งแก่วิบากวิญญาณที่เกิด
27,0032,018,ภายหลัง ส่วนวิบากวิญญาณย่อมเป็นปัจจัยทั้งแก่วิบากวิญญาณ ทั้งแก่
27,0032,019,กรรมวิญญาณ ฉะนั้น เพื่อจะกำจัดความงมงายที่จะพึงมีว่า อะไรหนอ
27,0032,020,แลชื่อว่า วิญญาณ ในที่นี้ จึงไม่ทรงกำหนดเอาข้อนั้นทำเทศนาโดย
27,0032,021,ไม่ปนเปกัน อีกอย่างหนึ่ง เมื่อว่าโดยอำนาจอารมณ์ เพื่อจะแสดง
27,0032,022,วิญญาณฐิติที่ปัจจัยปรุงแต่ง ๔ อย่าง ที่ตรัสไว้นั้น จึงไม่จัดวิญญาณ
27,0032,023,เข้าในที่นี้.
|