Reading Literacy (High School in kaz)/test.csv

ID,Source,Group,Subject,Level,Question,Option A,Option B,Option C,Option D,Option E,Answer Key,Subset,Split,Language
18570,https://itest.kz/kz/endless,Humanities,Reading_Literacy,High School,"Тәуелсіздік алған алғашқы жылдары радиоқабылдағыштардың жұмысы бәсеңдеп қалды. Тарихқа жүгінсек, бастапқы кезінде осындай қиыншылықтарға ұрынады. Айталық, өткен жылы «Egemen Qazaqstannyń» 100 жылдығы аталып өтті. Ал енді 1921 жылдан бастап 1925 жылға дейінгі аралық газеттің керемет гүлденген уақыты еді. Оның мақалалары ұлттық мәселелерге, жерге, елге, тілге, мәдениетке, білім алуға арналып, ұлттық құндылықтар арқау болды. Жиырмасыншы жылдардың екінші жартысынан кейін, солақай саясаттың кесірінен (Голощекин тұсында) газет материалдарының пәрмені бәсеңси бас­тады. Сол кездегі журналистиканың басында тұрған Алаш арыстарын шетінен тұтқындап, тізгіндеп ұстады. 
Әрине, Қазақ радиосының тәуелсіздік алған кезеңін тікелей онымен салыстыруға болмайтын шығар. Бірақ тәуелсіздіктің алғашқы кезінде де қиыншылықтардың болғаны шындық. Бірден барлығын ұйымдастырып кете алмады. Сол кем­шіліктердің кейбіреулері әлі де жалғасып жатыр. «Ауруды жасырсаң, өлім әшкере қылады» деген сөз бар. 
Яғни мен Қазақ радиосына қаншалықты бүйрегім бұрып тұрғанмен, кейбір кетіп жатқан кемшіліктерді көріп отырып айтпасам, онда ол достық емес, қайта қастық болады. Ендігі жағдайда, мынау алмағайып кезеңде, біз өзіміздің ұлттық ерекшеліктерімізге, игіліктерімізге, құндылықтарымызға аса мән бермесек болмайды. Өйткені біздің қоғамда қазір әртүрлі ағым көбейіп бара жатыр. Сондықтан мен тағы айтар едім, мұндай кезде Қазақ радиосының мүмкіншілігін дұрыс пайдаланатын болсақ, халықтың асыл мұраты не, қалай ел боламыз деген мәселелердің барлығын қамтып айта алатын – радио. Өйткені, радионың аудиториясы кең. Оған көп қаражат кетпейді. Сонда ел-жұрттың көкейіндегі мақсатқа жүгініп жұмыс істеуіне мүмкіншілік туады. Сіз көрсеткен кемшіліктерді болдырмаудың жолдары осы деп ойлаймын. 
Мысалы, «Хабар» телеарнасының «Хабар 24» дейтін арнасы жарты сағат сайы­н жаңалықтарды беріп отырады. Сол сияқты «Қазақстан» телеарнасында ертеңгісін берілетін «Таңшолпан» деген бағдарлама бар. Бұлардың өз аудиториясы қалыптасты деуге болады. Бұл – телевизияның жетістігі. Ал радиода бұдан кең, көл-көсір мүмкіншілік бар. Қалай? Айталық, бұрын Қазақ радиосында «Тәулік тынысы» деген бағдарлама болды. Ол кезде радионың техникалық жарақтануы нашар еді. Соған қарамай халық тәулік тынысын Қазақ радиосынан естіп отыратын. Қазір сондай жағдай Қазақ радиосында бар деп айта алмаймын. Тіпті сол «Тәулік тынысы» деген тіркесті пайдаланса, ешқандай сөкеттігі жоқ. Керісінше, осы мақсатты алдыға қойып, радионың жаңалықты берудегі рөлін көтеру керек. Онсыз болмайды. Өйткені радио телевизияға, баспасөзге, тіпті интернетке де қарағанда ең оперативті құрал. Бұның жеделғабылдық мүмкіншілігі өте мол. 
Ақпарат көзі: https://egemen.kz/article/275116-qazaq-radiosy-qalay-ashyldy 
 
Автор бұқаралық ақпарт құралының гүлденген кезеңіне тоқталады:",«Таңшолпан»,«Егемен Қазақстан»,«Хабар»,«Хабар 24»,,B,Reading Literacy (High School in kaz),test,Kazakh
18571,https://itest.kz/kz/endless,Humanities,Reading_Literacy,High School,"Тәуелсіздік алған алғашқы жылдары радиоқабылдағыштардың жұмысы бәсеңдеп қалды. Тарихқа жүгінсек, бастапқы кезінде осындай қиыншылықтарға ұрынады. Айталық, өткен жылы «Egemen Qazaqstannyń» 100 жылдығы аталып өтті. Ал енді 1921 жылдан бастап 1925 жылға дейінгі аралық газеттің керемет гүлденген уақыты еді. Оның мақалалары ұлттық мәселелерге, жерге, елге, тілге, мәдениетке, білім алуға арналып, ұлттық құндылықтар арқау болды. Жиырмасыншы жылдардың екінші жартысынан кейін, солақай саясаттың кесірінен (Голощекин тұсында) газет материалдарының пәрмені бәсеңси бас­тады. Сол кездегі журналистиканың басында тұрған Алаш арыстарын шетінен тұтқындап, тізгіндеп ұстады. 
Әрине, Қазақ радиосының тәуелсіздік алған кезеңін тікелей онымен салыстыруға болмайтын шығар. Бірақ тәуелсіздіктің алғашқы кезінде де қиыншылықтардың болғаны шындық. Бірден барлығын ұйымдастырып кете алмады. Сол кем­шіліктердің кейбіреулері әлі де жалғасып жатыр. «Ауруды жасырсаң, өлім әшкере қылады» деген сөз бар. 
Яғни мен Қазақ радиосына қаншалықты бүйрегім бұрып тұрғанмен, кейбір кетіп жатқан кемшіліктерді көріп отырып айтпасам, онда ол достық емес, қайта қастық болады. Ендігі жағдайда, мынау алмағайып кезеңде, біз өзіміздің ұлттық ерекшеліктерімізге, игіліктерімізге, құндылықтарымызға аса мән бермесек болмайды. Өйткені біздің қоғамда қазір әртүрлі ағым көбейіп бара жатыр. Сондықтан мен тағы айтар едім, мұндай кезде Қазақ радиосының мүмкіншілігін дұрыс пайдаланатын болсақ, халықтың асыл мұраты не, қалай ел боламыз деген мәселелердің барлығын қамтып айта алатын – радио. Өйткені, радионың аудиториясы кең. Оған көп қаражат кетпейді. Сонда ел-жұрттың көкейіндегі мақсатқа жүгініп жұмыс істеуіне мүмкіншілік туады. Сіз көрсеткен кемшіліктерді болдырмаудың жолдары осы деп ойлаймын. 
Мысалы, «Хабар» телеарнасының «Хабар 24» дейтін арнасы жарты сағат сайы­н жаңалықтарды беріп отырады. Сол сияқты «Қазақстан» телеарнасында ертеңгісін берілетін «Таңшолпан» деген бағдарлама бар. Бұлардың өз аудиториясы қалыптасты деуге болады. Бұл – телевизияның жетістігі. Ал радиода бұдан кең, көл-көсір мүмкіншілік бар. Қалай? Айталық, бұрын Қазақ радиосында «Тәулік тынысы» деген бағдарлама болды. Ол кезде радионың техникалық жарақтануы нашар еді. Соған қарамай халық тәулік тынысын Қазақ радиосынан естіп отыратын. Қазір сондай жағдай Қазақ радиосында бар деп айта алмаймын. Тіпті сол «Тәулік тынысы» деген тіркесті пайдаланса, ешқандай сөкеттігі жоқ. Керісінше, осы мақсатты алдыға қойып, радионың жаңалықты берудегі рөлін көтеру керек. Онсыз болмайды. Өйткені радио телевизияға, баспасөзге, тіпті интернетке де қарағанда ең оперативті құрал. Бұның жеделғабылдық мүмкіншілігі өте мол. 
Ақпарат көзі: https://egemen.kz/article/275116-qazaq-radiosy-qalay-ashyldy 
 
Мәтінде көтерілген мәселе:",«Егемен Қазақстан» газетінің тарихы,Радионың рөлін көтеру,Қазақ радиосының кемшілігі,«Хабар 24» хабар таратуы,,B,Reading Literacy (High School in kaz),test,Kazakh
18572,https://itest.kz/kz/endless,Humanities,Reading_Literacy,High School,"Әбілхан Қастеевті сурет өнеріне баураған – Николай Хлудов. Белгілі суретші Әбілханның таланты мен қызығушылығын байқап, оған сурет салу әдісін сатылап үйретуді бастайды. Өз естелігінде Әбілхан Қастеев «Мені көріп, мақсатымды білген Хлудов қатты таңғалды әрі қуанды. Айтуынша, мен ол көрген алғашқы қазақ суретші екенмін. Ол туғандарым жайлы, суретті қашан сала бастағаным жайлы көп сұрады, суреттерімді мақтады. Сосын суретті акварельмен салуға кеңес берді. Кетерімде маған акварель, қылқалам мен қағаз ұсынып, аптасына екі рет сабаққа қатысуымды сұрады» – дейді. Сондай-ақ Хлудов сабақ барысында Әбілхан Қастеевке «Сен – біріншісің, сенің соңыңнан басқалар жүреді. Алдыңдағы жол ұзақ әрі қиын, бірақ шегініп кетуіңе қақың жоқ» деген тілегін үнемі айтып отырады екен. Ұстазының айтқаны келіп, Әбілхан қазақтан шыққан тұңғыш кәсіби суретші атанып, үлкен мектептің қалыптасуына жол ашты. Ал Хлудовтың алдына келгенде Әбілхан 25 жастағы жігіт болатын…
Николай Хлудовтан білім алған Әбілхан Қастеев досы Әубәкір Исмаиловпен бірге Мәскеуге аттанады. Жас суретшінің мақсаты – сурет мектебіне оқуға түсу. Алайда ол жақта қаржылай қиындықтан бөлек, мектеп басшылығы аттестаты жоқ баланы оқуға қабылдаудан бас тартады. Сол кезде Мәскеуде тұратын қазақ диаспорасы Надежда Крупская атындағы сурет студиясының директоры Анна Фурмановадан Қастеевтің ең болмаса шығармашылық сабақтарға қатысуын өтінеді. Анна Фурманова рұқсат беріп, Әбілхан Қастеев сурет өнері жайлы білімін арттыра бастайды.
Ақпарат көзі: https://el.kz/uli_adamdar_omiri__abilhan_kasteev_26931/
 
Мәтін мазмұнына сәйкес келетін тақырып:",Талаптың пайдасы,Сурет сыры,"Бұлақ көрсең, көзін аш",Жігіт Әбілхан,,C,Reading Literacy (High School in kaz),test,Kazakh
18573,https://itest.kz/kz/endless,Humanities,Reading_Literacy,High School,"Тәуелсіздік алған алғашқы жылдары радиоқабылдағыштардың жұмысы бәсеңдеп қалды. Тарихқа жүгінсек, бастапқы кезінде осындай қиыншылықтарға ұрынады. Айталық, өткен жылы «Egemen Qazaqstannyń» 100 жылдығы аталып өтті. Ал енді 1921 жылдан бастап 1925 жылға дейінгі аралық газеттің керемет гүлденген уақыты еді. Оның мақалалары ұлттық мәселелерге, жерге, елге, тілге, мәдениетке, білім алуға арналып, ұлттық құндылықтар арқау болды. Жиырмасыншы жылдардың екінші жартысынан кейін, солақай саясаттың кесірінен (Голощекин тұсында) газет материалдарының пәрмені бәсеңси бас­тады. Сол кездегі журналистиканың басында тұрған Алаш арыстарын шетінен тұтқындап, тізгіндеп ұстады. 
Әрине, Қазақ радиосының тәуелсіздік алған кезеңін тікелей онымен салыстыруға болмайтын шығар. Бірақ тәуелсіздіктің алғашқы кезінде де қиыншылықтардың болғаны шындық. Бірден барлығын ұйымдастырып кете алмады. Сол кем­шіліктердің кейбіреулері әлі де жалғасып жатыр. «Ауруды жасырсаң, өлім әшкере қылады» деген сөз бар. 
Яғни мен Қазақ радиосына қаншалықты бүйрегім бұрып тұрғанмен, кейбір кетіп жатқан кемшіліктерді көріп отырып айтпасам, онда ол достық емес, қайта қастық болады. Ендігі жағдайда, мынау алмағайып кезеңде, біз өзіміздің ұлттық ерекшеліктерімізге, игіліктерімізге, құндылықтарымызға аса мән бермесек болмайды. Өйткені біздің қоғамда қазір әртүрлі ағым көбейіп бара жатыр. Сондықтан мен тағы айтар едім, мұндай кезде Қазақ радиосының мүмкіншілігін дұрыс пайдаланатын болсақ, халықтың асыл мұраты не, қалай ел боламыз деген мәселелердің барлығын қамтып айта алатын – радио. Өйткені, радионың аудиториясы кең. Оған көп қаражат кетпейді. Сонда ел-жұрттың көкейіндегі мақсатқа жүгініп жұмыс істеуіне мүмкіншілік туады. Сіз көрсеткен кемшіліктерді болдырмаудың жолдары осы деп ойлаймын. 
Мысалы, «Хабар» телеарнасының «Хабар 24» дейтін арнасы жарты сағат сайы­н жаңалықтарды беріп отырады. Сол сияқты «Қазақстан» телеарнасында ертеңгісін берілетін «Таңшолпан» деген бағдарлама бар. Бұлардың өз аудиториясы қалыптасты деуге болады. Бұл – телевизияның жетістігі. Ал радиода бұдан кең, көл-көсір мүмкіншілік бар. Қалай? Айталық, бұрын Қазақ радиосында «Тәулік тынысы» деген бағдарлама болды. Ол кезде радионың техникалық жарақтануы нашар еді. Соған қарамай халық тәулік тынысын Қазақ радиосынан естіп отыратын. Қазір сондай жағдай Қазақ радиосында бар деп айта алмаймын. Тіпті сол «Тәулік тынысы» деген тіркесті пайдаланса, ешқандай сөкеттігі жоқ. Керісінше, осы мақсатты алдыға қойып, радионың жаңалықты берудегі рөлін көтеру керек. Онсыз болмайды. Өйткені радио телевизияға, баспасөзге, тіпті интернетке де қарағанда ең оперативті құрал. Бұның жеделғабылдық мүмкіншілігі өте мол. 
Ақпарат көзі: https://egemen.kz/article/275116-qazaq-radiosy-qalay-ashyldy 
 
Газет материалдарының пәрмені бәсеңси бас­тады:",Голощекин тұсында,қазіргі алмағайып кезеңде,Алаш арыстарын тұтқындау кезінде,тәуелсіздіктің алғашқы кезінде,,A,Reading Literacy (High School in kaz),test,Kazakh
18574,https://itest.kz/kz/endless,Humanities,Reading_Literacy,High School,"Он үш жасқа толған туған күнімде əкем маған өзі бір кездері қызығып жинаған бір уыс шет ел тиындарын сыйлаған болатын. Сол күннен бастап мен тиындарға қызыға бастадым. Сабақтан келе салғандағы бірінші жұмысым – сол тиындарды қызықтау. Əкем сыйлаған тиындар ішінде 1861 жылғы патшалық Ресейдің тиыны болды. Ол мен үшін өте көне болып есептелінетін. Он үш жасымнан бастап он жыл бойы шет елдің тиындарын жинадым. Қатты қызыққаным сонша, олардың саны 500-600-ден асып түсті. Бірақ, мен олардың түбіне түсіп зерттемеген едім. Тек тиын коллекционері болып қана жүрдім. 2011 жылы Өзбекстанға барып қайтқан досым арқылы қолыма бірінші рет арабша жазуы бар тиын түсті. Басқа тиындарға ұқсамайтын, көнелігі көрініп тұрған тиын еді. Зерттеп көрсем Əмір Темір мемлекетінде Бұхара қаласында 1432 жылы соғылған тиын болып шықты. Бұл тиын менің шетелдік тиындарға қызығушылығымның соңы, шығыстық көне тиындарға қызығушылығымның басы болды десек те болардай. Содан бастап тек Қазақстан территориясынан табылған тиындарды жинаумен айналыстым.
«Тарихты тиынна оқығанда» 
Ақпарат көзі: https://massaget.kz/mangilik_el/tup_tamyir/42148/
 
Автордың тиын жинауына себеп болған жағдай:",шетелге шығуы,әкесінің сыйлығы,тиындарды қызықтауы,арабша жазуы бар тиын,,B,Reading Literacy (High School in kaz),test,Kazakh
18575,https://itest.kz/kz/endless,Humanities,Reading_Literacy,High School,"Әбілхан Қастеевті сурет өнеріне баураған – Николай Хлудов. Белгілі суретші Әбілханның таланты мен қызығушылығын байқап, оған сурет салу әдісін сатылап үйретуді бастайды. Өз естелігінде Әбілхан Қастеев «Мені көріп, мақсатымды білген Хлудов қатты таңғалды әрі қуанды. Айтуынша, мен ол көрген алғашқы қазақ суретші екенмін. Ол туғандарым жайлы, суретті қашан сала бастағаным жайлы көп сұрады, суреттерімді мақтады. Сосын суретті акварельмен салуға кеңес берді. Кетерімде маған акварель, қылқалам мен қағаз ұсынып, аптасына екі рет сабаққа қатысуымды сұрады» – дейді. Сондай-ақ Хлудов сабақ барысында Әбілхан Қастеевке «Сен – біріншісің, сенің соңыңнан басқалар жүреді. Алдыңдағы жол ұзақ әрі қиын, бірақ шегініп кетуіңе қақың жоқ» деген тілегін үнемі айтып отырады екен. Ұстазының айтқаны келіп, Әбілхан қазақтан шыққан тұңғыш кәсіби суретші атанып, үлкен мектептің қалыптасуына жол ашты. Ал Хлудовтың алдына келгенде Әбілхан 25 жастағы жігіт болатын…
Николай Хлудовтан білім алған Әбілхан Қастеев досы Әубәкір Исмаиловпен бірге Мәскеуге аттанады. Жас суретшінің мақсаты – сурет мектебіне оқуға түсу. Алайда ол жақта қаржылай қиындықтан бөлек, мектеп басшылығы аттестаты жоқ баланы оқуға қабылдаудан бас тартады. Сол кезде Мәскеуде тұратын қазақ диаспорасы Надежда Крупская атындағы сурет студиясының директоры Анна Фурмановадан Қастеевтің ең болмаса шығармашылық сабақтарға қатысуын өтінеді. Анна Фурманова рұқсат беріп, Әбілхан Қастеев сурет өнері жайлы білімін арттыра бастайды.
Ақпарат көзі: https://el.kz/uli_adamdar_omiri__abilhan_kasteev_26931/
 
Мәтіндегі «қарсылық білдірді» деген ойға сәйкес келетін тіркес:",бас тартады,жол ашты,жол ұзақ әрі қиын,қақың жоқ,,A,Reading Literacy (High School in kaz),test,Kazakh
18576,https://itest.kz/kz/endless,Humanities,Reading_Literacy,High School,"Тәуелсіздік алған алғашқы жылдары радиоқабылдағыштардың жұмысы бәсеңдеп қалды. Тарихқа жүгінсек, бастапқы кезінде осындай қиыншылықтарға ұрынады. Айталық, өткен жылы «Egemen Qazaqstannyń» 100 жылдығы аталып өтті. Ал енді 1921 жылдан бастап 1925 жылға дейінгі аралық газеттің керемет гүлденген уақыты еді. Оның мақалалары ұлттық мәселелерге, жерге, елге, тілге, мәдениетке, білім алуға арналып, ұлттық құндылықтар арқау болды. Жиырмасыншы жылдардың екінші жартысынан кейін, солақай саясаттың кесірінен (Голощекин тұсында) газет материалдарының пәрмені бәсеңси бас­тады. Сол кездегі журналистиканың басында тұрған Алаш арыстарын шетінен тұтқындап, тізгіндеп ұстады. 
Әрине, Қазақ радиосының тәуелсіздік алған кезеңін тікелей онымен салыстыруға болмайтын шығар. Бірақ тәуелсіздіктің алғашқы кезінде де қиыншылықтардың болғаны шындық. Бірден барлығын ұйымдастырып кете алмады. Сол кем­шіліктердің кейбіреулері әлі де жалғасып жатыр. «Ауруды жасырсаң, өлім әшкере қылады» деген сөз бар. 
Яғни мен Қазақ радиосына қаншалықты бүйрегім бұрып тұрғанмен, кейбір кетіп жатқан кемшіліктерді көріп отырып айтпасам, онда ол достық емес, қайта қастық болады. Ендігі жағдайда, мынау алмағайып кезеңде, біз өзіміздің ұлттық ерекшеліктерімізге, игіліктерімізге, құндылықтарымызға аса мән бермесек болмайды. Өйткені біздің қоғамда қазір әртүрлі ағым көбейіп бара жатыр. Сондықтан мен тағы айтар едім, мұндай кезде Қазақ радиосының мүмкіншілігін дұрыс пайдаланатын болсақ, халықтың асыл мұраты не, қалай ел боламыз деген мәселелердің барлығын қамтып айта алатын – радио. Өйткені, радионың аудиториясы кең. Оған көп қаражат кетпейді. Сонда ел-жұрттың көкейіндегі мақсатқа жүгініп жұмыс істеуіне мүмкіншілік туады. Сіз көрсеткен кемшіліктерді болдырмаудың жолдары осы деп ойлаймын. 
Мысалы, «Хабар» телеарнасының «Хабар 24» дейтін арнасы жарты сағат сайы­н жаңалықтарды беріп отырады. Сол сияқты «Қазақстан» телеарнасында ертеңгісін берілетін «Таңшолпан» деген бағдарлама бар. Бұлардың өз аудиториясы қалыптасты деуге болады. Бұл – телевизияның жетістігі. Ал радиода бұдан кең, көл-көсір мүмкіншілік бар. Қалай? Айталық, бұрын Қазақ радиосында «Тәулік тынысы» деген бағдарлама болды. Ол кезде радионың техникалық жарақтануы нашар еді. Соған қарамай халық тәулік тынысын Қазақ радиосынан естіп отыратын. Қазір сондай жағдай Қазақ радиосында бар деп айта алмаймын. Тіпті сол «Тәулік тынысы» деген тіркесті пайдаланса, ешқандай сөкеттігі жоқ. Керісінше, осы мақсатты алдыға қойып, радионың жаңалықты берудегі рөлін көтеру керек. Онсыз болмайды. Өйткені радио телевизияға, баспасөзге, тіпті интернетке де қарағанда ең оперативті құрал. Бұның жеделғабылдық мүмкіншілігі өте мол. 
Ақпарат көзі: https://egemen.kz/article/275116-qazaq-radiosy-qalay-ashyldy 
 
Автордың ойынша, радио:",елдік мәселені көтереді,телевизиядай емес,ең оперативті құрал,аз ғана мүмкіншілігі бар,,C,Reading Literacy (High School in kaz),test,Kazakh