File size: 3,253 Bytes
3c90236 |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 |
Book,Page,LineNumber,Text
24,0021,001,<B>ตนฺตํ อตฺถมเวกฺขิตฺวา ภุมฺเมน กรเณน จ
24,0021,002,อญฺตฺร สมโย วุตฺโต อุปโยเคน โส อิธ</B>
24,0021,003,<B>ท่านพิจารณาเนื้อความนั้น ๆ แล้ว
24,0021,004,จึงกล่าวสมยศัพท์ในที่อื่น ๆ คือ ในพระ-
24,0021,005,อภิธรรมด้วยภุมมวจนะ(สัตตมีวิภัตติ) ใน
24,0021,006,พระวินัยด้วยกรณวจนะ (ตติยาวิภัตติ) แต่
24,0021,007,ในพระสุตตันตะนี้ ท่านกล่าวสมยสัพท์
24,0021,008,ด้วยอุปโยควจนะ (ทุติยาวิภัตติ) ดังนี้</B>
24,0021,009,ส่วนพระโบราณาจารย์ทั้งหลาย พรรณนาไว้ว่า สมยศัพท์นี้ต่างกัน
24,0021,010,แต่เพียงโวหารว่า <B>ตสฺมึ สมเย</B> หรือว่า <B>เตน สมเยน</B> หรือว่า <B>ตํ สมยํ</B>
24,0021,011,เท่านั้น ในปิฎกทั้งสามนั้น สมย ศัพท์ มีอรรถเป็นภุมมวจนะอย่างเดียว
24,0021,012,เท่านั้น เพราะเหตุนี้นั้น แม้จะกล่าวว่า <B>เอํ สมยํ</B> ก็พึงทราบว่า มีอรรถ
24,0021,013,เท่ากับ <B>เอกสฺมึ สมเย</B> ดังนี้.
24,0021,014,<H1>ว่าด้วยบท ภควา</H1>
24,0021,015,บทว่า <B>ภควา</B> ได้แก่ ครู. เพราะ บัณฑิตในโลกเรียกครูว่า ภควา
24,0021,016,จริงอยู่ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงเป็นครูของสรรพสัตว์ทั้งหลาย เพราะความ
24,0021,017,ที่พระองค์เป็นผู้วิเศษสุดโดยคุณทั้งปวง เพราะฉะนั้น บัณฑิตพึงทราบคำว่า
24,0021,018,ภควา ดังนี้. แม้พระโบราณาจารย์ทั้งหลายก็กล่าวว่า
24,0021,019,<B>ภควาติ วจนํ เสฏฺ ภควาติ วจนมุตฺตมํ
24,0021,020,คุรุคารวยุตฺโต โส ภควา เตน วุจฺจติ
24,0021,021,คำว่า ภควา เป็นคำประเสริฐสุด
24,0021,022,คำว่า ภควา เป็นคำสูงสุด พระผู้มีพระ-</B>
|