{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/03/dr-george-vella-ghada-jghalaq-sena-president-ta-malta/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Dr. George Vella Għada Jgħalaq Sena President Ta' Malta", "text": ["Awguri minn Wirt Malta.mt", "Dr. George Vella għada 4 ta' April 2020 jgħalaq sena minn meta nħatar l-10 President tar-Repubblika Maltija.", "Dan wara riżoluzzjoni parlamentari li għaddiet fis-7 ta' Marzu 2019 mill-kamra tar-Rappreżentanti.", "Dr. George Vella twieled fl-24 ta' April tal-1942 u l-professjoni tiegħu kienet dik ta' tabib.", "Fl-2018, kien meqjus bħala wieħed minn tmien persuni eminenti mill-Commonwealth biex jipprepara rapport fuq il-Governanza tas-Segretarjat tal-Commonwealth.", "Huwa serva għal numru ta' snin bħala membru parlamentari f'isem il-Partit Laburista kif ukoll irwoli ministerjali diversi fosthom dik ta' Ministru għall-Affarijiet Barranin.", "Il-President George Vella huwa ddekorat bħala Kumpann tal-Unur fl-Ordni Nazzjonali tal-Meru, Kavallieri tal-Ordni ta' San Mikiel u San Ġorġ fost dekorazzjonijiet prestiġġjużi oħra, saħansitra anke minn pajjiżi barranin.", "Huwa miżżewweġ lil Miriam u għandu 3 itfal: Claire, Elaine u George Jr kif ukoll seba' neputijiet.", "Ftit ilu, Il-President Malti kellu laqgħa mar-Reġina Eliżabetta; liema laqgħa kompliet issaħħaħ ir-relazzjoni ta' bejn Malta u l-Ingilterra, liema laqgħa wkoll kienet deskritta bħala differenti minn oħrajn, saħansitra mir-Reġina stess.", "Jibqa' magħruf ukoll għall-valuri sbieħ li jħaddan u li dejjem lest jagħti widen lill-pubbliku.", "Mingħandna ta' Wirt Malta.mt, nawgurawlek Eċċellenza.", "Ritratt: Ritratt uffiċċjali Tal-President Tar-Repubblika Ta' Malta"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/04/bil-filmat-ha-nisimghuha-din-nhar-il-hamis-li-gej/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Bil-Filmat: Ħa Nisimgħuha Din Nhar Il-Ħamis Li Ġej?", "text": ["Jgħidulha ċ-Ċuqlajta", "Storbjuża mhux ħażin.", "Xogħlha huwa kontra dak tal-qniepen; ifakkru n-niket li għadda minnu Ġesù kontra tal-ferħ tad-daqq ħelu tal-qniepen.", "Kien propju waqt it-talb tiegħu fil-Ġnien tal-Ġetsemani, li talab lil Alla biex ibiegħed minnu l-kalċi tal-imrar.", "Illum il-ġurnata, eżatt waqt iċ-ċerimonja simbolika tal-ħasil tas-saqajn, propju waqt is-Santu tindaqq l-ewwel darba ċ-ċuqlajta li tibqa' tindaqq waqt il-Ġimgħa l-Kbira u anke f'Sibt il-Għid sakemm jindaqqu l-qniepen fil-glorja għall-ħabta tat-20.00.", "Minnhom għadek issib fiż-Żejtun, fil-Mosta, fin-Naxxar u fi ftit irħula oħra anke bħall-Imġarr.", "Sfortunatament hemm parroċċi li m'għadhomx jużawha.", "Minħabba s-sitwazzjoni tal-COVID-19, jidher li d-daqq tal-qniepen huwa xorta permessibbli ġaladarba dawn jindaqqu minn persuna waħda kif indikat mill-istruzzjonijiet tal-kurja.", "Nittamaw li fejn hemm iċ-ċuqlajta, din tindaqq ukoll għaliex ma nixtiequx li din tmut mewta naturali.", "Ritratt: Facebook/ Parroċċa Santa Marija, Mġarr"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/05/jista-jkun-li-dan-huwa-l-aktar-marc-funebru-mahbub/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Jista' Jkun Li Dan Huwa L-Aktar Marċ Funebru Maħbub?!", "text": ["Marċ li jdaħħalna fl-ispritu… imma jmissilna qalbna tassew?!", "Ingħatat bidu l-Ġimgħa Mqaddsa tas-sena 2020.", "Ġimgħa Mqaddsa b'differenza fejn jekk naħsbu ftit, bosta qed isofru.", "Kemm minħabba l-mard bil-COVID-19 u s-sitwazzjoni izda mhux biss.", "Għalkemm ejja ma ninsewx id-dulur li għaddej kontinwament f'bosta nies umani; min b'ħaġa, min b'oħra.", "Min tilef lil xi ħadd intortament, min ingidem minn ħabib jew ħabiba, min mifni b'xi vizzju, min tilef daru… u xi ngħidu għal dawk il-pajjiżi li ilhom isofru u ħlief nikkumentaw il-kliem 'kuraġġ' ma nagħmlux.", "Qed nirreferu għas-Sirja.", "Tgħidulna x'nistgħu nagħmlu?!", "Huwa veru!", "Is-soċjetà kultant tkun falza.", "Irridu l-ġid wiċċ imbwiċċ, iżda ndaħħlu l-isalletti minn wara.", "Hekk ġara fil-passjoni ta' SIdna Ġesù Kristu.", "U kif dejjem ngħidu, l-istorja tirrepeti ruħha.", "Ħsibna li naqsmu magħkom dan il-marċ: Ċipresso – Marċ funebru ta' Mro.", "Angelo Mellilli.", "Marċ funebru li jindaqq tista' tgħid f'kull raħal jew belt Maltija mill-pinna ta' surmast Sqalli u li nkiteb fis-seklu 19.", "Is- Surmast Angelo Mellili kien minn Licata ( provincja", "bejn l-1898 u l-1912 idderiega", "Vilhena \" tal-Furjana , \"San Filippo \" ta ' Haz-Zebbug u \"San Giorgio\" ta ' Bormla .", "Il-marċi: \" Venerdi ' Santo\", Misto", "di San Giorgio\" huma wkoll marċi oħra popolari mill-pinna tiegħu.", "Ritratt: Facebook/ Għaqda Banda Żejtun"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/06/dan-skiet-mill-iktar-stramb-immanuel-mifsud/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "\"Dan Skiet Mill-Iktar Stramb\" – Immanuel Mifsud", "text": ["Isimgħu sew u apprezzaw ġmielna!", "Fuq produzzjoni ta' Karl Azzopardi bi kliem u qari minn Immanuel Mifsud, Il-Blata Tagħna huwa filmat eċċezzjonali bi ħsieb li jġiegħelna nirriflettu ftit fuq aħna min aħna, Malta tagħna x'tirrakonta?!", "\"Dan skiet mill-iktar stramb\", jistqarr Immanuel li jkompli jgħid, kien ħasra li konna nsejnieħ.", "Il-mużika sabiħa li tinstema' fl-isfond hija tal-Band Stalko: Three sheets to the wind u l-produzzjoni saret b'muntaġġ minn James Bianchi.", "Prosit tassew lilkom ta' din l-idea li tfakkarna fuq il-ġmiel ta' pajjiżna u tal-poplu tagħna, lil hinn mit-tgergir li konna drajna u li għamilnieh norma ta' kuljum.", "Ħajr lil Malta Today/ Ritratt: Malta Travel Guide"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/07/52-pozittivi-ghall-covid-19/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "52 Pożittivi Għall-COVID-19", "text": ["L-aktar darba li nstabu każi pożittivi:52.", "F'konferenza mill-Ministru tas-saħħa u Deputat Prim Ministru Chris Fearne flimkien mas-supretendent tas-Saħħa Profs.", "Charmaine Gauci tħabbar li nstabu 52 każ ġdid.", "Il-Ministru Chris Fearne qal li dan kien mistenni u li konna se nilħqu t-300 każ ġdid suppost il-ġimgħa li għaddiet.", "\"Dan ifisser li l-miżuri li daħħalna jidher li qed jiġu segwiti tajjeb mill-poplu tagħna!\", saħaq Chris Fearne.", "Jidher li l-'curve' qed timxi skond kif prevvist.", "Chris Fearne ħabba ukoll li dawn il-każijiet ġodda ma humhiex relatati ma' Ħal Far minħabba li kellu ammont ta' mistoqsijeit permezz ta' messaġġi privati mill-ġurnalisti.", "Dan ma jfissirx li f'Ħal Far mhux se jiżdiedu.", "Ilbieraħ saru 825 test; rekord f'Malta u Għawdex.", "It-target huwa li jintlaħaq l-1,000 test kuljum.", "Tħabbar ukoll helpline ġdid: 1770 f'kollaborazzjoni mar-Richmond Foundation li min-nhar il-ħamis ser jibda jaħdem 24 siegħa kuljum.", "Minn WirtMalta.mt nfakkrukom biex nibqgħu magħqudin u dejjem nobdu l-ordnijiet biex nibqgħu ġewwa kemm jista' jkun possibbli!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/09/bil-filmat-illum-xerred-dan-il-filmat-ta-tama-u-kuragg/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Bil-Filmat: Illum Xerred Dan Il-Filmat Ta' Tama U Kuraġġ!", "text": ["Żmien iebes imma kuraġġ!", "Ħamis ix-Xirka b'differenza u forsi xi ftit xokkanti hekk kif mill-bieraħ għal-lum, telgħu għal 2 il-persuni li tilfu ħajjithom minħabba l-virus qerried tal-COVID-19.", "Is-soltu bħal-lum, induru l-knejjes u nagħmlu l-vizti, nitolbu u niftakru fil-passjoni ta' Ġesù Kristu.", "Iżda din is-sena ninsabu f'darna.", "Hemm min qed iqisha passjoni u ma tlum lil ħadd.", "Filwaqt li nagħtu l-kondoljanzi lill-familjari tal-vittmi, inħeġġukom tqawwu qalbkom.", "Ma nħallux il-biża' tkissirna u fl-istess ħin, ma nistgħux ma nobdux u nerħu.", "Fr. Raymond Francalanza; Patri Agostinjan qasam magħna ftit ħsiebijiet profondi.", "Diffiċli lia ma smajtux b'Father Ray, imma jekk le, isimgħuh; kliemu huwa t' sabar u wens.", "Grazzi lilek Father Ray u kuraġġ lilkom il-qarrejja tagħna.", "Minn WirtMalta.mt nippreżetawlkom dan il-filmat.", "Ritratt: Kunvent Santu Wistin, Rabat"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/09/bhalissa-kieku-malta-mahnuqa-bil-poplu-jdur-il-knejjes/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Bħalissa Kieku Malta Maħnuqa Bil-Poplu Jdur il-Knejjes", "text": ["Mhux l-ewwel darba… Ġrat fil-passat", "L-22.30 ta' Ħamis ix-Xirka 2020.", "Sikta.", "Ħemda.", "Kieku bħalissa il-poplu bi ħġaru jdur minn knisja għall-oħra; minn wirja għall-oħra, minn raħal għall-ieħor…", "Kien hemm min bħal-lum iżur is-salib tal-għolja fis-Siġġiewi, isib xi kappella ċkejkna mhix daqshekk storbjuża bl-attività tal-poplu jew inkella jmur il-mixja popolari ta' Puttinu.", "Il-Monument ta' Kristu Mejjet flimkien mal-kandilabru tax-xemgħa msejjah 'Barabbas' fin-Naxxar", "Ritratt: Edward Azzopardi", "Iżda din is-sena se turina verament il-fidi tagħna fhiex inhi.", "Huwa minnu li dawk kollha li għandhom għal qalbhom dan iż-żmien, forsi anke dawk li fil-verità mhux daqshekk reliġjużi iżda jħobbu biss il-kult jinsabu ftit mdejqin.", "Għaliex huma bosta li hekk kif jgħaddi l-Milied, jibdew jgħoddu l-ġranet sa Ras ir-Randan.", "Imma din hija r-realtà.", "Din hija l-attwalità.", "Dan huwa l-mument tal-prova.", "Il-Ġimgħa l-Kbira għada xorta waħda se ssir…ġo qalbna.", "Dan huwa l-mument li l-għajta li tant ngħajtu mal-barranin li Malta hija reliġjuża, se juri hux minnu jew le?!", "Kuraġġ!", "Tajjeb ngħidu li din mhix l-ewwel darba li l-Ġimgħa Mqaddsa mhix iċċelebrata fil-mod komplut tagħha.", "Kien hemm żewġ okkażjonijiet żgur meta r-rutina nbidlet minħabba l-pesta: fl-1575 u fl-1813.", "Kif dejjem ngħidu, l-istorja tirrepeti ruħha!", "Ritratt: Facebook/ Siġġiewi Local Council"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/10/fejn-saru-l-ewwel-purcissjonijiet-tal-gimgha-l-kbira-fmalta/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Fejn Saru L-ewwel Purċissjonijiet Tal-Ġimgħa L-Kbira f'Pajjiżna?!", "text": ["Għeruq sew fl-istorja tagħna!", "Forsi naraw il-vari tal-Ġimgħa Mqaddsa u nistaqsu: Imma kif bdiet din it-tradizzjoni u meta?", "L-ewwel purċissjonijiet bil-vari tal-Ġimgħa l-Kbira f'Malta bdew fis-seklu 17.", "Kienu bdew fiż-żewġ knejjes tal-Franġiskani Minuri tar-Rabat u tal-Belt Valletta.", "Wara, bdew isiru fil-Kottonera.", "L-aktar purċissjoni antika f'Għawdex hija dik tal-Bażilika ta' San Ġorġ li bdiet fil-bidu tas-seklu 19.", "Warajha, bdiet dik tan-Nadur fl-1913.", "Fil-bidu, il-purċissjonijiet ma kellhomx ammont kbir ta' vari, sa anke waħda biss.", "Fil-Birgu, fil-Katidral u f'San Ġorġ Għawdex insibu vari mlibbsin bil-bellus filwaqt li fiż-Żebbuġ, Għawdex, il-vari huma mlibbsin b'ilbies tan-newl.", "Ħal Qormi kien l-ewwel lokal li daħħal id-disà vara; dik tat-tradiment ta' Ġuda.", "L-akbar numru ta' vari nsibuhom f'Ħal Qormi u fiż-Żejtun li għandhom 12-il vara kull wieħed.", "Iċ-Ċena nsibuha biss f'Ħal Qormi u fiż-Żebbuġ Għawdex.", "Il-Vara tad-Duluri tista' tgħid li ssibha f'kull lokal f'Malta u Għawdex, saħansitra anke dawk il-postijiet li m'għandhomx purċissjoni tal-Ġimgħa l-Kbira.", "Dawn il-vari f'pajjiżna nħaddmu minn skulturi magħrufa; Pawlu Azzopardi, Karlu Darmanin, Abraham Gatt, Mariano Gerada, Saverio Laferla u dawk riċenti minn: Wistin Camilleri, Alfred u Michael Camilleri Cauchi, Ġlormu Dingli u Antonio Farrugia."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/10/jinfetah-sptar-ghan-nisa-bfondi-minn-mara-taljana/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Jinfetaħ Sptar Għan-Nisa B'Fondi Minn Mara Taljana", "text": ["Il-Kavallieri ma kellhomx sptar għan-nisa!", "Il-Kavallieri nafu li primarjament qabel ma kienu suldati tal-battalji, kienu ospidalieri.", "Dan ifisser li kienu jagħtu servizz medikali b'attenzjoni speċjali fuq kwarantini, ferimenti u dak kollu li kien jinqala'.", "Fl-1654, it-tabib Malti Nicolò Saura waqqaf l-isptar San Nikola.", "Dan it-tabib kien ħalla ġidu kollu għall-isptar kif għamlet bħalu bintu, Isabella.", "Dan l-isptar nistgħu ngħidu li kien l-ewwel wieħed f'Malta biex jintuża sabiex fih jiġu rikoverati l-anjzani u l-morda kbar fl-età.", "Għan-nisa ma kienx hawn sptar, iżda sinjura minn Siena fl-Italja, Caterina Scappi, waqqfet dar bl-isem ta' Santa Maria della Scala li ntużat bl-iskop ta' sptar żgħir għan-nisa.", "L-istess sinjura akkwistat dar oħra qrib is-Sagra Infermerija fil-Belt Valletta u l-isptar tan-nisa mbagħad, ġie trasferit hemmhekk.", "L-isptar kien issussidjat mill-Ordni.", "Caterina baqgħet tieħu ħsieb it-tmexxija tiegħu sakemm mietet fl-1655.", "Imbgħad ingħalaq mill-Kavallieri stess li wara, rrealizzaw li kienu għamlu żbal.", "L-aktar nisa li kienu pazjenti fih kienu prostituti morda bis-sifile.", "Ritratt: Sagra Infermerija/ Tripwolf"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/11/bil-filmat-din-is-sena-mhux-se-naraw-il-girja-bl-irxoxt/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Bil-Filmat: Din Is-Sena Mhux Se Naraw Il-Ġirja Bl-Irxoxt", "text": ["Għada L-Irxoxt!", "Hekk inħobbu ngħidu aħna l-Maltin flok nużaw il-kliem: L-Għid il-Kbir.", "U ma hemm xejn ħażin għaliex wara kolox din il-kelma hija sinonima mal-kelma irxoxta; kif għamel Ġesù Kristu.", "Min jaf kemm bħal għada jkunu ħafna dawk li joħorġu bi ħġarhom fil-parroċċi fejn hemm statwa ta' Kristu Rxoxt biex jiċċelebraw dan il-jum tant importanti għall-Kattoliċi.", "Fil-fatt din hija l-akbar festa tal-Knisja Kattolika.", "Xi drabi nitħawwdu u naħsbu li l-Milied huwa l-akbar festa mentri huwa l-Għid l-Kbir l-akbar festa.", "Din l-istatwa ta' Kristu Rxoxt aktarx saret minn skultur Spanjol u fl-1741 nġiebet lejn Bormla minn Napli.", "Din ingħatat lil Celestino Sacco mill-Kaptan Scarinu u li mbagħad, irregalaha lill-Fratellenza tal-Kurċifiss fis-7 ta' April tal-1742.", "Irridu niftakru li l-fratellanzi kienu importanti ħafna u kellhom ukoll ċerta awtorità fil-knejjes rispettivi.", "Issib fratellanzi li jorganizzaw il-festi titulari huma u jkollhom ċerti drittijiet ukoll.", "Li tirregala statwa lill-fratellanza jew lil xi parroċċa kienet unur u privileġġ; kemm biex juru s-saħħa tal-familja imma wkoll bħala devozzjoni.", "Din l-istatwa hija tal-injam b'qabar miksi bil-fidda fuq disinn tal-Bormliż Abraham Gatt.", "Fil-filmat qed naraw xeni ta' meta nkixef mill-ġdid l-Irxoxt ta' Bormla fil-21 ta' April 2019 wara li ġie rrestawrat.", "Magħruf ukoll għall-ġirja tradizzjonali li jagħmlu bih.", "Ritratt: Facebook/ L-Irxoxt ta' Bormla"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/12/meta-malta-ma-kellhiex-kwazi-idea-ta-xi-tfisser-arkeologija/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Meta Malta Ma Kellhiex Kważi Idea Ta' Xi Tfisser Arkeoloġija", "text": ["Mhux dejjem kellna kollox skjerat fil-mużew bħal-lum!", "Xi tfisser 'Arkeoloġija'?", "Din il-kelma tirreferi għall-istudju tal-istorja umana u pre-istorika permezz ta' skavar ta' siti u analiżi fuq artifatti u fdalijiet oħra.", "Illum min jaf kemm smajna, qrajna u rajna produzzjonijiet dwar l-arkeoloġija Maltija.", "Imma mhux dejjem hekk kien għal pajjiżna.", "L-interess fl-antikitajiet sew ta' Malta jmur lura għas-seklu 15.", "Kien ikun hemm anke tilwim bejn qassisin u nies nobbli dwar il-propjetà ta' fdalijiet li jinstabu wara tħaffir ta' xi għelieqi jew bini antik.", "L-eqdem kollezzjoni li nafu biha f'Malta kienet dik ta' Ġan Franġisk Abela li kien ta' pożizzjoni għolja fi ħdan l-Ordni ta' San Ġwann.", "Kellu madwar 5 ikmamar fil-villa tiegħu fil-Marsa mimlija fdalijiet.", "Dawn isemmiehom fil-kitbiet tiegħu f': Descrittione Di Malta fejn anke jagħmel referenza għal fdalijiet rumani u anke dawk b'assoċċjazzjoni bibblika f'pajjiżna.", "Nistgħu ngħidu li Abela kien wieħed mill-veru ftit nies f'pajjiżna li kellu interess nazzjonali f'dawk iż-żmienijiet.", "Ma biegħx dawn il-fdalijiet biex juri s-saħħa u l-poter kif kienu jagħmlu xi nobbli oħra.", "Iżda ma jfissir anqas li d-deskrizzjonijiet li ta hu stess, kienu veritieri.", "Li nistgħu ngħidu fiċ-ċert hu, li apprezzahom u rrealizza li kellhom valur uniku.", "Wara mewtu Abela ħalla l-kollezzjoni tiegħu lill-Ġiżwiti iżda sfortunatament, dawn tkeċċew minn pajjiżna mill-Gran Mastru Pinto u l-famuża kollezzjoni, spiċċat xterdet u nqasmet bejn il-kavallieri nobbli, il-bereġ u min jaf fejn aktar.", "Imma l-istorja ssellem lil Ġan Franġisk Abela li kien l-ewwel bniedem li wera interess ġenwin lejn dak li hu tant antik misjub f'pajjiżna.", "Dawn huma dettalji mill-kitbiet u tġenġijiet tiegħu stess dwar il-kollezzjoni li kellu tas-sejbiet li sab u ra.", "(Tista' tagħfas fuq ir-ritratt biex tara fil-kobor)"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/13/ahbar-tajba-ghall-professjonisti-fil-konservazzjoni-u-r-restawr/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Aħbar Tajba Għall-Professjonisti Fil-konservazzjoni U r-Restawr", "text": ["Issa bil-Warrant!", "Nhar it-Tlieta, 27 ta' Marzu 2020, il-Ministeru għall-Wirt Nazzjonali, l-Arti u Gvern Lokali, nieda l-applikazzjonijiet onlinebiex professjonisti li jaħdmu fil-qasam tal-konservazzjoni u restawr ikunu jistgħu jiksbu rikonoxximent formali u legali, permezz ta' warrant maħruġ mill-Bord tal-Warrant tar-Restawraturi, kif imniżżel fl-Att Dwar il-Patrimonju Kulturali.", "Dawn se jkunu responsabbli biex iġeddu l-'ħajja' tal-patrimonju kulturali (Oġġetti ta' arti u kultura li għandhom aktar minn 50 sena) biex ingawduhom aħna fil-preżent u kif ukoll il-ġenerazzjonijiet futuri.", "L-għaqda u l-membri tal-Assoċjazzjoni Maltija tal-Konservaturi u Restawraturi Professjonali MAPCo-Re, jinsabu kuntenti għal dan il-pass.", "Din se żżid ir-responsabbilta` lejn il-patrimonju kulturali fuq valuri varji, li jinkludu dak artistiku, storiku u estetiku, b'approċċ xjentifiku.", "L-proċess tal-applikazzjoni għall-warrant mistenni jieħu madwar 6 xhur u tista' tinkiseb wara li l-applikant kwalifikat ikun għamel sentejn jaħdem fil-qasam.", "Dawk kollha kwalifikati fil-Konservazjoni u Restawr mill-Università jistgħu jieħdu l-warrant imma jridu japplikaw u jipprovdu dokumenti ta' esperjenza u ta' xogħol li sar fis-snin li għaddew.", "Apparti minn hekk se jkun hemm intervista mal-bord tal-warrants.", "Apparti l-warrant għall-professjonisti, se tkun qed tinfetaħ applikazzjoni għal ċertifikati ta' 'Ħila tal-Patrimonju' li jikkwalifikaw għalihom nies tas-sengħa skond rekwiżiti partikolari.", "Din se tkun l-ewwel professjoni fil-qasam tal-kultura li se tkun regolata legalment.", "L-MAPCo-Re, tirringrazzja lill-membri tagħha li emmnu f'dan il-pass progressiv fil-professjon, lill-Ministru għall-Wirt Nazzjonali, l-Arti u Gvern Lokali Dr Jose Herrera kif ukoll lill-Ministri tal-passat li kienu responsabbli għall-patrimonju kulturali.", "Irringrazzjaw ukoll lill-individwi kollha nvoluti fil-kreazzjoni u fl-iżvilupp ta' din il-Warrant Professjonali, kif ukoll dawk li għenuhom legalment u bil-pubbliċità tagħhom.", "Il-President ta' MAPCo-Re James Licari saħaq li hu u l-membri, jinsistu u jsegwu l-linji gwida lokali u kif ukoll dawk internazzjonali.", "MAPCo-Re tinkoraġixxi lil dawk kollha li qed jaħdmu f'dan il-qasam tax-xogħol biex jingħaqdu magħha f'din ir-responsabbilta` legali.", "Għal aktar informazzjoni żuru: https://culture.gov.mt/en/culturalheritage/Pages/BordtalWarranttarRestawraturi.aspx"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/13/l-artista-maltija-flondra-li-tohloq-meravilji-fl-injam/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "L-Artista Maltija F'Londra Li Toħloq Meravilji Fl-Injam", "text": ["Bonnymia hija artista Maltija li tgħix f'Londra.", "Iżda lil pajjiżha ma tinsieh qatt.", "Mhux talli tinsieh, talli toħloq ġmiel ta' għodod għall-kċina fl-injam, li bihom tfakkar lil Malta.", "Daqqa madum Malti, daqqa xeni bħal dik tal-Belt Valletta u tant u tant ideat sbieħ oħra… Iva kollox fl-injam.", "Dawn huma ideali kemm bħala tifkira u anke rigal…jew għalik ġo darek stess!", "Kemm hu sabiħ li tara l-kreattività ta' Maltin li jħobbu lil pajjiżna u joħolqu b'idejhom xogħol li juri l-kapaċità tagħhom.", "Bonnymia tistgħu tagħmlu kuntatt magħha fuq il-paġna ta' facebook tagħha.", "Għidulha l-ideat li għandkom u żgur li tissodisfakom bl-arti tagħha!", "Min jaf?!", "Forsi suġġett relatat mal-belt jew raħal tagħkom fl-injam?!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/14/inti-thobb-tissendika/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Inti Tħobb Tissendika?!", "text": ["Jgħidulha l-Muxrabija", "Hija kelma li ġejja mill-ilsien Għarbi 'mashrabiya' u li kienet tifforma parti mill-arkitettura Maltija.", "Hija bħal tieqa jew parti pproġġettat l' barra mill-kumplament tal-faċċata tad-dar b'xi toqob jew ftuħ li minnhom tista' tara.", "Interessanti huwa l-fatt li inti tara filwaqt li ħaddieħor ma jarakx.", "Tista' tissejjaħ ukoll in-'nemmiesa' jew ix-'xerriefa' u f'Għawdex għandha ismijiet oħra: il-'kixxiefa' jew il-'glusija' li ġejja mill-kelma Franċiża 'jalousie' li tfisser għira.", "Ritratt: Muxrabija li tinsab f'Ħaż-Żabbar", "Din l-arkitettura tmur lura għas-seklu 7 fil-Lvant.", "L-eqdem muxrabijiet f'pajjiżna jmorru lura għas-sekli 14 u 15.", "Apparti li kienet tintuża biex tinħoloq ċirkulazzjoni fid-dar, kienet ukoll toffri lok kif tissindika min għaddej minn quddiem darek, mingħajr dak li jkun ma jinduna bik!", "Tajba l-idea!", "Kos hux, tgħid aħna poplu li nħobbu nissindikaw?!", "Ritratt: Muxrabija li tinsab fil-Qrendi", "Kliem li rari għadna nisimgħu u li jfisser l-istess: Muxrabija, nemmiesa, kixxiefa, xerriefa, glusija."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/16/veru-li-isem-haz-zabbar-gej-mis-sengha-taz-zbir/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Veru Li Isem Ħaż-Żabbar Ġej Mis-Sengħa Taż-Żbir?", "text": ["L-ismijiet tal-irħula tbiddlu mas-snin.", "Jista' jkun ukoll li tbiddlu mhux biss minħabba ħakkiema ta' pajjiżna differenti iżda wkoll minħabba l-mod kif il-poplu kien jaqra jew jgħid ċerti ismijiet.", "Isem li m'għandux x'jaqsam mal-irħula huwa Putirjal li propjament kien Porta Reali .", "Imma meta mitkellem mill-Maltin, ma kinitx idurilhom il-kelma.", "Studjużi jgħidu li Ħaż-Żabbar ġej mill-kelma Maltija 'żabar' fejn kien jingħad li ħafna nies hemmhekk kellhom is-sengħa taż-żbir.", "Kien hemm ukoll kunjom 'Żabbar' li llum spiċċa kompletament.", "Orlando Żabbar; personaġġ li għex fi żmien l-assedju l-kbir jista' jkun ukoll li ħalla l-influwenza tiegħu fuq dan il-post.", "Hu kien jgħin fil-bini tal-fortifikazzjonijiet.", "Hemm ukoll siġra li jgħidulha Sabbara u forsi kif ġara fil-kelma Porta Reali, hekk ġara f'dan il-każ.", "Finalment, jista' jkun ukoll li isem Ħaż-Żabbar ġej mill-fatt tad-devozzjoni kbira lejn il-Madonna tal-Grazzja li ssabbar lil kull min jitlobha.", "Ritratt: Knisja.mt", "Xi ġmiel ta' wirt!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/17/kieku-konna-se-nghidu-li-wara-10-snin-rega-zarna-l-papa/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Kieku Konna Se Ngħidu Li Wara 10 Snin Reġa' Żarna l-Papa…", "text": ["Bħal-lum 10 snin ilu żarna l-Qdusija Tiegħu Papa Benedittu XVI.", "Kien hawn sensazzjoni u spirtu sabiħ fi gżiritna.", "Bħal donnu dawn il-mumenti jgħinuna niftakru x'ġawhra ta' pajjiż għandna.", "Mhux biss għall-ispirtu reliġjuż imma wkoll għal mod kif nagħtu merħba bħala poplu.", "Ritratt: Papa Benedittu XVI waqt żjara fil-grotta ta' San Pawl fir-Rabat", "Il-Papa Benedittu jibqa' msemmi wkoll għall-fatt li rreżenja fit-28 ta' Frar 2013.", "Iżda rari niftakru x-xogħol li wettaq fi ħdan il-knisja anke dwar suġġetti li kienu kontroversjali.", "Għalkemm kien Papa konservazzjonist, kien hu l-Papa li beda jindirizza l-każijiet ta' abbuzi sesswali minn membri tal-knisja fuq persuni oħra.", "Ritratt: Waqt Il-merħba fl-ajruport internazzjonali ta' Malta mal-Eċċellenza Tiegħu President ta' Malta Dr. George Abela", "Papa Franġisku kien mistenni jżur pajjiżna fl-aħħar ta' Mejju iżda minħabba s-sitwazzjoni tal-COVID-19, din iż-żjara ġiet posposta.", "Ritratti: Knisja.mt"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/18/ir-regina-victoria-kienet-tobghod-it-tqala-u-lit-trabi-tarahom-koroh/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Ir-Reġina Victoria Kienet Tobgħod It-Tqala U Lit-Trabi Tarahom Koroh", "text": ["Dak li ma nisimgħux spiss fl-istorja!", "Ir-Reġina Victoria fl-istorja Maltija hija mogħtija ġieħ u rispett.", "Fosi l-aktar wirt li jfakkarna fiha huma l-'Victoria Lines'; linji ta' fortifikazzjoni li kienu saru fi żmien l-Ingliżi f'Malta sabiex suldati jisparaw minn warajhom.", "Iżda tajjeb ngħidu li dawn spiċċaw bla użu għaliex ftit wara li saru, kien ivvintat l-ajruplan u kien bla skop li jkollok suldat wara ħajt jekk seta' jintlaqat mill-ajru.", "Forsi b'mod ġenerali niftakruh fiha għaliex naraw il-monument fil-Belt Valletta quddiem il-Biblijoteka.", "Iżda forsi ftit nafu li ma kinitx mill-ħelwin fir-relazzjoni tagħha ma' wliedha.", "Kienet tistmerrhom tant li ġieli anke bagħtet ittri li fihom tgħid li mingħajr tfal tħossha aħjar.", "Kienet tara t-treddiegħ lit-trabi mill-omm bħala diżgustanti u saħansitra ssejjaħ lit-trabi tat-twelid 'koroh'.", "Ritratt: Ir-Reġina Victoria kienet meqjusa bħala l-mara tal-ilbies iswed wara li minn meta miet żewġha (il-Prinċep Albert), damet sew b'dipressjoni u mliet kullimkien drappijiet suwed saħansitra d-dvalji tal-ikel u l-purtieri.", "Sa 3 snin wara, jekk xi ħadd minn uliedha kien jitbissem kienet tinfexx tgħajjat miegħu.", "Kienet anke tgħajjar lil uliedha li m'humhiex attraenti u f'kitbiet li nstabu mit-tfal tagħha, hemm stqarrijiet li flok kienu jħossuhom tajjeb li huma wlied ir-reġina, kienu jħossuhom ħabsin u li xtaqu li xortiehom tinbidel u jitilqu minn taħt djulha.", "It-tieni wild tar-Reġina Victoria; il-Prinċep Albert (Duka ta' Edinburgh) iżżewweġ lill-unika tifla tal-Czar Russu Alexander II: Maria Alexandrovna.", "Din il-koppja qattgħu l-isbaħ snin ta' ħajjithom f'Malta fejn ukoll kellhom tarbija u semmewha għal pajjiżna: Victoria Melita."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/18/l-artist-kevin-sciberras-il-pajsagg-urban-u-l-ispazji-madwar-pajjizna-jiddefenuh/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "L-Artist Kevin Sciberras – Il-Pajsaġġ Urban U L-Ispazji Madwar Pajjiżna Jiddefenixxuh", "text": ["Pjattaforma wkoll għall-artisti lokali", "Dan is-sit jaħseb ukoll fl-artist Malti u qed joffri dan l-ispazju bħala pjattaforma għalihom; għaliex huma l-artisti li jfakkru f'wirt Malta permezz tal-kitba, pittura, skultura, mużika u kull mod ieħor li jibqa' hemm, jgħaddi kemm jgħaddi ż-żmien.", "Forsi ġieli nnutajtu l-arti meraviljuża ta' Kevin Sciberras fuq facebook.", "Kevin Sciberras twieled fl-1978 u beda l-istudju formali fl-arti mas-Socjeta tal-Arti, Manifattura u Kummerc.", "Kompla wkoll jistudja mal-artisti Charles Cassar u Harry Alden kif ukoll ma' Joseph Micallef u Tony Sciberras fl-iskola tal-arti gewwa l-Belt Valletta.", "Studja wkoll l-istorja tal-arti fl-Universita' ta' Malta.", "Huwa pparteċipa f'diversi wirjiet kollettivi u tella' wkoll tliet esebizzjonijiet personali.", "Kevin Sciberras huwa magħruf l-iktar ghax xogħlijiet tiegħu li jirrapreżentaw pajsaġġi urbani u spazji madwar Malta u Għawdex.", "Ħafna drabi l-artist jiffoka fuq l-elementi arkitettonici ta' pajjiżna bħall-imqades Neolitiċi, il-knejjes Barokki, il-fortifikazzjoniet, il-gallariji u aspetti oħra li jirrfilettu il-wirt storiku tagħna.", "Kultant, l-artist jesplora wkoll spazji interni u xhieda ta' dan huma l-kwadri li jirrapreżentaw it-teatru Manoel minn ġewwa jew il-kappella t'Aragona fil-kon-katridral ta' San Ġwann fil- Belt Valletta.", "Ix-xogħlijiet semi-astratti ta' Kevin Sciberras huma mahdumin bl-akrilika fuq it-tila.", "L-artist jirnexxilu jwaħħad il-forom realistiċi tal-arkitettura ma' dawk astratti u għalhekk finalment, is-suġġett jieħu xejra kważi surreali.", "Kull pittura hija taħlita ta' elementi arkitettoniċi dettaljati u forom astratti minsuġa b'mod trasparenti.", "Għalhekk bħal donnu kull suġġett joħroġ mill-kuntest oriġinali tiegħu u jingħata ħajja u atmosfera ġdida.", "Ħafna drabi naraw ukoll kuntrasti kemxejn ħorox ta' dawl u dlam li jkomplu jagħtu iktar dehra misterjuza.", "Kevin, minn wirtmalta.mt nixtiequlek aktar suċċess u ispirazzjoni mill-wirt ta' pajjiżna!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/19/se-nizbaljaw-jekk-nahsbu-li-ghadda-kollox-u-jiddispjacina-bil-kbir/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Se Niżbaljaw Jekk Naħsbu Li Għadda Kollox U Jiddispjaċina Bil-Kbir!", "text": ["Nissaportu ftit ieħor!", "F'Konferenza aktar kmieni llum, mis-Supretendent tas-Saħħa Pubblika Charmaine Gauci ġie kkonfermat li qabel kollox jirritorna għan-normal irid ikun hemm konsistenza fit-tnaqqis tal-każi tal-Covid-19.", "Dan japplika wkoll għal tnaqqis ta' miżuri li ttieħdu fosthom il-ftuħ tal-Ajruport Internazzjonali ta' Malta.", "Jidher ukoll li l-mizuri ta' prekawzzjoni ser jibqgħu jgħoddu sakemm anke jinstab vaċċin kontra dan il-virus.", "B'kollox sa issa, pajjiżna kellu 426 każ ta' pazjenti pożittivi għall-Covid-19; 3 minnhom tilfu ħajjithom u b'99 pazjent minnhom li fiqu.", "Irridu nżomm l-'momentum' li ma tgħolhiex l-aspettativa tal-poplu għax jara każ wieħed biss f'jum.", "Irridu wkoll nżommu l-kalma għal bosta raġunijiet; għax naraw temp sabiħ, għax riesaq is-sajf… Il-Malti jgħid ' Qattusa għaġġelija, frieħ għomja tagħmel!", "Ilkoll fuq ix-xwiek li nirritornaw għan-normal, imma aħjar ftit paċenzja issa la diġà qegħdin fis-sitwazzjoni milli mmorru għan-normal u nerġgħu niddarsu!", "Kuraġġ poplu!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/20/min-tradixxa-lil-malta/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Min Tradixxa Lil Malta?!", "text": ["Tasal titraddixxi lil pajjiżek?!", "Forsi mistoqsija ovvja; tasalx titradixxi lil pajjiżek.", "Żgur li le.", "Kif jista' jkun tiċħad lill-art li rabbietek?", "Imma mhux dejjem hekk jiġri fl-istorja.", "Carmelo Borg Pisani kien persuna li forsi meta tirriċerka dwaru, titħawwad għamilx li għamel għall-ġid ta' Malta jew le.", "Storiċi jgħidu li Borg Pisani kien jemmen li biex Malta tieħu r-ruħ riedet teħles mill-ħakma Ingliża.", "Flimkien ma' grupp ieħor ta' Maltin li bdew jissejħu 'irredentisti', huma marru l-Italja u ngħaqdu mal-Partit Faxxist Taljan.", "Ritratt: Carmelo Borg Pisani u dokument li juri li ngħata ċittadinanza Taljana/ tvm.com.mt", "Meta faqqgħet il-gwerra ried jgħin volontarjament lis-servizzi Taljani iżda ma tħallhiex għaliex kellu viżta baxxa ħafna.", "Kompla jinsisti sakemm kien aċċettat ma' grupp imsejħin tal-'Flokk Iswed'.", "Ta sehemu wkoll f'battalji Taljani f'pajjiżi oħra bħal f'Kefallinia fil-Greċja u minn hemm, iddaħħal fis-servizz intelliġenti militari speċjali.", "Fit-18 ta' Mejju tal-1942, Borg Pisani offra li jkun voluntier spija f'missjoni f'Malta li kienet maħsuba biex ftit wara, l-Italja tinvadi pajjiżna.", "Tniżżel qrib l-irdumijiet ta' Ħad-Dingli f'Ras id-Dawwara u beda jgħix ġo għar li kien jaf sew fi ċkunitu.", "Hemmhekk ma tantx dam minħabba l-kundizzjonijiet tat-temp u ddeċieda li jidħol 'il ġewwa fil-qalba tal-gżira.", "Ħabib ta' tfulitu, il-Kaptan Tom Warrington għarfu u Carmelo Borg Pisani kien arrestat, interrogat u akkużat li kien traditur.", "9 t'ijiem wara ngħata l-mewt bil-forka u l-aħħar sentenza tiegħu kienet: \"Ma jimpurtax li se mmut, imma ninsab imdejjaq li l-Italja għadha ma nvadietx lil Malta.\"", "Tajjeb li jingħad li Borg Pisani ngħata l-ogħla dekorazzjoni militari Taljana; il-midalja tad-deheb mir-Re Vittorio Emmanuele III ftit jiem wara mewtu."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/21/l-ewwel-100-jum-tal-prim-ministru-robert-abela/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "L-Ewwel 100 Jum Tal-Prim Ministru Robert Abela", "text": ["Illum huwa l-100 jum fit-tmexxija bħala Prim Ministru ta' Dr. Robert Abela.", "Twieled fis-7 ta' Diċembru tal-1977.", "Dr. Abela huwa avukat u politiku li qed iservi bħala l-14 -il Prim Ministru ta' Malta.", "Kien elett fil-Parlament fl-2017 u wara elezzjoni għall-mexxej fil-11 ta' Jannar ta' din is-sena 2020, Dr. Abela ġibed is-simpatija u s-sapport tal-votanti b'riżultat sabiħ ta' 9,342 vot.", "B'hekk sar ukoll il-mexxej tal-Partit Laburista.", "Mr. Chris Fearne żamm il-pożizzjoni tiegħu ta' Deputat Prim Ministru.", "Il-Prim Ministru Robert Abela huwa wkoll kumpann tal-Ordni Nazzjonali tal-Mertu; dritt li jingħata lill-Prim Ministri Maltin.", "Fl-ewwel jiem tiegħu, l-istorja tirrakonta li Dr. Robert Abela kellu dik li tissejjaħ bl-Ingliż 'Baptism of fire' għaliex kellu jħabbat wiċċu mill-ewwel ma' sitwazzjonijiet diffiċli fosthom il-pandemija tal-Covid-19.", "Minn wirtmalta.mt, Awguri Prim Ministru!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/21/bil-filmat-is-sacra-infermeria-frikostruzzjoni-3d-minn-christian-mifsud/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Bil-Filmat: Is-Sacra Infermeria F'Rikostruzzjoni 3D Minn Christian Mifsud", "text": ["Mibnija biex taqdi l-funzjonijiet tal-Ordni tal-Kavallieri ta' San Ġwann; Is-Sacra Infermeria .", "Ġarrbet ħsarat estensivi waqt it-Tieni Gwerra Dinjija u r-rikostruzzjoni tagħha qatt ma saret sħiħa.", "Fl-1687, il-Granmastru Gregorio Caraffa bena sala biex tiġbor fiha l-librerija tal-isptar; l-imkejjen ta' din is-sala għadu sal-lum mhux magħruf.", "L-Ingliżi komplew jużaw dan l-isptar sal-1902.", "Tul dan il-perjodu, saru diversi estensjonijiet u arranġamenti fuq din il-binja maestuża.", "Għalkemm ġarrbet il-ħsarat imsemmija tul il-gwerra dinjija, xorta baqgħet isservi bħala teatru u skola għat-tfal.", "Fl-1960 u fin-nofs tas-sebgħinijiet sar xi restawr fuq is-Sacra Infermeria u fl-1979, il-binja kienet inawgurata bħala ċ-Ċentru Mediterranju għall-Kungressi.", "Fil-lejl tal-25 ta' Marzu tal-1987, nirien ħakmu l-binja prinċipali bir-riżultat li saret aktar ħsara fuq l-istruttura storika.", "Reġa' sar restawr u fil-5 t'Ottubru tal-1989 kienet inawgurata bħala l-'Mediterranean Conference Centre'.", "Din ir-rikostruzzjoni diġitali saret minn Christian Mifsud fuq riċerka ta' Paul Cassar.", "Dan il-proġett 3D kien ikkummissjonat mill-Mediterranean Conference Centre bħala parti miċ-ċelebrazzjonijiet tal-40 sena mit-twaqqif tal-MCC."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/21/billi-ttella-bandiera-maltija-fuq-il-bejt-int-thobbu-lil-pajjizek/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Billi Ttella' Bandiera Maltija Fuq Il-Bejt Int Tħobbu Lil Pajjiżek?!", "text": ["Tbeżbiża ta' mħabba!", "Bis-saħħa tal-Covid-19 smajna u drajna iżjed li l-indafa hija prijorità f'kull mument.", "Iżda bħal donnu l-bniedem kultant irid min ifakkru!", "Iżda meta nħarsu ftit lejna nfusna bħala poplu, taħsbu li aħna verament indaf jew jimpurtana minn tagħna u li hu ta' kulħadd, ma tantx nagħtu kasu.", "Hija sfortuna li għadek tara min jarmi barra, mhux karta jew pakkett tas-sigaretti, imma anke 'heater' jew saqqu.", "U xi ngħidu għall-boroż tal-plastik.", "Qisna filli naraw progress għax il-midja tkun qed tgħin billi tfakkarna spiss dwar il-ħsara ambjentali, u mbagħad bħal donnu nerġgħu mmorru lura u ninsew.", "Possibbli dan ukoll irridu nfakkruh lill-bniedem?", "Ma jirrealizzax l-uman, xi kruha hemm meta jara barra maħmuġ?", "Għadna naħsbu li ġewwa tagħna u barra le?", "Meta se nitgħallmu?", "Imma possibbli?", "Agħar minn hekk, jekk tikkoreġi lil xi ħadd, jaħtfek u kieku jista' jieklok ukoll!", "Taħsbu li jkun sabiħ li artiklu ta' din ix-xorta jitħalla miktub u jarawh il-bnedmin li jridu jgħixu f'pajjiżna fil-futur?", "Ma tisħix kieku inti?", "Jew għadna naħsbu 'u iva mhux għalija qed jgħid imma b'mod inġenerali!'?", "Ejja veru nuru l-kburija b'pajjiżna; mhux b'bandiera biss fuq il-bjut tagħna u bil-messaġġi li niktbu fuq il-mezzi tal-midja soċjali.", "Wasal iż-żmien, li dawn id-diskussjonijiet anqas biss għandhom jissemmew għaliex artna tkun nadifa tazza!", "(Dan l-artiklu huwa maħsub li jqajjem kuxjenza u bl-ebda mod ma jirreferi għall-pubbliku kollu.", "Hemm min verament joqgħod attent; daqs li kieku barra jinsab fil-kċina tiegħu u jżomm nadif, il-kunsilli lokali jagħmlu ħilithom biex iżommu l-ibliet u l-irħula ndaf, il-Gvern u l-entitajiet ukoll jaħdmu qatiegħ biex Malta u Għawdex jinżammu nodfa.", "Imma jidher li qatt mhu biżżejjed għax ikun hemm dawk il-ftit li ma jimpurtaħhomx!)"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/22/clayton-saliba-johrog-bidea-ta-monument-virtwali-waqt-covid-19/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Clayton Saliba Joħroġ B'Idea Ta' Monument Virtwali Waqt Covid-19", "text": ["Inti tista' tieħu sehem!", "Il-fundatur tal-paġna popolari Isma' Ftit Clayton Saliba ħareġ b'idea sabiħa għal waqt il-pandemija tal-Covid-19.", "Opportunità biex inti tikteb fi spazju maħluq apposta billi tidħol fis-sit www.ismaftit.com u tmur fis-sezzjoni 'Ħolqa ta' Tama' fejn hemmhekk issib spjegat x'għandek tagħmel.", "F' din is-sezzjoni, inti mħeġġeġ tikteb il-ħsibijiet, l-emozzjonijiet, messaġġi ta' kuraġġ u tama f'dan iż-żmien partikolari li għaddejjin minnu.", "L-idea hi biex 'il quddiem, il-ġenerazzjonijiet ta' warajna jkunu jafu minn xhiex għaddiet l-umanità waqt dan kollu.", "Qed jissejjaħ 'Monument Virtwali'.", "Idea differenti u innovattiva u li aħna wkoll ħassejna li din se tkun parti mill-wirt taż-żmien modern għall-futur.", "Prosit Clayton!", "Ritratt: Facebook/ Isma' Ftit", "(Minn wirtmalta.mt nieħdu gost nissapportjaw kollegi oħra b'ħidma pożittiva u ta' ġid.", "Kellmuna għal aktar kollaborazzjonijiet)"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/22/ghandkom-taghrif-dwar-din-id-dar-fir-ritratt/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Għandkom Tagħrif Dwar Din Id-Dar Fir-Ritratt?", "text": ["Ġmiel ta' Arkitettura fil-Belt Valletta", "F'ritratt li ttella' minn Elizabeth Ebejer (CEO Tat-Teatru Manoel) fil-paġna ta' facebook Id-Dar Maltija , juri dar mill-isbaħ li tinsab fi Triq Sant'Ursula fil-Belt Valletta.", "Il-Belt kapitali Maltija hija mogħnija bi djar mill-isbaħ; waħda minnhom din iżda li ftit nafu dwarha.", "F'kumment minn Kenneth Zammit Tabona li lkoll nafu kemm għandu għal qalbu l-istorja u l-kultura u li hu midħla sew fil-qasam, kiteb li Thomas Allom (1804-1872) kien għamel 'print' tagħha.", "Allom kien perit Ingliż, artist u anke llustratur.", "Waqqaf ukoll L-Istitut Irjali tal-Arkitetti Ngliżi.", "Din hija xogħol l-artist Thomas Allom li fiha fuq il-lemin, tidher din id-dar li qed nitkellmu fuqha. (kortesija: Getty Images)", "Jidher ukoll li din kienet id-dar tal-Isqof Carmelo Scicluna f'xi perjodu matul is-seklu 19.", "Qed nitolbu lilkom li għandkom għal qalbkom dan it-tip ta' tagħrif interessanti, li jekk għandkom xi informazzjoni oħra dwar l-użu ta' din id-dar fil-passat, tagħmlu kuntatt magħna.", "Ritratt: Facebook/ Id-Dar Maltija"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/23/opportunita-ghal-dawk-li-jirricerkaw-fuq-il-kon-katidral-ta-san-gwann/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Opportunità Għal Dawk Li Jirriċerkaw Fuq Il-Kon-Katidral Ta' San Ġwann", "text": ["Ara x'għandek tagħmel", "Il-Fondazzjoni tal-Kon-Katidral ta' San Ġwann għadha kif nediet skema ta' għajnuna għal studenti u oħrajn li huma interessati fir-riċekra f'aspetti/suġġett relatat direttament mal-Kon-Katidral.", "L-għan huwa li titqajjem aktar kuxjenza u għarfien fuq il-knisja konventwali tas-seklu 16 mibnija mill-Ordni kif ukoll li dan it-tempju maestuż, jitqies bħala ċentru ta' riċerka għall-istudenti tal-istudju Barokk, riċerkaturi u akkademiċi biex b'hekk, dan il-wirt ikompli jkun aktar apprezzat.", "L-applikanti għandhom jibagħtu t-talba tagħhom jew jidħlu f'kuntatt mal-Fondazzjoni fuq [email protected] għal aktar tagħrif.", "Wirtmalta.mt tapprezza inijattivi bħal dawn!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/23/aqra-hrafa-bin-il-mara-l-gharfa-joqtol-il-golfu/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Aqra Ħrafa: Bin Il-Mara L-Għarfa Joqtol Il-Golfu", "text": ["Minn Wirtmalta.mt ħsibna li minn żmien għall-ieħor, nippreżentawlkom ħrejjef Maltin antiki.", "Ser nibdew b'din mill-pinna ta' Patri Manuel Magri S.J. li twieled fil-Belt Valletta fl-1851 u miet fi Sfax fit-Tuneżija fl-1907", "Kien hemm mara miżżewġa ma' kaċċatur liema bħalu.", "Is-Sultan ta' dak iż-żmien kellu ħafna tajr sabiħ u kien jiġi golfu (tajra li skond Magri toħroġ bil-lejl, teqred it-tajr l-ieħor u kellha setgħa tal-għaġeb fuq il-bnedmin.", "Aktarx kienet riferenza għall-falkun Malti għax kellu ġmiel bil-bosta u l-għasafar iżgħar kienu jibżgħu minnu), jikolhomlu.", "Bosta nies kienu marru biex jaqbduh ħaj jew mejjet, imma ħadd ma reġa' lura għax il-golfu kien jagħmilhom tal-melħ u kienu jibqgħu hemm iebsin u weqfin bħala vari tal-ħaġar.", "Is-Sultan ried li dak il-kaċċatur imur u jeqridlu l-golfu.", "Mar u ġralu bħall-oħrajn.", "L-imsejken ħalla tifel warajh u omm, li meta rat x'ġara lil żewġha ħbiet lil binha s-sengħa ta' missieru u l-għodda kollha tal-kaċċa.", "Daqqa kienet tgħidlu li kien ħajjat, daqqa ħaddied u ħwejjeġ bħal dawn.", "It-tifel beda jikber u ħa n-namra tal-kaċċa u ħareġ jinqala sewwa; għal kull fejn jiġbed, jolqot.", "Is-Sultan bagħat għalih u riedu jmur għall-golfu.", "Din il-ħaġa qalagħha dak li jiġi wara s-sultan għax billi fiż-żmien kellu xi jgħid ma' missier it-tifel, kien jgħir għalih.", "It-tifel qal lis-Sultan: \"Immur għand ommi nistaqsieha.\"", "Issa ommu kienet għaġeb tal-għerf.", "\"J'omm\", qalilha, \"is-Sultan iridni mmur noqtollu l-golfu\" \"Ma nafx ibni tarġax lura; għidlu jagħtik ħamsin skud.\"", "Is-Sultan tah li ried.", "Huwa telaq, sab il-golfu u mal-ewwel tir, qatlu u ħadu lis-Sultan.", "\"Offja għalik\", qallu dana.", "\"Tinqala' sewwa!\"", "(Ċerti ħrejjef antiki, ġieli jkun diffiċli tifhimhom.", "Iżda tajjeb li dawn ma jispiċċawx.", "Apparti minn hekk, ninnotaw il-kliem użat; uħud minnu anqas qatt smajna bih fi żmienna.)"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/24/meta-d-djar-maltin-kienu-jimtlew-bin-nugrufun/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Meta D-Djar Maltin Kienu Jimtlew Bin-Nugrufun", "text": ["Illum imdorrijin bl-elettriku iżda qabel…", "Sa nofs is-seklu 20 kien għad hawn bosta familji li jużaw il- kenur ; magħmul minn blokka tal-ġebel b'erba' kantunieri li fuqhom tistrieħ borma u fin-nofs ikun hemm il-ħatab jaqbad.", "Taħt il-ħatab, il-ġebla kienet tkun imxaqqa biex l-irmied jinżel isfel ġo ħofra li kienet tinfed sal-faċċata tal-kenur.", "Din il-ħofra fuq quddiem tal-kenur kienet isservi wkoll biex minnha jrewwħu n-nar ħalli jieħu l-ossiġnu tal-arja u jaqbad aktar.", "Il-kenur kien jinbiegħ mis-swieq jew minn fuq xi karettun.", "Tajjeb li nsemmu li ħafna nisa tad-djar kienu jqabbduhom fil-btieħi ta' darhom minħabba d-duħħan li kien jifgak u jaħraq l-għajnejn.", "Kont issib minn ma riedx jixtri kenur u kien iqiegħed żewġ ġebliet fl-art u jaħraq il-ħatab fl-ispazju ta' bejniethom.", "Biex iqabbdu n-nar kienu jużaw l-aktar l-injam.", "Min jaf kemm tkissret għamara jew anke forsi oġġetti ta' valur speċjalment fi żmien il-gwerra meta l-għaks kien jagħmel tiegħu.Kienu jużaw ukoll zkuk tas-siġar fejn it-tfal kien l-għors tagħhom joħorġu jfittxu xi zokk tajjeb għall-ħarqa.", "Bosta familji, l-aktar fl-ibliet ma kinux jistgħu jiġbru l-ħatab huma anke minħabba l-idea ta' klassi għalihom.", "Għalhekk kienu jixtru.", "Kont issib nisa u rġiel li jmorru jduru fit-toroq bl-ixkejjer fuq spallithom jew fuq karettun mimlijin bix- xewk (zkuk li jkollu x-xewk), zkuk u bagħar tal-bhejjem (materjal li jinġabar minn taħt l-annimali u li kien jgħin biex iqabbad in-nar).", "L-għajta tagħhom kienet: \"Tal-ħatab\" jew \"Tax-xewk\".", "Kien hawn ukoll min juża l-faħam li kienu jgħidulu 'tal-kannol' imma kien aktar għoli.", "Kos hux, illum ġew ivvintati kull tip ta' 'cooker' u qabel, li jkollok kenur id-dar kien lussu!", "Kemm jinbidlu ż-żminijiet!", "Ritratt: Kenur/ il-miklem.com"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/24/il-gimgha-l-kbira-ghaddiet-izda-l-arti-marbuta-maghha-tibqa-s-sena-kollha/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Il-Ġimgħa L-Kbira Għaddiet Iżda L-Arti Marbuta Magħha Tibqa' S-Sena Kollha", "text": ["Għaliex ktibna titlu hekk?", "Għaliex propju juri li bħal ma hemm nies li jistennew il-Milied sena sħiħa, jew il-festa tar-raħal, hemm ukoll dawn li jistennew il-Ġimgħa Mqaddsa b'ħerqa kbira.", "Żmien il-Ġimgħa Mqaddsa jġib miegħu ħafna entużjażmu; mhux biss reliġjuż minħabba t-tifkira tal-passjoni ta' Sidna Ġesù Kristu imma wkoll entużjażmu kulturali, speċjalment f'dawk li għandhom kollezzjoni ta' arti sagra, li jieħdu sehem fil-purċissjonijiet imma wkoll fl-artisti.", "Din is-sena lkoll nafu li ma kinitx l-esperjenza tas-soltu għalkemm setgħet kienet Ġimgħa Mqaddsa aktar spiritwali u għenitna biex dħalna iżjed f'qoxortna.", "Il-Covid-19 waqqaf lid-dinja iżda mhux lil Brandon Caruana li matul dan iż-żmien ta' din il-pandemija, beda biċċa xogħol mill-ifjen magħmula minn idu; beda sett ta' vari għalih stess wara li anke jaħdem għal dawk li jitolbuh.", "Araw xi ġmiel ta' arti minn dan iż-żagħżugħ fejn għamel l-Ort tal-Ġetsemani; replika fuq dak ta' Bormla.", "Kristu fih 9 pulzieri.", "Meravilja ta' sengħa f'ulied pajjiżna.", "Prosit tassew Brandon.", "Ninkoraġġuk li tkompli toħloq din is-sbuħija t'arti b'idejk!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/24/meta-fhal-lija-waqa-ajruplan-fuq-zaghzugh-li-kien-ghaddej-bir-rota/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Meta F'Ħal Lija Waqa' Ajruplan Fuq Żagħżugħ Li Kien Għaddej Bir-Rota", "text": ["Qatt kont taf b'din il-ġrajja?", "Ħal Lija jinsab viċin Ta' Qali fejn tul it-Tieni Gwerra Dinjija kien hemm mitjar militari.", "Minħabba f'hekk, fl-irħula viċin spiss kien ikun hemm inċidenti relatati mal-ajru.", "Propju fl-1942, ajruplan tat-tip Spitfire kien qed jiġġieled kontra ajruplani tal-għadu, intlaqat u l-bdot miet.", "Iżda l-ajruplan baqa' jtir bla kontroll sakemm ikkraxxja f'post abitat.", "Il-bdot kien Kanadiż ta' 22 sena.", "Ritratt: Spitfire li kien jintuża fit-Tieni Gwerra Dinjija", "Inzerta li fejn waqa' l-ajruplan, kien hemm Malti għaddej bir-rota fi triqtu lejn il-Mosta, li kien għadu kif spiċċa mix-xogħol u skond in-nies ta' Ħal Lija, jirrakontaw li għadda jixtri s-sigaretti.", "Dan il-Malti ntlaqat mill-ajruplan u miet mill-ewwel.", "Mal-ħitan taħt in-niċċa fir-ritratt u anke fid-daħla ta' Triq is-Salvatur , għadhom jidhru xi marki li ħalla l-ajruplan.", "Ritratt: Taħt il-plakka tal-irħam taħt in-niċċa, jidhru sinjali mmarkati li saru mill-ajruplan", "Inħeġġukom tmorru mixjiet fl-irħula Maltin u tinnotaw dawn l-imkejjen.", "Żgur li huma stejjer mhux daqshekk magħrufa ma' kulħadd imma li huma parti mill-passat tagħna u ta' missirijietna.", "Ritratt: Id-daħla ta' Triq is-Salvatur fejn waqa' l-ajruplan"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/25/bhal-lum-100-sena-ilu-s-sengleani-rcevew-ahbar-sabiha-li/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Bil-Filmat: Bħal-lum 100 Sena Ilu S-Sengleani Rċevew Aħbar Sabiħa Li…", "text": ["Bħal-lum 25 ta' April 100 sena ilu, il-Papa Benedittu XV ta permess biex jiġi ffirmat id-digriet biex tiġi nkurunata l-vara mirakoluża u devota ta' Marija Bambina tal-Belt Senglea.", "Din ta' hawn taħt hija t-traduzzjoni li għamel L-Kan.", "Tez.", "Dr Jonathan Farrugia tad-digriet:", "Lill-wisq għażiż u Reverendissimu Sinjur Mawru Caruana Arċisqof ta' Rodi u Isqof ta' Malta; Sliem fil-Mulej.", "Int ftit tal-ġranet ilu esponejt lill-Kapitlu tagħna x-xewqa li x-xbieha li hija venerata fil-knisja Kolleġġjata u Arċipretali fil-belt Senglea fid-djoċesi tiegħek tibda tgawdi mid-dritt u l-ġieħ tal-inkurunazzjoni.", "Dan jixraq lix-xbihat imqaddsa u magħrufa ta' Omm Alla jew inkella lil dawk ix-xbihat li għandhom kult ġej minn żminijiet imbiegħeda jew li lilhom ġiet attribwita kwantità ta' mirakli.", "L-imsemmija xbieha fit-talba tiegħek hija l-wisq magħrufa xbieha, jew statwa, tal-Imqaddsa Verġni Marija, is-Sinjura tagħna, raffigurata bħala tifla, u għedtilna wkoll dwar il-ħafna mirkali u grazzji li hi tferra' bħal minn ġo buqar fuq id-devoti fidili tagħha bħal Omm ħanina.", "Semmejtilna wkoll li l-kult tagħha rabba sewwa l-għeruq minn żmien twil ilu permezz tal-qima kbira li trawmet lejha fost iċ-ċittadini kollha tal-Gżira tiegħek, speċjalment wara li kemm ir-rebħa tal-Insara kontra t-Torok, li rtiraw minn Malta nhar is-7 ta' Settembru 1565, kif ukoll il-fatt li meta xterdet l-epidemija fis-sena 1813 u ċ-ċittadini tal-belt tagħha ħelsu bla ma tniġġsu mill-mard, ġew attribwiti għall-patroċinju tagħha.", "Għaldaqstant, grazzi għall-imħabba mmexxija minn din id-devozjoni singulari, bla dubju naqblu mat-talba tar-Reverendissimu Kapitlu, tal-bqija tal-kleru u l-poplu, li int, mimli ħeġġa, wassaltilna, sabiex din ix-Xbiha nobbli tiġi mżejna b'kuruna tad-deheb.", "Sabiex din ix-Xbiha straordinarja ta' Omm Alla tiġi inkurunata, skont id-drawwa, mill-Kapitlu tagħna, Aħna, li dejjem ninsabu imqanqlin sabiex lill-Verġni Mqaddsa tingħata qima devota u mimlija radd", "il-ħajr mill-bnedmin kollha u kullimkien, wara li ordnajna li jsir studju minn esperti kif għandha tiġi onorata l-istess Verġni Mqaddsa, imdawwla wkoll mit-talb, nhar il-11 ta' April ta' din is-sena, waqt li konnha ninsabu miġburin fl-Awla Kapitulari, ħadna nota tat-talba miktuba fl-ittra tiegħek fuq il-kult antik ta' din ix-Xbieha msemmija u tal-mirakli u l-grazzji magħrufa b'kull mod li hi wasslet lid-devoti tagħha.", "Minn hawn nilqa' il-wisq nobbli talba tiegħek, li waslitilna bil-ferħ mir-Reverendissimu Don Giuseppe de Bisogno dei Marchesi di Casaluce, dekan tal-Kaptlu tagħna, u naċċertaw li stħarriġna jekk din l-Imqaddsa Xbiha għandhiex kull ma huwa meħtieġ biex tkun inkurunata solennement.", "B'dan mod, għall-glorja tat-Trinità Qaddisa, iddeċidejna u qed nagħtu permess li din l-istess Imqaddsa Xbieha jew statwa tal-Imqaddsa Verġni Marija raffigurata bħala Tifla tkun imżejna b'kuruna tad-deheb waqt ċerimonja solenni mmexxija minnek.", "Apparti milli qed nagħtuk il-permess tagħżel il-mod kif għandha ssir iċ-ċerimonja tal-inkurunazzjoni, u li tagħżel il-jum meta din għandha ssir, lilek, wisq għażiż u Reverendissimu Sinjur, permezz ta' dan id-digriet preżenti, nagħtuk permess ukoll sabiex tawtorizza Isqof ieħor bħala delegat tiegħek, jekk int għal xi raġuni ma tkunx tista' tmexxi din iċ-ċerimonja.", "Mogħti f'Ruma nhar il-25 ta' April tas-sena tal-Mulej 1920 matul is-sitt sena tal-pontifikat tas-Sinjur Qaddis Tagħna Benedittu XV, Papa.", "Giolio Malvezzi de S. Candida Segretarju Giuseppe Cascioli Kanċillier.", "Ritratt: Id-digriet innifsu", "Ritratt: Facebook/ Parroċċa Senglea"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/26/kif-binja-bhal-din-baqghet-fdan-l-istat/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Kif Binja Bħal Din Baqgħet F'Dan L-Istat?!", "text": ["Żgur li qrajtu dwarha u anke forsi nnutajtuha xi drabi intom u deħlin f'Marsaxlokk; Villa Sans Souci .", "Il-villa mibnija mill-Professur Salvatore Luigi Pisani bħala r-residenza tiegħu fl-1870.", "Abbli tissejjaħ 'sans souci' biex tirreferi li hija villa bla kura u attenzjoni.", "Fil-fatt 'sans souci' bil-Franċiż tfisser propju hekk!", "Ritratt: Villa Sans Souci-Marsaxlokk/ Ghost Suqad Malta", "Jidher li Profs Salvatore kien jgħix fil-Belt Valletta qabel u ta d-dar tiegħu lil kuġintu Giovanna Manche li żżewġet lill-Professur il-Kurunell Lorenzo Manche fl-1870.", "Iżda baqa' jgħix magħhom fil-Belt sakemm tlestietlu l-villa f'Marsaxlokk.", "Fl-1885 kien appuntat bħala Uffiċjal Mediku tal-Gvern ta' dak iż-żmien; l-ewwel wieħed li kellu din il-pożizzjoni f'Malta.", "F'din il-villa jingħad li għex għal madwar 13-il sena imbagħad miet fl-età ta' 80 sena.", "Jingħad li kellu marda u li ndifen fiċ-ċimiterju tal-Addolorata.", "Din il-villa bdiet tintuża bħala r-residenza tas-sajf għall-familja Manche.", "Intużat ukoll bħala 'guest house' fis-snin 30 tas-seklu 20 sakemm inbiegħet mill-familja fl-1940.", "F'din il-villa kien hemm xogħol arkitettoniku mill-isbaħ.", "F'postijiet fiha għad hemm il-madum Malti l-antik u anke tidher żebgħa li saret snin twal ilu.", "Interessanti wkoll li hemm xogħol ukoll mill-artist Lazzaro Pisani li kien ħabib tal-Profs innifsu.", "Maż-żmien sfat abbandunata; kienet lok għall-vandali u għal ħafna użu xi ftit mistmerr ieħor.", "Inħadmu wkoll bosta sensiliet televiżivi li ġieli wżaw din il-villa fl-isfond bħala xi post misterjuż jew tal-waħx.", "L-għidut ta' ħsejjes u xeni strambi jista' jkun inħolqu maż-żmien apposta biex ħadd ma jazzarda jersaq jew jidħol f'din il-villa bla permess.", "J'Alla ma tintilifx darba għal dejjem u forsi għad xi darba narawha rrestawrata lura fil-glorja tagħha!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/27/meta-flok-bil-mobile-it-tfal-maltin-kienu-jilaghbu-bix-xejn/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Meta Flok Bil-Mobile It-Tfal Maltin Kienu Jilagħbu Bix-Xejn", "text": ["Qatt smajt biha?", "Din il-logħba tissejjaħ taċ- ċampella għax ikollhom f'idhom ġebla tonda u ċatta, bħal ċagħqa li jgħidulha hekk.", "Dawk li jilagħbu aktarx kienu jimmarkaw iċ-ċampella tagħhom b'xi sinjal biex jagħrfuha.", "Biex jilagħbu l-ewwel kienu jqiegħdu ġebla żgħira jew xi sitt ħabbiet fl-art; hawn din il-ġebla jew sitt ħabbiet, tissejjaħ il-'master'.", "Jaqtgħu t-tokk u jibdew min imissu, jimmiraw għaliha biċ-ċampella.", "Meta jilgħab kulħadd, kienu jaraw liema ċampella ġiet l-aktar qrib il-master jew min saħansitra jolqtu, u ta' min tkun, jirbaħ.", "Ir-rebħ kien dejjem skont kif jifthemu minn qabel.", "Fi żmien il-ġellewż kienu jpoġġu xi ġellewża kull wieħed biex jieħu kollox min jirbaħ, u meta kienet drawwa jsibu l-istampi fil-pakkett tas-sigaretti jew fiċ-ċikkulati, kienu jilagħbu għal dawn ukoll.", "Ġieli kienu jilagħbu għal xi ħelu jew għal xi pinna.", "Xi żmien sabiħ!", "Meta s-sempliċità kienet il-lussu ġenwin!", "Kliem li ma tantx għadna nisimgħu u li jinsab f'dan l-artiklu:", "ċampella : Logħba", "sitt ħabbiet : flus Maltin ta' dari", "Jaqtħgu t-tokk : jaqtgħu x-xorti bejniethom bħal meta fi żmien aktar modern, din saret il-famuża logħba: karta, ġebla u mqass.", "Ritratt: Sagħtar Mejju 2001"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/28/101-persuna-arrestati-bhal-lum-fl-istorja/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "101 Persuna Arrestati Bħal-Lum Fl-Istorja", "text": ["X'ġara fit-28 ta' April 1958?", "Għal April tal-1958, bosta ħaddiema mas-servizzi Ingliżi kienu nkwetati fuq is-sensji.", "Irridu nitakru li Malta ma baqgħetx daqshekk attraenti għall-Ingliżi għaliex issa spiċċat il-gwerra (allura bdew inaqqsu fl-infiq tagħhom minn pajjiżna) u mill-banda l-oħra ma ridux jitilfuna għaliex il-futur ħadd ma kien jaf x'fih u l-pożizzjoni tagħna, f'nofs ta' Mediterran dejjem kienet importanti u strateġika.", "Tajjeb niftakru wkoll li fi żmien ta' gwerer (mhux li jolqtu lil Malta), pajjiżna gawda għaliex kien jiżdied ix-xogħol u l-kummerċ.", "Meta l-affarijiet kienu jikkwitaw, il-Maltin kienu bdew iħarsu lejn l-emigrazzjoni.", "Fix-xahar t'April 1958, il-ħaddiema bdew jagħmlu d-dimostrazzjonijiet paċifiċi fi Strada Rjali fil-Belt Valletta.", "Il-pulizija ovvjament kien xogħlhom li jduru fost dawn in-nies biex dawn id-dimostrazzjonijiet jinżammu taħt kontroll.", "Iżda fit-28 ta' April tal-1958, il-General Workers Union ordnat strajk ġenerali bħala protesta kontra s-sensji li bdew jingħataw.", "Dakinhar Malta kollha waqfet.", "Trasport ma kienx hawn jiffunzjona, ħanut miftuħ ma kontx tara, persuni jiġru l'hemm u l'hawn, għajjat u nisa mbeżżgħin ġo darhom inkwetati għall-irġiel tagħhom.", "L-għada tal-istrajk bdew jiġu arrestati bosta persuni u mixlija bi ksur tal-ordni pubblika, tixwix u akkużi bħal dawn (saħansitra vjolenza u theddid).", "B'kollox ġew arrestati 101 persuna.", "Fosthom kien hemm Agatha Barbara ta' 33 sena u Bertu Hyzler ta' 41 sena li meta deher quddiem il-Maġistrat Gouder kien liebes kowt xitwi għax kien marid.", "Mhux se nidħlu fid-dettall tal-istorja għaliex nafu li hija ġrajja li qrajtu ħafna dwarha.", "L-iskop huwa li nwasslu dawn il-ġrajjiet mill-istorja forsi f'kontenut iqsar ħalli jinqara biex b'hekk, iva, l-istorja ta' pajjiżna ma tintesa qatt; kemm storja antika, kif ukoll riċenti, kemm ta' partit kif ukoll t'ieħor… għaliex ilkoll flimkien sawwarna identità ta' Malta li hi llum.", "Ritratt: Irvellijiet f'Raħal Ġdid/ Gazzetta Kullħadd"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/29/l-ordni-tal-kavallieri-ta-malta-titlef-il-granmastru-taghha/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "L-Ordni Tal-Kavallieri Ta' Malta Titlef Il-Granmastru Tagħha", "text": ["L-Ordni tal-Kavallieri ta' San Ġwann ta' Malta ħabbret fuq is-sit uffiċjali tagħha li l-Granmastru Fra' Giacomo Dalla Torre del Tempio di Sanguinetto miet kmieni fi sbieħ il-jum tal-lum l-Erbgħa 29 ta' April 2020..", "Dan kien it-80 Granmastru tal-Ordni u miet fl-età ta' 75 sena wara li kien marid.", "Fra' Giacomo Dalla Torre del Tempio di Sanguinetto twieled fid-9 ta' Diċembru tal-1944 u kien iggradwat fil-letteratura u l-filosofija mill-Università ta' La Sapienza f'Ruma fejn hem speċjalizza fl-arkeoloġija Kristjana u anke fl-istorja tal-arti.", "Ingħaqad mal-Ordni fl-1985 bħala kavallieri tal-unur u d-devozzjoni u mbagħad ħa l-voti uffiċjali (kastità, ubbidjenaz u faqar) fl-1993.", "Jibqa' mfakkar għall-kwalitajiet umani u l-affezzjoni tiegħu lejn l-umanità kif ukoll il-manjiera eċċellenti li kellu.", "Tajjeb infakkru li l-Granmastru Dalla Torre del Tempio di Sanguinetto kien iltaqa' mal-Eċċellenza tiegħu President ta' Malta George Vella fi Frar li għadda.", "Issa jmiss li jilħaq il-81 Granmastru tal-Ordni; ordni li twieġeb direttament lill-Papa.", "Nota: Din l-Ordni mas-snin ingħatat bosta titlti; L-Ordni tal-Kavallieri ta' San Ġwann, L-Ordni ta' Rodi u Malta, L-Ordni Sovran Ospidaljier u hemm madwar 16-il isem b'kollox.", "Dan huwa raġunat peress li l-Ordni daret ukoll diversi mkejjen qabel u kellha t-taqlib tagħha.Minn meta l-Imperatur Karlu V ta' Spanja ta Malta lill-Ordni, bdiet tissejjaħ L-Ordni tal-Kavallieri ta' Malta.", "L-Ordni ħadet ħsieb tirreġistra madwar 16-il isem u anke emblemi differenti tagħha biex tipproteġi dan il-wirt tagħha."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/29/grupp-ta-tobba-issa-jghinuk-online/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Grupp Ta' Tobba Issa Jgħinuk 'Online'", "text": ["Imnedija sistema ta' konsultazzjoni medika b'xejn: Doctor.mt", "Minħabba l-pandemija tal-Covid-19, grupp ta' tobba fuq inizjattiva tat-tabib Christopher Deguara flimkien mal-fundatur u Kap Eżekuttiv ta' Cyberspace, Tony Cassar, nidew www.doctor.mt", "Dan huwa portal li jipprovdi lill-pubbliku pjattorma elettronika temporanja b'xejn li permezz tiegħu kulħadd jista' jikseb aċċess għal informazzjoni medika korretta u aġġornata u jirċievi parir dirett u b'xejn fuq il-mobile tagħhom.", "\"Permezz ta' Doctor.mt irridu niżguraw li dak li jkun jibqa' ġewwa kemm jista' jkun, u li nnaqqsu l-piż fuq is-servizzi tas-saħħa tagħna, li għandhom sfida kbira quddiemhom biex ilaħħqu mat-talba ta' bħalissa.", "Din l-inizjattiva tnaqqas ir-riskju li wieħed jittieħed, u peress li hi mingħajr ħlas, tnaqqas il-piż finanzjarju fuq il-familji tagħna f'dan iż-żmien ta' kriżi\", saħaq Dr. Chris Deguara.", "Talbiet fuq www.doctor.mt jistgħu jsiru fi kwalunkwe ħin u t-tim ta' speċjalisti, li qed jaħdem mid-dar, se jkun qed iwieġeb bejn it-8.30 am u t-8.30pm.", "Il-pazjenti għandhom jiftħu kont li permezz tiegħu jkunu jistgħu jitolbu informazzjoni jew jikkonsultaw tabib.", "Maniġer tas-sistema, li se tkun qed titmexxa minn Voluntiera Malta, ser jalloka t-talbiet lit-tobba disponibbli biex tkun żgurata tweġiba kemm jista' jkun malajr.", "L-ispeċjalista mbagħad jagħmel kuntatt mal-pazjent permezz ta' telefonata jew Whatsapp u jipprovdi riċetta permezz ta' sistema elettronika.", "Dr Deguara spjega li: \"Dan il-proġett hu finanzjat kompletament minn sponsors u aħna ninsabu lkoll grati li dawn emmnu f'din l-inizjattiva biex inkunu nistgħu noffru servizz mediku privat b'xejn lil Malta kollha\".", "Dan il-proġett tnieda taħt il-Patroċinju distint tal-Eċċellenza Tiegħu, il-President ta' Malta George Vella, li huwa wkoll, fil-professjoni tiegħu, speċjalista tal-mediċina tal-familja .", "Dan il-proġett seta' jkun possibbli bil-għajnuna ta: Cyberspace, WH Partners, James Caterers, Simblija Care Home, Farsons, Multigas, Attard Brothers, Right Projects Company Ltd, Nectar, Peking Chinese Cuisine, CE installations, Attrans Ltd, CellPhone, Voluntiera Malta u individwi privati oħra.", "(artiklu ta' kollaborazzjoni)"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/04/30/fil-belt-valletta-kien-hemm-stazzjon-tal-ferrovija/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Fil-Belt Valletta Kien Hemm Stazzjon Tal-Ferrovija", "text": ["Tneħħa fl-1963", "Il- Malta Railway kienet l-unika linja ferrovjarja li kien hawn fil-gżejjer Maltin; li tgħaqqad il-Belt Valletta mal-Mdina.", "Kienet tissejjaħ il-vapur tal-art.", "L-ewwel proposta biex tinbena l-linja saret fl-1870 minn J.S.Tucker.", "B'hekk l-ivvjaġġar bejn in-naħa u l-oħra kellu jkun ta' inqas minn nofs siegħa.", "Fil-gazzetta The Malta Standard tal-1880 kien irrapurtat li pajjiżna ser ikollu linja ferrovjarja biex jiftaħar u ntqal li kellha tinfetaħ fl-1881 iżda kien hemm xi problemi dwar akkwist tal-art u x-xogħol tawwal xi ftit.", "Imbagħad il-proġett infetaħ fit-28 ta' Frar ral-1883 fit-15.00 u l-ewwel vjaġġ bejn il-Belt Valletta u l-Imdina ħa madwar 25 minuta.", "Madanakollu, proġett bħal dan kellu bżonn finanzi kbar u ma kienx sostenibbli.", "B'hekk falla u l-Gvern iddeċieda li jieħu kollox f'idejh, investa fl-infrastruttura u reġa' fetaħ il-linja fil-25 ta' Jannar tal-1892.", "Bejn l-1895 u l-1900 saret estensjoni oħra.", "Minħabba l-progress, tista' tgħid li l-ferrovija f'Malta ħadet daqqa u ma kinitx possibbli li tibqa' għaddejja.", "Kien fl-1903 meta twaqqfu t- trams .", "Fl-1905 bdew l-ewwel karozzi tal-linja li finalment kellhom effet negattiv kemm fuq il-vapur tal-art u anke fuq it- trams stess.", "Ritratt: Meta tneħħa l-istazzjon minħabba l-proġett tas-City Gate", "Fir-ritratt prinċipali (Facebook/ Nostalgia Malta) jidher l-istazzjon tal-Belt li fl-1963 tneħħa biex isir il-proġett tas- City Gate u l-pjazza.", "Fl-istess post, illum insibu l-parlament bi stil partikolari mibni mill-Perit Renzo Piano bejn l-2011 u l-2015.", "Ritratt: Il-Parlament attwali fuq disinn tal-Perit Renzo Piano"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/01/ghawdex-fost-ir-rebbieha-imma-liema-huma-dawk-il-pajjizi-li-mghandhomx-kazi-tal-covid-19/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Għawdex Fost Ir-Rebbieħa… Imma Liema Huma Dawk Il-Pajjiżi Li M'Għandhomx Każi tal-Covid-19?", "text": ["Ħafna drabi Għawdex jitqies ma' Malta imma jekk kellna noħduh bħala gżira għalih, li ġeografikament hekk hu, huwa l-uniku pajjiż fl-Ewropa li attwalment kważi jinsab ħieles mill-Covid-19 b'każ wieħed irrapurtat illum mill-Professur Charmaine Gauci.", "Iżda pajjiżi oħra li din id-darba mhux għax bilfors huma ħielsa imma li ma rrapurtawx każi tal-Covid-19 insibu: il-gżejjer Solomon viċin Papua New Guinea, Vanuatu, Samoa, Kiribati, Micronesia, Tonga, il-gżejjer Marsall Palau, Tuvalu u Nauru.", "Dawn ma rrapurtaw l-ebda każ tal-Covid-19 sa issa!", "Kollha jinsabu fl-Oċeanja; it-territorju marrittimu li jinkludi lill-Awstralja u 13-il pajjiż ieħor.", "(Fl-Awstralja nsibu 6,767 b'93 każ ta' mwiet)", "Il-Korea ta' Fuq ukoll ma rrapurtat l-ebda każ.", "Dan jista' jkun minħabba li qatgħet kull kuntatt minn maċ-Ċina sa minn Jannar li għadda.", "Iżda ħafna huma xettiċi dwar jekk dan kollu hux veritier għal bosta raġunijiet fosthom; gideb u piki, sistema ta' saħħa batuta u anke nuqqas ta' 'swabbing' (ittestjar taċ-ċittadini)", "L-istess kien qed jingħad fuq ir-Russja minħabba li dan il-pajjiż beda jirreġistra tard in-numru ta' pazjenti tal-Covid u b'hekk jinħoloq ċertu dubju.", "Dan jiġri dejjem minħabba n-natura tal-Gvern Russu li huwa dejjem imtappan bl-idea tas-segretezzi u dubji.", "Iżda la ma hemmx konfermi, qatt ma tista' tafferma hux fatt jew le.", "Din it-tabella turi l-attwalità tal-Covid-19 madwar id-dinja kollha:", "Li Mietu", "Li Mietu", "(Dan l-artiklu huwa miktub fuq riċerki ppublikati minn kmamar tal-aħbarijiet internazzjonali fosthom: Euronews, CNN u The Diplomat)", "Ritratt: Facebook/ visitgozo.com"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/02/julianne-marie-brincat-bideat-kreattiva-ghall-maskla-waqt-covid-19/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Julianne Marie Brincat B'Idea Kreattiva Għall-Maskla Waqt Covid-19", "text": ["Ilkoll irridu nilbsu l-maskli.", "Protezzjoni u attenzjoni.", "Għalina wara kollox.", "Imma issa Julianne Marie Brincat minn Kreattiva Designs ħasbet fina wkoll; speċjalment jekk tħobbu tkunu ftit bi stil Malti mwaħħad magħkom.", "Maskla ħelwa b'karatteristiċi Maltin li tinħasel wara li tużaħha.", "Maskla li sservik għal ħafna żmien u anke tista' tkun parti mil-istorja ta' ħajtek għax la jgħaddi kollox, tħares lura u tgħid; \"Kos dak iż-żmien, fis-sena 2020 esperjenzajna żmien differenti li qatt ma stennejna!\"", "Julianne ippreżentatilna 3 maskli l-ġmiel tagħhom: tnejn minnhom b'madum Malti u s-salib ta' Malta u oħra bil-luzzu li huwa sinonimu mal-gżejjer tagħna!", "Prosit tassew Julianne.", "Għal dawk li jixtiequ jixtru waħda, inħeġġukom tagħmlu kuntatt ma' Julianne Marie Brincat permezz tal-paġna tagħha fuq facebook: Julianne Marie – Kreattiva designs", "(Nota: Artiklu B'kollaborazzjoni)"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/03/bil-filmat-gejt-maghzula-biex-issib-l-ghuda-mqaddsa-tas-salib-santu-kruc-fbirkirkara/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Bil-Filmat: Ġejt Magħżula Biex Issib L-Għuda Mqaddsa Tas-Salib – Santu Kruċ F'Birkirkara", "text": ["Il-Karkariżi bħal-lum iqumu ferħana għaliex il-padruna ta' raħal twelidhom toħroġ darba oħra qabel il-festa titulari f'Awissu.", "Iżda ferħana iżjed minn hekk, minħabba d-devozzjoni antika lejn is-Salib Imqaddes li sabet l-Imperatriċi Awgusta Sant'Elena.", "Din hija festa antika li l-Knisja Rumana ilha tiċċelebra sa minn żmien il-qedem; festa propju ad unur is-sejba tar-relikwa qaddisa tas-Salib.", "Din is-sena nħolqot paġna fuq facebook bl-isem ta' Santu Kruċ b'differenza fejn il-poplu Karkariż qed ikun imħeġġeġ joħroġ fil-gallariji, jew tieqa u bjut ta' darhom u jagħmlu atmosphera xorta waħda fid-9 ta' filgħodu mal- ħin li suppost kellha toħroġ Santa Elena.", "Insellmu lill-Karkariżi kollha minn qalbna!", "Ritratt: Facebook/ Birkirkara Raħal Twelidna"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/04/kienu-jahsbu-li-t-tarbija-taghhom-bidilhielhom-ix-xitan/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Kienu Jaħsbu Li T-Tarbija Tagħhom Bidilhielhom Ix-Xitan!", "text": ["Superstizzjonijiet antiki", "Ara naqra s-superstizzjoni kemm iġġiegħelek taħseb ħażin.", "Ilkoll nafu li l-mediċina fl-imgħoddi kienet aktar skarsa u jekk kien hemm, kienet ibbażata aktar fuq pjanti naturali.", "Madanakollu, dan ifisser li kien hemm mard bla kura għalih.", "Dari, jekk tarbija kienet tkun marida u ma kinux ikunu jafu x'kellha, kien hemm min kien jhewden li t-tarbija tagħhom bidilielhom ix-xitan.", "Mur għidha llum din!", "Imma lanqas taqtgħu x'kienu jagħmlu?", "Kienu jaqbdu lit-tarbija u jiġru biha lejn xtajta bir-ramel.", "Jidfnuha sa għonqha u jibdew igeġwġu koċċ talb li jfettlilhom.", "Dak kienu jagħmluh biex mingħalihom il- magħmul jitlaq minn fuq it-tarbija u kienu jmorru lura lejn darhom bit-tama.", "Tarbija hekk kienu jsejħulha 'il- mibdul '.", "Ovvjament, jekk povra tarbija kienet tkun marida, marida kienet tibqa' imma dan kollu juri n-nuqqas ta' edukazzjoni u tagħlim fl-antik.", "Ma ttiehomx tort li kienu jippruvaw jagħmlu minn kollox!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/04/e200000-fassistenza-lill-kazini-tal-baned-waqt-covid-19/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "€200,000 F'Assistenza Lill-Każini Tal-Baned Waqt Covid-19", "text": ["Illum tħabbar li anke l-każini tal-baned li huma ferm importanti fl-istrata tal-kultura Maltija, ser ikunu qed jiġu mgħejjuna permezz tas-somma ta' ftit iżjed minn €200,000 waqt il-Covid-19.", "Dawn ser jingħataw mill-fond tal- Good Causes Fund wara li s-sitwazzjoni preżenti ġiet diskussa bejn is-Segretarju Parlamentari għas-Servizzi Finanzjarji u Ekonomija Diġitali Clayton Bartolo flimkien mal-Ministri Edward Scicluna u Josè Herrera min-naħa tal-Gvern u min-naħa l-oħra, l-Għaqda Każini tal-Banda.", "Huwa fatt li bħal setturi oħra, il-kultura f'dan il-perjodu ntlaqtet sew mhux ħażin inkluż is-soċjetajiet tal-baned f'Malta u Għawdex; soċjetajiet li jagħtu tagħlim b'xejn ta' mużika lil bosta studenti Maltin u jxerrdu l-kultura f'pajjiżna.", "\"Insostnu l-impenn tagħna sabiex ngħinu lill-għaqdiet kulturali ta' pajjiżna\", temm jgħid l-Onorevoli Clayton Bartolo.", "Prosit tassew għal din l-inizjattiva li se tagħti nifs lis-soċjetajiet kollha tal-baned f'pajjiżna.", "Ritratt: Facebook/ St. Joseph Band – Għajnsielem"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/05/ha-naqla-d-dar-u-nibdel-il-purtieri-ghax-gej-it-tberik-drawwiet-li-battew-sew/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "\"Ħa Naqla' D-Dar U Nibdel Il-Purtieri Għax Ġej It-Tberik\" – Drawwiet Li Battew Sew", "text": ["Żgur li tiftakruha tidwi din is-sentenza ġo widnejkom; li ġej it-tberik u rridu nnadfu waħda sew!", "Drawwiet li llum kważi qas għadhom iseħħu ħlief forsi xi nies ftit aktar anzjani jew tradizzjonali li jagħmlu hekk.", "Kienet tkun drawwa li malli joqrob it-tberik, in-nisa tad-dar kienu jaqilgħu waħda sew djarhom billi jnaddfu iżjed milli jnaddfu ta' kuljum, jibdlu l-purtieri u jarmaw ftit id-dar b'mod differenti.", "Din id-drawwa setgħet bdiet ukoll minħabba li meta joqrob it-tberik wara l-festa tal-Għid, tista' tgħid li jkun wasal is-sajf.", "Għalhekk jitneħħew l-affarijiet tax-xitwa u jinbidlu b'dawk Sajfin.", "Jista' jkun ukoll li dan kien isir, minħabba li familji kien ikollhom villeġġjatura allura sa xahar wara, jiġifieri lejn l-aħħar ta' Ġunju, malli uliedhom jispiċċaw l-iskola kienu jparpru lejn il-postijiet ta' villeġġjatura tagħhom.", "B'hekk dik kienet tgħodd bħala tindifa qabel iħallu d-dar ftit kwieta waħedha għat-3 xhur tas-Sajf.", "Ovvjament mhux kulħadd kien ikollu villeġġjatura, imma la waħda tisma' lill-oħra, dlonk indrat id-drawwa u kważi kulħadd beda jagħmel hekk.", "Lura aktar fiż-żmien, din id-drawwa (tat-tberik tad-djar) kienet diġà ssir fi żmien il-Kavallieri.", "Meta l-Kappillan kien imur ibierek, flok għotja ta' flus li wkoll kienet tingħata lill-qassis li ġie jbierek u xi ħaġa żgħira lill-abbati, qabel kienu jagħtu oġġetti li jistgħu jinbiegħu biex minnhom seta' jaqla' xi ħaġa tal-flus il-kleru.", "Fost affarijiet oħra kien ikun hemm prodotti tal-ikel: bajd, tiġieġ, fniek u frott.", "Dawn ma kienx jista' jġorrhom hu nnifsu, għalhekk kien ikun hemm raġel b'karettun bl-ixkejjer biex jgħabbi dawn l-għotjiet.", "Illum it-tberik ħa forma oħra.", "Waħda mir-raġunijiet hija li hawn nuqqas ta' saċerdoti.", "B'hekk sar ikun hemm pjan ta' akkwati fejn il-qassisin javżaw minn qabel li se jsir it-tberik.", "Iż-żminijiet inbidlu.", "Mhux kulħadd ibierek anke saħansitra min hu kattoliku; hemm min xorta jiddejjaq b'din id-drawwa.", "Kulħadd huwa liberu li jagħmel li jixtieq.", "Il-qassisin impenjaw ruħhom iżjed ukoll u saru jgħinu fil-problemi ta' kuljum iżjed minn qabel għaliex illum il-bniedem jitkellem iżjed u hawn aktar għarfien.", "B'hekk tista' tgħid, li hawn min isib faraġ li jitkellem ma' saċerdot.", "Ritratt: Il-Miklem.com – Dan jissejjaħ l- Aspersorju jew l- Asperġes li jitnuża fit-tberik bl-ilma ġdid li jkun inbidel f'Sibt il-Għid.", "Asperges hija kelma Latina li tfisser 'roxx l-ilma' – b'hekk l-ilma ta' Kristu Rxoxt)", "(Dari, anke mhux daqshekk żmien ilu, it-tberik kien ikun l-għors tat-triq.", "Kulħadd jistenna fuq il-parapett.", "Mara lill-oħra tgħajjat: \"Fejn wasal il-qassis?", "Ġie għand Karmni?\"", "U dlonk kien jgħidu 'mela issa aħna jmiss'.", "Parlati fuq l-għatba tad-dar u saħansitra, it-tfal kienu jduqu l-ewwel ġelat tas-sajf f'dak iż-żmien.", "Qabel mhux bħal-lum; kollox f'ħinu u f'waqtu; il-ġelat għas-sajf, ir-restorant għal tmiem il-ġimgħa, ix-xirja u l-ħasla għat-Tnejn… Kollox bil-ħin tiegħu.", "Mingħajr ma mmaqdru ż-żmien tal-lum, din tista' tkun riflessjoni li b'hekk intilef xi ftit mill-gost tal-mument; għax ma baqa' xejn partikolari għal żmien wieħed; sirna nieħdu kollox meta rridu, x'ħin irridu u kif irridu.", "Qabel, ridt tistenna!)"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/06/isimghu-liz-zabbari-fredu-abela-il-bamboccu/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Isimgħu Liż-Żabbari Fredu Abela 'Il-Bamboċċu'", "text": ["Fredu Abela mlaqqam 'il- Bamboċċu ' kien wieħed mill-ftit għannejja Maltin li ħallew impatt fuq l-iżvilupp tal-għana Maltija.", "Twieled f'Ħaż-Żabbar fid-19 ta' April tal-1944 u ħalla din id-dinja fid-9 ta' Novembru 2003.", "Għall-bidu kien jaħdem bħala kunduttur fuq il-karozzi tal-linja u minħabba l-figura tiegħu, tlaqqam il-bamboċċu.", "Malli għalaq il-15- il sena beda jkanta ma' zijuh: Salvu Darmanin magħruf bħala 'ir-Ruġel'.", "Kien magħruf għall- ispirtu pront ; jiġifieri jimprovizza dak il-ħin waqt id-daqq tal-kitarri kif ukoll għall- makjetti ; stil ta' għana komika fejn jingħaddu stejjer li jnisslu tbissima; aktarx fuq il-kunjata, fuq il-mara, fuq xi ħabib u stejjer simili oħra.", "Jibqa' magġruf ħafna għall-kanzunetti li għamel fosthom il-famuża ' Taxi Mary '.Minnha biegħ 10,000 kopja f'Malta u mal-20,000 kopja fl-Awstralja.", "Post li kien jiffrekwenta spiss u jkanta ġo fih kien il-Boċċi Club tal-Pietà u fil-fatt, kien l-aħħar post fejn kanta qabel miet.", "Il-bust tiegħu jinsab fi-ġnien tal-Kunsill ta' Ħaż-żabbar.", "Ritratt: Fredu Abela Il-Bamboċċ/ Għanafest"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/06/ghalkemm-il-festi-esterni-thassru-ser-jinghata-permess-jinharaq-xoghol-pirotekniku/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Għalkemm Il-Festi Esterni Tħassru, Ser Jingħata Permess Jinħaraq Xogħol Pirotekniku…", "text": ["Il-Ministru għall-Intern, Sigurtà Nazzjonali u Nfurzar tal-Liġi Byron Camilleri ħabbar fuq il-mezzi soċjali tiegħu li ser jingħata permess limitat biex jinħaraq xogħol pirotekniku fil-jiem li s-soltu tkun qed tiġi ċċelebrata l-festa tal-irħula u l-ibliet ta' pajjiżna.", "Il-ġranet permessibbli ser ikunu:", "✅ Lejliet u nhar il-festa filgħodu u f'nofsinhar.", "✅ Lejliet il-festa fil-ħin ta' tranżulazzjoni (għall-ħabta tas-6pm).", "✅ F'nhar il-festa jingħata permess limitat għal ħarqa ta' siegħa filgħaxija.", "Madanakollu l-ebda permess mur ser jingħata għal- logħob tan-nar tal-art u jew inkella spettakli speċifiċi.", "Dan qed isir ukoll fid-dawl li bosta kmamar tan-nar ikunu diġà avvanzaw mhux ħażin fix-xogħol pirotekniku tagħha; anke minn meta tħabbar li l-festi esterni mhux se jsiru mill-Kurja.", "Importanti dejjem li nobdu l-liġi xorta waħda.", "\"Mhu se jkun ittolerat ebda ksur ta' liġi\", kiteb l-Onorevoli Byron Camilleri.", "Ritratt: Sit/ Soċjetà Santa Marijau Banda Re Ġorġ V,Mqabba"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/07/bil-filmat-tebut-semplici-ghall-granmastru-isir-il-funeral/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Bil-Filmat: Tebut Sempliċi Għall-Granmastru…Isir Il-Funeral", "text": ["Nhar it-Tlieta 5 ta' Mejju 2020 sar il-funeral tat-80 Granmastru tal-Ordni Fra' Giacomo Dalla Torre del Tempio di Sanguinetto li miet fid-29 t'April kawża ta' marda inkurabbli.", "Fejn is-soltu dawn ikollhom ċertu pompa; speċjalment fil-passat fejn l-Ordni kienet tuża l-okkażjoni biex turi s-saħħa tagħha, din id-darba l-funeral kien limitat ħafna minħabba s-sitwazzjoni tal-Covid-19.", "Preżenti kien hemm xi qraba tal-Granmastru, il-Gvern tal-Ordni, kollaboraturi viċin, missjoni diplomatika u fl-aħħarnett, it-tobba li kienu qed jieħdu ħsiebu.", "Kien hemm ukoll xi voluntiera tal-Ordni ta' Malta li marru biex issellmu lill-Kap tagħhom.", "Ġibed l-għajn it-tebut sempliċi tal-injam.", "Forsi wieħed jippretendi tebut elaborat minħabba l-kobor ta' din l-Ordni, anke minħabba l-fatt li għadhom iħobbu l-istil Barokk sal-lum.", "Iżda wieħed irid ifakkar li l-Kavallieri jieħdu l-voti fosthom tal-faqar (apparti dawk tal-ubbidjenza u tal-kastità); għalkemm jidhru sinjuri fl-ilbies, fil-bini u f'dak li jagħmlu, wara mewthom jispiċċaw li m'għandhom xejn għax kollox huwa tal-ġid komuni.", "Jiġifieri kollox huwa tal-Ordni; misluf biss tul il-ħajja fuq din l-art.", "Mexxa l-funeral il-Kardinal Giovanni Angelo Becciu, li huwa d-delegat tal-Papa għall-Ordni li wassal il-messaġġ ta' Papa Franġisku fejn sejjaħlu 'raġel mimli ġentilezza, kultura u fidi.'", "Sewgi l-funeral f'dan il-link:"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/08/fuq-it-tema-tal-gwerra-dinjija-araw-xkienu-l-victory-kitchens-jekk-tisraq-il-hobz-kont-tmur-4-xhur-habs/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Fuq It-Tema tal-Gwerra Dinjija Araw X'kienu L-Victory Kitchens… Jekk Tisraq Il-Ħobż Kont Tmur 4 Xhur Ħabs", "text": ["F'dik li tissejjaħ Storja Orali jiġifieri storja rrakontata min-nies li għexuha huma stess, Joseph Caruana lill-persuna li ntervistatu qallha hekk :", "\"Niftakar li ż-żejt kien bir-razzjon u n-nies ma kellhomx biex isajru mingħajru.", "Barra minn hekk kien hemm ftit ikel x'jinbiegħ.", "Allura l-Victory Kitchens bdew u n-nies kienu jingħataw kupun; wieħed għal kull membru tal-familja u bih kienu jingħataw ftit ikel kuljum. niftakar meta ta' tfal li konna, konna ninġabru f'serbut nistennew bil-borom f'idejna li ġieli ħallejniehom fl-art iżommu l-kju biex aħna nilagħbu.\"", "\"Meta l-ikel kien jiġi servut, kien ikun hemm jew ommi jew iz-zija li żżommilna l-borma biex jaċċertaw rwieħhom li sehemna konna niħduh.", "Kien hawn il-ġuħ u l-għaks.", "Għandu jkun kienu jutna soppa tal-ħaxix jew xi ħaġa simili.", "Ma kienx jinteressani t-tisjir diment li kien ikolli x'niekol. kont inħobb il-ħobż l-iżjed imma!", "Li niftakar ukoll li f'festi speċjali bħall-Milied u l-Għid kienu jtuna ċikkulata flimkien mal-ikel.", "Rari kien ikollna din iċ- ċejċa (kelma li kienet tinuża iżjed dari milli llum u tirreferi għal xi ħaġa tajba eżempju ħelu.", "Niftakar lil ommi tgħid li f'okkażjoni oħra, darba tawna xemgħa.", "Ma kien ikollna xejn speċj fil-ħdud u l-festi ta.", "Kien hemm ukoll differenza bejn ir-razzjon tan-nisa u l-irġiel.", "L-irġiel kienu jtuhom aktar.", "L-anzjani u t-tfal kienu jingħataw anqas.", "Il-ħobż kien skars.", "Niftakarni nsaqsu lil ommna biex il-porzjon tal-ħobż ta' filgħaxija ttieħulna f'nofsinhar.", "Min jaf kemm-il darba ommi u n-nanna kif ukoll iz-zija taw porzjon mill-platt tagħhom lil missieri u z-ziju.", "Aktarx l-ikel kien jissajjar xi mkien ieħor, imbagħad ġabu l-'Victor Kitchen' bil-kuċċarun ipoġġu l-ikel fil-platti u l-borom.", "Kien jiġri li bniedem waħdu kien ikollu porzjon, filwaqt li familja ta' 4 eżempju, kienu jutha 4 kuċċaruni biss.", "Anqas qatra żejda.", "Il-Victory Kitchen kienu nodfa għax anke kien hemm 'inpsectors' li jduru kullimkien.", "Kienu jibżgħu li n-nies jimirdu minn xi mard, allura l-indafa kienu jagħtu kasha.", "Kienu jinkwetaw ukoll fuq 'food poison'.", "Ma ridux problemi żejda.", "Ritratt: Tabella tal-Victory Kitchen li ġiet rrestawrata fil-Belt Valletta", "Sa Ġunju tal-1942 f'Malta kien hawn madwar 42 Victory Kitchen.", "Min jinqabad jisraq xi ikel, speċjalment ħobż (anke ftit slices minnu), seta' jintbagħat sa 4 ħabs.", "Din l-intervista dehret bl-Ingliż f'pubblikazzjoni mill-Università ta' Malta bl-isem ta: Surviving War: health, shelter and the Victory Kitchens.", "Madanakollu llum ngħajtu wkoll viva l-paċi f'għeluq il-75 anniversarju minn tmiem it-Tieni Gwerra Dinjija!", "Il-Ġermanja Nazzista ċediet u nħolqu l-Ġnus Magħquda.", "Il-Gwerra ma fihiex ħobż!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/09/ghidut-isostnu-li-dun-gorg-preca-beda-l-purcissjoni-tal-bambin-minhabba-dak-li-kien-qal-manwel-dimech/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Għidut Isostnu Li Dun Ġorġ Preca Beda L-Purċissjoni Tal-Bambin Minħabba Dak Li Kien Qal Manwel Dimech", "text": ["Għidut!", "Mela qabel xejn, ejjew nibdew minn din l-ewwel.", "Il-kelma ' għidut ' minnha nfisha tfisser li dak li jintqal mhux bilfors ikun veru.", "Mill-banda l-oħra hemm il-qawl Malti li jgħid 'Il-qasba ma ċċaqċaqx għalxejn!'", "Darba il-Patri Dumnikan, Dr. Mark Montebello kien kiteb li Dimech kien jitkellem fuq diversi temi li kienu xi ftit kontroversali iżda waħda li baqgħet tissemma kienet meta qal li 'Alla mhux Bambin'.", "Dr. Montebello saħaq li minn din il-frażi kien sar kjas sħiħ mill-għedewwa tiegħu; ovvjament biex ipenġuh ikrah mal-pubbliku.", "Ikompli jgħid li l-avukat Herbert Ganado u Alessandru Bonnici kienu fost dawk li ħolqu l-ħrafa li madwar is-sena 1921, Dun Ġorġ Preca kien beda l-purċissjon tal-Bambin propju minħabba din l-espressjoni ta' Dimech.", "\"Imma fil-fatt ma jeżisti ebda fundament storiku għal din il-ħrafa għajr il-fantasija popolari\", isostni Patri Montebello.", "Xtaqna ntukom storja żgħira li forsi mhux dejjem nisimgħu u li jissemma Dun Ġorġ fiha għaliex ilkoll nafu u smajna kemm għamel ġid Dun Ġorġ f'ħajtu u tista' tgħid għadu jagħmel sal-lum; bil-ħolqien tas-Soċjetà tal-MUSEUM.", "Illum minn wirtmalta nsellmu lill-ewwel Qaddis Malti!", "Ritratt: Dun Ġorġ Preca/ https://dungiljan.blogspot.com/", "Ritratt Prinċipali: You tube/ Dimostrazzjoni bil-Bambina, Il-Ħamrun, 2016"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/09/il-progett-youth-of-gozo-mill-agenzija-zghazagh-se-jara-publikazzjoni-dwar-kif-qattghu-hinhom-l-ghawdxin-waqt-covid-19/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Il-Proġett 'Youth Of Gozo' Mill-Aġenzija Żgħażagħ Se Jara Publikazzjoni Dwar Kif Qattgħu Ħinhom L-Għawdxin Waqt Covid-19", "text": ["Il-proġett 'Youth of Gozo' ta' Aġenzija Żgħażagħ inħoloq bil-għan li ż-żgħażagħ Għawdxin ikollhom pjattaforma fejn jaqsmu t-talenti u ħiliet tagħhom, kemm dawk li jipprattikaw fil-ħin liberu tagħhom u wkoll dawk li huma stabbiliti.", "Professjonisti Għawdxin ukoll qasmu l-esperjenzi tagħhom speċjalment fid-dawl taż-żmien li għaddejjin minnu.", "L-iskop ewlieni kien ukoll li jitwassal messaġġ biex kemm jista' jkun kulħadd jibqa' id-dar u l-ħin liberu, li forsi s- soltu kien jintuża għal ħruġ jew ħin ieħor barra mid-dar, jimtela ' billi jiġu prattikati ħiliet u talenti diversi.", "Il-kelma talent ġiet meħuda fl-aspett wiesgħa tagħha ħalli b'hekk iż-żgħażagħ kollha jħossu li kulħadd jista' jsib niċċa fejn jista' jkompli jkabbar ħiliet u talenti.", "U għal din l-istess raġuni żewwiġna flimkien etajiet differenti kif ukoll gradi ta' ħiliet għax b'hekk biss seta' jiġi rifless il-mużajk ta' talenti emerġenti u stabbiliti li hemm f'żgħażagħ Għawdxin.", "L-istejjer ta' dan il proġett se jinġabru f'publikazzjoni biex jinżammu bħala rikordju ta' kif qattgħu l-ħin tagħhom żgħażagħ Għawdxin tul il-pandemija.", "Dawk iż-żgħażagħ Għawdxin li huma interessati li jieħdu sehem jistgħu jikkuntattjaw lil Jennifer Cauchi fuq 99787287 jew permezz ta' e-mail fuq [email protected] sa nhar il-Ħadd 10 ta' Mejju.", "(Nota: Artiklu B'Kollaborazzjoni)"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/11/pittura-mmermra-attribwita-lil-francesco-zahra-salvata-milli-tintilef/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Pittura Mmermra Attribwita Lil Francesco Zahra Salvata Milli Tintilef", "text": ["Pittura allegorika attribwita lil Francesco Zahra , li tiddekora s-saqaf tal-Kappella ta' San Kalċedonju, fil-Kurja tal-Arċisqof (Casa Manresa) fil-Furjana, kienet qrib li tintilef kompletament minħabba l-ħsarat estensivi li din kellha.", "Amy Sciberras u t-tim tagħha ġew fdati b'dan il-proġett diffiċli ta' konservazzjoni u restawr.", "Din is-sitwazzjoni kienet titlob trattamenti ta' emerġenza li kellhom isiru fuq il-post, qabel il-pittura tinġarr.", "L-ewwel kien meħtieġ li jiġu pożizzjonat d-diversi frammenti tal-pittura, fil-postijiet rispettivi tagħhom fejn ġew konsolidati u miżmumin f'posthom b'mod temporanju sakemm il-pittura ittieħdet ġewwa l-laboratorju tar-restawratrici.", "Amy Sciberras u t-tim tagħha kellhom jagħmlu diversi trattamenti sabiex jistabillizzaw u jsalvaw din il-pittura frammentata li kienet viċin li tintilef għal kollox.", "Minħabba infestazzjoni tal-passat, t-tila oriġinali kienet fi stat avvanzat ta' deterjorazzjoni fejn kienet saret prattikament trab.", "Għalhekk sar proċess li jissejjaħ 'double lining', fejn ġew preparati żewġ tili ġodda li dawn twahhlu fuq wara tal-pittura sabiex jirinfurzawha.", "Biċċiet tal-pittura li kienu intilfu għal-kollox reġgħu inbnew dejjem skond kif tirrikjedi l-etika' tal-konservazzjoni u r-restawr.", "Is-saff tal-kulur oriġinali li kien mgħotti b'irtokki antiki u b'verniċ li kien sfar matul z-żmien, ġie imnaddaf sabiex b'hekk inkixfu l-kuluri ċari ta' din il-pittura unika attribwita lill-aqwa artist Malti ta' nofs is-seklu tmintax, Francesco Zahra.", "Għall-ewwel darba f'għexieren ta' snin issa huwa possibbli li wieħed josserva, jistudja u japprezza din il-pittura allegorika fis-sbuħija sħiħa tagħha.", "Prosit tassew lilek Amy u lit-tim formidabbli tiegħek!", "Ritratti: Ir-ritratti juru fażijiet differenti; anke fl-istat oriġinali qabel ir-restawr.", "Amy Sciberras fl-aħħar ritratt qed tagħmel l-aħar irtokki finali.", "Amy Sicberras xtaqet tirringrazzja b'mod speċjali lill-Eċċellenza Tiegħu L-Arċisqof Charles J. Scicluna, is-Sur Michael Pace Ross; Segretarju Amministrattiv u Rev. Dr Nicholas Joseph Doublet; Lettur – Dipartiment tal-Istorja tal-Knisja, Fakultà tat-Teoloġija – Università ta' Malta, li fdaw dan il-proġett prestiġjuż lilha u lit-tim tagħha.", "Tirringrazzja wkoll lis-Sur Manuel Ciantar u lis-Sinjura Suzanne Ciantar Ferrito għall-fotografija professjonali kif ukoll lis-Sur Michael Formosa għall-manifattura ta' tilar ġdid.", "Dan il-proġett sar possibbli bl-appoġġ ta' APS Bank plc.", "Minn wirtmalta.mt napprezzaw meta entitajiet u anke banek jagħtu s-sapport meħtieġ għal proġetti ta' dan il-kalibru.", "Prosit tassew lilkom!", "(Nota: Artiklu b'Kollaborazzjoni)"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/17/malta-u-ghawdex-huma-zewg-gzejjer-li-huma-covid-safe-il-prim-ministru/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "\"Malta u Għawdex Huma Żewġ Gżejjer Li Huma Covid Safe\" – Il-Prim Ministru", "text": ["Aktar kmieni llum smajna intervista mill-Prim Ministru Robert Abela fejn wera pożittività li żgur għenet ħafna fil-moral tal-poplu Malti u Għawdxi.", "Għalkemm għadu ma spiċċax kollox, żgur li rridu nammettu li pajjiżna kellu suċċess fil-ġlieda kontra l-Covid-19.", "Dan wera serjetà kbira mill-Awtoritajiet tas-saħħa flimkien mal-Gvern li ħadmu id f'id biex ir-riperkussjonijiet fuq kulħadd, ikunu l-inqas possibbli.", "F'pajjiżna kien hawn 6 imwiet sa issa; u 450 pazjent li kienu rikoverati minn total ta' 546 pazjent li kellhom il-viurs.", "Hemm min jargumenta li dan għaliex aħna pajjiż żgħir imma żgur li huwa argument li ma jreġhiex.", "Wara kollox il-popolazzjoni Maltija tgħodd ma' kważi 500,000 persuna u dan il-kalkulu ta' pazjenti bil-Covid, għalkemm lilhom mhux se tgħidilhom suċċess għax ikunu huma li batew il-virus, xorta meta tqis kollox, iva huwa suċċess!", "Irridu niftakru li aktar kmieni waqt il-pandemija, kienet il- WHO stess li għażlet anke lil pajjiżna bħala eżempju ta' kif pajjiżi oħra għandhom jagħmlu biex jikkontrollaw dan il-virus li fena d-dinja.", "Sa issa diġà kien hemm tnaqqis ta' restrizzjonijiet, li għall-bidu kien hemm min ħa gost bihom u bħal dejjem ikun hemm min ma jaqilbx.", "Imma ma rajnhiex effetti negattivi tiegħu.", "B'hekk, minn kliem il-Prim Ministru dagħodu, jidher li wasalna biex ikollna aktar tnaqqis f'dawn ir-ristruzzjonijiet fost l-oħrajn, il-ftuħ tar-ristoranti u ħwienet tax-xagħar u s-sbuħija.", "J'Alla nkomplu mexjin 'il quddiem.", "Min-naħa tagħna, bħala wirtmalta.mt ma nistgħux ma nirrikonoxxux ukoll kemm bata l-wirt storiku; mużewijiet u siti magħluqin b'inqas dħul, li apparti li l-finanzi joqltu lill-ħaddiema diretti f'dan is-settur, huma wkoll flus li jgħinu biex postijiet storiċi jinżammu fl-aqwa tagħhom u jsirilhom restawr u manutenzjoni meħtieġa.", "Kuraġġ dejjem u Viva Malta tagħna.", "Dan huwa mument ta' għaqda u mhux partiġġjaniżmu!", "Naħsbu f'pajjiżna l-ewwel u nkomplu nieħdu ħsieb xulxin u saħħitna!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/18/il-kangu-qatt-kont-taf-bih-dan-l-ghasfur-fpajjizna/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Il-Kanġu – Qatt Kont Taf Bih Dan L-Għasfur F'Pajjiżna?", "text": ["Il-Kanġu ta' Filfa huwa għasfur żgħir tal-baħar li minkejja li ma tistax tgħid li hu rari, ftit huma dawk li qatt rawh.", "Dan minħabba li dan l-għasfur ibejjet fuq Filfla u jersaq lejn l-art biss fi żmien il-bejta.", "Biex jagħmilhielna aktar diffiċli narawh, il-ġurnata kollha jgħaddieha fuq il-baħar 'il bogħod mill-art u jersaq biss lejn l-art matul illejl.", "Interessanti wkoll li l-Kanġu jbejjet ukoll ġo għar mal-baħar fl-irdumijiet ta' Ta' Ċenċ f'Għawdex.", "B'kollox jeżistu 3 speċi ta' għasafar li jersqu lejn l-art matul illejl; il-Kanġu nnifsu, iċ-Ċiefa u l-Garnija.", "Dawn l-għasafar kollha għandhom riħa stramba ta' ħut.", "Xjentisti jgħidu li din ir-riħa tgħinhom isibu lbejtiet u lil xulxin fid-dlam.", "Għandhom sens qawwi ta' xamm u fil-fatt, imneħirhom qisu tubu.", "Din ir-riħa li semmejna tiġi minn żejt li jifforma fl-istonku tal-Kanġu.", "Il-Kanġu mhux ikbar ħafna mill-għasfur tal-bejt.", "Jingħad li huwa l-iżgħar għasfur tal-baħar fl-Ewropa.", "Il-fatt li l-Kanġi kollha ta' pajjiżna jinstabu f'post wieħed, hija ta' periklu għall-eżistenza tagħhom.", "F'każ ta' xi inċident fil-baħar fejn joħroġ xi żejt viċin Filfla, dan jista' jirriżulta fil-qerda ta' dan l-għasfur.", "Fuq Radju Marija, kienet saret intervista ma' Nicholas Barbara dwar il-ħajja, it-tnissil u l-konservazzjoni tal-kanġu ta' Filfla.", "Dan kien itella' bil-għajnuna ta' BirdLife Malta.", "Għalkemm dan mhux wirt storiku bħal meta nsemmu mużew jew sit storiku partikolari, il-Kanġu huwa parti mill-identità ta' pajjiżna li rari smajna dwaru.", "L-għan tagħna kif ngħidu dejjem huwa li wirtmalta.mt tkun tieqa fuq dak kollu li hu Malti u li għandu x'jaqsam ma' gżiritina!", "Ritratt: Il-Programm 'Naturali'/ Radju Marija"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/19/xinkwiet-inqala-fmalta-fit-18-ta-mejju-snin-ilu/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "X'Inkwiet Inqala' F'Malta Fit-18 Ta' Mejju Snin Ilu?!", "text": ["Fit-18 ta' Mejju tal-1565, it-Torok deheru fix-xefaq resqin lejn il-gżejjer tagħna.", "Il-ġurnata kienet il-Ġimgħa.", "Dan kien mistenni; ma kinitx sorpriża.", "Il-mistoqsija aktar kienet 'meta kienu ġejjin' milli 'jekk hux ġejjin.'", "Qabel kien hemm assedju ieħor; dak tal-1551.", "Kif intemm, kien donnu fl-affermattiv li l-Ottomani kienu ser jerġgħu jaħbtu għal pajjiżna.", "L-assedju tal-1565 baqa' magħruf bħala l- Assedju l-Kbir .", "Biddel wiċċ l-Ewropa minħabba li bl-Ordni f'Malta, pajjiżna malli ntemm dan l-assedju kien imlaqqam bħala l-protettur tal-Ewropa kollha kif ukoll tar-reliġjon Kattolika.", "Il-filosfu Franċiż Voltaire kien qal hekk: \"Xejn mhu magħruf aktar mill-assedju ta' Malta\"", "L-Ottomani niżlu l-art b'40,000 suldat u tellgħu l-kampijiet tagħhom fil-wita tal-Marsa.", "Xi ftit snin ilu, meta beda l-proġett tal-flyovers fil-Marsa, jingħad li reġgħu nstabu anke xi għadam fl-akkwata imma dawn baqgħu biss għidut.", "Dwar l-Assedju hemm ukoll kontroversji tant li fit-Turkija, studjużi Torok jgħidu li missierijiethom ma tilfux din il-battalja iżda ċedew bl-unuri tal-gwerra.", "Imma dan jiġri dejjem fl-istorja.", "Teżisti dik li tissejjaħ ' bias '.", "Biex nispjegaw u tifhmu sew: jekk ktieb illum fuq partit jew ieħor jinkiteb mill-istess membri tal-partiti rispettivament, dejjem ser ikun hemm ftit glorja għal dak li hu tagħhom.", "Tkunx veru jew le, kulħadd għandu moħħ biex jgħarbel u jifhem.", "Iżda meta jgħaddu s-snin, ikollok tibqa' fuq dak li hu miktub.", "Li aħna ċerti u li nafu, huwa li kienet battalja li baqgħet tissemma saħansitra sal-lum, tant li turist malli jasal f'pajjiżna, l-ewwel li jitkellem miegħek dwaru, huwa l-Assedju l-Kbir.", "Hemm ukoll bosta kitbiet serji fosthom minn Giacomo Bosio li kien studjuż kbir tal-Ordni u dan kellu stima għolja f'dak iż-żmien u anke minn riċerkaturi llum.", "Ċerti wkoll li t-tmiem tal-Assedju kellu effetti pożittivi fuq Malta tant li anke nbniet il-ġawhra ta' belt li għandna llum; il- Belt Valletta .", "Ritratt: Wieħed mill-affreski tas-Seklu 16 magħmulha mill-pittur Matteo de Perez d'Aleccio fil-Palazz tal-President fil-Belt Valletta", "Ritratt Prinċipali: Marsaxlokk/ mga.org.mg (L-Ottomani ma niżlux mill-ewwel f'Marsaxlokk imma għamlu madwar jumejn lejn il-Ġnejna u l-Imġarr)"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/21/sejba-fhal-tarxien-li-kapaci-tmur-lura-madwar-2000-sena/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Sejba F'Ħal Tarxien Li Kapaċi Tmur Lura Madwar 2000 Sena", "text": ["Sejba interessanti saret illum f'Ħal Tarxien; dik ta' qabar Puniku .", "Dan kien skavat mit-tim tal-Wirt Kulturali u t-tim Geomatich taħt is-supervizjoni tas- Sovrintendenza tal-Wirt Kulturali .", "Is-sejba nstabet f'kundizzjoni tajba; totalment mhux mittiefsa.", "Instabu urni intatti u anke oġġetti relatati mad-dfin, liema urni kellhom ukoll irmied fihom mir-ritwali tal-kremazzjoni.", "Magħhom kien hemm ukoll anfora (ġarra tal-fuħħar li tkun ġejja għall-ponta fin-naħa t'isfel) u anke kontenituri oħra żgħar li aktarx kienu jintużaw fid-dfin.", "Huwa mifhum li aktarx din is-sejba tmur lura madwar 2,000 sena ilu għall-perjodu Puniku f'Malta.", "Bla dubju din hija ferħa għall-arkeoloġisti li tkompli turi kemm pajjiżna huwa rikk f'dan l-aspett!", "Prosit lil dawk kollha nvoluti fil-ħidma li saret biex din is-sejba setgħet tkun possibbli!", "Ritratt: Is-sejba li saret f'Ħal Tarxien/ Malta Independent"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/21/sacerdoti-ghawdxin-taw-e100-u-anke-izjed-biex-jinxtara-ventilator-ghall-isptar/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Saċerdoti Għawdxin Taw €100 U Anke Iżjed Biex Jinxtara 'Ventilator' Għall-Isptar…", "text": ["Nistgħu nsejħulu ġest nobbli u verament Kristjan dak li għamlu s-saċerdoti Għawdxin fejn ħarġu flus minn jheddhom biex jinxtara 'ventilator' għall-isptar ġenerali t'Għawdex.", "Forsi nisimgħu ħafna kritika kemm il-Knisja tiġbor flus; li wara kollox għall-ġid tal-komunità iżda xorta ssib min ikun irid jgħaddi kumment dispreġġjativ.", "Iżda fil-mument tal-prova, rajna kemm verament dawn is-saċerdoti wettqu att mill-isbaħ.", "It-tnejn li għadda, l-Isoqf Mario Grech (Amministratur Appostoliku t'Għawdex) iltaqa' mal-awtoritajiet tas-saħħa u l-Ministru tas-saħħa Dr. Chris Fearne fejn tal-aħħar, irringrazzjah għall-għotja ġeneruża tal-Knisja f'Għawdex biex dan l-apparat ikun jista' jinxtara.", "B'kollox ingħata is-somma ta' €50,000.", "L-Isqof Grech esprima hekk: \"Jien ħassejtni onorat inwassal din id-donazzjoni u minn qalbi ngħid grazzi lil kull min għamel l-offerta tiegħu/tagħha.", "Irrid ngħid grazzi lis-saċerdoti tad-Djoċesi li laqgħu s-sejħa tiegħi u taw €100 kull wieħed – xi wħud poġġew aktar ukoll.", "Grazzi wkoll lill-parroċċi, lill-kunventi u lill-għaqdiet reliġjużi li ħarġu €100 mill-kaxxa tagħhom għal dan il-għan.", "Naturalment infisser il-gratitudni tiegħi lejn dawk kollha li wieġbu għal dan l-appell\".", "Prosit tassew lil dawk kollha li għenu għal din il-kawża ġusta!", "Ritratt: Arċidjoċesi ta' Malta"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/25/bil-filmat-xtaf-fuq-l-istemmi-araldici-jew-inkella-l-coat-of-arms/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Bil-Filmat: X'Taf Fuq L-Istemmi Araldiċi Jew Inkella L-Coat Of Arms?", "text": ["Insejħulhom coat of arms; l- istemmi araldiċi .", "Interessanti li dawn ma jsirux kif ġab u laħaq imma hemm studju, riċerka u ħsieb warajhom.", "Tkellimna ma' Andrea Sacco Baldacchino li huwa riċerkatur u anke jagħmel l-illustrazzjonijiet ta' dawn l-istemmi hu stess b'tant preċiżjoni u passjoni.", "L-araldika hija sistema ta' identifikazzjoni kemm personali u kemm familjari.", "Meta ngħidu araldika, bl-ingliż inkunu qegħdin ngħidu Heraldry u l-istudju araldiku fih insibu L-istemmi araldiċi li bl-ingliż insejħulhom Coat of Arms .", "2.", "X'inhi s sitwazzjoni llum f'pajjiżna dwarhom?", "F'Malta għal tul ta' snin qatt ma kien hawn regolazzjoni tal-istemmi araldiċi, Wieħed/a setgħu jagħmlu li jridu ovvjament meta wieħed jagħmel hekk ikun faċli għalih li ma jimxix mar-reogli araldiċi.", "Jien ngħid li l-arti hi ħielsa u tista' tesprimi ruhek kif trid iżda fl-araldika ma tistax.", "L-araldika hija arti bir-regoli, u regoli li trid toqgħod ħafna attent li ma tiksirhomx.", "F'Malta għas-seklu 19 dehret il-kollezzjoni tal- istemmi Maltesi li fiha nsibu ħafna stemmi araldiċi tal-kunjomijiet Maltin.", "Nixtieq niġbed l-attenzjoni li ħafna minn dawn l-istemmi ġew ivvintati mill-awtur jew awturi li għamlu din il-kollezzjoni, iżda ħafna oħrajn kienu ibbażati fuq kollezzjonijjiet antiki li għadhom jinstabu fil-Biblijoteka fil-belt Valletta jew f'kollezzjonijiet privati.", "F'Malta issa għadna uffiċċju li jaqa taħt Heritage Malta fejn wiehed jista' japplika permezz ta' email fuq [email protected]", "3.", "Jekk jien għamilt arma, dik trid tintuża min-nies b'kunjom bħali jew dik tkun tiegħi biss?", "Persuna meta tapplika biex tingħata stemma araldika dik tkun ingħatat lill-individwu kkonċernat u għall-ebda raġuni m'għandha tiġi wżata minn persuni oħra.", "Hawnhekk nixtieq ngħid li l-iżball li nagħmlu f'pajjiżna hu li kull kunjom juża l-istess arma.", "Ma ninsewx li l-armi qegħdin hemm biex jagħtu identifikazzjoni lill-individwu jew lill-familja.", "Biex nagħti eżempju żgħir jekk naqbdu l-kunjom Borġ li hu kunjom li nsibuh b'ammont kbir f'pajjiżna, ħafna mid-drabi l-popolin juża l-istess stemmi araldiċi li nsibu għal Borġ , iżda ovvjament dan huwa ħażin; fil-verità jridu jkunu differenti biex tispeċifika l-linja ta' Borġ liema hi.", "Permezz ta' differenzi fl-armi għal kull familja, tkun taf l-istorja tiegħek!", "4.", "Xi jfissru l-kuluri?", "Tina xi eżempji.", "Fl-araldika insibu ħafna regoli u regola sempliċi hi meta nkunu ser nagħmlu l-kuluri.", "Fl-araldika insibu kemm metal u kemm kulur eż: metal fuq metal ma jistax isir u anqas kulur fuq kulur.", "Dejjem iridu jkunu Metal – Kulur, jew Kulur – Metall.", "Ħaġa partikolari li nsibuha kullimkien hi li ħafna mid-drabi nsibu l-istemmi fuq xi propjetajiet madwar Malta.", "Ħafna minnhom bla ma nafu jkunu qed jindikawlna l-kulur li jkun fihom.", "Kull ma naraw huma linji mnaqqxin ġol-istemma.", "Dawk il-linji jkunu qegħdin jidentifikaw il-kulur xi jkun.", "5.", "Kif tinduna bniedem hux nobbli jew le?", "Persuna fl-araldika tinduna jekk hix nobbli jew le minn ħafna affarijiet.", "Persuna nobbli li ġġorr magħha titlu nobiljarju għandha dritt tagħmel \"supporters\" mal-istemma (dawk li jżommu l-istemma) kif ukoll kuruna li tiddentifika x'tip ta' titlu nobiljarju għandu l-individwu.", "F'Malta titli nobiljarji għandna tlieta dawn ta' Markiż li nsibuh fil-quccata, fin-nofs insibu l- Konti u fl-aħħar nett insibu t-titlu tal- Baruni .", "Dawn it-tlett titli jġorru magħhom tlett kuruni differenti li jidentifikaw it-titli tagħhom.", "Ovvjament hemm iktar affarijiet x'wieħed jista' jagħmel fl-araldika li huma interessanti ħafna iżda diffiċli biex tispjega kollox fil-qosor.", "Minn wirtmalta.mt napprezzaw il-ħiliet ta' Andrea u nirringrazzjawh talli sab ħin jaqsam dan it-tagħrif interessanti mas-segwaċi tagħna!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/25/in-nuqqas-ta-dixxiplina-u-li-nisfidaw-se-jsir-parti-mill-wirt-ta-pajjizna/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "In-Nuqqas Ta' Dixxiplina U Li Nisfidaw Se Jsir Parti Mill-Wirt Ta' Pajjiżna?!", "text": ["Anqas nemmnu li jkollna naslu nikbtu artiklu ta' din ix-xorta.", "Imma għaliex ja poplu?", "Donnu s-suċċess u l-frott li naraw qisu rridu nibdluh fi mrar?", "Irridu ntappnuh?", "Nies jarmu barra, kummenti ta' ħdura lejn xulxin, sfidar lir-regoli mposti mill-awtoritajiet… Imma possibbli?", "Daqshekk immaturi?", "U mbagħad nieħdu għalina u ndawru l-kanuni u nġibu l-eżempji u nqabblu.", "Huwa minnu li fid-dinja hemm miljuni jagħmlu dan it-tip ta' aġir imma aħna ma tgħallimniex li dejjem irridu naraw lil min hu aqwa minnha?", "Hemm għalfejn ikollna l-pulizija jferqu l-massa fuq il-fosos illejla?", "Qatt ma ċċelebrajna qabel f'ħajjitna?", "Il-pika ġiet aqwa mis-saħħa?", "Daqshekk aħna ddisprati li rridu niżvugaw?", "U minn fuq naraw f'min se nwaħħlu; għax misshom ma għamlux hekk jew argument jew ieħor.", "L-isbaħ kumment 'għax aħna poplu Mediterranju u spontanji'… Mela trid taqla' ġo fik ja poplu għax int Mediterranju?!", "Ilkoll lesti biex nisparaw minn wara l-laptop u nkunu aħna stess li nagħmlu l-istess.", "Nitkażaw bl-irresponsabbiltajiet li jsiru minn individiwi u minn azzjonijiet ta' delikwenti tas-soċjetà mingħajr ma nindunaw li aħna bħala soċjetà qed inħallu l-effetti tagħna fuq il-ġenerazzjonijiet preżenti.", "Imma la jien ma nasalx noqtol jew nisraq, mela jien kopert mil-liġi tas-sewwa!", "Meta se nikbru?!", "Għandna tant sabiħ u pożittiv għaliex irridu nkunu aħna kattivi tagħna nfusna?", "U l-mistoqsijiet jibqgħu jiġu mistoqsija għax donnu qatt mhu biżejjed u ma nitgħallmu qatt!!!!", "Ma nieħdu xejn bi kbir li naqilgħu xi żewġ tgħajjiriet ukoll għal dan l-artiklu imma RRIDU NITGĦALLMU NAMMETTU LI DIN HIJA L-VERITÀ irrelevanti kemm nippruvaw nieħdu tagħna jew nieħdu għalina!!!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/27/wahda-mill-imtiehen-tal-granmastru-perellos-qed-tigi-rrestawrata/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Waħda Mill-Imtieħen Tal-Granmastru Perellos Qed Tiġi Rrestawrata…", "text": ["Spiss naraw bini storiku li għandu bżonn restawr f'pajjiżna.", "Spiss ngħidu 'li kieku jagħmluh hekk jew jibdluh f'hekk'… imma tajjeb li nagħtu kredtu lil bosta proġetti ta' restawr li spiss ukoll qed isiru.", "Eżempju minnhom hija l-mitħna magħrufa bħala tal-Għaqba fin-Naxxar.", "Din tinsab biswit l-iskola Higher Secondary fit-telgħa tal-Għaqba; telgħa li minnha nfisha hija wkoll mogħnija bi storja.", "Imma dwar din nitkellmu 'il quddiem.", "Minn wirtmalta.mt għamilna kuntatt mas-Sindku tan-Naxxar Annemarie Muscat Fenech Adami dwar ir-restawr estensiv li għaddej fuq din il-mitħna mill-isbaħ.", "Qaltilna li kienet waħda mit-3 imtieħen mibnija mill-Fondazzjoni li kienet waqqfet apposta mill- Granmastru Ramón Perellós y Rocafull (c. 1710)", "\"Dan il-proġett qed isir b'investiment ta' Eur 700,000 b'ko-finanzjament ta' Fondi Ewropej li bħala Kunsill ksibna taħt il-Fond tal- ERDF , maqsum fuq numru ta' xogħlijiet fosthom restawr tal-bini nnifsu, xogħol strutturali, sistemi Awdjo Vizivi u installazzjoni ta żewġ Lifts sabiex tiġi żgurata l-aċċessibbiltà xierqa għal kulħadd\", saħqet magħna s-Sindku tan-Naxxar.", "Jidher ukoll li bir-restawr li qed isir, i-mitħna ser tiġi funzjonabbli kompletament anke permezz ta' apparat ġdid tal-mitħna fil-quċċata tal-binja.", "\"Il-Proġett iħares ukoll l-aspett kulturali fejn parti mill-binja se titrasforma ruħa f'ċentru kuturali.", "Dan se jkun żvilupp sostenibbli billi se tingħata attenzjoni lill-aspetti soċjali, ekonomiċi u ambjentali, fuq livell nazzjonali u internazzjonali\", qaltilna Annemarie Muscat Fenech Adami filwaqt li tenniet li l-kunsill se jkun qiegħed iħejji l-offerti għall-fażijiet li jkun imiss (Sistemi Awdjo Vizivi u installazzjoni ta żewġ Lifts, Xogħlijiet ta' Dawl u Ilma, Finituri u Bini mill-ġdid tal-apparat tal-mitħna).", "Il-proġett kollu mistenni jkun komplut u inawgurat aktar tard din s-sena biex jilqa' fih l-ewwel viżitaturi.", "\"Dan mhux proġett statiku, iżda l-Kunsill iridu jkun proġett ħaj.", "Infatti se jipprovdi l-opportunità lil numru ta' entitajiet privati biex jieħdu vantaġġ minnu u jikkontribwixxu għat-tkabbir ekonomiku lokali u Nazzjonali.", "Bħala ċentru kulturali, se joffri spazju lill-artisti lokali u internazzjonali biex jesebixxu xogħlijiet artistiċi, jaqsmu l-ideat u b'hekk jevolvu fit-talenti tagħhom, iżidu l-kreattività u joħolqu attrazzjoni għall-pubbliku inġenerali fin-Naxxar.", "Dan se jikkontribwixxi wkoll fit-tkabbir tas-settur tat-turiżmu fin-Naxxar u f'Malta billi noffru attrazzjoni ġdida u interessanti\", temmet tgħid is-Sindku.", "Aħna minn wirtmalta.mt nieħdu gost naraw dawn il-proġetti, u dawn l-inizjattivi minn kunsilli lokali kif ukoll napprezzaw anke l-għajnuna minn bosta setturi oħra f'pajjiżna biex permezz tagħhom inkomplu ngawdu l-wirt storiku li għandna f'pajjiżna u narawh jiġi utilizzat bl-aħjar mod possibbli Prosit tassew!", "Ritratti: Kunsill Lokali Naxxar"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/28/il-hwawar-kif-jissejhu-bl-ingliz-u-bil-malti/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Il-Ħwawar… Kif Jissejħu Bl-Ingliż U Bil-Malti", "text": ["Kultant il-kelma ma tkunx tista' tiġina f'ħalqna ngħidu.", "Din hija tabella bl-ismijiet tal-ħwawar kemm bil-Malti u anke bl-Ingliż.", "Huwa tajjeb li kemm jista' jkun nużaw il-lingwa tagħna.", "Taqblu?!", "Hawn huma:", "Ħabaq -Basil", "Nagħniegħ -Mint", "Sagħtar -Thyme", "Merqtux -Marjoram", "Kurrat Salvaġġ -Chives", "Tursin Ingliż -English Parsley"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/29/kwadri-fini-bxeni-maltin-bl-akkwarell-minn-jacqueline-agius/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Kwadri Fini B'Xeni Maltin Bl-Akkwarell Minn Jacqueline Agius", "text": ["Qatt inzertajtu jew rajtu arti mill-artista brava Jacqueline Agius?", "Araw xi ġmiel.", "Taħdem bl-akkwarell.", "\"L-imħabba għall-arti kienet dejjem fija minn meta kont żgħira.", "Inħoss li l-pittura m'għandiex sempliċiment tkun sabiħa imma jrid ikollha ċertu poter u dinamika, il-qawwa li tqanqal xi ħaġa profonda\", qaltilna Jacqueline.", "Fix-xogħol tagħha tfittex is-sempliċità, l-armonija u l-ġmiel.", "Tgħid li jisiparaha dak kollu li tara u tħoss bħalma hu l-bini li jiddomina x-xefaq u l-baħar blu li jlellex fix-xemx.", "Tfittex ukoll il-kuntrasti, id-dawl kif ukoll id-dellijiet.", "Iżda wkoll il-forom u l-kuluri vibranti.", "Jacqueline taħdem l-aktar bi stil figurattiv fejn wieħed jista' jagħraf sewwa dak li qed jara b'għajnejh.", "Sewwa jekk huma toroq fl-irħula jew fl-ibliet, pajsaġġi jew bini Malti.", "Tagħti wkoll iċ-ċans lil min qiegħed iħares lejn il-kwadri tagħha biex jagħraf ix-xena u jsir ukoll parti minnha.", "\"Kull kwadru jirrakonta storja imma fuq kollox, il-messaġġ li rrid inwassal huwa li noqogħdu f'dinja mill-isbaħ!\", tenniet magħna.", "Inħeġġukom li jekk tixtiequ tiksbu aktar informazzjoni jew taraw aktar mix-xogħol tagħha żuru l-paġna li għandha fuq facebook: Jacqueline Agius – Artist", "Ritratt: Festa ta' San Filep f'Ħaż-Żebbuġ-Jacqueline Agius-Artist"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/05/30/tghid-lill-profs-charmaine-gauci-ser-narawha-kandidata-ghall-elezzjoni-generali/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Tgħid Lill-Profs. Charmaine Gauci Ser Narawha Kandidata Għall-Elezzjoni Ġenerali?", "text": ["Għaddielna dan il-ħsieb għaliex nemmnu fil-ġenwinità ta' din il-mara li tant ħadmet waqt il-pandemija tal-Covid-19 u għadha għaddejja bla waqfien.", "Lill-Profs.", "Charmaine Gauci forsi mhux ilkoll konna nafuha iżda issa żgur li m'għandha bżonn tal-ebda introduzzjoni.", "Hija s-Supretedent tas-saħħa pubblika bir-responsabbiltà li tiżviluppa u timplimenta strateġiji li jippromovu s-saħħa fost rwoli oħra.", "Mhux faċli tkun f'pożizzjoni simili anke meta l-mument innifsu joħloq bosta kontroversji min jaqbel u min le dwar passi li jittieħdu.", "Iżda d-direzzjoni ta' Charmaine Gauci jidher li ħalliet il-frott mixtieq.", "Dan l-aħħar smajna wkoll li l-Kunsill Lokali tal-Mosta jixtieq jonoraha lil din il-mara b'Ġieħ il-Mosta.", "Issemma wkoll dan ir-rikonoxximent min-naħa tal-kunsilliera fis-Siġġiewi.", "Aħna min-naħa tagħna, semmejna l-elezzjoni, għaliex ikun ta' unur li fil-politika Maltija jkollna nies bħal Charmaine li jmorru kontra kull kurrent għall-ġid tal-poplu Malti u Għawdxi u wara kollox ta' pajjiżna.", "In-nies jagħmlu n-nazzjon u n-nazzjon jissawwar mill-fibra onestà tal-persuni li jgħixu fih!", "Malta jixirqilha l-aqwa nies fiż-żewġ partiti biex imexxu 'il quddiem lil pajjiżna li lkoll inħobbu!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/01/hemm-muzewijiet-li-qatt-ma-zort-fpajjizna-casa-bernard-zortuha/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Hemm Mużewijiet Li Qatt Ma Żort F'Pajjiżna? Casa Bernard Żortuha?", "text": ["Pajjiżna huwa xortieh tajba f'dik li hija rikezza storika u kuturali.", "Għalkemm imxejna sew fir-rigward ta' apprezzament lejn l-istorja tagħna, xorta ssib persuni li jgħidulek 'f'dak il-mużew qatt ma mort!'", "Jista' jkun ukoll li jgħidulek li l-aħħar darba li żaru xi mużew kien meta kienu għadhom fil-primarja mal-klassi tagħhom.", "Hija ħasra għaliex il-mużewijiet ta' pajjiżna huma tassew 'state of the art', attrezzati b'dak kollu li tara f'mużewijiet barra minn xtutna.", "U qed ngħidu dan għax spiss inżuru pajjiżi fuq xi btala u nistagħġbu b'dak li naraw mentri dak li għandna pajjiżna, qajla nkunu nafu bih.", "Apparti n-numru sabiħ li jaqgħu taħt il-kura ta' Heritage Malta , hawn ammont ta' mużewijiet privati fl-irħula li jkunu ndukrati minn familji.", "Dawn ukoll ta' min wieħed iżurhom għaliex ikun fihom partikolarità ħelwa.", "Mużew minnhom hija Casa Bernard fir-Rabat (Rabat li jissejjaħ tal-Imdina) li hija palazz ħelu li jmur lura għas-seklu 16.", "Fih naraw l-evoluzzjoni matul is-snin għaliex kull perjodu ħalla marka fuq din id-dar jew aħjar palazz.", "Ritratt: Il-Faċċata ta' Casa Bernard/ Casa Bernard.eu", "Fatt interessanti li fl-1723 Dr. Salvatore Bernard li kien ta' oriġini Franċiżi beda jgħix f'dan il-palazz u b'hekk dan il-post ħa ismu minnu.", "Bernard kien it-tabib personali tal-Gran mastru ta' pajjiżna u għalhekk kien meqjus ta' awtorità.", "Illum dan il-palazz huwa kkurat minn George u Josette Magri li huma għalliema u li jgħixu fil-palazz innifsu.", "Inħeġġugkom iżżuruh.", "Meravilja!", "Għal żjara bbukkjaw fuq 9984 4343.", "Isimgħu minna u żuruh!", "Ritratt: Casa Bernard minn ġewwa/ Trip Advisor"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/01/bil-filmat-spekulazzjoni-ta-xenarji-futuri-fmalta-uhud-genna-ohrajn-l-ahhar-tad-dinja/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Bil-Filmat: Spekulazzjoni Ta' Xenarji Futuri F'Malta: Uħud Ġenna, Oħrajn L-Aħħar Tad-dinja", "text": ["Smajtu bih dan il-proġett?", "Il-proġett Five Five qed jippreżenta sensiela ta' xenarji alternattivi li jipproponu utopiji u distopiji madwar diversi lokalitajiet f'Malta u Għawdex.", "Ix-xenarji huma l-frott ta' eżerċizzji spekulattivi bejn Solid Eye , studio li jispeċjalizza fuq xogħol ta' disinn tri-dimensjonali u viżwalizzazzjoni diġitali (Computer Generated Imagery), u Glen Calleja.", "Ix-xenarji se jiġu ippreżentati f'wirja fuq is-sit solideye.eu mill-5 ta' Ġunju.", "(Utopja huwa post ġenna bħall-Eden.", "Distopja huwa l-kontra; post apokalittiku.", "Dan huwa x-xenarju ideali vs ix-xenarju tal- biża '.)", "Il-lokalitajiet u siti li fihom inħadmu x-xenarji huma mħalltin sew, minn postijiet urbani u traffikużi sa siti iktar rurali u remoti.", "Hemm kuntrasti kbar, per eżempju, bejn ix-xenarji ta' postijiet fejn hemm densità ta' popolazzjoni kunsiderevoli bħall-inħawi tal-Mandraġġ il-Belt Valletta u postijiet bħal Filfla fejn l-impatt tal-bniedem u l-preżenza umana huMa kważi negliġibbli.", "Ix-xenarji ta' Five Five jinkludu Għar il-Kbir (Dingli), id-Dwejra, Filfla, il-Madonna taż-Żejt, San Dimitri, il-Lazzarett, l-istazzjon tal-ferrovija l-Belt Valletta, il-Buskett, il-kappella tal-Addolorata u l-Mandraġġ.", "Five Five huwa esplorazzjoni fil-possibiltajiet ġejjiena marbuta ma' post ġeografiku speċifiku.", "Id-disinjaturi, Roderick Galea u Josmar Azzopardi, minn Solid Eye, bnew ambjenti diġitali ġodda fuq siti u binjiet li diġà jeżistu.", "Xi wħud iħarsu lejn ambjenti u dinjiet safja minn kull tniġġis fejn tirrenja l-armonija bħal f'xi Eden tal-ġejjien.", "Oħrajn huma aktar skuri u apokalittiċi fejn it-tensjonijiet soċjali jinħassu mill-ewwel fil-kompożizzjoni.", "Dan ix-xogħol kollu huwa msejjes fuq riċerka u narrattivi minn dokumenti storiċi u arkivjali, fatti, anedotti u narrattivi fittizji maħduma minn Glen Calleja li għandu f'idejh id-direzzjoni artistika ġenerali tal-proġett.", "Xenarji bħall-komunità ta' robots trogloditi f'Għar il-Kbir jew il-laboratorju sotterranju fil-bir taż-żejt fl-inħawi tal-Madonna taż-Żejt huma mimlija saffi ta' dettalji u mikro-narrattivi li spiss joħolqu sens ta' skumdità emozzjonali.", "Is-sitwazzjonijiet li jirrapreżentaw jiffurmaw sensiela ta' provokazzjonijiet orkestrati biex jixprunaw il-ħsieb u l-immaġinazzjoni ta' min jara dax-xogħol.", "Fl-istampi hemm wkoll diversità sħiħa ta' flora u fawna.", "Hemm ġrieden jiġru fil-kantunieri mdallma tal-istazzjon tal-Belt.", "Hemm klieb u qtates jiġru ħielsa fit-toroq tal-Mandraġġ u fl-isfond hemm saħansitra żiemel jippassiġġa waħdu qalb karozzi pparkjati.", "Hemm tigra ddomestikata marbuta fost l-elementi l-oħra tar-residenza troglodita f'Għar il-Kbir u naħal ġgantesk iħuf madwar xehda kbira dehbija fil-Kerċem.", "Kull xenarju, kemm jekk utopiku kif ukoll jekk huwa apokalittiku, huwa mimli ħajja u ħlejqiet bħallikieku l-istampi qed jiddikjaraw li l-ġejjien mhux se jkun nieqes mill-ħajja u li l-protagonisti tal-istorja mhumiex biss il-bnedmin.", "Ir-referenza għall-Intelliġenza Artifiċjali tirrikonoxxi wkoll possibiltajiet ta' ġejjien maqsum anke ma' tip ieħor ta' ħlejqa 'ħajja', ir-robot umanizzat u intelliġenti biżżejjed biex saħansitra jieħu ħsieb it-tfal tal-bniedem.", "Il-wirja ta' Five Five hija parzjalment iffinanzjatha minn Arts Council Malta u se tiftaħ fuq solideye.eu mill-5 ta' Ġunju.", "Għal aktar dettalji żur il-paġna www.facebook.com/pg/FiveFive3D"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/03/aggornat-il-muzewijiet-xorta-mhux-ser-jifthu-nhar-il-gimgha/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Aġġornat: Il-Mużewijiet Xorta Mhux Ser Jiftħu Nħar Il-Ġimgħa…", "text": ["5 ta' Ġunju 2020 ; data li ilna nistennew, aħna li għandna għal qalbna l-wirt storiku.", "Propju nhar il-Ġimgħa li ġej ser jerġgħu jiftħu l-bibien tagħhom il-mużewijiet u s-siti storiċi f'pajjiżna.", "Dan ser isir b'kawtela u b'numru ta' miżuri li jridu jiġu segwiti mill-pubbliku u t-turisti li jżuruhom.", "Il-Gvern ħareġ dokument li tista' tarah hawn billi tidħol fuq din il-link dwar x'għandek tkun taf biex iżżur mużew jew post storiku f'pajjiżna:", "F'kull mużew ser ikun hemm 'sanitizers' għad-dispożizzjoni tal-pubbliku.", "Il-maskri huma obbligatorji li jintlibsu!", "Il-kuraturi, gwidi u ħaddiema tal-postijiet storiċi jistgħu jirrifjutaw lil dawk in-nies li jidhru m'humhiex f'kundizzjoni ta' saħħa tajba.", "'Audio guides' ser ikunu jistgħu jintużaw ukoll basta jkunu ddiżinfettati qabel u wara kull darba li jintużaw!", "Aġġornament: Madanakollu uffiċjal minn Heritage Malta għamel kuntatt magħna u saħaq li għalissa l-mużewijiet xorta ser jibqgħu magħluqin u jiftħu gradwalment minħabba diversi raġunijiet.", "Inżommukom aġġornati!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/06/bhal-lum-101-sena-ilu-l-poplu-malti-kien-qed-jipprepara-biex-ghada-jidhol-il-belt-jipprotesta/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Bħal-Lum 101 Sena Ilu L-Poplu Malti Kien Qed Jipprepara Biex Għada Jidħol Il-Belt Jipprotesta…", "text": ["Kos hux?!", "Is-Sette Giugno hija ġrajja storika li ġrat 101 sena ilu.", "Mur għidilhom lil dawk in-nies kif se tinbidel Malta f'100 sena.", "U għax tgħid, biex niċċajtaw inħobbu ngħidu l-frażi 'Mitt sena oħra ma nkunux hawn!\"", "Mingħajr ma ġieli nirrealizzaw, dak li qed nagħmlu issa se jħalli mpatt fuq il-futur u fuq il-ġenerazzjonijiet li għad iridu jiġu.", "Il-politika għalkemm ikun hemm min jistmerra minħabba l-fanaċitiżmu li forsi ġġib magħha, hija bla dubju bżonnjuża għaliex permezz tagħha nazzjon jifforma u jiżviluppa.", "Il-poplu Malti u Għawdxi ta' 101 sena ilu, ma kienx għad kellu l-partit Laburista, Nazzjonalista jew xi partit ieħor.", "Kellu lil Malta bħala pajjiż quddiemu u ridulu l-ġid.", "Riedu li jibdew imexxu lil pajjiżhom wara li mill-bidu tal-umanità fuq wiċċ id-dinja, dawn il-gżejjer dejjem kienu maħkuma.", "Kienu ilhom imdorrijin ikunu servili lejn min imexxiehom.", "Il-poplu ta' żmien is-Sette Gigno kien dera jbaxxi rasu għall-kuruna Ngliża.", "Din il-ġrajja ma ġratx ċum pum imma kellha snin ta' akkumulazzjoni ta' frustrazzjoni f'wild Malta.", "Xebgħu jkunu trattati ta' nies tat-tieni klassi.", "Bħal-lum fis-6 ta' Ġunju 1919, il-poplu kien għaddej bil-preparamenti għall-ġurnata tas-7 ta' Ġunju.", "Bħal f'kollox, kien hemm Maltin li ma ridux li jkollhom x'jaqsmu imma l-maġġoranza tal-poplu wera l-kuraġġ u daħal il-Belt bil-konsegwenza li 4 minn uliedu sfaw maqtula; Lorenzo Dyer, Ġużeppi Bajada, Manwel Attard u Carmelo Abela.", "Tnejn oħra sfaw feruti u mietu aktar tard.", "Is-Sette Giugno kien il-bidu biex il-poplu jkollu rajh f'idejh… Minn wirtmalta.mt nsellmu lil missierijietna ta' dak iż-żmien.", "Ritratt: Culhat għall-Belt/ TVM.com.mt"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/08/bhal-lum-3-xhur-niccelebraw-jum-il-vitorja-l-ewwel-sajf-malti-bla-festi/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Bħal-Lum 3 Xhur Niċċelebraw Jum Il-Vitorja… L-Ewwel Sajf Malti Bla Festi!", "text": ["Illum it-8 ta' Ġunju 2020 jimmarka bidu ta' ġimgħa ġdida għal pajjiżna fejn 3 ijiem ilu rajna t-tneħħija tal-miżuri li kienu mposti minħabba l-pandemija tal-Covid-19 għal 3 xhur sħaħ.", "Nistgħu ngħidu li pajjiżna mexa tajjeb waqt din l-imxija li affettwat lil kulħadd.", "Iżda rridu ngħidu wkoll li din in-normalità li qed ngħixu hija differenti u rridu nitgħallmu ngħixu biha.", "Propju bħal-lum 3 xhur Malta tiċċelebra waħda mill-għeżeż festi tagħha; Jum il-Vitorja ; imlaqqam hekk minħabba r-rebħ kontra t-Torok fl-Assedju l-Kbir tal-1565 u anke t-tmiem tat-Tieni Gwerra Dinjija meta tħabbar li l-qawwa Nazziżta ma kien baqa' xejn ta' saħħa fiha u d-dinja ħadet ir-ruħ, inkluż pajjiżna.", "Dan huwa primarjament il-jum li fih il-Knisja Kattolika għażlet bħala jum iċ-ċelebrazzjoni tat- twelid tal-Madonna .", "Iżda kif qed tħossuh dan is-sajf bla festi ?", "Żgur li s-sajf tal-2020 ser jitniżżel ukoll fl-istorja u 'l quddiem għad jissemma dan il-mument fejn iċ-ċelebrazzjonijiet kulturali fuq barra u anke dawk fil-knisja ad unur il-padruni tal-ibliet u rħula Maltin, kien sar b'mod differenti.", "Bħal dejjem jinħolqu kontroversji.", "Mhux l-għan tagħna li nidħlu fihom.", "L-għan tagħna huwa li jkun hawn kitba ta' x'seħħ matul din is-sena; anke dwar il-festi li żgur mhux forsi huma parti importanti u integrali mill-wirt u l-kultura Maltija.", "Ritratt: L-istatwa ta' Marija Bambina tan-Naxxar/ Soċjetà Mużikali Peace Naxxar"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/12/il-casino-notabile-mdina-il-binja-li-tpaxxi-l-ghajn/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Il-Casino Notabile Mdina – Il-Binja Li Tpaxxi L-Għajn", "text": ["Inzertajtuha żgur din il-binja xi darba jew oħra u spiss in-nies isaqsu x'kienet?!", "Fl-1886 grupp ta' nobbli mill-Imdina kkummissjunaw lill-arkitett Ingliż Webster Paulson biex jiddisinjaw 'club house' li kellha tinbena fuq is-Saqajja.", "Jingħad li dan għamluh minħabba li qabel kienu jiltaqgħu għand il-familja De Piro iżda mbagħad kien hemm xi diżgwit u l-Ingliżi riedu post fejn jissoċjalizzaw għalihom.", "Imma dan mhux ikkonfermat.", "Il-binja tlestiet fl- 1887 u Paulson kien laħaq miet f'Awissu ta' dik is-sena qabel ma tlesta x-xogħol.", "B'hekk il-Casino Notabile kien tal-aħħar li ġie ddisinjat minnu.", "Din il-binja tgawdi veduti mill-isbaħ ta' Malta quddiemha.", "Propjament din il-binja hija l-ponta tal-veduti (Point de Vue); liema isem intuża bir-raġun minn restorant viċin għaliex igawdi wkoll mill-istess veduti.", "Il-binja turi influwenza fuq Paulson mill-arkitettura Beaux Arts Franċiża li kienet popolari f'Pariġi u Nizza.", "Ġewwa nsibu 2 t'ikmamar mdaqsin fejn hemm ukoll bust tat-terrakotta tal- Gvernatur Sir John Lintorn Simmons li kien irrestawrat mill-Fondazzjoni Wirt Artna fl-2018.", "Fost xogħlijiet oħra ta' Webster Paulson nsibu l-Kappella Camenzuli fiċ-ċimiterju tal-Addolorata, il-veranda tal-għassa tal-pulizija f'Tas-Sliema (illum m'għadhiex teżisti), u ċ-ċimiterju Lhudi fil-Marsa.", "Kien ukoll wettaq superviżjoni fuq ix-xogħol li kien għaddej fir-Royal Opera House tal-Belt Valletta li kienet iddisinjata minn Edward Middleton Barry.", "Quddiem il-Casino Notabile hemm taraġ li llum jilqa' fih bosta restoranti.", "Dari kien bħal 'red light district' fejn kien hemm xi forma ta' attività notturna.", "Irridu niftakru li r-restorant Point de Vue kien ukoll lukanda minn tal-bidu f'pajjiżna u vjaġġatriċi partikolari kienet tiddeskrivi li fuq il-gżira ma kienx hawn ħafna lukandi fis-seklu 19 u din kienet waħda mill-aqwa li kien hemm.", "Fil-bidu tas-seklu 21, il-binja kienet abbandunata u fl-2008 saru planki tal-injam biex jipprevenu li l-Casino Notabile jispiċċa jintilef għal kollox.", "Hija binja mibnija fuq tafal u għalhekk dejjem hemm moviment fil-pedamenti.", "Minħabba s-saffi porużi tal-akkwata, il-ġebla tbati spiss minn melħ li jqaxxarha kontinwament.", "Il-Kunsill tal-Mdina dejjem insista biex din tingħata l-attenzjoni meħtieġa.", "Ħafna huma n-nies li spiss isaqsu kif din il-binja tagħmel parti mal-Imdina meta tinsab barra l-ħitan tal-belt kapitali l-antika.", "Tajjeb li niftakru li l-Imdina kienet ferm ikbar iżda kienet ċċeknet fi żmien l-Għarab.", "Ir-restawr kien beda fl-2015-2016 b'għajnuna wkoll mis-Segretarju Parlamentari għall-Fondi Ewropej (dak iż-żmien) Ian Borg bis-somma ta' €400,000 għal dan ir-restawr.", "Il-binja llum tinsab amministrata minn Clifford Galea (storiku) sa mill-2016 fuq bażi volontarja bil-għan li tilqa' fiha wirjiet artistiċi u attivitajiet kulturali minn żmien għall-ieħor.", "Il-Kunsill Lokali tal-Imdina mmexxi mis-Sindku Peter Dei Conti Sant Manduca jgħożżu dan il-Casino Notabile u jagħtih importanza mistħoqqha tant li minn żmien għall-ieħor jara li l-binja tibqa' kkonservata sew u miżmuma fl-aqwa stat.", "Il-Casino Notabile huwa monument ta' Grad numru 1 f'pajjiżna."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/13/ghaliex-il-malti-jgerger/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Għaliex Il-Malti Jgerger?", "text": ["Aħna poplu ferrieħi, ċelebrattiv, ċajtier, altruwist… u l-aġġettivi sbieħ ma jieqfux.", "Imma aħna wkoll poplu żbukkat, xi ftit polemikuż u li ngergru wkoll.", "Hija normali għaliex wara kollox, għalhekk fil-bniedem hemm dawk il-burdati biex ikunu espressi fil-ħajja tagħna.", "Iżda għaliex fuq mument ta' ferħ ġieli rridu nikkritikaw?", "Għaliex ngħiru meta xi ħadd jagħmel xi ħaġa tajba?", "Minħabba l-politika?", "Minħabba għira?", "Minħabba l-istorja twila ta' kolonjaliżmu li rabbiet ċerta kritika fina?", "X'taħsbu kieku nibdew nirrealizzaw iżjed x'għandna tajjeb u napprezzaw u nfaħħru.", "Anke jekk forsi nixtiequ li nkunu aħna flok ħaddieħor.", "X'taħsbu kieku ma niddejqux infaħħru x'għamel il-partit oppost jekk ikun pass tajjeb?", "X'taħsbu li kieku forsi nrażżnu ftit ilsienna kultant mhux ninħbew wara l-midja soċjali li hija l-aktar arma faċli li saret tintuża llum il-ġurnata.", "Naħseb tkun skuża li nwaħħlu li għax drajna hekk jew għax konna dejjem ikkmandati fil-passat, allura l-karattru tagħna huwa hekk.", "X'tasbu?!", "Din hija parti mill-kultura tagħna li forsi ma nieħdux gost dejjem nisimgħu fuqha imma hija fatt. Għandna ħafna tajjeb; għandna l-ħażin ukoll u dan ma jfissirx li ma nikkritikawx.", "Iżda hemm mod u mod kif nikkritikaw.", "Il-kritika pożitiva u kostruttiva dejjem tiġġenera ġid u toħloq riżultat.", "Mill-banda l-oħra, il-kritika distruttiva toħloq katina ta' aktar negattività li ma jkollhiex farka ġid fiha.", "Irridu nemmnu li aħna poplu tajjeb, u li kapaċi nkunu iżjed maturi fl-azzjonijiet tagħna!", "(Artiklu bi ħsieb ta' riflessjoni)"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/16/qatt-rajthom-l-ewwel-raggi-tax-xemx-li-jimmarkaw-il-bidu-tas-sajf/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Qatt Rajthom L-Ewwel Raġġi Tax-Xemx Li Jimmarkaw Il-Bidu Tas-Sajf?", "text": ["Jissejjaħ Is-Solstizju tas-Sajf.", "Huwa fenomenu pre-istoriku.", "Mat-tlugħ ix-xemx fl-ewwel jum tas-Sajf, jiġifieri fil-21 ta' Ġunju, l-ewwel raġġi li jitilgħu jimmarkaw raġġi f'linja perfetta lluminata mix-xemx fuq il-ħaġar megalitiku .", "Għalkemm mhux magħruf dan sarx b'mod intenzjonat, aktarx li huwa hekk, tant kemm hemm preċiżjoni f'dak li jiġri.", "Donnu arloġġ li jimmarka l-bidla tal-istaġuni.", "Fenomenu li jiġri 4 darbiet fis-sena ma' kull bidu ta' kull staġun; darbtejn ikun hemm solstizju u darbtejn ekwinozju .", "Dan aktarx sar biex in-nies ta' żmien il-pre-istorja jkunu jafu meta għandhom jkabbru ċerti prodotti.", "Ritratt: Il-linji oranġjo juru l-ekwinozju u s-solstizji fl-istaġuni rispettivi", "Heritage Malta din is-sena, hekk kif bdew jitneħħew il-miżuri relatati ma' Covid-19 se toffri opportunità lill-pubbliku li jara dawn ir-raġġi tax-xemx fit-tempji tal-Imnajdra li jinsabu fil-Qrendi nhar is-Sibt 20 ta' Ġunju.", "Titilfux din l-esperjenza jekk qatt ma rajtuha!", "Ritratt: L-Imnajdra/ Locanda La Gelsomina"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/17/it-tarxienizi-zgur-li-jghozzuha-din-in-nicca/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "It-Tarxieniżi Żgur Li Jgħożżuha Din In-Niċċa…", "text": ["Żgur li rajtuha din in-niċċa xi darba jew oħra intom u għaddejjin mit-triq tal-Barrani.", "Tinsab fil-ġenb wara ċint.", "Tkellimna mal-istoriku Tarxieniż Joseph Farrugia li qalilna li n-niċċa hija antika u li aktarx flokha kien hemm il-Knisja l-oriġinali tal-Lunzjata u mbagħad ħattewha bejn l-1610 u l-1627.", "Tajjeb insemmu li Ħal Tarxien kienet diġà parroċċa fl-1592.", "Meta ġie Monsinjur Pietro Dusina fl-1575 kien qal li l-knisja tal-Lunzjata tinsab 200 qasba 'l bogħod mill-Kappella ta' Santa Luċija u allura meta tagħmel il-kalkoli, din in-niċċa tiġi eżatt fil-post li dawn il-qisien jimmarkaw.", "Imbagħad interessanti l-fatt li flok il-knisja tal-Lunzjata li nafu biha llum, kien hemm 3 kappelli; dik ta' San Nikola, ta' San Pawl u ta' San Luqa.", "Fil-misraħ kien isir it-tpartit tal-mogħoż.", "In-nies però kienu jgergru li l-Knisja tinsab 'il bogħod miċ-ċentru ta' Ħal Tarxien allura waqqgħu t-3 kappelli li għadna kif semmejna, ħadu l-benfiċċji tagħhom u bnew dik preżenti.", "Xi storja, xi ġmiel.", "Ritratt: In-Niċċa tal-Lunzjata fit-Triq tal-Barrani/ Paul Mula"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/18/bil-filmat-ejja-nghinu-lil-xulxin-biex-inkunu-kuntenti-l-isqof-elett-tghawdex/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Bil-Filmat: \"Ejja Ngħinu Lil Xulxin Biex Inkunu Kuntenti\" – L-Isqof Elett T'Għawdex", "text": ["Fl-ewwel messaġġ tiegħu b'mod virtwali, l- Isqof Elett tal-gżira Għawdxija wassal messaġġ ta' tama u pożittività fejn appella biex ngħinu lil xulxin inkunu kuntenti.", "\"B'hekk inkunu sinjuri…\" tenna l-Isqof, il- Monsinjur Anton Teuma.", "L-għan tiegħu huwa li nimxu flimkien, mhux wieħed quddiem u wieħed wara iżda flimkien lejn l-hena, lejn il-persuna ta' Ġesù .", "Hekk qal l-Isqof Teuma minn qalbu f'messaġġ li jkompli juri li l-Knisja Maltija u Għawdxija taħt il-kappa tar-reliġjon Kattolika, dejjem lesta toffri idha lill-batut, lis-sinjur ukoll, lil kulħadd, dawk imtaqqlin, dawk imġarrbin, dawk kollh li jeħtieġu serħan.", "Minn wirtmalta.mt nawguraw lill-Isqof Teuma li ser ikun id-9 Isqof t'Għawdex.", "Nieħdu l-okkażjoni li nsellmu lill- Isqof Mario Grech , il-predeċessur tiegħu li wettaq ħafna ġid u li fih spikkat l-umiltà u l-imħabba fidila lejn il-merħla.", "Dun Anton Teuma huwa mix-Xagħra Għawdex u għandu 56 sena fejn serva bħala d-direttur Pastorali tal-Kummissjoni Djoċesana Familja f'Għawdex.", "Kien ordnat saċerdot mill-Isqof Nikol Cauchi fl-1988 u serva u ħadem ukoll fid-Djoċesi ta' Ruma.", "Ritratt: L-isqof Elett Anton Teuma flimkien mal-predeċessur tiegħu l-Isqof Mario Grech/ Diocese of Gozo"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/18/ikun-redikolu-li-nnehhu-monumenti-tal-era-kolonjali-il-ministru-jose-herrera/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "\"Ikun Redikolu Li Nneħħu Monumenti Tal-Era Kolonjali\" – Il-Ministru Josè Herrera", "text": ["Il-Ministru tal-Kultura Josè Herrera qal li jekk jitneħħew monumenti tal-era kolonjali, dan ikun att redikolu.", "Tenna li bl-istess kejl għandna nneħħu wkoll l-istatwa ta' La Vallette fejn Malta kienet taħt it-tmexxija tal-Ordni ta' San Ġwann.", "\"Ikun redikolu li jitneħħew monumenti li jappartjenu għall-perjodu imperjali.", "L-istorja ma tistax tibdilha u trid tittieħed fil-kuntest tal-era partikolari\", tenna l-Ministru Herrera fil-parlament.", "Irrefera wkoll għall- George Cross li anke jinsab fuq il-bandiera Maltija li ngħata bħala rikonoxximent għall-qlubija tal-poplu Malti waqt it-Tieni Gwerra Dinjija u b'hekk ma kienx att ta' umiljazzjoni anzi pjuttost il-kontra.", "\"Li nkissru l-monumenti, ma tibdilx l-istorja\", insista l-Ministru tal-Kultura Josè Herrera.", "Din il-mewġa biex insejħulha hekk qed isseħħ wara li f'bosta pajjiżi madwar id-dinja qed jitkissru jew jitneħħew monumenti tal-era kolonjali tagħhom, wara l-qtil tal-Afrikan Amerikan George Floyd minn pulizija fl-Amerka.", "Ritratt: Ir-Reġina Vittorja fi Pjazza Repubblika-Il-Belt Valletta/ Gwida.mt"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/18/ghandek-xtirrakonta-jew-xi-ritratti-antiki-kellimna/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Għandek X'Tirrakonta Jew Xi Ritratti Antiki? Kellimna…", "text": ["Minn meta bdejna dan is-sit, mill-ewwel ħsiebna kien li ninteressaw lill-pubbliku kollu.", "U min ma jinteressahx minn pajjiżu?", "Ilkoll inħobbu lil Malta u Għawdex tagħna, li bit-tajjeb u l-ħażin tiegħu, pajjiżna sawwarna u tana identità.", "Ridna li dan is-sit ikun interattiv magħkom il-qarrejja u anke tkunu intom stess li tikkontribwixxu fih.", "Għalhekk qed inħeġġukom li jekk għandkom x'tirrakontaw, x'turuna, forsi xi filmat antik, xi ritratt li qatt ma rajna, biex tkellmuna.", "Aħna lesti li nisimgħukom.", "Irridu li dan is-sit ikun memorja kollettiva 'online' (bl-Ingliż tissejjaħ 'oral history' / storja orali għaliex tingħad bil-fomm) għal dawk li jinteressahom ġrajjiet pajjiżna u għaliex le, forsi jintuża minn studenti jew persuni li qed jagħmlu xi riċerki.", "Jista' jkun xi rakkont ta' dari jew xi ritratt ta' xi raħal differenti minn kif nafuh illum, xi festa li tbiddlet maż-żmien, xi tradizzjoni, xi post storiku li ntilef…", "Grazzi kbira mill-qalb li qed tagħtuna kritika kostruttiva.", "B'hekk inkomplu ntejbu l-prodott tagħna!", "Il-kburija tagħna mhux min qed jikteb l-artikli, tant li anqas qed niktbu isimna, għaliex il-kburija tagħna hija MALTA.", "Li ngħidulkom żgur huwa li nħobbu lil din l-art ħelwa…", "Ritratt: Maltin ifittxu qalb it-tifrik li kkawżat it-Tieni Gwerra dinjija fl-Isla/ Gazzetta Illum"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/19/illum-jibdew-il-kwaranturi-taf-xi-jfissru/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Illum Jibdew Il-Kwaranturi. Taf Xi Jfissru?", "text": ["Il-kelma Kwaranturi ġejja mit-Taljan Quarant'ore li tirreferi għall-40 siegħa ta' espożizzjoni tas-Sagrament b'adorazzjoni ma taqtax.", "L-intenzjoni tagħhom huma li dawn l-40 siegħa jfakkru l- 40 siegħa li l-ġisem ta' Kristu dam fil-qabar qabel ma rxoxta mill-mewt.", "Għalhekk it-tifsira tagħhom hija kemm devozzjonali kif ukoll teoloġika.", "Il-knejjes fit-tradizzjoni jkunu miftuħin anke matul illejl fejn anke jintrama l-artal maġġur b'mod speċjali.", "F'numru ta' parroċċi tintrama wkoll dik li tissejjaħ il- Ġilandra ; l-imkejjen fejn jitpoġġa s-Sagrament u li jkollha dekorazzjoni elaborata bil-fidda jew materjal rikk ieħor.", "Ovvjament din is-sena minħabba l-Covid-19, kien hemm tibdil.", "Il-Kwaranturi jsiru bejn id-19 u l-21 ta' Ġunju.", "(Iżda hemm postijiet fejn isiru f'dati differenti matul is-sena)", "Ritratt Prinċipali: Il-Ġilandra armata għall-kwaranturi fuq l-artal maġġur tal-Kolleġġjata ta' Bormla/ Grupp Voluntiera tas-Santwarju u Kolleġġjata ta' Marija Immakulata f'Bormla"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/20/ritratt-esklussiv-tal-principessa-elizabetta-fmalta-li-ghadu-qatt-ma-deher-imkien/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Ritratt Esklussiv Tal-Prinċipessa Eliżabetta F'Malta Li Għadu Qatt Ma Deher Imkien", "text": ["Ritratt li fih preġġju kbir għal bosta raġunijiet.", "L-ewwelnett għaliex issa għandu ż-żmien.", "It-tieni, fih naraw lill- Prinċipessa Eliżabetta ssellem il-memorja ta' dawk mejta fl-ewwel u fit-tieni Gwerra Dinjija quddiem il-'war memorial' tal-Furjana viċin il-bidu tal-Belt Valletta.", "(Il-war memorial kien sar fi żmien il- Gvernatur Charles Bonham Carter fil-11 ta' Novembru tal-1938 iżda fl-1949 kien reġa' ġie ddedikat mill-ġdid għal dawk ukoll li mietu fit-tieni gwerra dinjija.", "Kien sar mill-artist Malti Louis Naudi.)", "Dan għamlitu waqt żjara li għamlet f'Malta bejn l-20 ta' Novembru u t-28 ta' Diċembru tal-1949.", "Jiġifieri kienet qattgħet il-Milied f'Malta u damet iżjed minn xahar hawnhekk.", "Ftit wara mbagħad reġgħet ġiet lura biex toqgħod fil- Villa Guardamangia flimkien mar-raġel tagħha, il-Prinċep Filippu.", "Il-Prinċep Filippu kien stazzjonat hawn Malta peress li pajjiżna kien qed iservi ta' bażi navali u militari għas-servizzi Ingliżi.", "Dawn kienu l-ewwel snin taż-żwieg ta' din il-koppja Rjali.", "Ritratt: Il-Prinċipessa Eliżabetta ssellem lil dawk li tilfu ħajjithom fil-gwerer dinjijn quddiem il-Monument tal-Gwerra fil-Furjana", "(Ħajr speċjali lill-Familja Boffa ta' dan ir-ritratt)"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/22/il-kwadru-devozzjonali-tal-madonna-ta-pinu-rrestawrat/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Il-Kwadru Devozzjonali Tal-Madonna Ta' Pinu Rrestawrat", "text": ["Kwadru li jiġbed ħafna ammirazzjoni u devozzjoni lejh.", "Qala' ħafna grazzji u ħafna Maltin u Għawdxin u saħansitra nies barranin li jżuru pajjiżna, jitolbu quddiemu.", "Qed nirreferu għall-Kwadru tal- Madonna ta' Pinu fl-Għarb Għawdex.", "Ftit ilu tlesta mir-restawr mill-kumpanija Atelier del Restauro taħt id-direzzjoni tal-id abbli Valentina Lupo li sostniet li qabel ma beda r-restawr, sar 3 snin ta' studju fuqu fejn anke nstab li kien hemm bosta saffi ta' verniċ fuqu.", "Qalet ukoll li dan il-kwadru għadda minn bosta interventi ta' restawr li sfortunatament ma humhiex dokumentati ħlief intervent li kien sar minn Carmelo Bonello fl-1933, qabel l-inkurunazzjoni.", "Ir-restawr sar minn Valentina Lupo flimkien ma' Maria Grazia Zenzani.", "Il-kwadru kien oriġinarjament tpitter minn Amadeo Perugino fuq 3 tili meħjuta waħda mal-oħra.", "Meta l-Papa Benedittu CVI żar pajjiżna fl-2010, appella lill-poplu Malti u Għawdex biex isejjaħ lill-Madonna ta' Pinu; Sultana tal-Familja.", "Valentina Lupo f'isem il-kumpanija Atelier del Restauro rringrazzjat lill-Isqof Mario Grech li stinka għal din l-inizjattiva, lid-Djoċesi t'Għawdex kif ukoll lir-Rettur tas-Santwarju Dun Gerald Buhagiar.", "Prosit tassew!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/23/mill-1-ta-lulju-li-gej-se-jsiru-l-festi-hekk-kif-issa-l-attivita-tal-massa-tista-ssir/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Mill-1 Ta' Lulju Li Ġej Se Jsiru L-Festi Hekk Kif Issa L-Attività Tal-Massa Tista' Ssir", "text": ["Fi Stqarrija li ħarġet il-Kurja ġew ippubblikati direttivi dwar iċ-ċelebrazzjonijiet tal-festi għal din is-sena 2020; is-sena li biddlet ħafna attivitajiet minħabba l-Covid-19.", "Dawn id-direttivi, ser jidħlu fis-seħħ fl-1 ta' Lulju u japplikaw biss għal din is-sena.", "Il-festa ser tkun iċċelebrata permezz ta' Quddiesa Solenni u pellegrinaġġ mat-toroq tal-belt/raħal, fid-data tal-festa liturġika jew fil-Ħadd li s-soltu tkun iċċelebrata l-festa fix-xhur tas-sajf.", "Għal dawk il-festi li diġà għaddew ser tinstab ġurnata alternattiva.", "Il-pellegrinaġġ, li huwa mixja ta' fidi, ser ikun karaterizzat minn talb parteċipattiv u jista' jinkludi s-sehem ta' baned li jakkumpanjaw it-talb b'innijiet reliġjużi.", "It-tiżjin tal-armar fuq barra jista' jsir diment li l-Knisja ma tidħolx fi spejjeż oħra.", "Dan ma jgħoddx għal armar li jintuża biex isir talb!", "L-Isqfijiet appellaw għall-maturità u l‐koperazzjoni bejn dawk kollha involuti sabiex il‐festa tagħti ġieħ lill‐qaddisin protetturi tagħna u tkun verament espressjoni ta' radd il-ħajr lil Alla.", "Għal aktar dettalji ara: http://ms.maltadiocese.org/WEBSITE/2020/INFORMATION/DIRETTIVI%20FESTI%20-%20FINAL.PDF", "Nota: Informazzjoni mill-istqarrija tal-Kurja li ħarġet illum 23 ta' Ġunju 2020", "Ritratt: Il-Festa ta' Marija Bambina fil-Mellieħa/ Malta 5D"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/28/bil-muzika-fjakkoli-imsiebah-taz-zejt-daqq-folklorsitku-u-ikel-malti-viva-l-imnarja/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Bil-Mużika: Fjakkoli, Imsiebaħ Taż-Żejt, Daqq Folkloristiku U Ikel Malti… Viva L-Imnarja", "text": ["Illum 29 ta' Ġunju huwa Jum l-Imnarja ; kelma Latina li ġejja minn illuminaria", "li tfisser mixegħla.", "Dan hekk kif fl-imgħoddi fil-lejl ta' 28 għat-29 ta' Ġunju kienu jinxtegħlu ammonti kbar ta' fjakkoli, imsiebaħ taż-żejt u ħġejjeġ.", "Dan kollu kien iqajjem atmosfera mill-isbaħ.", "Ma ninsewx li dan kien ta' gost kbir fiż-żmien li kienet bdiet din il-festa; aktarx qabel il-wasla tal-Kavallieri f'pajjiżna.", "Hija wkoll il-festa ddedikata lill-martirju ta' San Pietru u San Pawl jew kif jgħidu fin- Nadur Għawdex; San Pietru Pawl (għax jgħaqqdu liż-żewġ qaddisin flimkien).", "F'Malta hija tradizzjonalment iċċelebrata fil-Katidral tal-Imdina u f'Għawdex, fin-Nadur.", "Kienu jsiru t- tiġrijiet tal-bhejjem fosthom dwieb, żwiemel u ħmir, taħt is-Saqqajja, fit-triq li tagħti lejn is-Siġġiewi.", "Fi żmien l-Ordni, dawn it-tipi ta' tiġrijiet kienu fil-fatt isiru f'bosta festi.", "Xi ħaġa tradizzjonali li narawha wkoll f'bosta lokalitajiet f'Għawdex sal-lum il-ġurnata speċjalment f'Santa Marija.", "U ma nistgħux ma nsemmux il- wirja agrarja li bdiet tittella' fil- Buskett fi żmien il-Gvernatur William Reid.", "Infatti, l-ewwel waħda saret fid-29 ta' Ġunju tal-1854 fil-Buskett.", "B'hekk kienet festa kompluta fejn kien ikun hemm minn kollox; ikel u prodotti tal-bdiewa, u maż-żmien daħlet il-kompetizzjoni u l-wirja kibret ġmielha.", "Id-daqq tal-kitarri, l-għana sabiħa Maltija, xi kisra ħobż biż-żejt u t-tadam u ħalli lill-Maltin igawdu.", "Jingħad ukoll li dari l-għarus, qabel iż-żwieġ ried iwiegħed lill-għarusa li joħodha l-festa tal-Imnarja kull sena.", "Ara kemm jinbidlu ż-żmienijiet.", "Ħsibna li ngħaddulkom din il-mużika folkloristika li saret fiż-żmienijiet tagħna mill-grupp Malti Etnika, bi stil ftit modern imħallat ma' strumenti u ħsejjes antiki.", "Ejja nkomplu nġeddu dawn it-tradizzjonijiet.", "Ritratt: Spettaklu li jfakkar l-Imnarja li sar fil-Hotel Excelsior Malta"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/06/30/qdumijiet-interessanti-fin-naxxar-qatt-kontu-tafu-bihom/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Qdumijiet Interessanti Fin-Naxxar… Qatt Kontu Tafu Bihom?", "text": ["Qatt kontu tafu kemm insibu qdumijiet fin- Naxxar?", "Fuq il-paġna tal-Għaqda Kulturali Wirt Naxxari ttellgħet informazzjoni interessanti li ħsibna li huwa tajjeb naqsmuha magħkom il-qarrejja tagħna.", "Qdumijiet hija kelma li tirreferi għall-wirt, fdalijiet, evidenzi passati antiki ħafna.", "Fil-fatt, għal dawk li huma qdumijiet preistoriċi fin-Naxxar inisbu bil-bosta.", "Hemm it-tempju Neolitiku tal-Qadi fin-naħa ta' Burmarrad fejn instabet il- ġebla famuża b'sinjali astronomiċi.", "Hemm ukoll bosta raddi (cart-ruts) fin-naħa tat-telgħa ta' Alla u Ommu li jitilgħu mill-wied għal fuq l-għolha tan-Naxxar u jibqgħu sejrin sal-Mosta fin-naħa tal-Wej.", "Hemmhekk instabu wkoll oqbra Puniċi.", "Fin-Naxxar ukoll instabu bosta oqbra Puniċi f'diversi nħawi fosthom fi Triq San Ġorġ waqt il-bini tal-iskola primarja u ħdejn iċ-ċimiterju.", "Interessanti wkoll li nstabu oqbra ġo barrieri Rumani li sfortunatament tgħattew bir-radam tal-miżbla.", "Fis-Salina wkoll li tifforma parti min-Naxxar, wieħed isib oqbra Paleo-Kristjani bil-mejda magħrufa bħala l-' Agape ' u anke oqbra oħra mill-isbaħ.", "Din l-informazzjoni ngħatat fis-sit tal-Għaqda Kulturali Wirt Naxxari mill-istoriku Pawlu Catania.", "Ritratt: L-oqbra Paleokristjani li hemm fis-Salina/ Għaqda Kulturali Wirt Naxxari"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/07/01/jiftah-mill-gdid-l-ajruport-internazzjonali-ta-malta-wara-3-xhur/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Jiftaħ Mill-Ġdid L-Ajruport Internazzjonali Ta' Malta Wara 3 Xhur…", "text": ["Illum huwa jum li tista' ssejjaħlu storiku għal pajjiżna fejn reġa' fetaħ l-Ajruport Internazzjonali ta' Malta biex jilqa' l-ewwel turisti li se jżuruna.", "Dan wara 3 xhur magħluq minħabba l-pandemija tal-Covid-19 li laqtet id-dinja kollha.", "Żgur li kien żmien diffiċli u li mhux se ninsewh qatt.", "Pajjiżna ħadem b'għaqal kbir biex inaqqas it-tixrid tal-Covid-19 fostna fejn bħalissa għandna 21 każ attiv, b'640 fejqan.", "Pajjiżna jiddependi ħafna mit-turiżmu.", "L-ekonomija tagħna minn dejjem fuq hekk kienet ibbażata.", "Illum fid-9:45, il-Ministru għall-Ekonomija Silvio Schembri u l-Ministru għat-Turiżmu Julia Farrugia Portelli ser ikunu preżenti għall-ftuħ mill-ġdid tal-Ajruport Internazzjonali ta' Malta.", "Illejla fit-20.30 pajjiżna se joffri spettaklu ta' nar tal-ajru minn bosta kmamar tan-nar f'pajjiżna.", "Titilfuħx!", "J'Alla naraw il-frott minn dan il-pass.", "Sadanittant nawguraw żmien aħjar għall-poplu kollu Malti u Għawdxi!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/07/03/bil-filmat-tal-karmnu-farm-jipproducu-gbejniet-u-hlewwiet-maltin-bil-metodu-l-antik/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Bil-Filmat: Tal-Karmnu Farm – Jipproduċu Ġbejniet U Ħlewwiet Maltin", "text": ["Iltqajna ma' Joseph Agius li qalbu qiegħda fix-xogħol professjonali li jagħmel fir-razzett li jaħdem fih li għandu ħafna snin, tant li kien tal-bużnanniet tiegħu.", "Illum huwa razzett tan-nagħaġ; bil-proċess mill-bidu sal-aħħar fejn jipproduċu bosta prodotti bnini u mfittxija.", "Jipproduċu l- ġbejna tradizzjonali Maltija; tal-bżar u l-bojod, ħlewwiet bħal kannoli u ġelat u anke pastizzi u qassatat .", "'Tal-Karmnu Farm' huwa kunċett ġdid promoss mill-Ewropa bħala 'Short Supply Chain' fejn il-prodott hu manifatturat dirett mill-post fejn qed jinbiegħ.", "Il-prodott huwa mibjugħ fi ftit siegħat minn mindu l-annimali jkunu pproduċew il-ħalib.", "B'hekk wieħed qed jassigura traċċabilità tal-prodott, tisħiħ tal-kwalità u inqas riżorsi meħtieġa biex isir u jinbiegħ il-prodott, li hija xi ħaġa tajba għall-ambjent.", "Il-ġelat huwa mfittex ħafna; b'bosta għażliet ta' togħmiet differenti.", "Prodotti bninha li jinżlu tajjeb mal-Maltin u anke mat-turisti li jżuruh.", "Żuru https://www.facebook.com/tkf.mt/ għal aktar informazzjoni.", "(Nota: Artiklu b'kollaborazzjoni.", "Jekk tixtieq tikkollabora magħna, kellimna fuq [email protected] )"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2020/07/06/ghaliex-hemm-is-slaleb-mal-gnub-tal-knisja-ta-san-gejtanu-tal-hamrun/", "category": "blog, history, folklore, culture", "title": "Għaliex Hemm Is-Slaleb Mal-Ġnub Tal-Knisja Ta' San Gejtanu Tal-Ħamrun?", "text": ["Innutajna post ħelwa fil-paġna Providenza b'kollaborazzjoni ma' Gianluca Grech li tqanqal interess f'ħafna.", "F'din il-paġna ntqal li dawk is- slaleb minquxa mill-ġebla mal-ħajt fuq in-naħa tax-xellug tal-Knisja Arċipretali ta' San Gejtanu fil-Ħamrun kienu saru għal skop importanti.", "Din il-knisja nbniet f'nofs is-sekla 19.", "Dahar ma' dahar ma' dawn is-slaleb, kien hemm l-artali mqaddsa.", "Dawn is-slaleb jindikaw li dak il-ħajt huwa sagru u minn kien jgħaddi minn quddiemhom, kien jiftakar li warajhom hemm artal imqaddes … b'hekk jitolbu u jikkontemplaw.", "Hemm min jgħid ukoll, li dawk li kienu lliterati u ma jafux jaqraw, din it-triq bdew isejħulha t- triq tas-slaleb.", "Xi ġmiel hux!", "Kemm hu tajjeb li jinkitbu dawn il-punti ħelwin anke min-nies tal-lokal (oral history) ħalli l-istorja tinfirex u lkoll nitgħallmu flimkien."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/03/06/dan-hu-l-monument-propost-li-se-jfakkar-lill-professur-oliver-friggieri/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Tħabbru l-artist u l-post tal-mafkar f'ġieħ Oliver Friggieri permezz ta' stqarrija minn Heritage Malta; il-proposta magħżula hija dik tal-artist John Grima.", "Dan wara s-sejħa li ħarġet ftit xhur ilu għad-disinn tal-mafkar.", "Ġie deċiż ukoll li l-monument jitqiegħed il-Furjana, fejn il-Professur Friggieri qatta' tfulitu u żgħożitu.", "Il-proċess kien ikkordinat mis-Sur Mario Cutajar, id-Direttur Eżekuttiv ta' Heritage Malta u s-Segretarju Permanenti Ewlieni fl-Uffiċċju tal-Prim Ministru.", "Wara l-pubblikazzjoni f'Jannar li għadda tas-sottomissjonijiet meqjusa bħala li kienu laħjar, u wara li saru d-diskussjonijiet rikjesti mal-artisti kkonċernati, il-ġurija għażlet ilproposta ta' John Grima.", "Qed ikun propost li l-mafkar tal-Professur Friggieri jitqiegħed qrib il-monument li jfakkar l-Ewwel Gwerra Dinjija, faċċata tal-monument f'ġieħ Dun Karm Psaila, il-poeta nazzjonali.", "In-nefqa indikata għad-disinn u l-bini tal-mafkar hija ta' madwar €100,000, kollox inkluż.", "Il-ġurija rrakkomandat li ż-żewġ sottomissjonijiet l-oħra meqjusa fost l-aħjar, li saru minn Chris Ebejer u Lino Bianco, jissemmew b'unur u għalhekk se jingħataw premju ta' flus skont artiklu 5.11 tal-espressjoni ta' interess."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/03/bil-filmat-l-eqdem-statwa-fil-kalkara-taghlaq-100-sena/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["L-Istatwa sabiħa u nistgħu ngħidu wkoll, popolari tal-kalkara Malta Rebbieħa , qed tiċċelebra għeluq il-100 sena tagħha.", "Il-membri tas-Soċjetà: l-Għaqda Mużikali San Ġużepp kalkara, liema statwa hija propjetà tagħhom għażlu t-tema: Unur, Identità u Storja permezz ta' logo uffijali tal-100 sena.", "Dan inħadem mill-PRO tas-Soċjetà Carl Mifsud.", "\"Tliet kelmiet li ġew magħżula bi ħsieb; l-ewwel waħda hi Unur.", "Dan minħabba l-fatt li l-istatwa ta' Malta Rebbieħa hi l-unika statwa fil-Kalkara minn dawk prinċipali li qatt ma ġiet mibdula għall-ebda raġuni jew għax sfortunatament intilfet fil-gwerra u kif ukoll minħabba livell tas-sengħa tal-istatwa\" , inkiteb fuq il-paġna tal-Għaqda filwaqt li tennew li dan huwa unur li l-Malta hija l-eqdem statwa minn dawk prinċipali fil-Kalkara.", "Fil-fatt, il-Malta hija l-unika statwa li ma tkissritx bil-gwerra fejn anke t-titular; San Ġużepp sal-lum inbidel 3 darbiet, għalkemm fis-snin ta' wara l-Gwerra Dinjija ntużat waħda temporanja.", "Is-Sindku tal-Kalkara Wayne Aquilina feraħ lill-Għaqda Mużikali San Ġużepp Kalkara li dejjem għożżew din l-istatwa u pproteġewha sa mill-1921.", "\" Bla ebda dubju, dawk tal-lum u t'għada ser jibqgħu jindukraw din ix-xbieha fuq il-passi ta' missirijietna.", "Fl-okkażżjoni ta' dan iċ-ċentinarju u b'rispett lejn il-bosta Kalkariżi tal-bieraħ, illum u għada li għandhom rabta ma' din ix-xbieha, bħalissa għaddej il-proċess biex matul din is-sena inħabbar isem ta' triq f'raħalna msemmija għal Malta Rebbieħa\", temm jgħid is-Sindku."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/05/kibret-ferm-il-popolazzjoni-tal-grieden-fmalta-meta/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Fl-1937, it-Teatru Manoel, li dik il-ħabta kien juri l-films, talab permess li juri l-film qasir Your Enemy The Cat maħdum mill-Ministeru tal-Biedja Inġliż.", "It-talba kienet saret għaliex f'dak iż-żmien, f'Malta kienet kibret ferm il-popolazzjoni tal-ġrieden."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/07/bhal-lum-il-gvern-malti-pprotesta-mal-inglizi-habba-li-ajruplan-kwazi-mess-ma-bejt-ta-dar/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Kien propju bħal-lum tal-1977, meta l-Gvern Malti kien ipprotesta mal-Gvern Ingliż talli ajruplan bomber tat-tip 'Vulcan' kien itajjar fil-baxx fuq Ħaż-Żabbar tant li Tessie Attard u t-tliet uliedha spiċċaw intefgħu mal-art fuq il-bejt.", "Din il-familja kienet toqgħod fi Triq il-Grazzji f'Ħaż-Żabbar.", "Madanakollu l-Gvern Ingliż kien talab skuża tal-inċident u l-biċċa waqfet hemm.", "Mur għamilha llum din e!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/07/bhal-lum-twieled-william-savona-tafu-min-kien/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Bħal-lum 7 ta' Jannar tal-1865, twieled il-politiku William Savona, iben il-politiku Siġismondo Savona.", "William kien avukat u fl-1921 kien elett bħala l-President tal-Malta Labour Party u kien mexxa lill-partit fl-elezzjoni tal-1921, l-1924 u tal-1927.", "Kien miżżewweġ lil Nusa Rosenbush u kellu żewġ subien u erbat ibniet.", "William Savona kien ir-rappreżentant tat-Trade Union Council fis-Senta u bejn l-1922 u l-1923 kien il-Ministru tal-Posta, Dwana, Agrikultura u s-Sajd.", "Wara li rtira mis-Senat fl-1924, kien elett għall-Assemblea Leġislattiva meta aġixxa bħala Mexxej tal-Partit Laburista.", "Savona miet fit-18 ta' Jannar tal-1937 u kien ingħata funeral militari għaliex kien irtira bħala Kurunell, qabel ma daħal fil-politika.", "Kos hux, mur għidilhom il-fundaturi politiċi taż-żewġ partit l-kbar f'Malta, jaraw kemm evolvew dak li bdew huma."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/10/meta-il-kuntratti-u-t-testmenti-bdew-jinzammu-ghal-dejjem/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Kien fl-10 ta' Jannar tal-1640 li ħarġet ordni favur il-wirt miktub.", "Dan bil-għan li jitħarsu l-kuntratti u t-testmenti li jkunu saru quddiem nutar.", "B'din l-ordni, kien stabbilit l-Arkivju Notarili biex hekk, dokumenti importanti bħal dawn jibqgħu jeżistu anke wara li jmut nutar.", "Din ovvjament għadha tgħodd sal-lum.", "Li kieku dan ma sarx, kien jinqala' ħafna iżjed inkwiet fost il-familji fuq wirt u dettalji oħra.", "Barra minn hekk, permezz ta' din l-ordni għandna evidenzi storiċi ta' x'sar fil-passat f'pajjiżna, fir-rigward ta' ftehim, kitbiet, atti notarili u wirt."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/10/il-kardinal-mario-grech-jinghata-lazz-ahmar-ta-prospero-grech/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Kienet azzjoni sabiħa u ġest simboliku fl-istess ħin dik li l-Kardinal Malti Mario Grech ingħata l-lazz ażħmar li jżomm is-salib pettorali, li kien tal-Kardinal Prospero Grech.", "Dan seħħ fil-Kurja Ġenerali tal-Ordni Agostinjan, fejn il-kardinal qed jirrisjedi bħalissa.", "Il-Pirjol Ġenerali P. Alejandro Morál Antón osa irregala lill-Kardinal Malti salib pettorali tal-fidda b'relikwa ta' Santu Wistin, akkumpanjata biċ-ċertifikat ta' awtentikazzjoni mill-postulatur ġenerali tal-Ordni, P. Josef Sciberras osa.", "Tajjeb insemmu li fl-2017, il-kardinal Mario Grech kien inagħta l-affiljazzjoni fl-Ordni Agostinjan fis-sena tal-biċentinarju tal-Provinċja.", "Din tingħata lil dawk il-persuni li jagħtu ġieħ u jgħinu lill-proniċja Agostinjana u mhux bilfors ikunu reliġjużi iżda wkoll lajċi.", "Permezz ta' din l-affiljazzjoni, konċessa mill-Pirjol Ġenerali, mogħni bl-awtorità meħtieġa mis-Santa Sede, Grech huwa meqjus bħala wieħed mill-ulied tal-Ordni, u jagħmel parti bis-sħiħ mill-Familja Agostinjana.", "Jista' jkun hemm nies komuni li jgħinu b'imħabba lill-Ordni Agostinjana li jingħataw din l-affiljazzjoni.", "Tagħrif u Ritratti: https://agostinjani.org/mt"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/12/nizlu-bid-dghajjes-inqabdu-u-qatluhom/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Fit-12 ta' Jannar tal-1799, kellu jibda l-komplott kontra l-ħakma Franċiża f'Malta immexxi minn Dun Mikiel Xerri.", "Dan il-komplott kien inkixef lejlet li kellu jsir.", "Il-Pjan kien li jindaqqu l-qniepen u titla' l-bandiera b'San Pawl fuqha bħala sinjal ta' rewwixta.", "Iżda ġara li jum qabel, fit-Teatru Manoel kienet saret rappreżentazzjoni għar-rebħa li l-qawwiet Franċiżi kien għamlu fuq in-Naplitani u għall-abdikazzjoni ta' Karlu IV, Re ta' Sardinja.", "Is-suldati Franċiżi waqt li kienu neżlin Marsamxett raw xi ħaġa tiċċaqlaq.", "Kienu l-Karkariżi li niżlu bid-dgħajjes .", "Il-komplott kien tmexxa mill-Kursar Guglielmo Lorenzi.", "B'kollox, 49 persuna, fosthom Dun Mikiel Xerri kienu ngħataw il-mewt billi sparawlhom."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/12/jibda-x-xoghol-biex-jinbena-l-istitut-ta-fra-diegu-fil-hamrun/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Bħal-lum fl-1887, kien beda x-xogħol fuq l-Istitut ta' Fra Diegu fil-Ħamrun, mill-flus imħollija mill-Markiż Scicluna.", "Kien hemm tama li x-xogħol jitlesta sal-anniversarju tar-Reġina Vittorja.", "L-istitu kellu jilqa' 200 tfajla.", "Il-Markiż Scicluna kien benefattur kbir speċjalment fir-raħal li kien jgħix fih; in-Naxxar.", "Sal-lum, il-Markiż Scicluna jissemma bil-bosta fuq fomm in-Naxxarin, speċjalment malli toqrob il-festa li tagħha ħallas bosta opri kbar u sbieħ, fosthom il-pavaljun blu bellusi li jintrama fuq l-istatwa barokka tal-Bambina.", "Dan huwa pavaljun uniku rrakmat bid-deheb u b'kuruna magħmula mill-injam, fidda u deheb mastizz."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/14/mara-kienet-instabet-mejta-fi-triq-it-tarag-fil-belt-valletta/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Fl-1899, mara tallaba nstabet mejta f'darha fi Triq it-Taraġ fil-Belt Valletta.", "Matt-tfittxija li saret fid-dar, instabu mat-380 lira sterlina f'deheb moħbija f'diversi postijiet.", "Il-mara kellha wkoll diversi oġġetti tad-deheb meħjuta mal-libsa li kellha fuqha.", "Sal-lum, meta nisimgħu b'xi ħadd li nstab mejjet, ukoll għadna niċċassaw bl-aħbar.", "Immaġinaw f'dak iż-żmien.", "Tinsewx li apparti forsi qtil fuq serq, ħafna kienu jibżgħu minn stejjer tal-waħx."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/15/ara-xghamlu-l-kalkarizi-llum/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Illum fil-Kalkara kienet varata ir-rotta kulturali.", "Il-proġett tal-Heritage Trail fil-Kalkara ġie inawgurat mis-Segretarju Parlamentari għall-Fondi Ewropej Stefan Zrinzo Azzopardi u s-Segretarju Parlamentari għall-Isport, ir-Rikreazzjoni u l-Għaqdiet Volontarji, Clifton Grima flimkien mall-Assoċjazzjoni Wirt il-Kalkara.", "Dan il-proġett jikkonsisti fi 15-il stand tal-istainless steel imwaħħla f'siti importanti fil-Kalkara, u b'informazzjoni mnaqqxa fuqhom bil-Malti u bl-Ingliż, kif ukoll kodiċi QR li jwassal lill-utent għal ritratti u informazzjoni addizzjonali online.", "Is-Segretarju Parlamentari għall-Fondi Ewropej Stefan Zrinzo Azzopardi qal li permezz ta' fondi Ewropej, mill-programm LEADER, se nkunu qed nippromwovu l-wirt storiku u kulturali ta' din il-lokalità b'mod innovattiv u aktar attraenti, kemm għaż-żgħażagħ u anke għat-turisti li jiġu jżuru din il-lokalità.", "Fl-istess proġett ġiet iddisinjata u stampata mappa turistika tal-Kalkara mid-disinjatur Alfie Gatt, li hija disponibbli b'xejn fil-ħwienet tal-lokalità u kjosks ta' informazzjoni għat-turisti li jinsabu madwar Malta u Għawdex.", "Is-Segretarju Parlamentari Stefan Zrinzo Azzopardi spjega li permezz ta' din il-mappa qed jiġi ffaċilitat l-aċċess għal din il-heritage trail u verament ikun jista' jgawdi minnha kulħadd.", "Ikkonkluda billi qal li b'dawn il-proġetti qed inkomplu nsaħħu wkoll is-settur turistiku biex nersqu lejn turiżmu li jiffoka aktar fuq kwalità milli l-kwantità.", "Is-Segretarju Parlamentari Clifton Grima saħaq dwar kif permezz tal-Fond ta' Ko-Finanzjament għall-Għaqdiet Volontarji, aktar għaqdiet volontarji qed ikollhom iżjed opportunitajiet sabiex jaċċessaw fondi Ewropej.", "Huwa saħaq ukoll dwar l-importanza li l-għaqdiet jiġu gwidati lejn diversi programmi ta' finanzjament Ewropej skont l-intervent tal-proġett.", "Grazzi għal dan il-fond, l-għaqda volontarja Wirt il-Kalkara setgħet toħloq proġett li se jeduka lil kulħadd dwar l-istorja tal-Kalkara b'mod oriġinali.", "Fl-aħħar nett, is-Segretarju Parlamentari Grima ħeġġeġ iżjed għaqdiet volontarji sabiex jersqu 'l quddiem u jirrikorru għad-diversi fondi li hemm disponibbli.", "Ġie mniedi wkoll sit elettroniku ġdid: www.visitkalkara.com, fejn minbarra li tista' titniżżel l-istess mappa, wieħed jista' jaċċessa informazzjoni dwar l-istorja tal-Kalkara u tagħrif ieħor biex jgħin lill-utent jinteraġixxi u jintegra fil-komunità u n-negozji lokali.", "Fi kliem il-kordinatur ta' dan il-proġett Etienne Camilleri, \"L-għan tal-Assoċjazzjoni Wirt il-Kalkara huwa dak li tpoġġi dan ir-raħal fuq il-mappa bħala destinazzjoni turistika.", "Issa t-turisti u l-viżitaturi Maltin għandhom l-opportunità jippjanaw ġurnata jew tnejn bħala eskursjoni u mixja madwar il-Kalkara.\"", "Preżenti ukoll għal din it-tnehdija kien hemm l-Onor.", "Glenn Bedingfield Chairman tal-Fondazzjoni Kottonera u s-Sur Wayne Aquilina Sindku tal-Kalkara.", "80% minn dan il-proġett huwa ko-finanzjat b'fondi Ewropej taħt il-miżura 3 tal-programm LEADER, filwaqt li 20% ġejjin mill-programm NGO Co-Financing Fund."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/16/bhal-lum-twieled-ruzar-briffa-min-kien/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Bħal-lum 16 ta' jannar tal-1906, twieled Rużar Briffa.", "Ommu kien jisimha Ġovanna u missieru Duminku.", "Fl-1931, iggradwa bħala tabib.", "Briffa kien kiteb il-poema patrijottika Ġens il-Malti.", "Bħala student, kien promotur flimkien ma' Dr. Ġużè Bonnici biex fl-1931 twaqqfet L-Għaqda tal-Malti tal-Università.", "It-Tabib Briffa kien ukoll l-ewwel editur ta' Leħen il-Malti.", "Kellu karriera fil-mediċina u speċjalizza fil-mard tal-ġilda.", "Fl-1951, kien ingħata l-Kattedra tad-dermatoloġija.", "Interessanti li meta mietet martu Constance li kienet magħrufa bħala Connie, tant ombra d-dar li kienu jgħixu fiha li beda jorqod f'kamra fl-isptar ċentrali.", "Hi mietet f'April tal-1950 wara li ħakmitha marda kiefra.", "Rużar Briffa kien miet fit-22 ta' Frar tal-1963 fl-eta ta' 57 sena.", "Ritratt: Facebook/ Rużar Briffa"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/21/irridu-futur-ahjar-ghal-uliedna-u-l-innovazzjoni-hija-l-aqwa-ghodda-biex-naslu-owen-bonnici/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["F'Malta inħasset il-ħtieġa li jitwaqqaf Ministeru ġdid iddedikat għar-riċerka, innovazzjoni u l-istrateġija ta' wara l-Covid.", "Ministeru ġdid li se jkun storiku fid-deċiżjonijiet u l-ideat innovattivi li se jixpruna fis-soċjetà Maltija.", "Dr. Owen Bonnici huwa l-Ministru f'dan is-settur li qed jaħdem bis-sħiħ biex tibda ddur ir-rota kif ferm meħtieġ, f'dan il-qasam.", "Huwa Ministeru importanti mhux biss fir-rigward tar-riċerka u l-innovazzjoni, li dawn minnhom nfushom fihom fergħat li tista' tgħid imissu lil kulħadd bla ma ġieli nirrealizzaw iżda importanti wkoll, biex pajjiżna jkun ippreparat malli tgħaddi l-burraxka tal-pandemija li ninsabu fiha.", "\"Dan il-Ministeru huwa tant meħtieġ għax irridu futur aħjar għal uliedna, aqwa minn dak li writtna aħna u l-innovazzjoni hija l-aqwa għodda biex naslu s'hemm\", tenna l-Ministru Bonnici.", "Tista' tgħid li f'kull pajjiż, diġà kien hemm dan il-Ministeru u issa, f'pajjiżna wkoll.", "Nawguraw futur b'saħħtu u ta' ġid għal pajjiżna u ċ-ċittadini tiegħu kollha."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/23/meta-pproponew-li-parti-mill-kon-katidtral-ta-san-gwann-isir-ufficcju-tal-posta/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Fl-1841, fil-gazzetta Malta Times, dehret ittra dwar proposta li parti mill-bini fuq wara tal-Kon-Katidral ta' San Ġwann kienet se ssir posta.", "Il-kittieb qal li kien ikun aktar xieraq kieku jittieħed il-bini ta' taħt il-Biblijoteka Nazzjonali.", "L-ewwelnett għax hemm kuridur li jservi ta' kenn mix-xita fix-xitwa u t-tieni, għax kien hemm żewġ bibien man-naħa tal-bieb prinċipali.", "Wieħed minnhom seta' jintuża għall-pakketti postali u l-ieħor għall-posta lokali.", "Kos hux… Kemm ideat fi żminijiet differenti!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/23/ghada-l-istatwa-ta-san-guzepp-lura-fhal-ghaxaq/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Il-Fratellanza San Ġużepp Għaxaq A.D 1750 ħabbret il-programm għal matul il-ġimgħa d-dieħla biex jagħtu merħba lura fosthom, lill-istatwa devota u maħbuba ta' San Ġużepp f'Ħal Għaxaq.", "Dan wara restawr li sar fil-gżira Għawdxija.", "Il-karnaġġjon u r-restawr tal-istatwa fl-injam sar minn Michael u Adonai Camilleri Cauchi filwaqt li r-restawr tal-pedestall u l-induratura fuq kemm l-istatwa u anke l-pedestall, sar minn Mario u wliedu Ruben u Austin Camilleri Cauchi.", "Illejla se ssir akkademja mużikali mill-Banda San Ġużepp ta' Ħal Għaxaq fil-Katidral ta' Santa Marija fiċ-Ċittadella f'Għawdex.", "Waqt l-akkademja, se ssir l-inawgurazzjoni u l-kxif tal-istatwa wara r-restawr.", "Għada filgħodu, se ssir quddies ikkonċelebrata mill-Kapitlu tal-Katidral u l-kleru Għaxqi fl-10.00 u f'12.00 San Ġużepp joħroġ mill-Katidral f'Għawdex biex jaqbad triqtu lejn Malta.", "Awguri lilll-Ġużeppini kollha fis-sena Internazzjonali Ġużeppina; kif qed tissejjaħ mill-Vatikan, speċjalment lill-Għaxqin.", "Ara l-porgramm hawn taħt:"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/26/se-ssir-l-ewwel-edizzjoni-tal-premji-nazzjonali-ghax-xjenza-teknologija-inginerija-u-l-matematika/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Il-Ministru ghar-Ricerka, Innovazzjoni u l-ko-ordinazzjoni tal-istrategija post-covid-19 Dr Owen Bonnici nieda l-ewwel edizzjoni tal-Premji Nazzjonali ghax-Xjenza, Teknologija, l-Inginerija u l-Matemika (STEM).", "Dawn se jkunu ospitati fiċ-Ċentru Interattiv tax-Xjenza.", "L-aqwa professjonisti f'Malta se jiġu ppremjati, rikonoxxuti u onorati għall-kontribut li taw fil-qasam tagħhom tax-Xjenza, it-Teknoloġija, I-Inġinerija u l-Matematika (STEM) u b'hekk lis-soċjetà b'mod ġenerali.", "Dawn il-premji huma frott l-inizjattiva tal-iSTEM Engagement Working Group immexxi minn Esplora.", "Il-Kategorijii tal-Premji Nazzjonali STEM għandhom l-għan li jonoraw u jirrikonoxxu lil dawk il-persuni u entitatjiet li bis-saħħa tal-espressjoni personali tagħhom, qajmu aktar għarfien dwar il-pilastri STEM kemm lokalment kif ukoll f'ċerti każijiet barra minn xtutna.", "Għall-fini ta' dawn il-premji, is-suġġetti STEM ikopru x-xjenzi tal-ħajja, ix-xjenzi fiżiċi, il-matematika, l-IT, l-inginerija u x-xjenza ambjentali.", "Il-Ministru Bonnici tenna: \"Huwa fid-dmir tagħna li nirrikonoxxu u nonoraw lill-professjonisti tagħna għall-kontribut li taw fil-qasam tagħhom tax-Xjenza, it-Teknoloġija, I-Inġinerija u l-Matematika u b'hekk, taw kontribut lis-soċjetà b'mod ġenerali.", "Dan hu l-iskop ta' dawn il-premji nazzjonali biex permezz t'hekk, inkomplu nqajmu aktar għarfien dwar dawn is-suġġetti kemm lokalment u anke barra minn xtutna.\"", "Prezenti ghat-tnedija kien hemm ukoll ic-Chairperson tal-Kullegg Malti ghax-Xjenza u t-Teknologija Dr Jeffrey Pullicino Orlando.", "Huwa qal li: \"Huwa evidenti li hemm nuqqas ta' ħiliet f'ċerti industriji, partikolarment fil-qasam ta' STEM.", "Permezz ta' dawn il-miżuri bħal Premji Nazzjonali STEM, il-Working Group qed jilgħab rwol importanti sabiex iqanqal l-interess tal-pubbliku fix-Xjenza, it-Teknoloġija, l-Inġinerija u l-Matematika, u b'hekk jgħin li jindirizza dan il-fenomenu.\"", "Żied jgħid li dawn il-premijiet se jkunu qed jiġu mogħtija kull sentejn u ċ-ċerimonja qed isservi tajjeb ħafna bħala pjattaforma li tirrikonoxxi u tonora l-ħidma impekkabbli u bla heda tal-professjonisti li jaħdmu fil-qasam ta' STEM – li jvarjaw mill-edukazzjoni, l-ekonomija u s-soċjetà.", "Il-Premji Nazzjonali STEM se jingħataw għall-kategoriji li jmiss:", "Dawk li huma interessati li jinnominaw lilhom innifishom jew lil xi ħadd tal-għażla tagħhom, għandhom jagħmlu dan sal- 15 ta' Frar 2021 permezz tal-formola online, billi jsegwu l-ħolqa https://esplora.org.mt/national-stem-awards-guidelines-for-nominators-and-nominees/ li tinkludi wkoll informazzjoni dwar il-Kundizzjonijiet Ġenerali għan-Nominazzjoni u l-Kriterji ta' Eligibbiltà u Evalwazzjoni.", "Barra minn hekk, Esplora qed jesibixxi wirja ta' posters dwar professjonisti fil-qasam STEM.", "Din il-wirja se tkun miftuħa ghal pubbliku minn Jannar sa Marzu.", "Apparti din il-wirja, ġew prodotti wkoll serje ta' 4 videos u ktejjeb diġitali li jiffukaw fuq professjonisti STEM.", "Dawn jistgħu jitniżżlu b'xejn minn fuq esplora.org.mt", "Esplora qed jesibixxi wirja ta' posters dwar professjonisti fil-qasam STEM.", "Din il-wirja se tkun miftuħa ghal pubbliku minn Jannar sa Marzu.", "Apparti din il-wirja, qed jiġu prodotti wkoll serje ta' 4 videos u ktejjeb diġitali li jiffukaw fuq professjonisti STEM.", "Il-ktejjeb jista' jitniżżel b'xejn minn: http://esplora.org.mt/wp-content/uploads/2021/01/STEM-Booklet-1.pdf"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/27/ghall-kuntrarju-ta-li-gara-fl-olokawst-malta-laqghet-lil-lhud-ara-meta/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Illum huwa mfakkar l-Olokawst orribbli li qatel mas-6 miljun Lhudi fi żmien it-Tieni Gwerra Dinjija, minħabba l-ideoloġiji ta' Hitler.", "Imma storikament, Malta ospitat lil dan il-poplu fi ħdanha.", "L-Għeruq Lhudi f'Malta huwa antik saħansitra mir-raba' u l-ħames sekli fejn waqt il-perjodu Ruman diġà kien hawn preżenza minnhom f'pajjiżna.", "Xhieda ta' dan huma d-diversi katakombi tal-Lhud bi tpenġijiet li juru l-menorah tagħhom; li huwa tip ta' kandelabru.", "Dan jinsab fil-katakombi ta' San Pawl fir-Rabat.", "Tajjeb li nsemmu, li fl-Imdina, kien hemm l-akbar preżenza tal-Lhud f'Malta fejn kienu meqjusa bħala għorrief u poplu intelliġenti mmens.", "Fl-Imdina wkoll kellhom il-famuż 'Suq tal-Ħarir' u nsibu wkoll il-Bieb tal-Lhud.", "L-għeruq Lhudi jinsab saħansitra fil-gżira ta' Kemmuna fejn kien jgħix il-famuż Mistic Lhudi Avraham Abulafia.", "Interessanti hux?!", "Nieħdu l-okkażjoni nsellmu lil-Lhud kollha li tilfu ħajjithom f'dak li hu meqjus ġenoċidju enormi bejn l-1941 u l-1945."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/30/kont-taf-li-fmalta-hawn-il-muzew-tal-flus/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Malta dejjem attirat ħakkiema minħabba l-pożizzjoni ġeografika tagħha; dan għamel lil pajjiżna ċentru rikk ta' storja u kultura.", "Il-Bank Ċentrali ta' Malta ħa ħsieb li jfakkar il-memorja tal-istorja Maltija b'relazzjoni mal-flus li ntużaw taħt ħakkiema differenti.", "Dan jinsab fis-sala prinċipali tal-Bank Ċentrali ta' Malta li huwa miftuħ għall-pubbliku bla ħlas fil-ħinijiet tal-uffiċċju.", "Hemmhekk tistgħu taraw esebizzjoni ta' muniti u karti tal-flus użati fi żminijiet differenti fosthom dawk fi żmien Puniku, fi żmien rikk tal-Ordni ta' San Ġwann, il-perjodu Ingliż u mbagħad, il-bidla għas-sistema deċimali ta' Malta fl-1972 li pass wara l-ieħor, sena wara l-oħra, wasslu biex illum nużaw il-munita Euro.", "Il‐mużew jinkludi wkoll muniti għall‐kollezzjonisti u muniti kommemorattivi maħruġa mill‐Bank tul is‐snin.", "Tista' ssegwi wkoll preżentazzjoni virtwali tal-muniti f'dan is-sit: https://www.centralbankmalta.org/mt/currency-museum"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/01/31/avviz-importanti-sparaturi-fil-kalkara-xinhu-jigri/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["\"Matul l-ewwel jiem ta' Frar, ser isir iffilmjar ta' Film fil-bajja tar-Rinella, il-Kalkara\", tenna s-Sindku tal-Kalkara Wayne Aquilina.", "Dan se jinġibed bejn it-2 u l-5 ta' Frar bejn il-5pm u t-3 ta' filgħodu.", "Qal li peress li l-film imur lura għal żmien il-gwerra, waqt l-iffilmjar ser jintużaw xi armi foloz filwaqt li ser jinstemgħu xi sparaturi.", "Għalhekk il-pubbliku qed ikun mgħarraf biex ma jallarmax ruħu.", "Itt-toroq tal-bajja u l-madwar ser ikunu magħluqa.", "Is-Sindku Aquilina rringrazzja lir-residenti tal-madwar għall-kooperazzjoni, filwaqt li skuża ruħu f'isem il-kunsill, għal kull inkonvenjent."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/02/01/min-kien-jghix-fdin-id-dar-fi-triq-melita-fil-belt-valletta/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Inzertajna fis-sena tal-pandemija; it-tieni sena biex ngħidu eżatt.", "Fi Triq Melita fil-Belt Valletta, innutajna din id-dar antika li magħha hemm irħama li tgħid: \"F'din id-dar, għex u miet il-Kanonku ta' San Pawl, Prokuratur ta' Santa Luċija Dun Karm Decelis, li miet vittma tad-dmirijiet saċerdotali tiegħu fl-Epidemija tal-Kolera fis-sena 1865.", "Huwa midfun fiċ-ċimiterju tal-Pietà.\"", "Kos hus, min qatt basar li fi żmien ta' tant avvanz xjentifiku, kienet ser terġa' tfaqqa' epidemija oħra?!", "U punt ieħor: kemm hemm postijiet storiċi fil-Belt Valletta li forsi mhux kulħadd jaf bihom, għaliex ħafna huma dawk li jduru biss it-toroq prinċipali u kummerjali fil-Kapitali Maltija imma hemm toroq minsijin u ma żżurhomx jekk ma tkunx tgħix fihom.", "Xi ġmiel ta' wirt!"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/02/05/kienu-jghaddu-minn-fuqhom-biex-imorru-minn-ghalqa-ghall-ohra-illum-jinsabu-bejn-il-bini/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["L-Imtagħli hija kelma Maltija antika għal mgħoddija jew passaġġ li kien jinbena mill-bdiewa bil-ġebel tas-sejjieħ u li kien jintuża biex minn fuqhom, jgħaddu mingħajr ma jirfsu l-għelieqi nfushom.", "Dawn tar-ritratt jinsabu f'Ħal Kirkop, u plakka ta' informazzjoni tgħid li anke l-Kappillan ta' Ħal Kirkop kien jgħaddi minn fuqhom biex imur sa Ħal Safi jew l-Imqabba tant li kienu twal mal-140 metru.", "Illum, dawn l-imtagħli jinsabu bejn il-ħitan tal-iskola.", "O żmien ħelu…"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/02/06/bil-filmat-araw-it-trailer-tal-film-dwar-l-assedju-l-kbir-tal-1565/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Bl-isem ta' God's Soldiers , din hija l-ewwel produzzjoni li saret maħduma bi preċiżjoni dwar l-Assedju l-Kbir f'Malta.", "Il-produzzjoni kienet ippreżentata fl-Awstrija lejn l-aħħar tas-sena 2020 skont l-IMDB (sors uffiċjali onlajn dwar films kbar u ċinematografiċi).", "Din kienet issaportjata mill-Malta Film Commission u l-European MEDIA Creative Europe.", "L-istorja tal-Assedju l-Kbir hija fost l-iktar, jekk mhux l-aktar popolari fuq fomm kulħadd anke t-turisti, meta jaqa' l-ħsieb fuq l-istorja ta' Malta.", "Hija storja eċitanti fi kliemna llum; mhux l-istess għal niesna li għexuha dak iż-żmien, għaliex kien żmien ta' biża' meta ma kinux jafu x'seta' jiġri minn art twelidhom.", "Din il-produzzjoni saret mill-għajn ta' tifel Ottoman u l-kontro oppost tiegħu, novizz Kristjan.", "Jekk taħseb ftit, it-tnejn li huma; it-Torok u l-Kavallieri ġġieldu f'isem Alla ."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/02/08/mal-koppla-tal-mosta-kienet-inbniet-tromba/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Ritratti interessanti li nnutajna mtellgħin minn David Debono fuq facebook li juru faxxa wiesgħa ċara mal-ġenb tar-Rotunda tal-Mosta.", "Fir-ritratt (li juri l-faxxa ċara tal-ġebel) ta' Agius u Ellis, tidher imbagħad tromba maġenb il-koppla li aktarx kienet inbniet sabiex jitla' l-ġebel minnu waqt il-bini.", "Ir-ritatt l-ieħor ittieħed minn Joannes Gennadius għall-ħabta tal-1855/1857 waqt l-istudji tiegħu f'Malta.", "Grazzi wkoll lill-Professur Arnold Cassola li sab dan ir-ritratt flimkien ma' oħrajn, waqt li kien qed jagħmel ir-riċerka fil-Greċja.", "Xi ġmiel hux?!", "Kieku ma jkollnhiex dawn it-tifkiriet u l-kitbiet, kieku kollox jintesa u qas noħolmu kif ikunu saru ċerti affarijiet."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/02/15/qed-taghrfuh-tar-ritratt-ingibdu-fmalta/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Dawn ir-ritratti kien ħadhom il-Perit Micallef.", "Hu kien inkarigat mill-bini tal-Università ta' Malta f' Tal-Qroqq.", "Fihom jidher il-Prinċep Karlu.", "Ġew f'idejna grazzi għal Toni Spiteri li qalilna li r-ritratti kien ħadhom hu stess; jiġifieri, William Micallef innifsu li kien responsabbli mill-bini tal-Università.", "Is-sena hija l-1968.", "Jekk għandkom ritratti u tagħrif simili, nieħdu gost li taqsmuh magħna biex nixxerjawh mal-pubbliku li żgur issib dan, ta' interess.", "Ritratt: Toni Spiteri"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/02/16/today-is-known-as-mardi-gras-or-fat-tuesday-why/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Enjoy 😊"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/02/16/ahbar-sabiha-ghall-ghawdxin-e750000-ffondi-ghall-attivitajiet-kulturali/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Il-Ministru għal Għawdex Clint Camilleri nieda l-iskema ta' fondi għall-attivitajiet kulturali f'Għawdex, fejn għal din is-sena ġew allokati €750,000, tliet darbiet aktar mis-sena l-oħra.", "Il-Ministru Camilleri qal kif dawn il-fondi se jkomplu jsaħħu l-qasam kulturali f'Għawdex.", "Spjega li \"bħala Ministeru u Gvern, anke fi sfond ta' pandemija, ma waqqafna xejn milli nibqgħu ngħinu l-artisti u gruppi lokali biex ikomplu jimirħu u anke jipproponu diversi attivitajiet u inizjattivi kulturali f'Għawdex, minkejja li b'differenza.", "Barra minn hekk, fi żmien ta' pandemija sabiex torganizza jinvolvi ħafna aktar spejjeż.\"", "F'konferenza tal-aħbarijiet, hu stqarr ukoll li b'mod finanzjarju l-Ministeru għal Għawdex mhux se jieqaf milli jinkoraġixxi parteċipazzjoni kulturali attiva, jippromwovi talent lokali u anke jenfasizza l-espressjoni kreattiva tal-komunità.", "Ġie spjegat li eleġibbli għal din l-iskema hemm għaqdiet volontarji, individwi jew gruppi indipendenti, entitajiet u kunsilli lokali li jkunu jridu jtellgħu attività kulturali matul din is-sena.", "Il-Ministru Clint Camilleri tenna li dawn il-fondi se jgħinu biex jiġi mżewwaq il-kalendarju kulturali għal din is-sena skont id-Direttivi maħruġa mill-Awtoritajiet tas-Saħħa.", "Temm jgħid li b'hekk inkomplu nippreparaw sabiex \"ladarba niġu lura għan-normalità nkomplu niġbdu lejn il-gżira tagħna mijiet ta' Maltin u anke turisti f'kull xahar tas-sena\"."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/02/17/il-kelma-randan-gejja-mill-gharbi/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Illum niċċelebraw Ras ir-Randan ; l-40 jum ta' ndiema u penitenza li jibdew jgħoddu mil-lum sa Sibt il-Għid.", "L-40 jum ma jinkludux il-Ħdud.", "Tajjeb jingħad, li l-kelma Randan ġejja mill-Għarbi Ramadan għalkemm ir-Randan kif nafuh aħna, m'għandux x'jaqsam mar- Ramadan tal-Iżlam.", "Iżda, teżisti similarità; dik tas-sagrifiċċju.", "Bħal-lum, isiru quddies fejn fuq il-moħħ jitpoġġa trab/irmied li jissimbolizza li l-ħajja li qed ngħixu tgħaddi, u trab nerġgħu nsiru kif trab konna.", "Madanakollu, fil-fidi Kattolika nemmnu li mbagħad ngħaddu għall-ħajja ta' dejjem."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/02/18/thomas-scerri-born-to-a-cermaist-now-based-on-sculpture-lens-based-media/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["2019 – Hudha, Splendid Hotel, Valletta", "2019 – ONE|SIX, Spazju Kreattiv, Valletta"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/02/18/qatt-rajtuh-dan-l-ghar-mohbi-enormi/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Ġmiel ta' għar fil-limiti tal-Mellieħa… Jidher kbir fid-daqs mhux ħażin tant li hemm nies jikkampjaw fih.", "Araw il-filmat li ttella' fuq tiktok.", "Verament eżempju, ta' kemm il-pajsaġġ Malti jkompli jissorprendina.", "Ejjew nieħdu ħsiebu."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/02/19/imut-mons-dun-gwann-azzopardi-kuratur-tal-muzew-tal-katidral-tal-imdina/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Monsinjur Dun Ġwann Azzopardi; kuratur tal-Mużew tal-Katidral tal-Imdina, tal-Arkivji kif ukoll kuratur tal-Mużew Wignacourt fir-Rabat ħalla din id-dinja llum.", "Il-mewt tiegħu tħabbret fuq il-midja soċjali fejn anke l-artist ċelebri Chris Ebejer sellem il-memorja tiegħu permezz ta' bust kontemporanju li ħadem hu stess 'dal vivo' u li issa ser jitpoġġa fil-Mużew Wignacourt li waqqaf hu stess biswit il-grotta ta' San pawl.", "Insellmu l-memorja ta' dan l-istoriku li wettaq tant ġid fil-kamp artistiku u kulturali ta' pajjiżna."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/02/20/tafu-ghaliex-hemm-gallarija-mal-faccata-tal-kon-katidral-ta-san-gwann/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Bħal-lum 20 ta' Frar tal-1578, kien sar it-tberik tal-knisja ta' San Ġwann fil-Belt Valletta li kienet il-Knisja Konventwali tal-Ordni ta' San Ġwann.", "Il-Knisja kienet inbniet minn flus il-Gran Mastru Fra Jean Levesuqe de la Cassiere.", "Il-pedamenti bdew fl-1573 taħt id-direzzjoni tal-arkiettt bravu Malti Ġilormu Cassar.", "Tbierket mill-Arċisqof ta' Monreale; Monsinjur Ludovico de Torres.", "Il-Gallarija li hemm fil-faċċata kienet maħsuba biex minn fuqha, ikun imħabba il-Gran Mastru meta jiġi elett."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/02/23/wasal-zmien-li-jkollna-trasport-alternattiv-fpajjizna/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Bħal-lum fl-1905, beda s-servizz tat-tramm f'Malta mill-kumpanija Mc Cartney, Mc Elroy and Col.", "Iċ-ċerimonja tal-inawgurazzjoni saret ħdejn il-power station tal-Marsa.", "Fuq l-ewwel vjaġġ lejn il-Belt Valletta kien hemm il-Gvernatur; il-Ġeneral Sir Mansfield Clark.", "Il-kuntratt kien għal 90 sena u l-kumpanija kellha tagħmel 10 mili ta' linji.", "Ovvjament mas-snin dan il-pjan inbidel kompletament iżda qed naraw li iżjed ma jgħaddi ż-żmien, qed iqumu domandi jekk bħala pajjiż, għandniex naħsbu fuq sistemi alternattivi għat-trasport f'Malta minħabba li t-traffiku dejjem jiżdied u r-raġunar jgħidlek, li ma tistax tibqa' tiekol mill-artijiet jekk irridu li jkollna ftit pulmun t'arja nadifa.", "Taqblu magħna?"]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/02/25/meta-qamet-tilwima-bejn-il-gvern-u-l-knisja-dwar-il-kwadri-ta-caravaggio/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Bħal-lum 25 ta' Frar tal-1957 waslu minn Ruma, iż-żewġ kwadri tal-Caravaggio li kienu fil-Kon Katidral ta' San Ġwann.", "Dawn ġew lura mir-restawr.", "Mit-Tarzna, fejn waslu fuq bastiment tar-Royal Navy, ittieħdu fil-Mużew Nazzjonali; punt li qajjem tilwima bejn il-Knisja u l-Gvern.", "Wara, tpoġġew f'posthom fil-Kon Katidral ta' San Ġwann."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/02/26/min-naxxar-ritratt-li-juri-kif-l-irhula-jinbidlu-kontinwament/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Ritratt li ttella' fuq is-sit tas-Soċjetà Mużikal Peace tan-Naxxar juri karru tal-karnival li jmur lura fis-snin.", "Iżjed milli l-karru nnifsu, interessana ħafna kif inbidlet il-pjazza tan-Naxxar.", "Propju fir-ritratt jidher ġenb mill-każin li għadu hemm sal-lum għalkemm ġie ttrasformat f'binja aktar mirquma u li tadatta wkoll għaż-żmien tal-lum.", "Iżda, eżatt tmiss miegħu, tidher parti minn kappella li llum flokha hemm Vjal il-Labour (Labour Avenue) li kien sar fil-ħamsinijiet.", "Kien hemm żewġ kappelli; waħda ddedikata lil Santa Margerita (li tidher fir-ritratt) u l-oħra lil San Bastjan.", "Sfortunatament il-progress dejjem iġib ftit rigress; mill-punt li jeqred ta' qablu biex jakkomoda l-mument.", "Dan daqqa jsir bi bżonn u kultant isir bi xħuħija wkoll.", "Fil-każ ta' din it-triq, kienet bżonn.", "Inkiteb li l-każin, kienu sarulu xi modifikazzjonijiet minħabba l-fatt li ttieħdet parti sostanzjali mill-propjetà."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/03/02/malta-kellha-tibni-8-vapuri-ghall-unjoni-sovjetika/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Fl-1982, f'Moska fl-Unjoni Sovjetika, kien ġie ffirmat ftehim għall-espansjoni tal-koperazzjoni ekonomika u teknika kif ukoll kuntratt ta' 3 snin għall-counter trade.", "Il-Kuntratt kien jiswa 265 miljun Dollaru Amerikan.", "Malta kellha tibni 8 vapuri tal-merkanzija għall-Unjoni Sovjetika.", "Meta taħseb ftit, ara minn dan il-pajjiż żgħir, kemm sar kuntatt ma' pajjiżi ferm akbar tant li anke pprovdejna xogħol għalihom jew prodott f'xi forma jew oħra.", "Din hija l-istorja ta' pajjiżna.", "Kull jum li jgħaddi, jinkiteb fil-kotba storiċi ta' Malta."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/03/02/din-hija-t-tielet-mewga-mistennija-madwar-300-kaz-illum/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Sorsi nfurmati li spiss itellgħu fuq il-midja soċjali u li ilhom iżommu l-appuntament tagħhom ta' kuljum, sa mill-bidu tal-pandemija mal-pubbliku, qed isostnu li llum hemm madwar 300 każ ġdid ta' persuni bil-Covid-19.", "Jekk dan hu minnu, dan se jitqies bħala l-mument tat-tielet mewġa?", "In-numri f'dawn l-aħħar ġimgħat baqgħu għoljin sew.", "Ħudu ġsieb xulxin.", "Dan niktbuh ukoll biex ikun hemm sors miktub meta fil-ġejjieni, nħarsu lura u nevalwaw xi jkun ġara f'pajjiżna."]}
{"url": "https://wirtmalta.mt/artikli/2021/03/05/kien-vociferu-favur-malta-bata-fi-zmienu-izda-ghandu-qima-kbira-llum/", "category": "blog, history, folklore, culture", "text": ["Twieled fil-5 ta' Marzu tal-1764 u miet fis-sena 1829.", "Mikiel Anton Vassalli kien patrijott Malti u magħruf u meqjus bħalha missier l-Ilsien Malti fejn anke qaleb xi kotba mill-iskrittura għal-lingwa Maltija.", "Fuq dan il-fatt, kien hemm membri fil-Knisja li ma jarawhx daqstant f'dawl tajjeb.", "Kien ukoll Professur tal-Malti fl-Università meta l-Malti, ddaħħal għat-tagħlim.", "Kien ukoll filosfu u kittieb prim.", "Kiteb l-Alfabett tal-Malti fl-1790.", "Mal-Ordni ta' San Ġwann ma tantx kien jinżel tajjeb tant li ngħaqqad mal-partit tal-Ġakbini (Jacobins) li kienu jissimpatizzaw mal-Franċiżi.", "Minħabba f'hekk, weħel sentenza ta' għomor il-ħabs imma rnexxielu jiżgiċċa u mar jgħix fi Franza u fi Spanja sal-1820.", "Imbagħad tħalla jirritorna lejn Malta u beda jissimpatizza mal-Ingliżi li kienu protestanti, tant li wara mewtu, ma ndifinx f'ċimiterju Kattoliku iżda fiċ-ċimiterju Protestant tal-Ingliżi fl-Imsida.", "Minkejja dan kollu, illum Vassalli huwa meqjum bħala wieħed mill-aqwa Maltin li ħadem għall-ilsien tagħna.", "Insellmu l-memorja tiegħu."]}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Ħa nibdew minn hawn...meta ngħidu \"ċċekċek,\" ma jfissirx iċċekċek il-borom jew il-platti.", "Tfisser iċċekċek!", "Tagħmel is-sess jiġifieri.", "Inħossu li rridu navżawk b'din il-ħaġa mill-bidu nett, għax jekk ma tifhimx din, mhu se tifhem xejn minn dan li ġej."], "title": "Jekk tħobb iċċekċek u trid li ma jisimgħek ħadd, għandna soluzzjoni"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/tajjarni-baqa-gaddej-u-issa-gandi-minn.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Ir-raġel ittajjar minn karozza li baqgħet għaddejja.", "Dan ir-raġel li qed taraw fir-ritratt ittajjar bħal-lum ġimgħa u għandu minn tal-inqas xahar ma jmurx ix-xogħol minħabba l-ġrieħi gravi li ġarrab.", "James Wells jirrakkontalna kif seħħ l-inċident.", "\"Bħal-lum ġimgħa spiċċajt mix-xogħol għall-ħabta tal-erbgħa.", "Bħas-soltu wara li mort mid-dar, kont nieżel fejn id-dgħajsa bil-mutur.", "Kien daqsxejn tar-riħ u xħin wasalt il-Ħamrun, ħariġli wieħed minn triq fil-ġenb, u tani daqqa b'saħħitha bil-karozza.\"", "\"Is-sewwieq tal-karozza baqa' għaddej.", "Jien inqlibt, waqajt, il-mutur tela' fuq il-bankina ħdejna n-nies u malli kont mal-art stajt nara li l-karozza kienet Toyota Vitz bajda imma n-", "James ġarrab ġrieħi serji.", "\"Jiena ħadt daqqa kbira ġo rasi tant li anke l-", "inkisret u kelli żlogatura fl-ispalla.", "Dak il-ħin rajt kif għamilt biex inkun", "u n-nies telgħuni fuq il-bankina.", "Imbagħad niftakar li ġiet il-mara u ħaduni l-isptar bl-ambulanza.\"", "Sa issa s-sewwieq tal-karozza g", "ħadu ma nqabadx, u l-Pulizija għaddejja b'ħidma kontinwa biex jipprovaw isibu min hu minn fuq il-kameras.", "James għandu minn tal-inqas xahar ma jmurx xogħol u għamel l-ewwel jumejn ma jistax jimxi minħabba l-ġrieħi gravi li ġarrab.", "James jgħaddi messaġġ għal iktar rispett lejn is-sewwieqa tal-muturi.", "\"Għandna nkunu responsabbli għal dak li nagħmlu.", "Anke jekk tolqot kelb jew qattus għandek tinżel, aħseb u ara bniedem.", "In-nies għandhom ikunu moħħhom hemm għas-sewwieqa tal-muturi.", "Nixtieq li jkun hemm iktar rispett fit-toroq.\""], "title": "\"Tajjarni, baqa' għaddej u issa għandi minn tal-inqas xahar ma mmurx ix-xogħol\""}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/dan-huwa-l-uniku-programm-fejn-ir-rigal.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Min-nhar it-Tnejn, fid-9pm fuq TVM se jerġa' jibda l-programm jismu", ".", "Huwa", "ibbażat kollu kemm hu fuq kemm int fortunat, u l-akbar differenza li għandu minn", "oħra huwa li r-rigal li tixtieq tirbaħ tagħżlu int.", "F'kull programm, li jiġi ppreżentat minn Angie Laus u PJ Vassallo Mintoff, jilagħbu tliet kontestanti u fih jkun hemm 6 teżori.", "F'3 teżori hemm it-tliet rigali li jridu t-tliet kontestanti.", "Fit-tliet teżori l-oħra hemm tliet rigali redkoli li ħadd ma jkun jixtieq jirbaħ.", "Kull parteċipant jagħżel teżor u jgħaddi minn sensiela ta'", "li jwassluh biex bil-mod jikxef x'hemm fit-teżor tiegħu, u eventwalment x'hemm fit-teżori l-oħra.", "Matul ir-", "il-kontestanti", "jkunu qed jirbħu diversi rigali oħra imma wkoll ikunu qed jissugraw li jitilfu kollox.", "Il-kontestanti jistgħu jagħżlu li jibdlu t-teżori, jitkeċċew mill-programm jew ikeċċu kontestant ieħor mill-programm, fost l-oħrajn.", "Il-programm huwa l-kreazzjoni tal-istess imħuħ li ħolqu u pproduċew il-", "\"Ħadd Għalik,\" li ilu jixxandar fuq l-Istazzjon Nazzjonali għal dawn l-aħħar 11-il sena.", "Aħna nawguraw lill-konstestanti kollha"], "title": "Dan huwa l-uniku programm fejn ir-rigal li tixtieq tagħżlu inti"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/proset-ibni-kburija-afna-bik-ibqa-sod.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Fabrizio lbieraħ gradwa mill-programm tal-Caritas, wara li kellu l-vizzju tad-droga.", "Fl-2015, Fabrizio kien ħasad lil kulħadd meta f'Xarabank żvela li kien ilu snin bi problema tad-droga.", "\"Meta ħadt id-droga, jiġifieri meta bdejtha, il-", "kien sabiħ.", "Però meta tibda tieħu, tibda tidħol ġo fik, u hemmhekk tiġi", ".\"", "Bla ma induna, id-droga bdiet teqirdu ftit ftit.", "\"Il-motivazzjoni tiegħek tispiċċa determinazzjoni, titlef il-valuri u tispiċċa ma temminx iktar fik innifsek.\"", "Fabrizio kien spiċċa jieħu d-drogi kuljum.", "\"Meta tibdieha, imbagħad dejjem tkun trid iktar u iktar, u mbagħad tiġi fil-miżerja li titlef kulma tkun bnejt f'ħajtek.\"", "\"Illum il-ġurnata nerġa' nħossni li qiegħed ngħix.", "Għandi paċi f'qalbi.", "Erġajt għandi dik id-determinazzjoni, il-motivazzjoni u rrid nerġa' nkun dak il-Fabrizio li kont qabel ma missejt ma' dawn l-affarijiet.", "Kieku nista' mmur lura, żgur ma noħodhiex l-ewwel darba għax naf xi jiġifieri.\"", "Xahrejn ilu Fabrizio kien spjegalna kif Ġesù sar parti minn ħajtu proprju meta sabu l-Caritas.", "\"Jiena sibt lil Alla f'ħajti meta kont qed nattendi d-dar tal-knisja tal-Caritas.", "Kien ikollna sessjonijiet u darba ngħatajna Bibbja.", "Dak il-ħin għedt, 'Jien ippruvajt kollox f'ħajti, ma nippruvax din?'", "U minn dakinhar 'l hawn ma waqaftx naqra l-Bibbja, kemm filgħodu u kemm filgħaxija.", "B'mod regolari nżomm kuntatt miegħu u nirringrazzjah ta' dak kollu li jagħtini matul il-ġurnata.\"", "Kien spjegalna kif permess ta' Ġesù f'ħajtu, kien jegħleb it-tentazzjoni li tiġi biex jieħu d-droga.", "\"Meta ġieli kien jgħaddili ħsieb ta' meta kont nuża, kont inrodd salib u ngħidlu, '", ", neħħili dan il-ħsieb minn moħħi.'", "U l-ħsieb dak il-ħin stess jitlaq.\"", "Ilbieraħ Fabrizio gradwa mill-programm tal-Cartias u jgħaddi messaġġ lil kull min qed ibati mill-vizzju tad-droga.", "\"Ilbieraħ gradwajt mill-programm tal-Caritas imma fil-verità mil-lum se jibda l-programm.", "Nafu kemm il-problema tad-droga hija kbira.", "Però ngħidilhom biex jagħmlu kuraġġ għaliex mhijiex impossibbli, però ma tkunx impossibbli jekk temmnu li tridu tagħmlu xi ħaġa u li tirrikorru wkoll għall-għajnuna.", "Diffiċli biex tagħmilha waħdek.", "Ngħidilhom biex jagħmlu kuraġġ għax il-ħajja hija sabiħa, hija diffiċli vera, imxu ġurnata b'ġurnata u biex iħarsu 'l quddiem għall-ħajja aħjar.\"", "Ommu Anna fuq Facebook kitbet hekk: \"Proset ibni.", "Kburija ħafna bik.", "Ibqa' sod għax irxuxtajt.", "Grazzi o Alla.", "Inħobbkom uliedkom.", "Grazzi Caritas.", "Kuraġġ lil min beda l-programm u lil dawk ukoll li qegħdin jaħsbuha.", "Kuraġġ ukoll lill-familjari tagħhom.", "Twarbuhomx, jekk jogħġbkom.\"", "Fabrizio jirringrazzja lill-Caritas għall-għajnuna li tawh."], "title": "\"Proset ibni. Kburija ħafna bik. Ibqa' sod għax irxoxtajt.\""}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/nixtieq-li-l-membri-parlamentari-jagmlu.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Jeanesse Abela tgħaddi minn ostakli kbar kuljum bla bżonn.", "Jeanesse li twieldet b'", "tistqarr magħna ix-xewqa li tkun indipendenti minkejja fuq siġġu tar-roti, iżda l-ostakli li tiltaqa' magħhom fit-triq ma jħalluhiex.", "\"Jiena nħobb inkun independenti .", "Peress li noqgħod l-Imsida, li huwa post ċentrali li tista' tmur bil-mixi, fil-każ tiegħi bis-siġġu tar-roti elettroniku, sa Ta' Sliema, il-Gżira u Ta' Xbiex, nieħu gost li nkun libera u mhux ħaddieħor joqgħod jimbuttani, ġeneralment ikun missieri li llum kiber fl-età u għad m'għandniex karozza addatta għas-siġġu tar-roti.", "Però meta niġi biex immur f'dawn il-posijiet insib ħafna ostakli minn bieb 'il barra.\"", "L-akbar problemi li ssib Jeanesse huma fil-bankini.", "Dawn il-problemi telenkahom u tgħid x'sippost għandu jsir.", "\"Il-problemi li nsib huma l-arbli fejn ir-rampa u f'nofs il-bankini, karozzi li jipparkjaw quddiem ir-rampa, iż-żibel fuq il-bankini, bankini mkissrin jew għoljin u b'turġien li ma tistax tgħaddi, it-toroq b'ħofor kbar u mħarbtin, l-imwejjed tar-ristoranti u s-siġġijiet li jagħlqu l-passaġġ tal-bankini u l-karozzi li jipparkjaw quddiem garaxx jew bieb riservat.", "Għandhom jagħmlu iktar parkeġġi riservati, il-gwardjani lokali għandhom jagħmlu xogħolhom sew u min m'għandux", "m'għandux jitħalla jipparkja fil-parkeġġ riservat.\"", "Tispjega kif ġieli ressqet l-ilmenti tagħha iżda dawn waqgħu fuq widnejn torox.", "\"Dawn huma kollha ostakli li ngħaddi minnhom kuljum bla bżonn u minħabba nuqqas ta' ħsieb.", "Ħafna huma dawk li bħali, anke anzjani u nisa bil-", ", jgħaddu minn dawn l-ostakli u jbatu wkoll.\"", "Tixtieq li l-Membri Parlamentari jagħmlu ġurnata fuq siġġu tar-roti, bħalma tagħmel hi kuljum, ħalli jħossu dak li tgħaddi minnu hi fit-toroq.", "\"L-appell tiegħi nagħmlu spiss fuq il-midja soċjali.", "Però mhux qed jasal għand min sippost għandu jasal, bħall-awtoritajiet.", "Nappella minn qalbi biex isir xi ħaġa minn kull kunsill lokali u jagħmlu l-isforz tagħhom biex jittranġaw l-affarijiet.", "Nixtieq li l-kbarat, bħalma huma l-Membri Parlamentari u oħrajn, jagħmlu ġurnata fis-siġġu tar-roti u jaraw kif iħossuhom huma fuqu biex jifhmu eżatt il-vera ostakli li nsibu ta' kuljum.", "Jalla dan l-appell jasal għall-ġid ta' kulħadd biex b'hekk kulħadd jgħix kif sippost u jkollna soċjetà iktar aċċessibbli.\""], "title": "\"Nixtieq li l-Membri Parlamentari jagħmlu ġurnata fuq is-siġġu tar-roti\""}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/hekk-kif-rajtu-mejjet-bistlu-mou-george.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Miet il-mużiċist Joe Curmi l-Pus", "fl-età ta' 90 sena.", "Aħna tkellimna ma' George, iben Joe, li għalih kien ifisser kollox għalih.", "\"Missieri għex ta' 90 sena u gawdejnieh ħafna.", "Kont inqatta' ħafna ħin miegħu u kien kollox għalija.", "Dak li tgħallimt mingħandu mużikalment, kien kollu bil-mertu tiegħu.", "Ma tlifniehx żgħir u għalkemm ħadna ħafna mingħandu.", "Allura jfisser ħafna.", "Għalkemm kellu dak iż-żmien kollu, baqa' sal-aħħar intiż fil-mużika, baqa' aġġornat fejn indoqq, kien irid jisma' lit-tifel u sal-bieraħ filgħodu stess kien qed ikanta.\"", "George ma jilħaqx lil missieru.", "\"Jiena ma lħaqtux għax sakemm ċempluli kien laħaq miet.", "Xħin dħalt bistu fuq moħħu u kien għadu sħun.\"", "Jirringrazzja lil missieru.", "\"Nirringrazzjah għax għamilni mill-bidu sal-aħħar.", "Għamel sagrifiċċji kbar għalija u qatta' sigħat twal jistudja miegħi.", "Minkejja li kien ikollna argumenti fuq il-mużika, dejjem xtaqt ngħoġbu f'xogħli.", "Meta kont indoqq fuq it-televiżjoni, l-ewwel kummenti li kont nixtieq nisma' kienu tiegħu.", "Issa dik spiċċatli Għaddieli kollox mużikalment.", "Jiena ngħidlu", "għax huwa kien jemmen li l-karriera għandha tkompli.", "Aħna bħala familja dejjem se nkomplu nimxu kif xtaqna huwa mużikalment.", "Li għadda lili ngħaddih lit-tfal u t-tfal jgħadduhom bl-istess mod.\""], "title": "\"Hekk kif rajtu mejjet bistlu moħħu\" - George Curmi l-Pusé"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/bil-filmat-illejla-fxarabank-se-nigbru.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Illejla f'Xarabank se nkomplu l-programm tas-saħħa mentali.", "Dwar dan il-programm tkellimna mal-preżentatur Peppi Azzopardi li jgħidilna kif mhux se niġbru flus.", "\"Illejla qed nistiednu n-nies tan-negozju biex jagħtu affarijiet u prodotti tagħhom għal din id-dar.", "Qed nistiednu lill-ħaddiema bħal", "ħaddiema fil-kostruzzjoni,", ", tal-madum biex jagħtu s-sigħat u hekk din id-dar mogħtija mill-Knisja lir-Richmond Foundation, ġebel u saqaf tkun tista' tilqa' tfal u żgħażagħ b'kundizzjonijiet ta' saħħa mentali.\"", "Ħadna wkoll kumment ta' Stephania Dimech Sant, CEO ta' Richmond Foundation.", "\"Fejn jidħlu żgħażagħ u tfal, u saħħa mentali hemm bżonn ħafna ta' dawn is-servizzi.", "Jekk illejla jirnexxilna, b'din id-dar inkunu qed nagħmlu pass ieħor important.\""], "title": "BIL-FILMAT: Illejla f'Xarabank se niġbru imma mhux flus ..."}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/imut-hugo-chetcuti.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Ftit tal-ħin ilu tħabbret il-mewt tal-imprenditur Hugo Chetcuti.", "Sitt ijiem ilu Hugo Chetcuti ddaħħal l-isptar wara li qala' daqqiet ta' sikkina minn Serb ta' 35 sena.", "Huwa kien fl-istabbiliment tiegħu fi Triq Santa Rita f'Paceville stess meta sofra ġrieħi gravi bid-daqqiet li qala'.", "Hugo kien ilu mill-Ġimgħa jissielet għal ħajtu fl-isptar Mater Dei fejn sarlu intervent u għal ġranet sħaħ kien f'qagħda kritika.", "Hugo kellu 52 sena u kien imprenditur ta' ħafna stabbilimenti, restoranti u lukandi."], "title": "Imut Hugo Chetcuti"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/08/6-affarijiet-li-gandek-tagmel-biex.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Kważi qatt ma taħseb x'jista' jiġri jekk id-dar tiegħek tieħu n-nar...sakemm vera tieħu n-nar!", "Aħna tkellimna ma' Noel Mallia, li huwa espert fin-nirien ġod-djar, u tana 6 pariri li għandek tieħu biex tkun ċert li d-dar ma tinqeridlekx bin-nar...u biex wara kollox, inti tibqa' ħaj!", "1) Bibien ta' kontra n‐nirien", "Dawn il-bibien jeżistu, iva, u jifilħu jżommu n-nar ġewwa, biex jekk kamra taqbad in-nar, in-nar ma jgħaddix mill-bieb u ma jkollux ċans jinfirex għal ġol-kmamar l-oħra.", "Dawn il‐bibien jagħmluhom ukoll fil‐garaxxijiet, biex f'każ ta' nar inti jkollok l‐inqas distanza possibbli biex toħroġ 'il barra b'mod sigur u bla ebda problema.", "Minflok pum, dawn il‐bibien għandhom", ", ħalli f'każ ta' nar kemm taqbad timbuttaha bla ebda sforz żejjed, u tibqa' ħiereġ qisek mhux inti.", "2) Sistema li tinduna li hemm in-nar (", "Dan ikun apparat elettroniku (jgħidulu", ") li jitwaħħal mas-saqaf ta' kull kamra.", "Jekk il-kamra tibda tieħu n-nar, l-apparat jinduna bid-duħħan, jixgħellek alarm u jibda jpetpet id-dawl biex javżak li għandek l-inkwiet.", "U tista' twaħħal is-", "u l-bibien li semmejna qabel ma sistema waħda, u meta s-", "jinduna li hemm id-duħħan, jiftaħlek il-bibien kollha li jkunu msakkrin, ħalli tkun tista' toħroġ mid-dar aktar malajr.", "U fl-istess ħin, is‐sistema mall‐ewwel tavża lid‐Dipartiment tal‐Protezzjoni Ċivil ħalli jiġu mill‐ewwel fuq il‐post jagħtuk l‐għajnuna.", "3.", "Il‐buttuna li għandek tagħfas biex tallarma lil kulħadd", "Jista' jkun li inti tinduna li qabad in-nar qabel ma jinduna s-", ".", "F'dak il-każ, l-ewwel ma trid tagħmel hu li tipprova tikkontrolla n-nar (ara suġġeriment nru 4).", "Imma jekk ma tkunx tista' tikkontrollah, trid tavża lin-nies fid-dar biex joħorġu 'l barra!", "Biex tagħmel dan tista' tinstalla dik il-kaxxa ħamra li jkun hemm f'ħafna postijiet pubbliċi u li jkollha martell magħha.", "Jekk taqbad il-martell u tkisser il-ħġieġa, tixgħel l-alarm biex kulħadd ikun avżat.", "Dawn ikunu mifruxin madwar il‐post biex malli inti tilmaħ nar żgħir tkun tista' tikkontrollah, qabel dan jikber u b'hekk tnaqqas il‐ħsara li jista' jagħmillek fil‐post tiegħek, u tnaqqas il‐periklu li inti tweġġa'.", "5.", "Id‐dawl tal‐emerġenza u s‐sinjali", "Bin‐nar hemm ċans kbir li jmurlek id‐dawl tal‐post kollu.", "Allura trid tara li jkollok dwal mal-ħajt u", "biex malli jinqata' d-dawl, dan jixgħel awtomatikament bil-batterija ħalli tkun tista' tara fejn inti sejjer biex issib triqtek 'il barra.", "6) Ventilazzjoni Naturali", "Din ħaġa inqas ovvja, imma tista' ssalvak.", "Il-ventilatur ta' fejn it-taraġ li jagħti għal fuq bejt, ħallih miftuħ, ħalli jekk jaqbad in-nar, id-duħħan joħroġ malajr minn ġol-binja u mhux jibqa' maqbud ġod-dar.", "B'din is‐sistema, hemm ċans iktar li ma tmutx għax ħafna drabi, in-nies li jmutu fin-nirien ma jmutux bin-nar, imma jmutu għax jifgaw fid-duħħan.", "Jekk dawn is-suġġerimenti interessawk u trid iddaħħal xi waħda minnhom jew aktar fid-dar tiegħek, tista' tkellem lil Noel stess, li huwa", "ma' Best Deal Properties.", "Noel u sħabu għandhom snin ta' esperjenza f'dan il-qasam u jinstallawlek kollox huma!", "Imma allura bilfors għand Best Deal Properties trid tmur?!", "Ħeq...isma lil Noel jispjegalek hu stess...", "\"Il‐klijenti nagħtuhom importanza kbira mhux għax qed jixtru mingħandna imma għaliex nagħmlu minn kollox biex is‐servizzi li nagħtu jibqgħu jgawduhom tul ħajjithom kollha.", "Wara li jixtru mingħandna, apparti li jkunu kuntenti bil‐prodotti li tajniehom, huma jkunu siguri u komdi fil‐post tagħhom f'kaz li jinqala' xi ħaġa għaliex għandhom biżżejjed affarijiet biex tiġi evitata diżgrazzja.\"", "Jekk trid tkun taf aktar dwarhom u dwar ix-xogħol tal-Best Deal Properties, tista' tidħol fuq", "is-sit tagħhom", ", u anke fuq", "il-paġna ta' Facebook tagħhom."], "title": "6 affarijiet li għandek tagħmel biex issalva ħajtek jekk id-dar tiegħek tieħu n-nar"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/jekk-gandek-problema-bl-umdita-fdarek.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Ħafna huma dawk il-postijiet li jkollhom is-soqfa sal-ħitan tal-kmamar tal-post tagħhom kollha swidija u moffa.", "L-umdità hija uġigħ ta' ras kbira għal min irid post mingħajr swidija u moffa.", "Ħafna huma dawk li jbajdu biex jgħattu, iżda jbajdu kemm ibajdu, wara ftit din is-swidija kollha terġa' toħroġ għax il-problema tkun baqgħet hemm.", "U din se tibqa' hemm, sakemm ma jkollokx l-arja għaddejja.", "Aħna tkellimna ma' Erskine Vella, minn Best Deal Properties, li ilu għal dawn is-snin kollha fl-industrija tal-propjetajiet, u mill-esperjenza f'dan il-qasam għandu s-soluzzjoni għalik bħala żviluppatur Malti tal-propjetà.", "Jispjegalna dwar dak li jara f'ħafna postijiet Maltin lima jkollhomx is-sistema li jeħtieġu biex jevitaw l-umdità f'darhom.", "\"L-umdità f'Malta sfortunatament hija għolja ħafna.", "Ġieli jkollok postijiet li jkunu qed iħarsu lejn it-tramuntana (", "), u minkejja jkunu mikxufin u ma jkunx daħal ilma fihom, titla' l-moffa mal-ħitan u s-soqfa.", "Din hija problema komuni f'ħafna postijiet.\"", "Best Deal Properties, li jieħdu ħsieb li l-post ikun kif iridu l-klijenti, u bla ebda dubju mingħajr moffa, swidija u umdità, għandhom is-soluzzjoni għalik.", "\"Is-soluzzjoni għall-umdità fil-post tiegħek, hija l-vendilazzjoni.", "Jiġifieri jkun hemm l-arja għaddejja.\"", "Erskine jispjegalna kif b'sistema li għandhom huma u li jużaw, din l-arja tiġi ċċirkulata mal-post kollu.", "\"B'vendilatur fuq, jekk inti tagħlaq il-post kollu, l-arja se tibqa' biss hemm fuq biss.", "Għalhekk ma jkollokx arja għaddejja mal-post kollu.", "Is-soluzzjoni, b'mod naturali jew mekkanizzat, hi li jkollok l-arja dejjem għaddejja fil-post fejn l-iktar tintlaħaq ċerta umdità, u b'hekk l-arja l-ħin kollu tkun qed tinbidel.\"", "Din is-sistema hija komuni ħafna fil-postijiet ta' barra minn Malta, u Best Deal Properties qed jintroduċuha wkoll fil-postijiet f'Malta.", "Għalhekk, jekk beħsiebek tixtri post, li jkollu n-neċċessitajiet kollha, u fejn mhux se jkollok l-umdità, Best Deal Properties l-għażla għalik.", "Illum il-ġurnata, Erskine u Chris, l-iżviluppaturi tal-propjetajiet tal-Best Deal Properties, huma tnejn mill-aktar żviluppaturi tal-propjetà mfittxijin f'Malta minħabba x-xogħol professjonali tagħhom fil-proġetti ta' kostruzzjoni li jagħmlu madwar Malta u Għawdex.", "Jekk trid tkun taf aktar dwarhom u dwar ix-xogħol tal-Best Deal Properties, tista' tidħol fuq", "is-sit tagħhom", ", u anke fuq il-paġna ta'", "Facebook tagħhom"], "title": "Jekk għandek problema bl-umdità f'darek, aqra dan li ġej"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/09/bil-filmat-daphne-u-l-liberta-tal.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Il-kantanta Għawdxija Sarah Bonnici lbieraħ rebħet il-Festival tal-Kanzunetta għall-Indipendenza fuq il-Fosos tal-Furjana.", "\"Il-Pinna,\" kitibha Emil Calleja Bayliss u kkomponietha Sarah flimkien ma' Mark tagħna, ta' Xarabank!", "Il-kanzunetta qatt ma ssemmi lill-ġurnalista maqtula Daphne Caruana Galizia b'isimha, imma hija mimlija referenzi kontinwi għax-xogħol tagħha u l-mod kif ġiet maqtula.", "\"Nagħfas buttuna u fuq blog aplowdjat, f'kemm ilni ngħidlek ma' kullimkien ixxerjat,\" tgħid il-kanzunetta meta tirreferi għall-kontroversji li joħolqu l-ġurnalisti meta jikfxu stejjer jaħarqu.", "Però l-messaġġ proprju tal-kanzunetta qiegħed fil-kliem tar-ritornell, li jisħaq: \"Le, il-pinna ma ssikktulix, le b'libelli ma tbeżżgħunix.\"", "Il-karba tiegħu kważi kważi qed tħeġġeġ lill-ġurnalisti l-oħra biex jibqgħu jagħmlu xogħlhom tajjeb mingħajr ma jibżgħu mit-theddid ta' min jipprova jagħlqilhom ħalqhom.", "Aħna tkellimna ma' Mark tagħna li kiteb il-mużika flimkien mal-kantanta: \"Hija messaġġ għall-ġurnalisti biex ma jħallu lil ħadd iwaqqafhom milli jagħmlu xogħlhom.", "Imma hija wkoll messaġġ għall-poplu li ma jistax jagħlaq ħalqu quddiem it-tbatija ta' min għaddej mill-inġustizzji.", "Hija", "li f'demokrazija, il-poplu għandu l-akbar poter, u kull darba li jħalli lil xi ħadd jagħlaqlu ħalqu, ikun qed iċedi biċċa minn dak il-poter,\" qalilna Mark.", "\"Kull darba li nagħlqu ħalqna, inkunu qed nitilfu biċċa mid-demokrazija, biċċa mil-libertà tagħna u tat-tfal tagħna.\"", "Victoria Sciberras ġiet fit-tieni post u Sebastian Calleja ġie fit-tielet post."], "title": "BIL-FILMAT: Daphne u l-libertà tal-espressjoni s-suġġett tal-kanzunetta li rebħet il-Festival tal-Indipendenza lbieraħ"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/09/bil-filmat-minn-issa-jekk-imutlek-il.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Ftit tal-jiem ilu wasal Malta inċineratur ġdid tal-annimali u tqiegħed l-Island Sanctuary.", "L-inċineratur se jintuża biex jiġu kkremati annimali li jmutu.", "Għal perjodu ta' żmien fix-xhur li għaddew, in-nies f'Malta ma kellhomx il-possibilità li jikkremaw il-pets tagħhom meta dawn imutu u l-unika għażla li kellhom kienet li jidfnuhom f'għalqa jew (jekk m'għandhomx għalqa) jarmuhom.", "Din il-ħaġa kienet irrabjat ħafna nies li mitulhom il-pets, fosthom lil Erskine.", "Ftit xhur ilu, Erskine u l-mara tiegħu Sabrina mititlhom il-kelba, u meta saru jafu li ma setgħux jikkremawha, irnexxielhom jirranġaw biex jidfnuha fl-għalqa ta' ħabiba tagħhom.", "Imma Sabrina u Erskine ma ridux li l-istorja tieqaf hemm.", "Ma ridux li nies oħra li m'għandhomx għalqa fejn jidfnu l-pets ikollhom imorru jarmuhom.", "U saru jafu li jista' jinxtara inċineratur u jittieħed fis-santwarju tal-annimali: l-Island Sanctuary.", "F'dan il-post tkun tista' tieħu l-pet li jmutlek, jikkremawh, u jagħtuk il-fdalijiet tiegħu biex iżżommhom tifkira.", "L-inċineratur kienet ilha l-ħolma tal-Island Sanctuary għal dawn l-aħħar sentejn.", "Sylvia Zammit, minn dan is-Santwarju, qaltilna li għal diversi snin kienu joffru dan is-servizz lil kull minn talbuhulhom, imma mbagħad kellhom jieqfu.", "\"Fil-faqar tagħna konna noffru dan is-servizz, imma meta nbidlet il-liġi tal-emmisjonijiet kellna nieqfu.\" qaltilna Sylvia.", "\"U ħallejna vojt kbir fil-qalb ta' ħafna nies bħal Erskine.\"", "Sylvia qaltilna li l-preparamenti bdew sena u nofs ilu pero kellhom bżonn ta' permess li ma kienx faċli ġġib.", "Fl-aħħar l-Island Sactuary rniexxielhom isibu inċineratur jikkonforma mal-liġijiet ta' Malta u l-Unjoni Ewropea, imma peress li kien jiswa", "24,000, l-NGO talbet l-għajnuna tal-pubbliku.", "\"Konna lħaqna ġbarna", "10,000 meta b'xorti tajba Erskine sar jaf bil-proġett u offra li jagħtina l-bqija tal-flus biex nixtru l-inċineratur.\" qaltilna Sylvia.", "U permezz tal-kumpanijja tagħhom Best Deal Properties, Erskine u l-", "tiegħu Chris taw donazzjoni ta'", "14,000 biex hekk, il-ħolma ta' dan is-santwarju setgħet ssir realta'.", "L-inċineratur issa qiegħed Malta u diġa qiegħed jintuża.", "Chris u Erskine, id-diretturi ta' Best Deal Properties", "Din l-istorja ilna diversi xhur insegwuha f'Xarabank u ftit ġimgħat ilu Erskine u Sabrina esprimew magħna l-frustrazzjoni li ħassew meta saru jafu li l-unika tislima li setgħu jagħtu lill-kelba tagħhom kienet li joħduha f'biċċerija u tiġi mormija hemm.", "\"Meta jkollok", "tkun trid rikordju tiegħu; jew iżżomm l-irmied tiegħu, jew għall-inqas tidfnu f'post li taf, b'mod dinjituż,\" qaltilna l-familja.", "\"Illum aħna kuntenti li din il-problema hija solvuta.\"", "Tista' tara l-filmati tal-inċineratur il-ġdid hawn taħt:", "(Ritratt tal-faċċata: www.goodhousekeeping.com)"], "title": "BIL-FILMAT: Minn issa jekk imutlek il-pet tista' tikkremah f'post apposta"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/10/jekk-tobb-iccekcek-u-trid-li-ma.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Ħa nibdew minn hawn...meta ngħidu \"ċċekċek,\" ma jfissirx iċċekċek il-borom jew il-platti.", "Tfisser iċċekċek!", "Tagħmel is-sess jiġifieri.", "Inħossu li rridu navżawk b'din il-ħaġa mill-bidu nett, għax jekk ma tifhimx din, mhu se tifhem xejn minn dan li ġej.", "Dan li ġej se jgħin lilek li ma tridx tagħmel storbju żejjed u se jgħin lil ta' taħtek, ta' fuqek jew ta' maġenbek li tqażżu jisimgħuk kuljum iżżaqżaq is-sodda u tistabat mal-ħajt.", "U nħossu li minn issa għandna ngħidulek li jekk verament trid tgħix fil-paċi, in-nies tal-Best Deal Properties jistgħu jgħinuk l-aktar.", "B'dawn il-5 modi:", "1.", "Aperturi tal-PVC", "Biex niftehmu, il-bibien u t-twieqi kollha tal-Best Deal huma huma magħmulin bi ħġieġ oħxon", "li ma jgħaddi kważi l-ebda ħoss minnu, u fil-bibien stess hemm materjali apposta li jkomplu jnaqqsu l-ħoss.", "Dawn iwaħħluhom man-naħa ta' quddiem tad-dar, man-naħa ta' wara u max-xaftijiet.", "fil-ħitan.", "Ħafna drabi tisma' n-nies iċekċku mhux biss minn wara l-bibien, imma anke minn wara l-ħitan.", "U tibda tgħid: \"Imma dawn x'saħħa għandhom mamma mia?!", "Biex anke minn ġol-ġebel qed nismagħhom!\"", "Il-Best Deal jarmawk anke għal din l-eventwalità.", "Ġol-ħitan tagħhom, il-Best Deal Properties ipoġġu materjal apposta li jwaqqaf il-ħsejjes żejda milli jgħaddu minn ġol-ħajt.", "U jekk ma tistax tkisser il-ħajt biex tpoġġi dan il-materjal ġo fih, il-Best Deal joffrulek li jwaħħlulek", "kbar bl-istess teknoloġija fuq il-ħajt li diġà għandek.", "Neħħewlek il-ħsejjes mill-bibien u t-twieqi.", "Neħħewlek il-ħsejjes mill-ħitan.", "Issa jonqos biss tneħħi l-ħsejjes tat-tkaken u n-nies jimxu u jċaqalqu l-għamara fuq rasek.", "Dawn huma kollha ħsejjes li jgħaddu minn ġol-art tiegħek (li tiġi s-saqaf ta' taħtek).", "U l-Best Deal għandhom soluzzjoni biex isikktu anke dawn il-ħsejjes.", "Li jagħmlu hu li jinstallaw bħal tapit taħt il-madum.", "Dan it-tapit huwa magħmul minn materjal apposta li jixrob ħafna mill-ħsejjes u ma jħallihomx jgħaddu minn sular għall-ieħor.", "Dan il-materjal jinstallawh anke mat-trufijiet tad-dar tiegħek, fejn l-art tiltaqa' mal-ħitan.", "B'hekk, il-ħoss mill-art jew is-saqaf ma jkunx jista' jmur fil-ħitan lanqas.", "U biex żgur ineħħu kull ħoss, il-Best Deal qed jużaw materjal ieħor flok torba.", "Materjal riċiklabbli li minnu nnifsu jiblokka ħafna ħsejjes.", "4.", "Il-bibien ikunu", "Forsi xi darba kont qed iċċekċek fil-kamra tas-sodda u ndunajt li avolja kellek il-bieb magħluq, it-tfal kienu qed jisimgħu kollox minn wara l-bieb!", "X'mistħija.", "Waħda mir-raġunijiet għalfejn il-bibien jgħaddi ħafna ħoss minnhom huwa għaliex ikunu vojta minn ġewwa.", "Il-Best Deal jinstallawlek bibien solidi li jżommu l-ħoss milli jgħaddi minn ġo fihom.", "5.", "Il-faċċata tad-dar.", "Il-Best Deal jibnu l-faċċati tagħhom b'materjal oħxon li jimblokka ħafna ħoss.", "U allura, meta tixtri propjetà mingħandhom taf li anke jekk għadha ġebel u saqaf, diġà hija silenzjuża aktar minn postijiet oħra li nbnew b'modi tradizzjonali.", "Irridu nagħmluha ċara li l-ħsejjes tas-sess huma biss ftit mill-istorbju żejjed li jkollna nisimgħu kuljum fil-ħajja tagħna.", "Anzi, l-istorbju tas-sess mhu xejn għal ħdejn l-istorbju tal-magni u l-karozzi u l-ħornijiet li l-għajat li nisimgħu kuljum.", "U dan l-istorbju żejjed huwa xjentifikament ippruvat li jagħmlilna ħafna ħsara fiżika u mentali.", "Mhux biss itarraxna maż-żmien, imma anke jikkrealna aktar stress u jagħmilna aktar suxxettibbli għal problemi ta' saħħa mentali.", "U f'dan is-sens, it-teknoloġiji tal-Best Deal Properties jipproteġuk minn kwalunkwe ħoss li jagħmillek il-ħsara, u mhux mill-ħsejjes tas-sess biss.", "Però aħna qbadna mas-sess, għax, għid il-verità...kieku ma kienx fuq is-sess, dan l-artiklu lanqas kont taqrah!", "Jekk trid issir taf aktar dwar x'joffru Erskine, Chris u t-tim tagħhom ta' Best Deal Properties, agħfas hawn biex tidħol fuq il-paġna ta' Facebook page tagħhom u ikkuntattjahom illum."], "title": "Jekk tħobb iċċekċek u trid li ma jisimgħek ħadd, għandna soluzzjoni"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/kaz-egrant-l-istorja-kollha-pass-pass.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Wara l-pubblikazzjoni tal-inkjesta fuq il-każ Egrant, irriżulta li ma nstabet l-ebda evidenza li l-kumpanija Egrant hi tal-Prim Ministru, ta' martu jew ta' xi ħadd qrib tiegħu.", "Din hija l-istorja sa issa...", "20 ta' April 2017", "Joseph Muscat ma' Simon Busuttil f'dibattitu f'Xarabank.", "Muscat jicħad kategorikament din l-allegazzjoni u jgħid li jekk jinstab imqar traċċ ta' verità huwa jirriżenja.", "Jisfida lil Simon Busuttil jagħmel l-istess.", "Simon Busuttil jibqa' ma jgħidx illi kieku jirriżenja iżda jwieġeb li l-Prim Ministru, b'tal-Panama Papers, messu diġà kien irriżenja.", "Siegħa qabel jibda Xarabank, Daphne tipp", "ubblika dak li kienet qed tikteb.", "Li hemm", "ta' żewġ", "li allegament kienu fis-", "tal-kċina ta' Bank Pilatus f'Ta' Xbiex.", "Tallega li fihom hemm imniżżel isem Michelle Muscat.", "Dawn l-allegazzjonijiet jiġu miċħuda kemm mill-Prim Ministru u minn martu Michelle Muscat.", "1 ta' Mejju 2017", "Fil-", "tal-1 ta' Mejju, il-Prim Ministru Joseph Muscat", "iħabbar id-data tal-elezzjoni ġenerali.", "4 ta' Ġunju 2017", "Il-Partit Laburista jirbaħ b'40,000 vot l-elezzjoni ġenerali.", "Is-Sibt 21 ta' Lulju 2018", "Jitħabbar li l-inkjesta Egrant hija konkluża u qiegħda f'idejn l-Avukat Ġenerali.", "Wara li ħarġet din l-aħbar, Joseph Muscat u Simon Busuttil jitolbu biex l-inkjesta tiġi ppubblikata b'mod sħiħ.", "Il-Ħadd 22 ta' Lulju 2018", "Joħorġu l-punti mill-konklużjonijiet tal-inkjesta.", "Ma hemm xejn li jorbot lill-mara tal-Prim Ministru Michelle Muscat mal-kumpanija Egrant.", "Ma nstab l-ebda dokument li jorbot lill-familja Muscat ma' Egrant.", "Id-ditta forensika Ingliża ma ssib l-ebda evidenza fuq is-servers ta' Bank Pilatus li torbot lill-familja Muscat ma' Egrant.", "Il-Prim Ministru jindirizza konferenza tal-aħbarijiet", "Joseph Muscat jistqarr li saret ġustizza miegħu, ma' familtu u mal-pajjiż.", "Jispjega li r-rapport tal-inkjesta jikkonferma l-kalunja li għamel Simon Busuttil, fil-konfront tiegħu.", "Iżid jgħid li Simon Busuttil ma jistax jibqa' jirrappreżenta lill-poplu fil-Parlament, u għalhekk għandu jirriżenja.", "Jispjega li ma nstabet l-ebda evidenza li l-kumpanija Egrant hi tiegħu, ta' martu jew ta' xi ħadd qrib tiegħu.", "Jgħid li d-", ", instab li kienu foloz, u għalhekk kien attentat ċar u elaborat ta'", ".", "Iżid jgħid li dan il-", "wassal biex martu u hu jaffaċċjaw akkużi li setgħu wasslu biex hu flimkien ma' martu jeħlu 12-il sena ħabs.", "Itenni li Simon Busuttil għandu jerfa' r-responsabbiltà politika tiegħu, jirriżenja minn kull kariga li jokkupa f'Malta u barra minn Malta.", "Fost oħrajn, jgħid li llum hija r-responsabbiltà tal-Kap tal-Oppożizzjoni, ta' Adrian Delia, u għandu jibda billi jneħħi lil Simon Busuttill minn kelliem għal governanza tajba, u jekk Simon Busuttil ma jirriżenjax mill-Parlament minn jeddu, għandu jitolbu jirriżenja.", "Il-Prim Ministru jemozzjona ruħu meta jirringrazzja lit-tfal tiegħu, li sofrew miegħu u martu.", "Dr Busuttil jgħid li t-talba tiegħu biex jirriżenja hija redikola.", "Dr Simon Busuttil jgħid li Joseph Muscat huwa l-aħħar persuna li jista' jitkellem dwar ir-responsabbiltà politika.", "Isostni li din qatt ma refagħha hu stess minkejja sensiela ta' skandli ta' korruzzjoni minn kemm ilu Prim Ministru.", "Qal li bħala persuna pubblika kellu dmir li jirreagixxi dwar dik l-allegazzjoni, u l-Oppożizzjoni ma setgħetx tibqa' b'ħalqha magħluq.", "Jitlob li r-rapport għandu jiġi ppubblikat kollu u mhux biss siltiet minnu.", "Jispjega li għad hemm ħafna mistoqsijiet mhux imwieġba bħal f'isem min qed jidher Brian Tonna ta' Nexia BT.", "Huwa jfakkar li qabel mal-Prim Ministru jitlob responsabbiltà politika mingħandu, tajjeb li jistenna wkoll ir-riżultat tal-inkjesta li talab huwa stess, u biex jieqaf jagħmel ostakli għall-inkjesta dwar il-Panama Paper kif ilu jagħmel għal iżjed minn sena.", "Il-Kap tal-Oppożizzjoni Adrian Delia jissospendi lil Simon Busuttil", "Il-Kap tal-Oppożizzjoni Adrian Delia jitlob li r-rapport sħiħ ta' inkjesta jiġi ppubblikat, u kif huwa jemmen fil-verità tal-fatti u l-konklużjonijiet tar-rapport.", "Adrian Delia jgħid li hemm ħafna mistoqsijiet li għadhom ma ġewx imwieġba.", "Huwa jħabbar li ssospenda lil Simon Busuttil minn Shadow Minister ta' Governanza Tajba u li din il-kariga se tkun f'idejh.", "Jgħid li se jappoġġa lil Busuttil biex isegwi l-inkjesti li fetaħ il-Qorti.", "Simon Busuttil: \"Ma nara l-ebda raġuni għaliex jiena għandi nirriżenja\"", "Simon Busutill jgħid li Dr Delia ħa din id-deċiżjoni bla ma qara r-rapport sħiħ tal-inkjesta, li lanqas għadu ġie ppubblikat.", "Jispjega kif Dr Delia jrid ineħħih mill-partit, u fl-istess ħin iridu jkompli jaħdem fuq l-inkjesti li għadhom għaddejjin dwar Keith Schembri u Konrad Mizzi.", "Iżid jgħid li din hija kontradizzjoni kbira.", "Fost oħrajn jgħid li huwa kburi li qed jiġġieled għall-ġustizzja fuq dan kollu, anke jekk jibqa' waħdu.", "Isostni li Dr Delia għażel li jżomm ma' Joseph Muscat, minflok qed isaħħaħ lill-Partit Nazzjonalista fil-ġlieda kontra l-korruzzjoni.", "Għalhekk jappella lil Dr Delia biex ma jħallix lil Joseph Muscat jużah, u lanqas m'għandu juża din is-sitwazzjoni biex jipprova jeħles minnu.", "Il-Kunsill Amministrattiv tal-Partit Nazzjonalista jappoġġja s-sejħa tal-Kap tal-Oppożizzjoni Adrian Delia biex Simon Busuttil iġorr responsabbiltà politika u jissospendi ruħu mill-grupp parlamentari.", "B'reazzjoni, Simon Busuttil jistqarr li l-pożizzjoni tiegħu hija magħrufa pubblikament u ma nbidlitx.", "Isostni li se jibqa' jaħdem għall-ġusitzzja, anke mingħajr l-appoġġ ta' Adrian Delia.", "Reazzjonijiet:", "Fost il-ħafna reazzjonijiet dwar dan il-każ, ikun hemm il-kumment ta' Rebecca Dimech.", "Fuq Facebook tgħid li tifhem dak li għadda minnu l-Prim Ministru għaliex l-istess nies, l-istess klikka, għamlulha l-istess.", "Dan wara li l-ġurnalista Daphne Caruana Galizia kienet ħarġet storja fuqha u fuq Dr Adrian Delia.", "It-Tnejn, 23 ta' Lulju 2018", "\"L-agħar ma kinitx il-gidba\" - Dr Owen Bonnici", "Il-Ministru għall-Ġustizzja jgħid li xi ħadd 'bi skop kriminali' poġġa bilqiegħda u ffalsifika dokumenti biex jagħmel", "fuq il-Prim Ministru u fuq il-mara tiegħu.", "Dr Bonnici u anke d-Deputat Parlamentari Stefan Zrinzo Azzopardi jgħidu li bħalma l-Prim Ministru wiegħed li se jirriżenja jekk tinstab prova kontrih, anke Busuttil għandu jagħmel hekk.", "Sandanittant, Membri Parlamentari u attivisti tal-Partit Nazzjonalista qed jużaw #notinmyname #strongertogether biex jiddefendu lil Simon Busuttil.", "\"L-inkjesta tal-Egrant hija alljenazzjoni\" - Il-Partit Demokratiku", "Il-Partit Demokratiku jistaqsi kif jista' jkun li l-ħbieb tal-Gvern kienu ppreparati minn qabel bid-dettalji tar-rapport sħiħ, waqt li r-rapport sħiħ jibqa' mistur għall-pubbliku u l-ġurnalisti.", "Il-Partit jgħid li Adrian Delia għamilha iktar faċli għall-Gvern biex juża l-inkjesta Egrant ħalli jipprova jbajjad fuq l-iskandli l-oħra.", "Iżid jgħid li r-riżorsi tal-Oppożizzjoni għandhom ikunu ffukati ħalli jikxfu u jkomplu jagħmlu pressjoni fuq l-iskandli l-oħra biex kollha kemm huma jitolbu r-riżenji mill-membri fil-Gvern.", "Isostni li l-pubblikazzjoni tal-konklużjonijiet tal-inkjesta hija 'aljenazzjoni' mill-kritika Ewropea fuq l-Aġenzija tal-Gvern Kontra l-Ħasil tal-Flus (FIAU) mill-Awtorità Bankarja Ewropea (EBA) u l-possibilità li l-Kummissjoni Ewropea (KE) tinvestiga l-iskandlu tal-viżi Libjani.", "Adrian Delia jikteb lill-Avukat Ġenerali biex jagħti kopja sħiħa tal-atti tal-inkjesta", "Il-Kap tal-Oppożizzjoni Adrian Delia jikteb b'mod uffiċjali lill-Avukat Ġenerali Peter Grech biex jingħata kopja sħiħa tal-atti tal-inkjesta.", "Jgħid li filwaqt li l-Prim Ministru għandu kopja sħiħa, huwa m'għandux kopja.", "Għalhekk jgħid l-Uffiċċju tal-Avukat Ġenerali ma jkunx parteċipi f'dan l-iżbilanċ u jgħaddi minnufih kopja sħiħa lill-Oppożizzjoni.", "Jiktiblu lura l-Avukat Ġenerali", "Waqt il-programm Iswed fuq l-Abjad, Adrian Delia jispjega li fis-sigħat li ġejjin l-Avukat Ġenerali ta' Malta se jkun qed jiddeċiedi jekk itihx kopja sħiħa tar-rapport.", "Jgħid li l-Avukat Ġenerali kitiblu lura u spjegawlu li dan jista' jsir biss f'ċirkostanzi eċċezzjonali u li ġaladarba t-talba ta' Delia fiha s-sustanza, se jkun qed jiddeċiedi fis-sigħat li ġejjin jekk jagħtihx kopja jew le.", "It-Tlieta 24 ta' Lulju 2018", "Michelle Muscat tistqarr li kienet trawma għaliha li tidħol il-Qorti.", "\"Minħabba l-inkjesta kelli nidħol għall-ewwel darba f'ħajti l-Qorti, biex nixhed waħdi u bla assistenza, kif jitolbu l-liġijiet ta' pajjiżna.", "Għal xi wħud, li tidħol il-Qorti huwa normali.", "Għalija kienet trawma.\"", "Tistqarr li kienu jippreferu kieku ma għaddewx minn din is-sitwazzjoni.", "\"Bħala familja, ir-riżultat tal-inkjesta mhux xi lok għal ċelebrazzjoni għaliex konna nippreferu kieku ma għaddejniex minn dan kollu.", "Iżda hija lok ta' serħan għaliex dak li aħna ilna nafu mill-bidu, illum huwa ċċertifikat u hemm għal kulħadd biex jara.\"", "\"Tipprova twieġeb mistoqsijiet dwar x'jiġri eżatt jekk jeħduna l-ħabs lit-tfal\"", "Tirrakkonta l-uġigħ li għaddew minnu meta kellhom jispjegaw lil uliedhom x'qed jiġri.", "\"Madankollu, l-uġigħ mhux se jmur kif ġieb u laħaq.", "Il-familja tagħna batiet u ġejna affettwati ħafna fuq livell personali u uman.", "Immaġinaw ikollkom bħala ġenituri tpoġġu bilqiegħda ma' uliedkom ta' 10 snin, u tispjegawlhom li dak li kienu qed jaqraw, jaraw u jisimgħu ma kienx veru.\"", "\"Tipprova twieġeb mistoqsijiet dwar x'jiġri eżatt jekk jeħduna l-ħabs, jew xi jkun 'istitut' għax qraw li xi ħadd kiteb li wliedna għandhom jittiħdulna.", "Kellna niddiskutu kif inġibu ruħna mal-", "tat-televiżjoni u fotografi li bdew jiġru warajna kullimkien, u kif għandhom jirreaġixxu b'mod dinjituż l-iskola u postijiet oħra, meta jinqala' l-bżonn.\"", "Nirringrazzja lil eluf ta' persuni li fdawna mill-bidu\"", "Filwaqt li Michelle tirringrazzja lill-persuni li fdawhom mill-bidu, mingħajr il-bżonn li jaraw ir-riżultat, tistqarr li tapprezza s-sentiment ta' dawk li kellhom dubji.", "\"Nifhem, u napprezza bl-istess mod, is-sentimenti ta' dawk li kellhom dubji għaliex, ngħiduha kif inhi, l-istorja kienet impenġija tajba wisq biex ma titwemminx.", "Illum dawn il-persuni rrealizzaw li qarrqu bihom bl-akbar gidba fl-istorja politika Maltija.", "Lil dawn il-persuni nirringrazzjahom ukoll tal-appoġġ kbir li qed jagħtuna.\"", "\"Se nagħti aktar enerġija minn qatt qabel lill-Fondazzjoni Marigold\"", "Michelle Muscatt tistqarr li tħossha midjuna minn sħabha tal-", "għaliex baqgħu jappoġġjawha.", "\"Ninsab kommossa bl-imħabba murija minn sħabi tal-", "ta' tmexxija u mill-mijiet ta' voluntiera, anki meta kienu qed jiffaċċjaw il-possibiltà li jiġu persegwitati", "u fil-ħajja reali sempliċiment għax jidhru miegħi.\"", "\"Dawk li sippost jipproteġu lit-tfal ma lissnux kelma waħda\"", "Michelle Muscat tistqarr li ma sabux għajnuna.", "\"Ma sibna l-ebda għajnuna minn istituzzjoni li tistenna li għandhom ikunu jafu aħjar.", "Dawk li sippost jipproteġu lit-tfal ma lissnux kelma waħda meta wliedna bdew jiġu vittimizzati.\"", "\"Se nieħdu parir legali\"", "Tispjega kif se timxi mal-liġi.", "\"Kif diġà qed nieħu parir legali dwar il-passi li jmiss.", "Bħala ċittadina privata li nimxi mal-liġi nistenna li l-istituzzjonijiet tal-Istat jagħmlu xogħolhom u jsibu min iffalsifika dokumenti b'mod malizzjuż biex jipprova jimplika lili, lil żewġi u lill-familja tagħna.", "Bħala ċittadini privati se nikkonsultaw mal-avukati tagħna biex niddeċiedu l-azzjonijiet li għandna nieħdu.", "Nittama li ħadd ma joġġezzjona li nagħmlu hekk skont ir-", "Dan ma huwa se jtina xejn lura, iżda ma naħsibx li hemm ġenitur wieħed li ma jagħmilx hekk kieku familtu għaddiet minn dak li għaddejna aħna.\"", "\"Se nibqgħu pożittivi\"", "\"Finalment, se nibqgħu pożittivi.", "Żewġi m'għandux problema biex jagħmel hekk għaliex huwa dejjem ottimist u l-pożittività tiegħu tittieħed minn min ikun madwaru.", "Inħarsu 'l quddiem li nqattgħu ftit aktar ħin flimkien bħala familja matul is-sajf, imbagħad nibdew nippreparaw biex uliedna jibdew l-iskola sekondarja.", "Se nagħmlu dan flimkien, bħala familja, bħal dejjem.\"", "Marlene u Godfrey Farrugia lesti li jappoġġjaw mozzjoni ta' sfiduċja fil-Kap tal-Partit Nazzjonalista", "Marlene u Godfrey Farrugia, id-Deputati Parlamentari tal-Partit Demokratiku jgħidu li lesti li jappoġġjaw mozzjoni ta' sfiduċja fil-Kap tal-Partit Nazzjonalista Adrian Delia.", "Marlene Farrugia wriet diżapprovazzjoni għad-deċiżjoni ta' Adrian Delia li talab ir-riżenja ta' Simon Busuttil."], "title": "KAŻ EGRANT: L-istorja kollha pass pass mill-bidu nett"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/ara-l-filmat-din-joseph-ma-jiudx-pjacir.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Aħna morna ma' Michelle Muscat f'nofs ta' baħar insegwu l-aħħar jum tat-", "Nhar is-Sibt li ġej Michelle Muscat se terġa' tagħmilha.", "S", "e tgħum 12-il kilometru.", "D", "istanza itwal minn tas-sena l-oħra.", "Qabel l-aħħar prova, kellimnieha.", "\"Aħna ġejna hawnhekk biex nawgurawlek l-ewwel nett.", "Din is-sena qed nissapportjawha iktar għax għedtilna li l-ewwel €50,000 miġbura se jmorru għal Richmond Foundation", ",\" jgħid Peppi Azzopardi.", "\"Aħna kuntenti ħafna li dak il-programm mar tajjeb ħafna.", "Kif għedna dawn il-€50,000 imorru ġo fond u mbagħad imorru għal dawn it-tfal għall-affarijiet li jkollhom bżonn,\" tispjega Michelle Muscat.", "Din l-għawma ħa tkun l-itwal waħda li Michelle Muscat ħa tkun għamlet s'issa.", "Din se tkun itwal id-doppju mill-ewwel għawma li għamlet.", "Imma kif jaħsibha Joseph Muscat li martu ħa terġa' tagħmel din l-għawma?", "\"Ma jiħux pjaċir biha din.", "Jgħidli, 'Ma nafx kif ivvintajtha din.'", "La hu u lanqas it-tfal ma jieħdu pjaċir.", "Ikollu ġenn biex din l-għawma tgħaddi.\"", "Bis-saħħa ta' missierha, Michelle tħobb ħafna l-baħar.", "\"Il-papà tiegħi kien il-bniedem li dejjem kien jitfagħni ġol-ilma, meta jmur jistad.", "Illum il-ġurnata ovvjament kiber u jinkwieta.\"", "Michelle ġieli tibża' li mhux se jirnexxilha tagħmilha.", "\"Dejjem nibża' li mhux se jirnexxili.", "Anke llum nibda ngħid li nispera li nagħmilha għax mhux dejjem l-istess.", "Kull darba li nagħmel, dejjem tkun differenti.", "Il-kurrenti jkunu differenti, il-bram, minn kollox u anke kif tħossok inti.", "Jiena nitlob waqt li nkun qiegħda ngħum.\"", "Is-Sibt li ġej Michelle Muscat se tgħum b'risq Marigold Foundation li tgħin lil persuni b'mard rari, atleti tal-i", ", taħdem fil-qasam tal-awtiżmu, tgħin lil vittmi ta' kriminalità u tagħti għajnuna lil ħafna NGOs oħra.", "Wara ftit aktar minn 4 sigħat tgħum, Michelle tasal l-għadir.", "Issib lil Daniel minn Richmond Foundation li tgħidilha, \"Grazzi talli ħa tagħmel din l-għawma għal Richmond Foundation.\"", "Kif tħossha Michelle Muscat li lestiet l-aħħar prova tagħha.", "\"Għajjiena imma għamiltha f'4 sigħat u 20 minuta.", "L-aħħar naqra tibda tarah żejda imma tipprova ma taqtax qalbek.\"", "Għal din l-aħħar prova, ġew ukoll it-tfal jissapportjawha.", "U nhar is-Sibt li ġej Etoile u Soleil se jissapportjaw lil ommhom.", "Ċempel 51702052 - €15.00", "Ibgħat SMS 50619238 €11.65", "Jekk trid tgħin ixxerja dan l-artiklu.", "Grazzi.", "Muntaġġ: Mandy Micallef Grimaud"], "title": "ARA L-FILMAT: Din Joseph ma jiħux pjaċir biha"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/it-tifla-tiegi-tniggzet-minn-siringa-li.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Din l-omm tispjega kif għandha 3 xhur tistenna r-riżultati tad-demm tat-tifla biex tara jekk ħadithiex xi mard minn din is-siringa li tniggżet minnha.", "Aħna tkellimna mal-omm, Jessica Mackay li tgħaddilna dak li ġara xahar ilu, meta flimkien mat-tfal tagħha marru jgħumu fejn il-fossa tal-Belt.", "\"Kienu qed jilagħbu fejn il-baħar u mal-art kien hemm siringa.", "It-tfal sabu waħda, u t-tifla, li għandha 7 snin, ma kinitx taf x'inhi, qabditha u tniggżet biha.\"", "Jessica ħadet lit-tifla l-", "u minn hemm spiċċat l-isptar.", "\"Iġġennint xħin indunajt x'inhi.", "Għall-ewwel meta bdejt ngħajjat biex nara x'inhi, it-tfal qabdu u tefgħuha l-baħar.", "B'hekk ma sajtx nara x'kellha fiha jew x'ma kellhiex.", "Ħadtha l-", "u minn hemm bagħtuni l-isptar biex it-tifla tieħu t-testijiet tad-demm.", "Ċerti riżultati ta' dawn t-testijiet, bħal tal-HIV, idumu 3 xhur biex jagħtuhomlna.", "Aħna nafu kemm aħna inkwetati.\"", "U tgħaddi suġġeriment dwar is-siringi li jingħataw mill-kliniċi.", "\"Din tista' tiġri lil kull tifel u tifla f'Malta.", "Jiena s-suġġeriment tiegħi huwa li Malta għandha tkun bħall-pajjiżi ta' barra.", "Jekk il-kliniċi jagħtuk 4 siringi, xħin tkun użajthom, toħodhom lura hemmhekk u jagħtuk 4 ġodda.", "Mhux jagħtuk 4 u xħin jintużaw, jaqbdu u jitfgħuhom fejn ġie ġie bla rispett ta' xejn.", "Jien m'għandix kontra dawn in-nies, imma dan periklu li jkun hemm tfal innoċenti li jitniggżu minn siringa u jieħdu marda għax din intefgħet bl-addoċċ, jiena weġgħa ta' qalb.\""], "title": "\"It-tifla tiegħi tniggżet minn siringa li sabet fejn il-baħar\""}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/inti-toodli-l-unika-aga-li-tagmilni.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Illum il-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja ddikjarat li l-insib tal-għasafar tal-għana fil-ħarifa f'Malta huwa illegali.", "Spjegat kif dan l-insib fil-ħarifa jmur kontra d-Direttivi tal-Unjoni Ewropea.", "Iddikjarat li Malta ma kkonformatx mal-kundizzjoni tad-Direttiva li f'kaz ta' deroga dan għandu jirrigwarda 'numru żgħir' ta' għasafar biss.", "Din id-deroga ppermettiet l-insib ta' 7 speċi ta' għasfar tal-għana b'kundizzjonijiet marbuta mat-tipi ta' mansab.", "Il-Qorti temmet tgħid li ma sabitx biżżejjed provi li saret superviżjoni stretta tal-kundizzjonijiet li ppermettew id-deroga fl-ambitu tad-Direttiva.", "Dwar din id-deċiżjoni, fi stqarrija il-Gvern qal li għamel dak li kollu possibbli biex jiddefendi l-każ bl-aħjar mod possibbli u biex iħalli l-insib għaddej, tant li fetaħ l-istaġun tal-insib fl-4 snin li għaddew mill-2014.", "Il-Gvern spjega kif se jevalwa din id-deċiżjoni bir-reqqa biex id-deċiżjonijiet li se jieħu jkunu studjati.", "Aħna tkellimna mal-President tal-FKNK Joseph Perici Calascione, li jgħidilna kif l-FKNK ma taqbilx ma' din id-deċiżjoni.", "\"Ma naqblux assolutament xejn mal-kawża, iktar u iktar mal-proċedura li ttieħdet mill-imħallfin biex waslu għad-deċiżjoni tagħhom.", "Meta inti għandek żewġ partijiet li huma opposti ħafna ta' xulxin, ma tistax tuża rapporti ta' wieħed biss minn dawk il-partijiet, u tuża lilu bħala l-bażi tad-deċiżjoni tiegħek, kif għamlu f'iktar minn każ wieħed l-imħallfin.\"", "Spjega kif l-impenn li għamlet Malta ma sewa għalxejn.", "\"Jidher illi l-isforz kbir li għamlet Malta biex applikat deroga kif sippost, u skont il-parametri kollha li tirrekjedi l-istess direttiva ma sewa għalxejn.", "L-ebda pajjiż ieħor ma jidħol daqshekk fid-dettall daqsna, b'dak l-impenn li sar fuq l-isfurzar, u biex nikkontrollaw id-deroga bl-iktar mod strett u b'sistemi moderni ta' rapportaġġ.", "Iktar kien hemm pulizija jiġru wara l-kaċċaturi fi żmien l-istaġun milli kien hemm f'każ ta' droga, milli nista' nifhem jien.", "Mhux qed ngħid kontra l-Pulizija għax dan huwa xogħolhom u qed jagħmluh tajjeb ħafna.\"", "Jistqarr kif inhu ddispjaċut ħafna.", "\"Meta inti tqis l-isforz kbir li għamilna aħna biex kważi nxejnu l-illegalitajiet li setgħu kienu jsiru fil-passat, inħossni ddispjaċut li mbagħad inti ħa toħodli l-unika ħaġa li għandi bħala Malti?", "Ma tirrispettax dik it-tieqa li tagħtik id-direttiva biex tapplika eċċezzjoni, deroga?", "Jiena rrabjat, iktar milli mweġġa', għax ma ħassejtx li kienet ġusta.\"", "Inti x'taħseb dwar din id-deċiżjoni?", "Kellha ssir illegali?", "Ikkummenta hawn taħt."], "title": "\"Inti ħa toħodli l-unika ħaġa li tagħmilni Malti? \" - FKNK"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/il-gvern-gandu-jagti-kont-lit-tfal-li.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Ilbieraħ il-Parlament approva t-tielet qari tal-abbozz ta' liġi dwar il-protezzjoni tal-embrijuni b'34 vot favur u 27 vot kontra.", "Dan ifisser li l-iffriżar tal-embrijuni sar legali.", "Aħna ħadna r-reazzjoni taċ-Chairperson tal-Life Network Foundation, Dr Miriam Sciberras li qaltilna li mhijiex sorpriża b'din id-deċiżjoni.", "\"Minħabba li ħadna sehem fid-diskussjonijiet u attendejna l-laqgħat fi stadju ta' kumitat, ma ssorprenditniex li din il-liġi għaddiet.", "Dan għaliex id-diskussjonijiet fil-fatt ma sarux fl-ispirtu li ssuġġerixxiet il-President ta' Malta, Marie-Louise Coleiro Preca, u kien jidher li l-aġġenda kienet illi l-affarijiet kienu se jibqgħu mexjin.\"", "Tistqarr li din il-liġi hija iktar liberali.", "\"Jirriżulta li l-liġi li għandna hija ħafna ikar liberali mill-ewwel proposta.", "Qabel kienet li fl-ewwel ċiklu għandek il-possibbiltà li tiffertilizza sa massimu ta' 3 li jista' jirriżultalek embrijun wieħed iffriżat.", "Issa kif ħa tiġi, hemm il-possibbiltà li fl-ewwel ċiklu jkollok 3 li jispiċċaw iffriżati.\"", "Tispjega kif l-embrijun issa se jiġi ffriżat b'għażla.", "\"Is-suġġerimenti tagħna ma kinux hemm għax aħna ma naqblux mal-iffriżar tal-embrijuni.", "L-embrijun huwa wieħed minna u huwa uman, u m'għandux jiġi ffriżat b'għażla imma fi stat ta' emerġenza.", "Aħna għamilna suġġerimenti li għaddejniehom lill-President biex forsi jiġu kkunsidrati bħala", "Żiedet tgħid li l-ebda punt li ppreżentaw huma ma ġie aċċettat.", "\"Pereżempju ssuġġerixxejna li d-donazzjoni tkun miftuħa mill-bidu nett, li t-tfal ikunu jafu minn meta jkunu żgħar min huma l-ġenituri bijoloġiċi tagħhom.", "Jiġifieri għalkemm fil-prinċipju ma qbilniex ma' dawn l-emendi għax mhumiex ta' ġid għat-tfal li jitwieldu b'dawn it-teknoloġiji, l-ebda punt li ppreżentajna aħna ma ġie aċċettat.", "Aħna ddiżappuntati li d-diskussjoni li saret ma ġietx apprezzata.\"", "Temmet tgħid li l-Gvern jrid iġorr ir-responsabbiltà tiegħu.", "\"Il-Gvern għandu l-maġġoranza, għandu r-rieda u allura jista' jagħmel kull liġi li jrid hu.", "Però dan ma teżendahx mir-responsabbiltà kbira li qed iġorr u milli jagħti kont lil dawn it-tfal li jitwieldu minn dawn it-tekonoloġiji.\""], "title": "\"Il-Gvern għandu jagħti kont lit-tfal li se jitwieldu b'din il-liġi\""}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/minn-alliel-jispicca-father-christmas.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Liebes kalzetta ħamra fuq rasu u ġakketta ħamra, minn ħsieb li jagħmel serq, dan ir-raġel ji", "spiċċa jqassam ir-rigali.", "Abbinat mal-film il-ġdid ta' Paddington 2, dan huwa r-reklam ta'", ".", "Jibda b'dan il-ħalliel li jispiċċa jagħmilha ta' Father Christmas bil-ħila ta' Paddington.", "Ir-reklam jjirrakkonta l-istorja ta' kif Paddington, isalva l-Milied għal sħabu u għall-ġirien tiegħu.", "Huwa jagħmel ċert li r-rigali ta' Marks & Spencer jaslu għand in-nies, filwaqt li jieħu xi", "fi triq u jipproteġi l-aktar mumenti prezzjużi tal-familji fil-jum tal-Milied.", "X'jidhrilkom minn dan ir-reklam?"], "title": "Minn ħalliel jispiċċa Father Christmas"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/se-jagtuni-citazzjoni-talli-lit-tifel.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Dan il-missier se jaqla' ċitazzjoni talli tellef lit-tifel ġimgħa skola biex imur", "magħhom f''Ottubru.", "Robert, il-missier, ma jistax jieħu", "fis-sajf.", "\"Jiena naħdem", "u fis-sajf inkunu bl-i", "minħabba x-xogħol li jkollna.", "Jiena u l-mara ddeċidejna li bħala familja mmorru", "f'Ottubru.", "Qtajniehom bejn ir-4 u l-11 t'Ottubru.", "It-tifel kien beda skola u konna avżajniehom li t-tifel mhux se jattendi skola dik il-ġimgħa.\"", "Il-kap tal-iskola ma tilqax it-talba.", "\"Il-kap tal-iskola qaltli li jekk irridu mmorru vaganza, immorru fis-sajf u mhux fix-xitwa meta tkun bdiet l-iskola.\"", "Il-missier jirċievi karta mill-Ministeru tal-Edukazzjoni.", "\"Xi ġimgħa ilu rċevejt karta mingħand tal-Edukazzjoni tgħid li jiena se neħel ċitazzjoni talli lit-tifel ma bgħattux l-iskola dik il-ġimgħa.", "Bħalissa qed nistenna li jagħtuni risposta ta' x'se tkun iċ-ċitazzjoni.", "Jekk tkun flus mhux se nħallashom u jekk hemm bżonn nagħmel erbat ijiem ġewwa.\"", "Jibbukkja safra għal sena oħra.", "\"Issa jiena diġà bbukkjajt għas-sena li ġej fl-istess żmien għax fis-sajf ma nistax nieħu", "Huma jippretendu li għax ikunu jistgħu jieħdu l-vaganzi fis-sajf, mela n-nies kollha tad-dinja jieħdu l-vaganzi tagħhom ukoll fis-sajf.\"", "\"Nixtieq nappella lill-kapijiet tal-iskola jagħtu iktar importanza u jifhmu lilna l-ġenituri li aħna ma nistgħux nieħu l-", "kif iridu huma.", "It-tfal għandna nħallulhom il-privileġġ li jekk il-ġenituri jiddeċiedu li jsiefru f'Ottubru jew f'Jannar, inħalluhom u mhux inġibu dawn l-intoppi.", "It-tifel tiegħi laħħaq mat-tfal l-oħra tal-klassi u għamel il-", "kollu u xorta waħda mexxa,\" itemm jgħidilna Robert.", "Xarabank bagħat il-mistoqsijiet lill-Ministeru tal-Edukazzjoni."], "title": "\"Se jagħtuni ċitazzjoni talli lit-tifel ma bgħattux skola biex jiġi magħna ġimgħa cruise f'Ottubru\" - Missier"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/kapaci-jfiehem-teoriji-xjentifici-fi-3.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Dan Anthony Galea.", "Xjentist, lekċerer tal-", "fl-Universita' ta' Malta u b'kapaċità straordinarja biex jikkomunika u jfiehem kunċetti kkumplikati bl-aktar mod sempliċi permezz tal-użu ta' oġġetti li nużaw ta' kuljum.", "Bl-abbiltà tiegħu li jdawwar kunċett xjentifiku kkumplikat", "f'xow ħelu, Anthony jirnexxilu jiġbed l-attenzjoni ta' dawk kollha li jkunu qed jarawh, anki jekk ix-xjenza ma tkunx il-", "tagħhom.", "Fil-filmat t'hawn taħt Anthony jidher qed jieħu sehem f'kompetizzjoni organizzata minn Famelab International fejn kellu jispjega kunċett xjentifiku fi 3 minuti biss.", "Hawnhekk Anthony uża barmil taż-żibel biex jispjega l-kunċett tal-", "iġifieri spjega r-raġuni għalfejn ċertu ajruplani jkollhom it-tarf tal-ġwejnaħ imdawrin 'il fuq.", "Anthony ħa sehem fil-kompetizzjoni ta' Famelab International, wara li ntgħazel minn fost 8 Maltin biex imur fl-Ingilterra biex jagħmel xow xjentifiku fejn fih jagħti spjegazzjoni ta' kunċett ikkumplikat fi 3 minuti.", "Ftit qabel tela' l-Ingilterra għal din il-kompetizzjoni, f'Malta saret kompetizzjoni oħra, din id-darba tal-", "bl-isem ta' JCI National Public Speaking Competition 2018.", "Din il-kompetizzjoni kienet organizzata mill-JCI (Junior chamber international), mill-ESU (English Speaking Union) u mill-KNŻ (Kunsill Nazzjonali għaż-żagħżagħ).", "Anthony ħa sehem f'din il-kompetizzjoni u rebaħ u b'hekk tela' f'Riga l-Latvia biex jirrappreżenta lil Malta fil-JCI European Conference.", "Għal din il-kompetizzjoni kien hemm 10 parteċipanti minn madwar l-Ewropa u kollha kellhom jagħmlu", "li ddum bejn 5 u 7 minuti.", "Għas-semifinali kull parteċipant kellu madwar 10 ijiem biex jipprepara", "Anthony flimkien mad-9 parteċipanti l-oħra.", "dwar kif", "l-ajruplani jużaw il-", "fit-tarf tal-ġewnaħ biex inaqqsu mill-konsum tal-fuel.", "Permezz ta' din l-ispeech Anthony għadda mis-semifinali għall-finali, imbagħad kellu biss ftit jiem sakemm jipprepara", "oħra ta' bejn 5 u 7 minuti, din id-darba mdawra ma' tema ġdida;", "Waqt il-finali, Anthony tkellem dwar l-i", "tal-plastik u dwar l-importanza li ż-żgħażagħ jikkontribwixxu sabiex jitnaqqas it-tniġġis bil-plastik fil-baħar.", "Ara kif Anthony jirnexxilu jħawwar taħdita daqshekk serja bi ftit umoriżmu sabiex jiġbed l-attenzjoni ta' kulħadd:", "Għal-lejla fejn tħabbar ir-rebbieħ għall-aqwa", "kien hemm preżenti madwar 1,300 ruħ minn madwar l-Ewropa kollha.", "Ir-rappreżentant ta' Malta, Anthony, rebaħ il-finali ta' din il-kompetizzjoni prestiġjuża, u fil-filmat t'hawn taħt tista' tara l-mument li fih Anthony tħabbar bħala rebbieħ minn fost l-Ewropej kollha.", "Wara din ir-rebħa, il-pass li jmiss hu li issa Anthony Galea jirrappreżenta lill-Ewropa fil-kampjonat dinji li se jsir f'Goa fl-Indja.", "F'isem it-tim ta' Xarabank nawguraw lil Anthony kull suċċess."], "title": "Kapaċi jfiehem teoriji xjentifiċi fi 3 minuti, bl-aktar mod sempliċi"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/nixtieq-li-l-awtoritajiet-jgallmu-lir.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": [", tgħidilna kif l-awtoritajiet qed jaqtgħu qalb ir-restoranti biex jagħmlu ikel li ma jkollux fih glutina.", "Martha ilha 17-il sena", ", jiġifieri ma tistax tiekol ikel li fih għandu l-glutina.", "Għal din il-kundizzjoni m'hemmx kura, ħlief li tagħmel dieta addattata.", "Tgħidilna li b'din il-kundizzjoni l-ikel li trid tiekol ma jistax jiġi kkontaminat minn ikel ieħor li jkollu fih il-glutina.", "\"Li tiekol ikel", "ma jfissirx li tmur f'restorant, tordna biċċa laħam għax ma fihx glutina, taqbad u tikolha.", "Trid toqgħod attenta minħabba l-kontaminazzjoni.", "Eżempju, jekk fuq l-istess grilja", "li fuqha qed isir il-laħam, qed jixwu biċċa ħobż, hemmhekk il-laħam jiġi kkontaminat bil-glutina li jkun fih il-ħobż.", "Hemm min ma jiġrilu xejn jekk jiekol il-laħam fejn ikun sar ukoll il-ħobż, u hemm min ibati minn sintomi li tbati minnhom persuna", ", u jiena waħda minn dawn il-persuni.", "Ma nistax niekol ikel li jiġi kkontaminat bil-glutina.\"", "Martha għamlet teżi sħiħa fuq dan is-suġġett b'rabta mal-liġi.", "U tgħidilna kif fl-2011/12, l-Unjoni Ewropea ħarġet regola li biha kull restorant għandu jittimbra l-allerġens tagħha.", "Tallega u ssostni li din il-liġi f'Malta mhux qed tiġi regolarizzata u minflok l-awtoritajiet qed iħeġġu lir-restoranti biex ma jagħmlu ikel li ma jkunx fih glutina, billi jgħidulhom jiftħu kċina oħra.", "\"5 snin ilu ħarġet regolazzjoni tal-Unjoni Ewropea (1169/2011) li f'Malta għadha mhux regolarizzata.", "Kull ħaġa li għandek tal-ikel trid tittimbra (", ") l-allerġens tagħha.", "Jiġifieri jekk hemm l-ikel li fih il-glutina, il-ħalib u l-ġewż bi dritt trid tniżżilhom fuq il-menù.", "B'dispjaċir kbir ngħid li din f'Malta mhux f'kull restorant qed issir.", "Din il-ġimgħa kienu qed iduru tas-sanità, li minflok qed jgħallmuhom lir-restoranti biex jimxu ma' din ir-regola, qed jgħidulhom, jew ikollkom kċina separata jew inkella ma tistgħux tagħmlu iktar ikel li ma fihx glutina.\"", "Għaldaqstant, Martha tistqarr li l-awtoritajiet għandhom jgħallmu lir-restoranti u mhux jaqtgħulhom qalbhom.", "\"L-argument tiegħi huwa dan: Ħafna restoranti m'għandhomx post ieħor li fih jistgħu jagħmlu kċina oħra, m'għandhomx flus, u b'hekk jgħidulek li mhux se jagħmlux ikel li ma fihx glutina.", "L-unika soluzzjoni li nara hi li r-restoranti jniżżlu kull allerġen biex jimxu mar-regola tal-Unjoni Ewropea, avolja li min ikun", "joħroġ jiekol b'riskju għax l-ebda prodott ma jkun mingħajr glutina 100%.\"", "Xarabank se jibgħat lid-Direttorat tas-Saħħa Ambjent għal reazzjoni fuq dan is-suġġett."], "title": "\"Nixtieq li l-awtoritajiet jgħallmu lir-restoranti dwar tisjir gluten free u mhux jaqtgħulhom qalbhom\""}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/esklussiva-il-gvern-se-jgin-lil.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Żgħażagħ bi problemi ta' saħħa mentali se jkollhom servizz ġdid.", "Ftit tal-ħin ilu, f'intervent waqt il-programm Xarabank li qed isir b'risq Richmond Foundation, Dr Chris Fearne ħabbar l-inizjattiva tal-Gvern.", "Huwa għadda dan il-messaġġ.", "\"Insellimlek Peppi, lill-kollegi tagħna tar-Richmond Foundation, lil kull min qiegħed fis-sala u lil kull min qiegħed jarana.", "Jien irrid nirringrazzja l-ewwel ngħid lilek Peppi, imma fuq kollox lil Richmond għax xogħol li jagħmlu u ta' din l-inizjattiva partikolari illi hi bżonnjuża ħafna u li tinkwadra eżatt ma' dak li qed nagħmlu aħna bħala Gvern.\"", "\"Bħalissa qed naħdmu fuq pjan nazzjonali għas-saħħa, imma wkoll pjan nazzjonali għas-saħħa mentali għall-għaxar snin li ġejjin, mill-2020 sal-2030.", "Qed naħdmu mal-ispeċjalisti tagħna, mat-tekniċi tagħna u mal-kliniċi tagħna, qed naħdmu ma' Barts Middle School li hija ċ-ċentru ta' kollaborazzjoni fuq is-saħħa mentali u qed naħdmu mad-Dinjija tas-Saħħa.", "Fil-fatt f'Settembru ħa jkolli preżentazzjoni mingħand dawn l-esperti u f'Novembru ta' din is-sena se jkollna konferenza nazzjonali għall-i", "kollha biex dan il-programm li qed nagħmlu għal għaxar snin inkunu nistgħu niftħu għall-konsultazzjoni.\"", "\"Apparti li nirranġaw Mount Carmel, apparti li nibnu sptar ġdid ġewwa Mater Dei għas-saħħa mentali, parti minn dan il-programm hi li nagħtu iktar servizzi għas-saħħa mentali fil-komunità u inkluż liż-żgħażagħ tagħna.", "Allura dan il-proġett ta' Richmond jinkwadra eżatt ma' dak li għandna f'moħħna aħna bħala Gvern li naħdmu fil-qasam tas-saħħa mentali.\"", "\"Għalhekk aħna nixtiequ li naraw din l-inizjattiva ta' Richmond u ta' għaqdiet illi jidħlu f'dan il-qasam tas-saħħa mentali magħna.", "Nixtiequ li naraw li din l-inizjattiva ta' Richmond tieħu l-ħajja.", "Għalhekk aħna nafu li Richmond iridu li jkollhom il-bini u nafu li din l-inizjattiva tal-lum qegħdin tibnu u tlaħħmu din il-binja imma wkoll riedu li biex is-servizz illi jagħtu jkun bla ħlas, irid ikun hemm xi ħadd illi jgħinhom biex is-servizz jibqa' għaddej.", "Għalhekk jiena llum għandi pjaċir kbir inħabbar illi bħala Gvern, bħala dipartiment tas-saħħa, ħa nkunu qegħdin nagħtu flus lil Richmond Foundation biex ikunu jistgħu jagħtu dan is-servizz mingħajr ħlas lill-pazjenti Maltin u Għawdxin.\""], "title": "ESKLUSSIVA: Il-Gvern se jgħin lil Richmond Foundation iwettqu l-ħolma tagħhom"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/nippreferi-nispara-lejn-it-tradituri.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["F'diskors li kien għamel Norman Lowell", "li kien qed jikkritika kif ittieħdet id-deċiżjoni fuq l-insib, huwa qal li jippreferi jispara lejn it-tradituri.", "\"Jiena qatt ma sparajt fuq għasfur jew mort nonsob.", "Nippreferi nispara lejn it-tradituri.\"", "Aħna ċempilna u staqsejna lil Norman Lowell min huma dawn it-tradituri u weġibna hekk: \"", "Huma ħafna biex insemmihom.", "Jekk nibda ma nispiċċax u għandi sa għada.", "Ma rridx li naħli l-ħin tiegħek.", "Mhux ħa nsemmi ismijet imma tista' tibda billi tħares madwarek, jekk qed tifhem x'qed nipprova ngħid.\"", "Fid-diskors tiegħu, fost ħafna affarijiet, qal li l-Ewropa għandha tinbidel f'Imperium Europa.", "F'dan il-waqt huwa jirreferi għall-Ministru Helena Dalli bħala l-Ministru taż-żejżiet ugwali.", "\"Aħna rridu nbiddluha u ndawruha f'Imperium Europa.", "Ewropa tar-reġjuni u tal-ġnus, Ewropa ta' diversità vera, mhux Ewropa uniformi, griża u ugwali kif trid il-Ministru taż-żejżiet ugwali.\""], "title": "\"Nippreferi nispara lejn it-tradituri\" - Norman Lowell"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/bil-filmat-illejla-l-arcisqof-se.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Din il-ġimgħa aħna ta' Xarabank tlabniekom x'tixtiequ tgħidu lill-Arċisqof.", "Bagħtulna ħafna ta' nies u llejla l-Arċisqof se jkun live Xarabank iwieġeb il-mistoqsijiet tagħkom u tan-nies li se jkunu fis-sala.", "Fost l-oħrajn nistaqsu li l-għala qed jidħol daqshekk fil-politika, jekk hux qed iġib iktar firda, se nistaqsuh x'ma jogħġbux daqshekk fil-liġi tal-IVF, se nistaqsuh fuq il-Knisja, fuq Alla u x-Xitan, u mistoqsijiet oħra kontroversjali marbutin mar-reliġjon.", "Waqt il-programm inti se jkollok iċ-ċans tkellmu minn fuq Facebook.", "F'parti oħra tal-programm se jkollna lil", "William li ilu 14-il sena jistenna u se jeħel il-ħabs wara 10 snin"], "title": "BIL-FILMAT: Illejla l-Arċisqof se jwieġeb il-mistoqsijiet tagħkom"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/il-mewt-illum-mhijiex-tbezzagni-bjorn.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Bjorn kien ilu ma jkun fuq is-", "ta' quddiem ta' karozza għal iktar minn sentejn.", "F'intervista li Mark kellu ma' Bjorn fil-karozza, deher biċ-ċar kif Bjorn ħassu kuntenta b'din l-esperjenza.", "\"L-aħħar darba li soqt kien iktar minn sentejn ilu.", "Minħabba l-marda, lanqas stajt nidħol iktar fil-karozza.", "Dan l-aħħar permezz tas-siġġu tar-roti, nitla' r-rampa u nidħol fuq wara tal-vann.", "Kulma nara huwa s-saqaf tal-vann għax ma tarax minn wara.", "Jiġifieri issa din hija wow u xi ħaġa impressjonanti.", "Ma rridx nemmen li qiegħed daqshekk viċin.", "Litteralment kważi emozzjonat.", "L-affarijiet sempliċi tal-ħajja tinsiehom u li titla' f'karozza fuq quddiem hi xi ħaġa li nsejt il-", "tagħha.\"", "Bjorn jagħmel mat-23 siegħa kuljum bil-maskla ma' wiċċu minħabba nifsu.", "\"Ikun hemm mumenti aħjar u mumenti li huma agħar.", "Però ifhimni fil-medja nagħmel 22, 23 siegħa kuljum bil-maskla.", "Meta nkun qed nitkellem tkun iktar faċli għax meta titkellem tarmi l-arja l-ħażina 'l barra minn ġismek.", "Jiena nixtieq nibqa' pparalizzat kieku u nibqa' ngħix relattivament ħajja normali.", "Però n-nifs ma jippermettix hux.", "Jekk nibda nagħmel 24 siegħa kuljum, il-magna li nuża ħa tispiċċa ma tkunx iktar effettiva.", "Imbagħad m'hemm xejn iktar x'tagħmel ħlief li jispiċċa kollox.\"", "Imma Bjorn jibża' mill-mewt?", "\"Ifhem ma tistax tara jekk ħa tmutx għada jew ġimgħa oħra jew xahar ieħor.", "Irid ikollok pjan f'moħħok u kuljum tqum biex tagħmlu.", "Illum il-ġurnata l-mewt saret xi ħaġa kompletament differenti mill-mod ta' kif kont naħsibha qabel.", "Illum il-mewt mhijiex xi ħaġa li tbeżżagħni.", "Minn dak kollu li għaddejt, hija l-inqas ħaġa fil-verità.", "L-importanti huwa dak li tagħmel f'ħajtek.", "Il-ħajja hi wisq sabiħa biex toqgħod tinkwieta u hi sabiħa fil-kwalunkwe forma tagħha.", "Trid tisfrutta kull mument u tipprova tieħu l-massimu minn kull ħaġa.\"", "Bjorn jgħidilna li għadu ma għejjiex.", "\"Wara li ftaħna d-dar, l-għada mill-ewwel bdejna naraw x'nistgħu nagħmlu.", "L-ewwel proġett kien ta' suċċess.", "Wara ftit ġimgħat irnexxielna nimlew il-post u għandna", "enormi.", "Allura bdejna naraw x'nistgħu nagħmlu biex insolvu verament il-problema.", "Ħa nagħmlu post ieħor li ħa jkun għaxar darbiet ikbar.", "Issa se nipprov noħolqu soluzzjoni li tista' tindirizza l-problema għas-snin li ġejjin.", "Minkejja li tkun qiegħed bla nifs, kull ħaġa tistimulak, tagħtik il-grinta biex tgħix iktar u biex tipprova tegħleb dak li huwa ovvju, li huwa l-mewt,\" temm jgħidilna Bjorn."], "title": "\"Il-mewt illum mhijiex tbeżżagħni\" - Bjorn"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/dan-il-guvni-kkonvinca-lill-gnus.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["B'imejl waħda, Omar Rababah irnexxielu jikkonvinċi lill-Ġnus Magħquda biex tħalli lin-nies itellgħu filmati tagħhom jaqraw id-drittijiet umani bil-Malti.", "Kien f'Novembru li għadda meta Omar, li huwa", "u attivist tad-drittijiet umani, kien qed ifittex fuq is-sit tal-Ġnus Magħquda, u lemaħ sessjoni li fiha n-nies jistgħu jaqraw id-drittijiet umani bil-lingwa tagħhom, u jtellgħu filmat tagħhom jagħmlu dan fuq is-sit tal-Ġnus Magħquda.", "Omar tħajjar li jaqra dawn id-drittijiet bil-Malti imma induna li l-Malti mhux imniżżel mal-lingwi oħra u dak il-waqt ħass il-bżonn li jibgħatilhom imejl.", "\"Kont qiegħed waqt lekċer li fiha konna qed nittrattaw id-drittijiet umani.", "Dħalt fuq is-sit tal-Ġnus Magħquda biex infittex fuq dawn id-drittijiet.", "Indunajt li għandhom sessjoni fejn tista' tirrekordja lilek innifsek taqra d-drittijiet umani bil-lingwa tiegħek.", "L-idea għoġbitni u għedt issa nirrekordja lilli nnifsi ħalli jkun hemm bil-Malti ukoll.", "Għafast il-lista ta' fejn hemm il-Malti, u pprovajt insib il-Malti iżda dan ma kienx imniżżel fiha.\"", "\"Ktibtilhom imejl li fiha staqsjethom jekk hemm xi żball.", "Bagħtuli lura u qaluli li l-Malti mhuwiex qiegħed hemm għax hemm biss il-lingwi li jiġu mitkellma iktar minn 3 miljun ruħ.", "Weġibtha u għedtilha li dan mhuwiex sew għax il-lingwa Maltija hija unika, ta' pajjiż sħiħ, li ma tiġi mitkellma fl-ebda pajjiż ieħor u hija lingwa rrikonoxxuta bħala waħda uffiċjali mill-Unjoni Ewropea.", "Għedtilhom li qishom qed jiddiskriminawna,", "u li inbilli aħna żgħar, aħna pajjiż uniku,\" jirrakkontalna Omar.", "Il-Ġnus Magħquda infurmatu li se tagħmel mill-aħjar li tista' biex iżżid il-Malti mal-lista tal-lingwi, iżda avżatu li din tista' tkun diffiċli minħabba nuqqasijiet ta' riżorsi umani.", "Fil-fatt Omar dam għal madwar 7 xhur bla ebda risposta.", "Però 5 ijiem wara, irċieva imejl li fiha ġiet infurmat mill-Ġnus Magħquda li se żżid il-Malti, u ħeġġitu biex jibgħatilha filmat tiegħu jaqra d-drittijiet umani bil-Malti.", "U kif qed iħossu Omar issa li semgħuh?", "\"Inħossni kburi li għamilt xi ħaġa żgħira li swiet ta' ġid għal Malta u għal-lingwa tagħna.\"", "Jekk tħobb il-lingwa Matlija, agħmel 'share'."], "title": "Dan il-ġuvni kkonvinċa lill-Ġnus Magħquda żżid il-Malti"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/bil-filmat-tort-tal-kelb.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["AĠĠORNATA (13:39):", "Aħna tkellimna ma' sid it-trakk u qallina hekk: \"Dan il-kelb jekk tmur Baħar iċ-Ċaħaq ħdejn tal-ġelati, tarah jiġri.", "Dakinhar kont wieqaf hemm qed nistenna jgħadduli l-informazzjoni biex nara fejn irrid immur.", "Xħin irċevejt l-informazzjoni soqt minn Baħar iċ-Ċagħaq.", "Hu kien wara l-gabina u ma rajtux u kif wasalt is-Salina qed indur mar-", "ħareġ rasu jittawwal.", "Kif rajtu mill-mera nħsadt.", "Allura kelli nerġa' ndawwwar u nieħdu Baħar iċ-Ċagħaq u biex niżżiltu kienet iebsa.", "Biex ma jerġax jitla', tfajt ġebel biex jiġri warajha ħalli nkun nista' nsuq u ma jerġax jitla'.", "Dan il-kelb kien qiegħed fuq trakk tat-", "li kien qed jinstaq fi Triq il-Kosta.", "F'kummenti fuq Facebook ħafna kienu dawk li tħassru l-kelb minħabba l-periklu li kien jinsab fih u oħrajn indirizzaw kummenti negattivi lis-sewwieq tat-trakk bla ma kienu jafu kif ġrat din il-biċċa xogħol.", "Però għal dawn il-kummenti, wieġeb is-sewwieq tat-trakk fejn sostna li l-kelb tela' waħdu u qal li min ħadlu l-vidjow, missu waqfu u qallu li kien hemm kelb fuq wara tat-trakk.", "Inti x'taħseb?"], "title": "Tort tal-kelb?"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/l-istorja-tal-omm-li-keccewlha-lil.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Il-ġimgħa l-oħra fuq dan is-sit irrakkontajna l-istorja ta' omm li qaltilna li t-tifla tagħha ta' sena u disa' xhur kienet qed tmur f'", "fejn tifel kien gidimha, u mbagħad irrakkontat li darba fost l-oħrajn, bintha tkeċċiet ħesrem mingħajr raġuni minn din l-istess skola.", "Aħna bgħatna lid-Dipartiment tal-Edukazzjoni dwar dan il-każ, u kif konna għadna qed nistennew, qabel ma rċevejna risposta, l-istorja qajmet kontroversja fuq l-internet.", "Saħansitra għamlu kuntatt magħna s-sid taċ-", "stess u diversi ġenituri li wkoll jibagħtu lil uliedhom fl-istess skola, u qalulna li dak li kien qed jingħad mhuwiex vera.", "U għalhekk aħna ddeċidejna li mmorru f'dan iċ-", "u nistaqsu l-mistoqsijiet lis-sid u lill-ġenituri bit-tama li nikxfu l-verità.", "L-omm li kkuntattjatna l-ġimgħa l-oħra ammettiet magħna li waqt li kienet fic-", "bintha mbuttat tifel u dan gidimha.", "Huwa vizzju komuni ħafna li ġieli jaqbdu t-tfal iż-żgħar, li jimbuttaw jew imissu lil xulxin.", "\"Mort niġbor lit-tifla u l-persuna li tieħu ħsieb iċ-", "qaltli li se jkollha twaqqaf lil binti milli tmur hemm għax qed timbotta t-tfal u tweġġagħhom,\" qaltilna l-omm.", "\"It-tifla tiegħi kienet il-vittma tal-gidma, u ma nistax nifhem kif binti tkeċċiet u t-tifel li gidimha baqa' hemm,\" insistiet l-omm.", "Aħna tkellimna mal-persuna li tieħu ħsieb ic-", "u skontha, l-istorja hija ftit differenti.", "\"Ma stajtx nagħmel mod ieħor ħlief li nwaqqafha.", "It-tifla konna ilna ninnutawha timbotta tfal oħra, u lil ommha dejjem kont inżommha nfurmata b'dak li qed jiġri,\" qaltilna sidt ic-", ".", "\"Saħansitra pruvajna nsolvu s-sitwazzjoni flimkien billi nibdlulha l-post u l-ambjent bit-tama li taqta' dan il-vizzju.", "Lill-omm kont navżaha dejjem x'qed nagħmel u mill-messaġġi li kienet tibgħatli kien jidher li qed tifhem x'qed jiġri u qed taqbel ma' dak li kont qed nagħmel.\"", "L-omm ikkonfermat ukoll li kienu jibagħtu dawn il-messaġġi.", "\"Kienet tibgħatli: 'S", "Għalhekk ma nistax nifhem kif imbagħad keċċietha,\" qaltilna l-omm.", "Madanakollu, sidt iċ-", "qaltilna li dawn il-messaġġi kienu jirreferu għal attivitajiet oħra li kienu jsiru fl-iskola matul il-ġurnata.", "Qaltilna wkoll li din l-istorja tal-imbuttar ma ġratx darba, u rrepetiet ruħha wisq drabi għal diversi xhur, u allura fil-bidu ta' Ġunju kellha tavża lill-omm biex tibda tfittex post ieħor fejn it-tifla tista' tmur", "\"Meta għedtilha hekk kellna diżgwit, għax hi u r-raġel tagħha kienu kontra din id-deċiżjoni u kelli niddeċiedi li nwaqqaf lit-tifla immedjatament,\" qaltilna sidt iċ-", ".", "\"Imma din ma kinitx sorpriża.", "L-omm kienet taf li se nwaqqafha.\"", "L-omm kienet ilmentat magħna wkoll għaliex qaltilna li minħabba din l-istorja, it-tifla m'għandhiex fejn tibgħatha", "u hi ma tistax tibqa' magħha l-ħin kollu għaliex taħdem u tistudja.", "Dwar dan aħna bagħtna lill-Ministeru tal-Edukazzjoni u kkonfermawlna li t-tifla nstabilha post ieħor fejn tista' tmur", "\"L-uffiċċju tal-", "kien f'kuntatt kostanti mal-omm tat-tifla u assista biex issib ċentru ġdid.", "Għaldaqstant nikkonfermaw li t-tifla bdiet tattendi ċentru ġdid mit-2 ta' Lulju,\" kienet tgħid l-", "li rċevejna lura mill-Ministeru.", "U dan ikkonfermatu wkoll l-omm.", "\"Għall-kuntrarju ta' kif jistgħu jaħsbu xi nies li raw l-ewwel storja, hanwhekk mhuwiex post perikoluż u ma jiġrux dawn l-inċidenti,\" qaltilna sidt iċ-childcare centre b'emozzjoni kbira.", "\"Aħna nieħdu kull miżura biex niżguraw is-saħħa u s-sigurtà tat-tfal kollha u qatt ma kelli xi ngħid mal-ġenituri l-oħra.\"", "Aħna tkellimna ma' 15-il ġenitur ta' tfal differenti li kollha kemm huma jibagħtu lil uliedhom f'dan iċ-", "centre, u rridu ngħidu li kellhom kummenti sbieħ dwar dan il-post.", "\"Dan huwa post li qed jagħmel ħafna ġid lit-tifel tiegħi.", "Timmaġina li niġi nħalli lill-aktar ħaġa għażiża li għandi f'ħajti f'post li mhux se jagħmillu ġid?\" qaltilna omm minnhom.", "Omm oħra qalet: \"Inkunu għadna kantuniera bogħod u t-tifel jibda jgħajjat 'school, school!'", "U meta niġi għalih ma jkunx irid jitlaq, u ma jitlaqx qabel jgħannaq u jbus lit-", "li jieħdu ħsiebu.\"", "\"Il-fatt li t-tifla tiegħi toħroġ b'daħka kbira minn hawn, għalija huwa biżżejjed biex ninduna kemm hi kuntenta,\" qalilna ġenitur ieħor.", "Tkellimna wkoll ma' omm li għandha tifel b'diżabilità u stqarret magħna li jsib ħafna għajnuna meta jkun hemmhekk.", "Omm oħra saħansitra qaltilna b'nofs ċajta: \"Jien għandi problema, għax id-dar it-tifla tgħajjat il-", "flok lili!\"", "U omm minnhom irrakkontatilna li darba siefru u l-ajruport tilfu l-bagalja bil-ħwejjeġ kollha tat-tifla.", "\"U hi (sidt iċ-", ") mill-ewwel qaltli li għandha xi ħwejjeġ li lesta tagħtihomli sa meta tasal il-bagalja lura.\"", "(Ir-ritratt użat f'dan l-artiklu m'għandu l-ebda konnessjoni ma din l-istorja, u l-post u t-tfal li jidhru fir-ritratt m'għandhom l-ebda relazzjoni mal-istorja.", "Ritratt meħud minn www.littelmunchkins.com.au)"], "title": "L-istorja tal-omm li keċċewlha lil bintha miċ-childcare qajmet kontroversja, u aħna komplejna ninvestigaw"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/timtela-d-dar-gal-tfal-bi-problemi-ta.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Timtela d-dar mogħtija mill-Knisja lil Richmond Foundation għal tfal bi problemi ta' saħħa mentali bl-affarijiet u bil-ħin.", "Waqt il-program Xarabank, stedinna n-nies tan-negozju biex jagħtu affarijiet u prodotti tagħhom għal din id-dar.", "Barra minn hekk, ħaddiema bħal", "ħaddiema tal-kostruzzjoni,", ", tal-madum offrew li jagħtu s-sigħat biex b'hekk din id-dar tkun tista' tilqa' tfal u ż-żgħażagħ b'kundizzjonijiet tas-saħħa mentali.", "Dr Chris Fearne ħabbar illi bħala Gvern, bħala dipartiment tas-saħħa, ħa jkun qed jagħti flus lil Richmond Foundation biex ikunu jistgħu jagħtu dan is-servizz mingħajr ħlas lill-pazjenti Maltin.", "Grazzi lil dawn il-kumpaniji li qed taraw il-", "tagħhom fir-ritratt ta' hawn taħt kif ukoll lil dawn il-ħaddiema kollha li se joffru s-sigħat tagħhom."], "title": "Timtela d-dar għal tfal bi problemi ta' saħħa mentali"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/din-il-klikka-ta-bieb-gadha-kemm-adet.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Dawn huma 47 raġel kienu ħbieb fi żmien l-iskola, u kien ilhom ma jiltaqgħu minn meta ħarġu mis-Sekondarja.", "Imbagħad ħadu aħbar kerha ħafna u ddeċidew li jerġgħu jiltaqgħu biex jgħinu lil wieħed minn sħabhom.", "Wieħed mill-ħbieb ta' din il-klikka riċentament marad serjament b'tumur f'rasu.", "Ir-raġel huwa missier ta' żewġt itfal, u t-tumur li għandu qed ipoġġilu saħħtu f'ħafna periklu, u minħabba fih diġa' esperjenza problemi fil-mod kif jara u kif jitkellem.", "Għalhekk din il-klikka ta' ħbieb inġabru flimkien biex jgħinu lil seħibhom jieħu l-kura u t-terapija kollha li għandu bżonn.", "Sabiex dan ikun jista' jseħħ, dan il-grupp qed jipprova jiġbor is-somma ta' €75,000.", "U sa issa diġa' rnexxielhom jiġbru €46,000!", "Jekk bl-għajnuna tal-poplu jirnexxielhom jiġbru l-fondi kollha li hemm bżonn, dan ir-raġel jingħata tama ġdida sabiex ikun jista' jibqa' jgawdi lil uliedu, lil martu u lil din il-klikka ta' ħbieb li qed tagħmel li tista' biex jerġa' jġib saħħtu lura.", "Jekk inti tista' tghin, agħti donazzjoni billi tagħfas", "u mur 'DONATE NOW', jew billi t", "agħmel bank transfer fuq il-kont li qed jidher hawn taħt:", "Grazzi talli se tkunu ġenerużi."], "title": "Din il-klikka ta' ħbieb għadha kemm ħadet aħbar kerha ħafna"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/lil-missierha-qalulha-li-bintu-tmut.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Sentejn ilu, Naomi ta' 21 sena kellha inċident ikrah tat-traffiku u fih miet is-sieħeb tagħha.", "Kien Lulju, meta Naomi ttieħdet b'urġenza l-isptar ta' Bari, ġewwa l-Italja.", "L-inċident tant kemm kien ikrah li kienet fil-periklu li titlef ħajjitha.", "Dwar dan l-inċident tkellimna ma' Emanuel Spiteri mill-Keshe Foundation Malta.", "Jgħidilna kif b'dan l-inċident, din it-tfajla kienet f'koma.", "\"Kawża ta' dan l-inċident, Naomi ddaħħlet l-isptar u spiċċat f'koma.", "Kellha mal-20 ksur f'ġisimha, weġġgħet l-ispina ta' darha, ħsara kbira f'moħħha u fl-organi tagħha, u għamlet bejn kwarta u għoxrin minuta mingħajr ossiġnu f'moħħha.\"", "L-uġigħ tant kemm kien qawwi li qalbha bdiet tħabbat iktar minn normali.", "Dan żied iċ-ċans li Naomi tmut.", "\"Minħabba l-uġigħ li kellha, qalbha bdiet tħabbat 130 kull minuta, lejl u nhar.\"", "It-tobba bdew jitilfu t-tama.", "\"It-tobba ma setgħux jagħtuha", "għax dawn kienu jivvelenawha.", "L-unika possibbiltà li kien hemm biex qalbha tħabbat b'rata normali, kien li jmurilha l-uġigħ wara li jingħaqad l-għadam li kien inkissirlha.\"", "Tant kemm kienet fi stat gravi, li lil missierha Giovanni jibdew jippreparawh għat-telfa ta' bintu.", "\"It-tobba qalulu li anke bil-mediċini m'hemmx ċans li ssalva.", "Fil-fatt it-tobba ppreparawh biex jieħu t-terapija għax bintu kienet se tmut.", "Apparti minn hekk, lil bintu poġġewha f'kamra qalb in-nies li ma kienx hemm ċans li jirkupraw.\"", "Però Giovanni ma tilifx it-tama u jdur għal teknoloġija ta' Kesha Foundation.", "\"Giovanni kien l-uniku bniedem li baqa' jittama u ddeċieda li juża tekonoloġija ġdida li ssuġġerixxiha M", "ehran Tavakoli Keshe, il-Fundatur tal-Keshe Foundation.", "Għalhekk missierha pprova jsib mod biex jerħilha l-uġigħ sakemm jingħaqqad l-għadam.\"", "Missierha uża t-teknoloġija msejħa Keshe Plasma Science Technology u din tibda taħdem fuq bintu wara biss tliet kwarti.", "\"Biex inaqqas l-uġigħ, missierha pprepara żewġ kutri, poġġihom fuq xulxin taħt bintu, mela dawn il-kutri b'żewġ litri ta'", ", u l-uġigħ waqaf kompletament f'45 minuta li ntużat din it-teknoloġija.", "B'dan il-likwidu, b'iktar minerjali u nutrijenti, għamel ukoll elmu biex itaffi l-ġrieħi li ġarrbet f'moħħha.\"", "B'din it-teknoloġija, fi 3 xhur Naomi ħarġet mill-koma u llum qed tgħix grazzi għaliha.", "Li għadna ma semmejniex hu li Malta hi parti minn din il-Fondazzjoni li bit-teknoloġija tagħhom salvaw nies bħal Naomi.", "Għaldaqstant,", "Keshe Foundation tixtieq li din it-teknoloġija tiġi użata madwar id-dinja kollha, inkluż f'Malta.", "\"Il-fondazzjoni għamlet sejħa lill-gvernijiet ta' madwar id-dinja u offriet li tikkura 10 każijiet ta' koma fi 3 xhur, biex turi s-saħħa li għandha din it-teknoloġija.", "Barra minn hekk nixtiequ li t-tobba Maltin u xjentisti, jitgħallmu dwar din it-teknoloġija biex jużawha.", "Fost ħafna affarijiet, nixtiequ li t-tagħlim ta' din it-teknoloġija jkun inkluż fis-sistema edukattiva u biex l-awtoritajiet jinvestigawha.", "Jekk din it-teknoloġija tiġi implementata f'Malta, il-fondazzjoni temmen li biha jsalvaw iktar in-nies,\" itemm jgħidilna Emanuel."], "title": "Wara 3 xhur tqum mill-koma"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/dan-il-guvni-gamel-tattoo-ta-ira-losco.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Joseph Barber Bonavia għandu tattoo ta' wiċċ Ira Losco fuq idu x-xellugija.", "7 xhur ilu, Joseph għamel din it-tattoo li qed taraw fir-ritratt tal-faċċata.", "Bla dubju ta' xejn, nistgħu naslu għall-konklużjoni li Joseph iffissat fuq il-Eurovision, tant li mhux wiċċ Ira biss għandu, iżda wkoll il-logo tal-Eurovision fuq sidru.", "Fil-jiem li għaddew, Joseph iltaqa' ma' Ira Losco u hi ħadet ritratt mat-tattoo.", "Qabel ma tagħmel tattoo, normalment iddum ittella' u tniżżel jekk tagħmilx tattoo b'wiċċ xi ħadd fuqek, sakemm ma tkunx ċert.", "Ira Losco kienet qaltilna li kien ċert fuq li ċert li ried jagħmilha u kien kellimha qabel ma għamel it-tattoo.", "\"Kont saqsejtu jekk hux ċert mid-deċiżjoni li qed jagħmel għaliex din xi ħaġa permanenti.", "Meta staqsejtu qalli, 'Ċert fuq li ċert li rrid nagħmilha ... jekk mhux tiegħek ta' min?'", "Vera kuntenta u impressjonata bil-lealtà tal-", ".", "Din turi kemm il-mużika hija b'saħħtiha u kemm għandha impatt qawwi fuq min jismagħha.\"", "Joseph kien sema' b'Ira Losco l-ewwel darba fl-2000, bil-Malta Eurovision Song Contest.", "Minn dak iż-żmien, baqa' jmur jaraha kull fejn tkanta, beda jsegwiha u jqasqas kull biċċa minn gazzetta jew rivista li jkollu l-isem jew ir-ritratt ta' Ira fuqu.", "Aħna konna kellimna lil Joseph li kien qalilna li Ira hi l-idolu tiegħu.", "\"Tirrappreżenta kull mara tas-soċjetà Maltija.", "Biżżejjed tara l-affarijiet li tagħmel f'kampanji favur l-annimali u kontra l-vjolenza domestika, pereżempju.", "Dejjem turini kemm hi bniedma b'saħħitha, speċjalment meta telgħet għall-Eurovision; bit-takkuna u tiġri minn intervista għal oħra b'5 xhur tqala.\"", "Kien ilu joħlom li jagħmel tattoo għaxar snin iżda minħabba l-biża' tiegħu mil-labra kien joqgħod lura.", "Però wara li kien għamel it-tattoo tal-", "tal-Eurovision, li hi l-ewwel tattoo li għamel, ma baqax jibża' u għamilha.", "Però t-tattoo mhijiex l-unika ħaġa li għandu t'Ira.", "Kif tistgħu taraw mir-ritratt t'hawn isfel, Joseph għandu ħafna affarijiet ta' Ira.", "Fil-jiem li għaddew, Ira Losco ħarġet", "bl-isem ta' No Sinner No Saint.", "Meta tnieda dan l-", ", aħna morna hemmhekk, għamilnielha lista ta' personalitajiet u konna staqsejnieha jekk taħsibx li huma", ".", "Araw x'kienu qalulna fil-filmat t'hawn taħt:", "Jekk inti", "ukoll t'Ira, agħfas 'share' u għidilna għala inti", "tagħha billi tikkummenta hawn taħt."], "title": "Dan il-ġuvni għamel tattoo ta' Ira Losco, iltaqa' magħha u ħadet ritratt mat-tattoo"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/bil-filmat-fil-jiem-li-gejjin-aktarx.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["fil-jiem li ġejjin aktarx se jeħel 6 snin ħabs.", "William ta' 13-il sena jibda jieħu d-droga.", "Aktar tard jibda jieħu droga iktar b'saħħitha.", "Isir", "Bħal ħafna", "oħra, 14-il sena ilu jinqabad ixerred id-droga, jarrestawh u jressquh il-Qorti.", "Sadanittant imur il-Caritas għal programm u jiggradwa.", "U bl-għajnuna t'ommu u ta' missieru, u bis-sapport tat-tfajla tiegħu Olivia issa ilu 10 snin", "mid-droga.", "Ilu 8 snin ma jmiss qatra alkoħol.", "Ilu 7 snin li qata' s-sigaretti.", "Jagħmel kors tal-ikel fl-I.T.S u ħames snin ilu jiftaħ restorant żgħir.", "Jimpjega ħames persuni.", "Dan l-aħħar ineħħi r-restorant għax 14-il sena wara, fil-jiem li ġejjin, aktar jeħel 6 snin ħabs.", "Fil-programm, Olivia qalet li tħossha muġugħa u fl-istess ħin irrabjata li wara dan iż-żmien William li ħadem biex qiegħed fejn qiegħed u issa ma tafx x'se jiġri.", "Żiedet tgħid li William huwa", "inkwetat għalina milli għalih u jiddejjaq jarahom hemm.", "Ommu qalet li kienet iebsa għalih li binha kien qed jieħu d-droga għax kien tifel b'saħħtu u bdew jaraw jinqered ftit ftit.", "Il-missier qal li ħassu li kellhom tifel li twieled mill-ġdid dakinhar li gradwa u qed iħoss li s-sentenza se titfagħhom lura.", "Żied jgħid li ma jixtieqx li jgħaddu minn dak iż-żmien li għaddew qabel.", "Mariella Dimech, il-Piskoterapista, qalet li tiftakaru sew meta kien daħal għall-programm tal-Caritas.", "Spjegat kif kienet iebsa ħafna miegħu imma rat ġuvni b'ħafna kapaċitajiet.", "\"William huwa r-raġuni li l-għala nagħmlu dan ix-xogħol u jekk jidħol il-ħabs mhux biss ħa jbati imma n-nies li qed jagħmlu l-programm.", "Hemm speranza għalihom?", "William baqa' f'kuntatt miegħi anke wara li gradwa.", "Huwa bniedem li jista' jagħti lura lis-soċjetà u huwa persuna ta' eżempju,\" qalet Mariella.", "Żiedet tgħid li tammira veru li William qed jaħseb fin-nies ta' madwaru u jixtieq jagħti eżempju lin-nies ta' warajh.", "Qalet li temmen li n-nies jistgħu jinbidlu u William huwa eżempju perfett.", "Il-Membru Parlamentari Laburista Roseanne Cutajar filwaqt li qalet li ma nieħdu xejn inbilli nibagħtu lil William il-ħabs, u li nibgħatu lil William il-ħabs mhijiex ġustizja.", "Wara dan kollu, William stqarr li japprezza li dan is-suġġett qed jiġi diskuss u li rċieva", "mingħand ħafna nies.", "L-appell ta' Xarabank huwa li dan ir-raġel għandna nħalluh hawn barra għax jgħin ħafna nies."], "title": "BIL-FILMAT: Fil-jiem li ġejjin aktarx jeħel 6 snin ħabs wara 10 snin 'clean'"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/minn-secret-santa-se-jispiccaw-jagtu-r.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Dawn iż-żgħażagħ kienu se jagħmlu", "u minflok iddeċidew li jagħtu r-rigali lid-djar tat-tfal tal-Orsolini.", "Aħna tkellimna ma' Stefan Bajada li jirrakkontalna kif ħarġet din l-idea.", "\"Kien is-Sibt u jiena u sħabi konna qed niftehmu fuq", "li s-soltu nagħmlu kull sena.", "Imbagħad wieħed minna ħareġ bl-idea biex minlok is-", ", ir-rigali nagħtuhom lit-tfal tal-Osolini.", "Minn hemm l-idea kibret, iffurmajna l-grupp Iż-Żgħażagħ tal-Lum u ftahnieh għall-pubbliku.\"", "F'din l-inizjattiva se jipparteċipaw l-iskejjel u l-parroċċi.", "\"Wara li aċċettaw is-s", "orijiet, bgħattna lill-Ministeru tal-Edukazzjoni u l-Arċidjoċesi ta' Għawdex u l-", "iskejjel u l-parroċċi se jgħinuna", ".", "Filwaqt li l-iskejjel se jiġbru xi affarijiet mil-lista li tajniehom,", "xi parroċċi fin-noveni se jiġbru xi fl", "us biex jittranġaw il-flettijiet.\"", "Imma għala ż-Żgħażagħ tal-lum?", "\"Għall-ġenerożità u biex inbiddlu l-mentalità li ż-żgħażagħ tal-lum ma tilfux il-valuri.", "B", "'din l-inizjattiva jarawna u jgħidulna,", "'Dawn huma ż-żgħażagħ tal-lum", "Inti wkoll tista' tgħin.", "\"Fiż-żmien li ġej se nkunu qed intellgħu lista bl-affarijiet li hemm bżonn.", "Kull min irid jingħaqad magħna jew jgħinna b", "'xi mod jew ieħor jista' jibagħtilna", "messaġġ fuq 79829248 jew imejl fuq", "Ibqa' aġġornat b'dak li qed jagħmlu ż-Żgħażagħ tal-Lum, billi tidħol"], "title": "Minn 'secret santa' se jispiċċaw jagħtu r-rigali lid-Djar tal-Orsolini"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/bil-filmat-araw-xqed-jagmlu-dawn-l.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["L-għalliema tal-Kulleġġ Santa Klara, Skola Sekondarja, ta' Pembroke, jagħmlu filmat għall-aħħar jum tal-iskola.", "Din is-sena l-għalliema ta' dan il-kulleġġ reġgħu għamluha!", "Wara li l-filmat tas-sena l-oħra kien dar id-dinja", ", din is-sena l-għalliema ħasbu li jagħmlu ieħor, b'affarijiet li għamlu", "din is-sena skolastika, fosthom il-bandanas u s-slime.", "Dwar dan il-filmat tkellimna mal-għalliem tal-Ingliż u kantant ta' Avenue Sky, Andy Muscat.", "Jispjegalna kif reġgħet ġiethom din l-idea.", "\"Is-sena l-oħra konna ħloqna filmat ċkejken li kien għamel", "kbira, kemm f'Malta kif ukoll fuq siti barranin.", "Kienet ix-xewqa tiegħi li din is-sena nerġgħu nagħmlu xi ħaġa simili, iżda tant kellna xogħol u ġenn li onestament konna qtajna qalbna.", "Meta għaddiet sena minn meta tfajna l-filmat tas-sena l-oħra, reġa' beda jinxtered il-filmat fuq Facebook u ħafna nies bdejt jibagħtulna biex jaraw jekk se nagħmlu xi ħaġa oħra din is-sena.", "Meta bdejt nara li l-kollegi tiegħi kienu entużasti, ċedejt, u f'jumejn irnexxielna noħolqu l-filmat ta' din is-sena.\"", "U joħolqu filmat li fih jistgħu jirrelataw miegħu l-istudenti tal-iskola.", "\"Din is-sena xtaqna noħolqu filmat iktar modern, li l-istudenti tagħna żgur se jirrelataw miegħu b'xi mod.", "Forsi mal-ewwel darba li tarah, ma tantx tinduna, imma fih ħafna elementi li kienu sinonimi ħafna ma' din is-sena skolastika, fosthom il-", ", iż-żfin mil-logħba Forntnite, kif ukoll il-", "li għalkemm ħafna minna m'aħniex għalliema tal-PE, kien sport li b'mod regolari konna nilagħbu mal-istudenti tagħna biex inħeġġuhom jgħixu ħajja aktar attiva.\"", "Jgħidilna li għamluh biex jingħaqdu iktar u biex iferrħu l-istudenti tagħhom.", "\"Bħala għalliema, ngħaddu minn ħafna mumenti ta' dubju fuq jekk għandniex inkomplu fil-karriera tagħna jew le.", "Min ma jkunx fiha, qatt ma' jista' jifhem kemm hu xogħol diffiċli, mhux biss minħabba l-imġiba tal-istudenti u l-ammont ta' xogħol innifsu, iżda minħabba l-fatt li dejjem qiegħed taħt l-iskrutinju tal-pubbliku, li dejjem ikollu opinjoni.", "Huma l-kollegi li verament jifhmuk u li jsiru t-tieni familja tiegħek.\"", "Jgħidilna li bħala edukatur jemmen li bħala edukaturi jiltaqgħu ma' ħafna problemi.", "\"Bħala edukatur, nemmen li minn l-ebda xogħol ieħor ma nista' nieħu l-istess tip ta' sodisfazzjoni, bħal meta tara student jirnexxi.", "Però ċert li ma tantx hemm xogħlijiet oħra li tant huma disrispettati, kemm minn nies li qegħdin jibbenifikaw mis-servizz huma stess (l-istudenti), is-soċjetà kollha kemm hi, u anke dawk l-awtoritajiet li flok jgħinuna, ikomplu joħolqu problemi ġodda biex jgħattu problemi antiki.\"", "\"Xi ħaġa li kienet fil-midja, mhux biss lokali iżda anke internazzjonali, hija n-nuqqas kbir li hawn t'għalliema.", "Hemm ħafna raġunijiet għal dan in-nuqqas, però l-mod ta' kif qegħdin nipprovaw insolvu din il-problema, hija waħda li aktar qiegħda tbiegħed lin-nies minn din il-karriera.", "Minflok naraw kif se nħajru żgħażagħ jagħżlu l-kors fl-Università, qegħdin ngħaffġu l-għalliema li diġà għandna, bi klassijiet mimlijin sakemm legalment possibbli u bl-akbar ammont ta' lezzjonijiet li jistgħu jagħtu bil-liġi, b'hekk ikun hemm għalliema li saħansitra m'hemmx iktar bżonnhom fl-iskejjel u tinħoloq l-illużjoni li l-problema ġiet solvuta.", "Fil-verità, tkun qiegħed tisraq mill-potenzjal ta' dawk l-għalliema li jixtiequ li għandhom il-ħin li jgħinnu lit-tfal f'affarijiet li mhumiex akkademiċi, bħal fl-isport, teatru, mużika, ambjent, u elf ħaġa oħra li diffiċli jibqgħu jsiru, jekk ħin u enerġija ma jkunx fadal.\"", "\"L-iskop ewlieni tal-filmat minn dejjem kien li ningħaqdu aktar bħala tim, nieħdu pjaċir flimkien u nferrħu lill-istudenti tagħna.", "Però dejjem xtaqna li nwasslu messaġġ li, ilkoll kemm aħna, nemmnu ħafna fih.\""], "title": "BIL-FILMAT: Araw x'qed jagħmlu dawn l-għalliema Maltin issa li se jispiċċaw skola"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/bil-filmat-ninkwetaw-mhux-li-emma-ma.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Wara Xarabank ta' nhar il-Ġimgħa, ħafna kkummentaw fuq Emma, l-Ingliż u l-Malti.", "Għaldaqstant, Peppi ħass li għandu jwieġeb għal dawn il-kummenti.", "Dan hu dak li għandu xi jgħid:", "\"Wara li l-Ġimgħa għamilna programm ma' Emma, fejn ma tkellimtx b'xi Malti perfett u għamilna", "ċkejken li fih urejna kemm tfixklet meta intervistajnieha l-Italja, il-midja soċjali nfaqa' b'ħafna nies jgħajruha għax Emma ma tafx titkellem b'Malti sewwa.\"", "\"L-ewwel punt: Kieku tkunu tafu din it-tfajla mill-qrib tindunaw kemm hi tfajla umli, kemm ma kibritilhiex rasha għax għamlet suċċess internazzjonali, u kemm għandha familja mimlija għożżha.\"", "\"Punt ieħor: Imma possibbli sirna naqbdu u nibagħtu dawn il-messaġġi mimlija tgħajjir u nkissru lin-nies?", "Hekk spiċċajna?\"", "\"It-tielet: Ma jmissniex ninkwetaw għax Emma ma tafx bil-Malti u taf bl-Ingliż, imma jmissna ninkwetaw għax hawn ħafna żgħażagħ li ma jafux bl-Ingliż.", "Din mhux kwistjoni ta' patrijottiżmu imma kwistjoni ta' bżonn.", "F'Malta għandna bżonn li n-nies ikunu jafu l-ewwel u qabel kollox jitkellmu bl-Ingliż u mbagħad jalla jkunu jafu bil-Malti wkoll.", "Imma bl-Ingliż għandna problema.", "Li qed nissuġġerixxi jiena, u li sa fejn naf jien jaqbel miegħi l-Ministru tal-Edukazzjoni, huwa li l-lezzjonijiet fl-iskola, barra tal-Malti u forsi tar-reliġjon, għandhom ikunu bl-Ingliż.\"", "\"Għala?", "Hawn diskriminazzjoni.", "Mela inti għandek lil min għandu l-ġenituri tiegħu illi jafu bl-Ingliż, ikellmuhom bl-Ingliż, u jitgħallmu sew bl-Ingliż.", "Imbagħad imorru l-iskola, ikellmuhom bil-Malti u jitgħallmu sew bil-Malti.", "U x'jiġri minn dawn li l-ġenituri tagħhom li lanqas jafu kelma bl-Ingliż, fejn id-dar ikellmuhom bil-Malti, imorru l-iskola jitgħallmu bil-Malti?", "Aħna għandna bżonn li n-nies ikunu jafu bl-Ingliż.", "Min jaf kemm kien hemm tfal li marru jagħmlu eżami fejn kienu jafu s-somma imma l-Ingliż tal-", "ma fehmuhx.", "Tafu li ħafna mill-", "anke f'Malta, isiru bl-Ingliż?", "Taħseb li se jimpjegawk għax taf fejn hi l-akka u fejn hi l-għajn?", "Mela allura, minflok ninkwetaw li Emma ma tafx biżżejjed il-Malti, ejjew ninkwetaw li ħafna żgħażagħ ma jafux bl-Ingliż.\""], "title": "BIL-FILMAT: \"Ninkwetaw mhux li Emma ma tafx bil-Malti imma li ħafna ma jafux bl-Ingliż\" - Peppi Azzopardi"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/tliet-snin-ilu-mietet-l-iktar-nanna.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Bħal lum 3 snin ilu Malta tilfet lil Maryrose Bonello jew aħjar lin-Nanna Katrin.", "Attriċi u Nanna maħbuba minn kulħadd kemm kollegi kif ukoll telespettaturi.", "Aħna tkellimna man- neputi tagħha David Debono u għidnilu jiddeskrivi min kienet in-nanna Maryrose d-dar u mhux fuq it-televixin.", "David qalilna li Maryrose kienet persuna qalbina ħafna li tħobb lil kulħadd.", "Persuna li tagġmel minn kollox biex tgħin lil dak li jkun u tarah kuntent u ħafna drabi tispiċċa tpoġġi lil kulħadd qabilha.", "David irrakkonta kif il-ġenituri tiegħu sseperaw meta hu kienu għadhu t'eta' żgħira u għalhekk marru joqgħodu man-nanna.", "David jgħid li apparti kienet nantu kienet qisa it-tieni omm tiegħu.", "David stqar magħna li r-relazzjoni ta' bejnitom kienet waħda eċċezzjonali.", "Tant li meta kellhu jsiefer sena barra biex ikompli l-istudji tiegħu vera kienet ħaditha bi kbira li ser iddum sena ma tarah allura kienet iċċempillu kuljum.", "L-ewwel darba li żammietu f'idha", "Mistoqsi kif kien iħossu bil-fatt li n-nanna tiegħu bħal donna qisa in-nanna ta' Malta kollha, David qalilna li jieħu gost li lin-nanna tiegħu jafha u jħobbha kulħadd.", "\"Naf li waħda mill-akbar sodisfazzjon li kien ikollha hu li jirnexxiela titfa tbissima fuq n-nies u allura kont nieħu gost nara sodisfatta\"", "Jirrakkonta kif meta kienu joħroġu x'imkien fil-pubbliku ma kinux jifqu min nies ġejjin ikelmuwa u anke jieħdu xi ritratt.", "Hu spjega li meta kien għadhu żgħir kienet tkun naqra frustranti għalih imma illum meta jiftakar fit-tbissima li kien ikollha meta jwaqqafa xi ħadd kienet waħda inkredibli.", "\"Il-fatt li l-memorja tagħha għadha tgħix fil-qlub tal-maltin kollha iżżomni seren.\"", "Kien hemm xi storja li ġrat meta kien magħha u li ma jinsija qatt?", "David jirrakkonta kif dejjem kien joqod jinkija u jaqbad magħha ħabba l-ammont ta' nies li keinu jwaqfuwa biex jitkelmu magħha.", "U darba waħda meta telaw ġurnata s' Għawdex ta' ċkejken li hu iddeċieda li jgħodd id-drabi li jwaqfuwa xi nies.", "Wieħed, tnejn, tlieta u baqa' baqa' jgħodd sad-90 persuna għaliex imbagħad għajja jgħodd.", "Dakinhar, jirrakkonta David, waqt li kienu fil-kampanja, waqfitilom il-karozza u għadhu jiftakar kif n-nanna Katrin ma' ħablet rasha xejn, ċemplet għall-assistenza u sakemm ġew qadet tirrakkonta l-istejjer u ddaħħaq lin-neputijiet tagħha fil-karozza.", "\"Sempliċiment kienet persuna twajba wisq.", "Kienet fin-natura tagħha li tara kif ħa tnissel tbissima fuq dak li jkun, u dejjem ħarset lejn il-ħajja u d-dinja b'mod innoċenti u pożittiv.", "Mara ta' veru!\""], "title": "Tliet snin ilu mietet l-iktar nanna popalari f'Malta."}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/dan-il-kelb-gandu-bzonn-l-gajnuna.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Din il-kelba jisimha Cleo u kulma għandha 4 xhur.", "Cleo twieldet l-Awstralja, l-iżgħar waħda minn fost il-klieb li twieldu magħha.", "Però Cleo twieldet bi problemi.", "Il-", "ħanqek u l-ħalq ma żviluppawlhiex sew, u issa qed tgħix b'din il-kundizzjoni.", "Aħna tkellimna ma' Astrid, li hija s-sid ta' din il-kelba.", "Tgħidilna li għalissa lil Cleo ma jistgħux joperawha minħabba li għadha żgħira wisq.", "\"Biex joperawha lil Cleo, irid ikollha iżjed minn 4 xhur.", "Dawn il-klieb jikbru b'rata baxxa u jekk Cleo", "tagħmel l-operazzjoni, hemm riskju li ma tqumx mil-lopju", ".", "Li għextet sa issa, ta' 4 xhur, tajjeb ħafna għax din hi fażi kritika ħafna għaliha.\"", "Bħalissa Cleo u Astrid mifrudin, wara li Astrid kellha tiġi hawn Malta.", "Għamlet minn kollox biex Cleo ġġibha Malta u kienet waslet biex tħallas $3,000 minn butha stess.", "\"Wa", "ra li ġejt lura Malta, bdejt nipprova nara kif se nġib il-kelba hawnhekk.", "Ikkuntattjajt diversi aġenzji tal-linji tal-ajru fl-Awstralja li huma", "biex il-kelba tinġab mill-Awstralja lura lejn Malta.", "Mill-Awstralja sa Malta, anke persuna trid taqbad 3 ajruplani, u l-kelba trid tgħaddi mill-istess proċedura.\"", "Però mill-ewwel jinqalgħu l-intoppi minħabba r-razza tal-kelba. \"", "Hemm ċerti linji tal-ajruplan li tista' tivvjaġġa billi l-kelba titpoġġa taħt is-", "ta' quddiemek.", "Però Cleo m'għandhiex din il-possibbiltà għax hi kelba li tikber u bilfors trid tivvjaġġa b'", ".", "Meta tlabt lil diversi aġenzji qaluli li tiġi mal-$5,000 u l-irħas li sibt kienet $3,000.", "Kont se nipproċedi b'dan l-ammont, anke bl-ispejjeż kollha l-oħra li ridt inħ", "allas bħal 18% VAT fuq il-valur tal-kelba u fuq il-valur tal-vjaġġ.", "Però wara din l-aġenzja qaltli li ma jistgħux jipproċedu minħabba li ma jaċċettawx klieb ta' din ir-razza.", "F'dak il-punt qtajt qalbi li għad nerġa' naraha.\"", "L-unika alternattiva li jifdal biex Astrid terġa' tingħaqad lura ma' Cleo hi li tħallas $5,000.", "\"Nistgħu nġibuha lura billi nużaw linja oħra tal-ajru, però din tiġina mal-$5,000.", "Hi diffiċli għalina biex noħorġu dawn il-flus kollha u għalhekk għamilt paġna biex nara niġborx xi ftit flus.", "Cleo hija", "kbira u aħna orbotna qalbna magħha.", "Hija l-iżgħar waħda, konna nqumu nitimgħuha fil-għaxija, l-ewwel waħda li bdiet timxi, hija prezzjuża wisq u m'għandha xejn inqas minn klieb oħra.", "M'hemmx li nerġa' naraha!\"", "Inti wkoll tista' tgħin billi tidħol", "hawnhekk", "u tagħti donazzjoni."], "title": "Din il-kelba għandha bżonn l-għajnuna tiegħek biex tiġi Malta"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/sibt-li-qed-tawgurali-tal-birthday-u.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Din it-tifla tispiċċa twassal il-proponiment lil ommha jekk taċċettax li tiżżewweġ lis-sieħeb tagħha.", "Dawn Anthea u Dion, u", "waqt vaganza għal għeluq sninha f'Madrid, jipproponilha kemxejn differenti.", "\"Kelli l-", "u l-għarus ħadni Madrid.", "Dakinhar għamilna ġurnata barra u meta morna lura l-lukanda, insib l-art kollha fjuri.", "Wara fetaħ il-", "u wrieni", "vidjow li kienet għamlet bintha.\"", "Għall-ewwel Anthea taħseb li kienet qed tawguralha f'għeluq sninha.", "\"Dak il-ħin ħsibt li qed jagħmluhieli għall-", "imma mbagħad xħin rajt", ", indunajt x'ġej.", "Infqajt nibki, dort u narah biċ-ċurkett.", "Dak il-ħin m'għedtlux 'iva' u qbadt ngħannqu.", "Imbagħad qalli, 'Imma iva jew le?\" u għedtlu iva hux!\" tgħidilna Anthea.", "Ilhom joħorġu flimkien 4 snin.", "\"Huwa kien jilgħab mal-Marsa, u kont nafu permezz tal-ħbieb tiegħi għax mill-Marsa.", "Żiedni f", "uq Facebook u bdejna nitkellmu sakemm iltqajna f'Paceville u beda jaqbad miegħi fuq il-Furjana għax jiena minn hemm.\"", "Nawguraw lil Anthea u Dion", "li ppjanati li jiżżewġu fir-4 ta' Lulju 2020!"], "title": "\"Ħsibt li qed tawgurali tal-birthday u minflok ikun il-proponiment taż-żwieġ\""}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/ma-stajtx-ngid-le-lit-tfal-u-liz-zgazag.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Best Deal Properties ħa tkun qed tikkordina l-proġett biex tara li dan jitlesta b'mod effiċjenti.", "Il-Ġimgħa li għadda, f'Xarabank tellajna programm biex timtela dar mogħtija mill-Knisja lil Richmond Foundation għal tfal bi problemi ta' saħħa mentali bl-affarijiet u bil-ħin.", "F'dan il-programm stedinna n-nies tan-negozju biex jagħtu affarijiet u prodtti tagħhom għal din id-dar.", "Barra minn hekk, ħaddiema bħal", "ħaddiema tal-kostruzzjoni,", "tal-madum, offrew li jagħtu s-sigħat biex b'hekk din id-dar tkun tista' tilqa' tfal u żgħażagħ b'kundizzjonijiet tas-saħħa mentali.", "Best Deal Properties offreew li jikkordinaw dan il-proġett kollu biex dan jitlesta kollu bla ebda problema.", "Dwar dan aħna tkellimna ma' Erksine Vella minn Best Deal Properties li huwa żviluppatur Malti tal-propjetà.", "Kull sena Best Deal Properties, minkejja l-ħafna xogħol li għandhom, jagħmlu mezz biex jgħinu lil ħaddieħor b'xogħolhom stess.", "U din is-sena daħlu għal dan il-proġett ta' Richmond Foundation.", "\"Permezz ta' kuntatti li għandna biex nagħmlu reklamar, jafu li kull sena nipprovaw nagħmlu xi ħaġa biex ngħinu lil ħaddieħor.", "Ġew ipproponewli biex niltaqa' ma' Peppi Azzopardi u ma' Stephania Dimech, CEO ta' Richmond Foundation.", "Meta qaluli bil-proġett, ma stajtx ngħid le, li ma nipprovax ngħin, iktar u iktar meta huwa sensittiv ħafna.\"", "Best Deal Properties ħa jimmaniġjaw il-proġett kollu.", "\"Għandhom binja enormi u ħa nieħdu ħsieb il-", "kif se jaħdmu l-ħaddiema u naraw li kollox se jimxi pass pass biex din titlesta.", "Aħna lesti li ngħinu b'mod finanzjarju u bl-esperjenza minħabba li huwa x-xogħol tagħna.", "Meta smajniehom jitkellmu fuq dawn il-problemi mentali li jaraw bid-dmugħ f'għajnejhom, bqajt impressjonat.", "Jiena mill-ewwel għedt 'iva' biex ngħinuhom, u dak il-ħin lanqas għedtilhom biex jagħtuni ċans ħa naħsibha, u naf li anke Chris kien se jgħid iva.\"", "\"Hija sfida kbira, speċjalment meta aħna għandna ħafna xogħol għaddej u impenjati ħafna.", "Però meta tara dik it-tip ta' atmosfera fil-programm fejn in-nies bdew iċemplu biex jgħinu, iktar tħeġġiġti biex nagħmlu din il-biċċa xogħol,\" itemm jgħidilna Erskine."], "title": "\"Ma stajtx ngħid le lit-tfal u liż-żgħażagħ bi problemi ta' saħħa mentali\""}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/bil-filmat-xgandha-din-il-koppja.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Gianella u Andreas huma koppja miżżewġa.", "Koppja bħal kull koppa oħra, minkejja li huma", "Lil Gianella u lil Andreas konna ltqajna magħhom 4 snin ilu meta żżewġu.", "Illum 4 snin wara erġajna għamilna nofstanhar magħhom.", "Xħin dħalna kienu qed jaraw film u sibniehom jikkummentaw fuqu bil-lingwa tas-sinjali.", "U kif jindunaw li qed iċemplilhom xi ħadd?", "Minħabba li ma jisimgħux, Gianella għandha", "fuq il-mowbajl u malli jdoqq jibda jixgħel u jpetpet it-", ".", "Minħabba li ma tistax tirrispondih, għaliex ma tisimgħux, Gianella tibgħat messaġġ.", "Meta Gianella tkun fuq fil-kamra tagħha, ommha ma tistax tgħidilha biex tinżel minħabba li ma tismagħhiex, allura għandhom sistema ta' kif jixegħlu u jitfu d-dawl, biex Gianella tinduna li qed issejħilha ommha minn isfel.", "Li ma tafux s'issa hu li Andreas Ċiprijott.", "Minkejja li s-sinjali tal-lingwa ta' Ċipru, hi differenti minn dik ta' Malta, xorta sabu mod kif jikkomunikaw u jinħabbu.", "\"Jien kont parti mid-Deaf Club ta' Malta u hu kien parti mid-Deaf Club ta' Ċipru.", "Fl-2009 l-Club ta' Ċipru kien ġie hawn Malta u ltaqa' mad-Deaf Club ta' hawnhekk, u bdejna naraw fejn ħa mmorru flimkien.", "Hu mill-ewwel ħa grazzja miegħi imma jiena ma indunajtx.", "Kellhom jgħiduli sħabi.", "Bdejt ngħid li din se tkun diffiċli għax il-lingwa hi diffiċli u l-lingwa tas-sinjali ta' Ċipru hi differenti minn dik ta' Malta.", "Bdejt ngħid kif ħa nikkomunikaw flimkien?", "Imbagħad bdejt nistudja l-lingwa tas-sinjali ta' barra u permezz ta' Facebook bil-vidjows bdejna nikkomunikaw flimkien.\"", "Minkejja li huma", "xorta jagħmlu l-affarijiet ta' kuljum bil-mod tagħhom.", "Din il-koppja turina kemm l-imħabba m'għandhiex ostakli, l-imħabba m'għandhiex bżonn pajjiż, l-imħabba m'għandhiex bżonn kliem.", "L-imħabba hija waħda, l-istess għal kulħadd.", "Muntaġġ: Mandy Micallef Grimaud"], "title": "BIL-FILMAT: X'għandha din il-koppja daqshekk speċjali?"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/l-ajar-kummenti-dwar-it-thezziza-anke.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Kif kważi ħass kulħadd ilbieraħ seħħet theżżiża li spiċċċat fuq fomm kulħadd speċjalment fuq facebook.", "Il-qawwa ta' din it-theżżiża kien dik ta 3.2."], "title": "L-aħjar kummenti dwar it-theżżiża - Anke Xarabank spiċċa intlaqat"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/bil-filmati-dan-il-malti-tella-filmat.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Charlton jikteb kanzunetta", "biex juri kif l-oġġetti materjali qed jiġu l-ewwel u qabel kollox, anke qabel ħajjitna.", "Ilbieraħ Charlton tella' filmat tiegħu nnifsu jkanta kanzunetta", "li kiteb hu stess u dan rawh 'il fuq minn 90 elf persuna f'inqas minn 24 siegħa.", "Aħna tkellimna miegħu u jgħidilna kif bil-kanzunetta tiegħu xtaq juri r-realtà li qegħdin fiha.", "\"Il-kanzunetta titkellem fuq ir-realtà tad-dinja li qed ngħixu fiha llum.", "Ftit li xejn għadek tara rispett u apprezzament.", "L-oġġetti materjali llum il-ġurnata sirna nagħtuhom ħafna iktar importanza mill-ħajja nfisha.", "Il-flus saru kollox illum il-ġurnata u l-bniedem jaħseb li bil-flus se jixtri kollox imma meta jispiċċa jitlef saħħtu jinduna kemm il-flus veru ma jiswew xejn.\"", "Charlton għaqqad il-kanzunetta bl-affarijiet li jara kuljum.", "\"Inspirajt ruħi bl-affarijiet li nara fil-ħajja ta' kuljum, u minn hemm bdejt ngħaqqadhom kelma b'kelma sa ma fl-aħħar irnexxieli nikteb din id-diska.", "Nemmen li b'xi mod jew ieħor tolqot lil kulħadd.\"", "Jispiċċa billi jgħaddi messaġġ lilkom li qed taqraw dan l-artiklu.", "\"Għandna bżonn nitgħallmu napprezzaw il-valuri tal-ħajja għax il-bniedem qatt mhu kuntent b'xejn sa ma fl-aħħar jispiċċa jitlef kollox.\"", "Din mhijiex l-ewwel darba li Charlton tella' filmat b'kanzunetta", "fuq Facebook.", "Fil-fatt, f'Settembru li għadda Charlton kien kiteb kanzunetta", "wara li kienet mietet zitu f'inċident ikrah tat-traffiku.", "F'intervista li Xarabank kien għamel miegħu kien spjegalna kemm kien iddispjaċieh li zitu telqitu u kien miġġieled magħha.", "Kien appella lil kulħadd hekk, \"Jekk inti miġġieled ma' xi ħadd mur illum u agħmel paċi miegħu.", "Jiddispjaċik ħafna jekk imut u ma tilħqux tirranġaw bejnietkom.\"", "Ara l-intervista sħiħa hawn taħt:", "Liema huwa l-iktar vers li għoġbok minn din il-kanzunetta?", "Għidilna billi tikkummenta hawn taħt."], "title": "BIL-FILMATI: Dan il-Malti tella' filmat li rawh 'il fuq minn 90 elf ruħ f'inqas minn ġurnata!"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/dan-id-delivery-man-qed-jibza-li-bis.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["li qed jibża' li bis-sistema l-ġdida tal-punti se joħdulu l-liċenzja.", "F'Diċembru li ġej f'Malta se tidħol sistema ġdida ta' punti tas-sewqan.", "Jekk tinqabad tikser il-liġi waqt li ssuq, jitnaqqsulek il-punti, u malli jitnaqqsulek 12-il punt joħdulek il-liċenzja.", "Biex jerġgħu jagħtuhielek hemm sensiela ta' kriterji li trid tissodisfa.", ", jinsab inkwetat li b'din is-sistema, hu u sħabu li jaħdmu f'dan ix-xogħol se jkunu f'riskju ħafna akbar li joħdulhom il-liċenzja.", "Huwa fatt magħruf li d-", "isibu problemi kbar fix-xogħol tagħhom minħabba li jqattgħu l-ġurnata kollha jsuqu vetturi kbar u goffi f'toroq kollha traffiku u kontinwament jitħabtu biex isibu fejn jipparkjaw ħalli jħottu l-affarijiet.", "\"Aħna li naħdmu fit-triq għandna iktar ċans li nitilfu l-punti u għalhekk mhijiex ġusta.", "Irid isir xi ħaġa biex minflok 12-il punt, tiġi 24 punt għax aħna suġġetti għal aktar ċitazzjonijiet.\"", "Keith qed jinsisti li hu għandu aktar ċans li jiġi mħarrek, għaliex spiss ikollu jipparkja ħażin, minħabba li fil-kaxxi tal-", "isib karozzi privati pparkjati illegalment.", "għandhom problema fuq l-", ".", "Dejjem insibu lil xi ħadd ipparkjat hemmhekk u nispiċċaw nipparkjaw jew fuq", "u nimxu bix-xogħol tagħna.", "L-ispazju tal-", "ġieli jkunu adattat għal karozzi, iktar milli għal trakkijiet.", "Il-gwardjani magħna jiġu jargumentaw u mhux ma' min ikun ipparkjat hemmhekk.", "Din is-sena ġratli darbtejn u li kieku ma kienx il-Kunsill Lokali tal-Ħamrun, kieku qlajt 3 ċitazzjonijiet.\"", "Aħna tkellimna mal-LESA, li hija l-aġenzija li tirregola l-gwardjani u ċ-ċitazzjonijiet.", "Dwar is-sistema tal-punti, kelliema għal-LESA qalilna li l-punti se jitnaqqsu fuq offiżi tas-sewqan, irrelevanti jekk il-karozza tkunx tax-xogħol jew tas-sewwieq.", "Fost dawn l-offiżi, jitnaqqsu minn 2 sa 6 punti min jinqabad isuq mingħajr ċintorin tas-sigurtà (", "), minn 3 sa 6 punti min jinqabad juża l-mowbajl huwa u jsuq, u minn 5 sa 10 punti minn ma jiqafx wara inċident.", "Però jekk persuna tipparkja ħażin, il-kelliema qalilna: \"Fuq", "m'hemmx punti iżda sewwieq jingħata ċitazzjoni normali li ma ġġibx punti magħha.", "Il-kelliem tal-LESA qalilna li għada se jkollhom laqgħa mad-Direttriċi fejn se tgħidilhom eżatt kif se taħdem din is-sistema."], "title": "Dan id-delivery man qed jibża' li bis-sistema l-ġdida tal-punti se joħdulu l-liċenzja"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/07/bil-filmat-dan-ir-ragel-tawh-3-attakki.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Elton.", "6 snin ilu jagħtuh 3 attakki tal-qalb.", "F'Ottubru li għadda jkun fil-periklu tal-mewt.", "\"F'Ottubru li għadda kelli", ".", "Dabet vina ġo rasi.", "Din ġeneralment ma ssalvax biha.", "Għedt ħa mmur niġbor lit-tifla mill-Università biex inwassalha lura.", "Waqafna għand ħanut li jbigħ l-affarijiet tal-pjanti u bdiet tuġġagħni rasi.", "Tant bdejt inħoss uġigħ li lit-tifla għedtilha li ma nistax insuq u biex iċċempel lil ommha ħalli tiġi għalija.\"", "Elton jittieħed l-isptar u jagħmel ħamest ijiem f'koma.", "\"Għamilt ħamest ijiem ġo koma.", "Imbagħad ipprovaw iqajmuni u bdejt inqum ftit.", "Però għadni ma niftakarx.", "Jiġifieri l-ewwel ġimagħtejn tiegħi l-isptar, ma niftakar xejn.\"", "Iqum mill-koma u jibda jaħseb f'uliedu.", "\"It-tifla tiegħi l-kbira ħa tiżżewweġ is-sena d-dieħla.", "Dik kienet waħda mill-affarijiet li affettwati mill-ewwel.", "It-tifla l-oħra kienet għadha kemm bdiet l-Università u kont għadni ma rajthiex tmur l-Università.", "Huma affarijiet li tawni qanqlu dwejjaq kbar ġo fija.\"", "Elton ma setax ilissen isem martu u ta' wliedu.", "\"Jien wasalt fi stat li lanqas stajt ngħid l-isem tal-mara tiegħi u l-isem tat-tfal tiegħi.", "Ma kontx naf ngħid l-isem tagħhom.", "Jiġifieri għalija kienu", "U joħroġ mill-isptar u jingħaqad mal-familja.", "Elton ilu 5 snin jagħmel l-Alive Challenge.", "Sfida bir-roti li ssir biex jinġabru l-flus għall-kanċer.", "Lil Elton jgħidulu li din is-sena mhux se jkun jista' jagħmilha.", "\"Li ħriġt minn hemm u qiegħed id-dar kont kuntent.", "It-tabib kien qalli li mhux se jirnexxili nerġa' noħroġ bir-rota u li mhux se nkun kapaċi nagħmel l-Alive din is-sena.\"", "U f'Marzu li għadda jingħata sorpriża.", "\"F'Marzu li għadda meta għamluli l-", "qaluli li kollox qiegħed f'post u li nista' nagħmel l-Alive Challenge din is-sena stess.\"", "Minkejja li kellu 3 attakki tal-qalb u stroke, f'Lulju li ġej Elton ħa jagħmel 1,200km bir-rota.", "Iva, 1,200 km.", "\"Avolja għall-ewwel xtaqt li nagħmel forsi ġurnata jew jumejn minnhom u nieqaf.", "Illum il-ġurnata ngħid li kollha ħa nagħmilha, mill-bidu sal-aħħar.\"", "Muntaġġ: Joshua Azzopardi"], "title": "BIL-FILMAT: Dan ir-raġel tawh 3 attakki tal-qalb u stroke"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/l-istorja-ta-william-mhux-qed-tallini.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Il-Prim Ministru Joseph Muscat dalgħodu tkellem fuq l-istorja ta' William u qal li \"storja bħal din ma tħallinix norqod\".", "William ilu 10 snin", "mid-droga u li fi żmien ġimgħa se jkun qed jeħel madwar sitt snin.", "Din l-istorja li bdiet ġimagħtejn ilu f'Xarabank u kompliet nhar il-Ġimgħa wriet lil William, illum irriformat, mhux biss mid-droga iżda anke qata' s-sigaretti u l-alkoħol għalkollox.", "Il-Prim Ministru spjega li bil-liġi l-ġdida li daħħal il-Ministru Owen Bonnici, din il-ġimgħa stess tat ċans lil persuna oħra akkużata bi traffikar li iżda rriformat u ma bagħtitux il-ħabs.", "Il-Prim Ministru spjega kif fil-każ ta' William, it-traffikar kien sar ħdejn skola u allura l-liġi ma tkomprix din l-eventwalità u William ikollu jispiċċa l-ħabs.", "Sostna iżda li skont ma jirriżulta, William inqabad iġorr il-pakkett is-Sibt fejn it-tfal ma jkunux l-iskola.", "Il-Prim Ministru staqsa: \"Allura x'se nagħmlu f'każ bħal dan?\"", "Huwa qal illi huwa każ bħal ta' William li ma jħallihx jorqod billejl u jħoss li trid issir xi ħaġa dwarha.", "Mitlub jikkummenta Peppi Azzopardi qal li fid-diskors tiegħu l-Prim Ministru wera kuraġġ li jkomplu fuq", "li mhux bilfors tagħmlek popolari iżda li twettaq ġustizzja.", "\"Issa nappella lill-Prim Ministru u lill-Ministru Owen Bonnici biex b'urġenza jbiddlu l-liġi biex William u oħrajn bħalu li rriformaw kompletament ma jidħlux il-ħabs.", "Jien qed nissuġġerixxi li William jeħel sentenza ta' 10 snin f'xogħol komunitarju billi a) Iwiegħed li jagħti l-urina meta mitlub b) jieħu kors fil-pedagoġija 3) Li għal għaxar snin, darbtejn fil-ġimgħa jmur ġo skola differenti jirrakkonta kif id-droga tkissrek u twassalek għall-mewt.", "Il-Prim Ministru rrikonoxxa is-sehem tad-deputat Laburista Rosanne Cutajar li tkelmet fil-Parlament u anke f'Xarabank dwar din l-issue."], "title": "\"L-istorja ta' William mhux qed tħallini norqod billejl\" – Il-Prim Ministru"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/jiena-nobgod-il-milied-joven-grech-ta.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Joven Grech, id-DJ ta' Tenishia, idejqu l-Milied u jgħid li hija l-iktar ġurnata falza.", "Joven jiddeskrivi l-Milied bħala paniku.", "\"Il-Milied għalija huwa paniku.", "Kulħadd fil-ġenn biex joħroġ jixtri r-rigali u jmur il-", ".", "Għalhekk nobogħdu għax fih ħafna ġenn u paniku fit-toroq għan-negozju u jdaħħlu lil kulħadd f'dak l-ispirtu..", "Jiena ma tantx jiena reliġjuż u ma rrid ngħid lil ħadd biex ma jiċċelebrahx imma personalment għalija l-Milied narah kummerċjaliżmu.\"", "Jistqarr li l-Milied hija l-iktar ġurnata falza.", "\"Hija l-iktar ġurnata falza fid-dinja.", "Anke dawk li jemmnu fir-Reliġjon, jafu li l-25 ta' Diċembru proprjament hija l-festa li r-Rumani kienu jiċċelebraw x-xemx qatt ma mirbuħa.", "Ħafna ma jafux li minn dak il-jum, il-ġurnata tibda titwal u dik l-ewwel raġuni għala l-Milied bdew jiċċelebrawh fil-25 ta' Diċembru.", "Fil-fatt minn dak li qrajt, Ġesù twieled f'Lulju.\"", "Mhux biss il-Milied jara falz, iżda anke l-", ".", "\"Ma naqbilx mal-Father Christmas għax ġratli storja.", "Meta kelli l-ewwel tifla tiegħi, jiena kelli 19-il sena u l-karriera tiegħi ma kinitx xi grankè dak iż-żmien.", "Ftit kont naqla' flus.", "Dak iż-żmien kien hawn il-pupu taċ-Cicco Bello u jiena rajt kif għamilt u xtrajtu rigal.", "Mort nagħtih il-", "biex jagħtihulha hu.", "Imbagħad ġiet it-tifla u qaltli li l-", "tani rigal u li jiena ma tajtha xejn, u kelli nixtri rigal ieħor.\"", "\"Ma naqbilx mal-Father Christmas imma ma jfissirx li għandna nneħħuh mid-dinja tat-tfal għax jieħdu pjaċir.", "Imma la jikbru se jirrelizzaw li l-", "jilbes hekk bħala xogħol biex jaqla' xi ħaġa wkoll u jieħu din l-okkażjoni.", "Huwa element ieħor ta' kummerċ u warajah ma narax verità.\"", "Inti taħseb li l-Milied għad għandu s-sens orġinali tiegħu?"], "title": "\"Jiena jdejjaqni l-Milied\" - Joven Grech ta' Tenishia"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/bil-filmati-jum-il-missier-se-jkun.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Leah hija t-tifla tal-Pulizija Simon Schembri li x-xahar li għadda allegatament ittajjar minn karozza misjuqa minn żagħżugħ ta' 17-il sena.", "Is-Sibt li għadda, Simon Schembri ħareġ mill-isptar wara 25 jum rikoverat Mater Dei fejn huwa u ħiereġ ġie milqugħ minn sħabu quddiem id-Dipartiment tal-Emerġenza.", "Dan ifisser li erbat ijiem oħra Simon se jkun jista' jqatta' jum il-missier flimkien ma' wliedu.", "Jum li se jkun qed ifisser ħafna iktar minn qatt qabel għat-tfal tiegħu, wara li x-xahar li għadda missierhom għamel kważi ħmistax-il jum jissielet għal ħajtu.", "Aħna tkellimna ma' Leah, it-tifla ta' Simon Schembri li tgħidilna kif nhar il-Ħadd se tkun ġurnata speċjali ħafna iktar minn qatt qabel.", "\"Jum il-missier se jkun ifisser ħafna għalija ġurnata speċjali ħafna iktar minn qatt qabel.", "Bħal kull missier li jkollu l-ulied, missieri jfisser ħafna għalija u issa iktar minn qatt qabel għax naf li stajt nitilfu għalkollox.", "Inħossni kburija li missieri rnexxielu jgħaddi minn din l-esperjenza kerha immens.", "Però ġagħlitu jkun iktar b'saħħtu.", "Wara din l-esperjenza, kulħadd għandu japprezza l-valuri tal-ħajja u kemm huma importanti għax f'sekonda jista' jkun ma terġax tara lill-familjari tiegħek iktar.\"", "Għaxart ijiem ilu, Leah kitbet messaġġ indirizzat lil missierha u qalet hekk", ": \"Inti tajtni l-ħajja, kabbartni, libbistni, iġġillidt għalija, żammejtni, għajjat miegħi, imma fuq kollox ħabbejtni bla ebda kundizzjoni.", "M'hemmx kliem biżżejjed biex niddeskrivi kemm inti importanti għalina u kemm qed tħalli impatti qawwi fuq ħafna għalih.\"", "Kienet qalet li issa jmiss lilhom li jkunu hemm għalih.", "\"Issa jmiss aħna li nkunu hemm għalik.", "Diġà qiegħed nofs triq.", "Ibqa' ġġieled.", "Aħna lkoll qegħdin hemm għalik.", "Grazzi talli qed tagħmel li tista' biex tgħix għal sħabek imma iżjed importanti għal familtek.", "Inti eroj, gwerrier u rebbieħ.\"", "Ħames snin ilu, Simon Schembri kien ġie f'Xarabank jirrakkonta kif bis-saħħa tiegħu u ta' sħabu mara li kienet waslet biex twelled lit-tarbija tagħha, waslet l-isptar wara li l-karozza misjuqa minn żewġha nqabdet fit-traffiku.", "Nawguraw lil Simon u lill-missirijiet kollha!", "Filmat ta' Simon Schembri ħiereġ mill-isptar: ONE News"], "title": "BIL-FILMATI: \"Jum il-missier se jkun speċjali ħafna iktar minn qatt qabel\" - Leah"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/onestament-mhemmx-post-li-ma-fittixt.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Dan Duke l-Kelb ta' Romina.", "Duke ntilef ftit tal-jiem ilu.", "Romina u l-familja tagħha Awwissu li għadda laqgħu membru ġdid fil-familja, Duke, kelb tar-razza King Charles.", "Għaldaqstant fit-28 ta' Novembru ġara dak li qatt ma xtaqu li jiġri.", "Intilef Duke.", "Romina tirrakkonta kif intilef Duke.", "Romina qaltilna li Duke dejjem kien kurjuż biex jara min ġie d-dar,", "Kif jinfetaħ il-bieb, tarah, imur sparat jara min ġie, bħal klieb oħrajn", "Għaldaqstant dakinhar li ntilef, it-tifla tagħha kienet id-dar mal-kelb meta d-dar wasal xi ħadd u Duke mar bil-ġirja sal-bieb ta' barra tant lit-tifla ma laħqitx għalqet il-bieb.", "Inzerta fejn toqgħod Romina fil-limiti tal-Buskett hemm niżla mħarbta u għalkemm it-tifla tagħha marret tiġri warajh ma laħqitux u ma laħqitx rat fejn mar.", "Stqarret li t-tifla tagħha bdiet tibża' ċċempillha u tgħidilha bl-aħbar tant kerha, għalhekk it-tifla persistenti baqgħet tfittex u tfittex sakemm kellha ovjament iċċempel lil ommha u tgħidilha li Duke huwa mitluf.", "\"Xħin ċemplitli u qaltli, tlaqt kollox minn idejja u tlaqt b'ħeffa fejn id-dar biex infittex lil Duke\"", "Imma sfortunatament Duke baqa' ma nstabtx.", "Romina minn hemmhekk baqgħet sejra l-għassa tal-Pulizija biex tagħmel rapport biex jekk isibuh xi nies, iċemplulha.", "Romina ma qatgħetx qalbha u wara li għamlet ir-rapport reġgħet niżlet lura tfittxu u tgħajjatlu imma kien kollu għalxejn.", "B'qalbha sewda ammettiet magħna li sal-lum il-ġurnata għadha tmur tfittex u tgħajjatlu.", "Qabel ix-xogħol kuljum, Romina tmur tfittex lil Duke u saħansitra anke wara x-xogħol terġa' tmur tfittex imma kollu għalxejn.", "Qaltilna li anke xi qraba u familjari tagħha saħanstira qed imorru huma wkoll biex waqt li hi tkun xogħol jibqgħu jfittxu.", "Romina qed taħseb li l-kelb sabu xi ħadd u qed iżommu għandu.", "\"Onestament m'hemmx post li ma fittixtx fih il-Buskett u Ħad-Dingli.", "Qtajt qalbi li nsibu barra.", "Naħseb li sabu xi ħadd.\"", "Mingħajr ebda dubju minn dakinhar 'l hawn Romina ma waqfitx anke titfa'", "fuq Facebook biex tagħmel l-appelli tagħha biex jekk xi ħadd sab lil Duke jirritornah qawwi u sħiħ.", "L-appell tagħha hu li għalkemm Duke għandu karattru ħelu u jekk xi ħadd sabu ser jieħu gost bil-kumpanija tiegħu, Duke għandu l-familja tiegħu li dan il-Milied jixtiequ jqattgħuh miegħu fl-imħabba tad-dar.", "Għalhekk terġa' titlob li jekk xi ħadd sab jew ra lil Duke jikkuntattjaha.", "Romina qaltilna wkoll li hi u l-familja tagħha kulma jridu lil Duke u japprezzaw ħafna jekk jiġi rritornat.", "Huma mhux ser jieħdu passi imma se jagħtu rigal talli jingħata lura.", "Apparti Romina u l-kumplament tal-familja, Duke għandu familja oħra li qed tistennieh; Blu, Lassie, Sophia u Maya li huma wkoll joqogħdu fl-istess dar.", "Jekk sibt lil Duke agħti l-isbaħ rigal li tista' tagħti dan il-Milied u rritornah lura.", "Jekk rajtu xi mkien messaġġ imur fin-nofs.", "Ikkuntattjana permezz ta' Facebook jew ċempel malajr fuq 21249200."], "title": "\"Onestament m'hemmx post li ma fittixt fih ...Naħseb li sabu xi ħadd\""}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/lil-din-se-jizzewweg-harry.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Il-Prinċep Harry ħa jiżżewweġ lil...", "2) Tagħlaq żmienha fl-4 ta' Awwissu", "3) Għandha 36 sena", "4) Ikbar mill-Prinċep 3 snin", "5) Ħadet sehem fis-", "6) Irreċtat ta' Rachel Zane", "7) Jgħidu li kienet tagħmel il-qligħ billi tagħmel il-kaligrafija fuq l-inviti tat-tiġijiet, bejn", "u oħra.", "8) Toqgħod Toronto imma trabbiet f'Los Angeles", "9) Iżżewġet lill-", "10) Iddivorzjaw sentejn wara", "11) Kienet l-editur tas-sit u tad-ditta The Tig għal 3 snin", "12) Magħrufa għall-ħidma tagħha favur l-ugwaljanza bejn is-sessi", "13) Għandha 1.9 miljun persuna jsegwuha fuq Instagram u 'l fuq minn 350,000 persuna fuq Twitter", "14) Kienet l-Ambaxxatr", "iċi Globali għall-World Vision Canada, li taħdem għal edukazzjoni, ikel u saħħa aħjar għat-tfal madwar id-dinja", "15) Ta' 11-il sena, ġagħlet lil fabbrika li timmanifattura s-sappun biex ibiddlu riklam wara li kitbet ittra lil Hillary Clinton (fost oħrajn), li dak iż-żmien kienet il-First Lady, li fiha ilmentat li r-reklam kien qed jimplika li n-nisa posthom fil-kċina"], "title": "Lil din se jiżżewweġ Harry"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/bil-filmat-it-tifel-malti-li-meta.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Mason għandu marda serja u rari ħafna, li meta jorqod jinsa jieħu n-nifs.", "F'Marzu li għadda, ommu Daniela spjegatilna x'kien ġara ftit minuti wara li twieled Mason.", "\"Jiena ma indunajt b'xejn għax kont għadni taħt l-effett tal-loppju.", "It-tobba indunaw.", "It-tifel ġie blu u beda jiġġieled għal ħajtu għax kull darba li jorqod jinsa jieħu n-nifs.\"", "Bla magni speċjalizzati fl-Ingilterra, Mason ma jistax jgħix.", "Biex isalvaw il-ħajja tat-tifel tagħhom ommu Daniela u missieru Malcolm kellhom jgħixu l-Ingilterra, u jistgħu jdumu sa 8 snin hemmhekk.", "Mason s'issa qatta' l-ftit xhur li għandu l-isptar biss.", "Però ftit tal-ġranet ilu, Malcom u Daniel ħadu l-aħbar li kien ilhom jistennew.", "Dik li Mason joħroġ mill-isptar u jieħu l-kura mid-dar.", "Aħna tkellimna ma' Daniela li tgħidilna dwar din l-aħbar.", "\"Konna ilna nistennewha din l-aħbar.", "Ftit ilu qalulna li Mason jista' jiġi magħna d-dar u issa ħareġ mill-isptar kompletament.", "Però xorta rridu nibqgħu ftit snin oħra hawnhekk sakemm jikber u jissaħħaħ iktar.\"", "Issa Mason jista' jieħu l-kura mid-dar, minn ġewwa l-", "ta' Puttinu f'Sutton.", "\"Issa nżilna Sutton, f'Puttinu House, fejn Mason jista' jieħu l-kura minn magna tan-nifs li jużaha għal meta jorqod.\"", "Daniela tgħidilna li jħossuhom kuntenti ħafna.", "\"Inħossuna ferħanin ħafna għax qatt ma bsarna li għad jista' jgħix din il-ħajja minħabba li hija kundizzjoni kritika, dik li t-tifel ma jistax jieħu n-nifs.", "Kuntenti ħafna li issa qiegħed magħna d-dar għax minn meta twieled, jiġifieri minn Novembru, ħajtu qatagħha l-isptar.", "Issa se jkollu ħajja kompletament ġdida għax mhux jibqa' jgħix u jorqod il-ħin kollu l-isptar, imma se nkunu nistgħu ngawduh magħna d-dar, u mmorru l-isptar biss għal", "Itemmu billi jirringrazzjaw lil Puttinu.", "\"Nirringrazzjaw ħafna lil Puttinu.", "Lanqas hemm kliem biżżejjed biex nirringrazzaw lil Rennie u lil Angele.", "Kieku ma kinux huma ma nafux x'konna nagħmlu.\"", "Daniela u Malcom jirringrazzjaw ukoll lil Malta Community Chest Fund Foundation.", "Din l-intervista li konna għamilna f'Marzu li għadda lil Malcolm u lil Daniela:"], "title": "BIL-FILMAT: It-tifel Malti li meta jorqod jinsa jieħu n-nifs, joħroġ mill-isptar"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/jingabru-335293-fxarabank-gad-dar-tal.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["F'Xarabank reġgħet spikkat il-qalb ġeneruża tal-poplu Malti u Għawdxi, li bi ħġaru rrisponda għas-sejħa tagħha u ġabar is-somma sabiħa ta' €335,293 b'risq id-Dar tal-Providenza.", "Matul il-programm iddominaw il-filmati li fakkruna f'min qed jiġi bżonn din id-dar li tagħti kenn u sapport lill-persuni b'diżabiltà.", "Il-programm beda ftit qabel id-9pm u fin-nofsiegħa, u t-telefonati baqgħu deħlin sa anke wara li spiċċa l-programm.", "Fil-programm, il-familji, in-negozji, il-ħwienet, il-każini, il-kumpaniji, l-għaqdiet u nies oħra setgħu jagħtu pleġġ ta' €500 jew iktar biex jgħinu lir-residenti fil-bżonnijiet tagħhom.", "Minn qalbna, nirringrazzjawkom talli tajtu d-donazzjonijiet tagħhom f'Xarabank tal-lejla.", "Grazzi talli kontu protagonisti f'din il-kawża ġusta!", "Ritratt: Id-Dar tal-Providenza"], "title": "Jinġabru €335,293 f'Xarabank għad-Dar tal-Providenza"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/arrestati-8-persuni-suspettati-bil-qtil.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Aġġornata (2):", "Matthew, iben Daphne Caruana Galizia, fuq Twitter, kiteb li hemm xi ħaġa ħażina ħafna, meta l-familja tal-vittma ssir taf dwar l-arresti minn", "ta' uffiċjal tal-partit fil-Gvern.", "Aġġornata (1):", "Jitla' għal għaxar in-numru ta' persuni arrestati.", "Ġew arrestati tmien persuni suspettati bil-qtil ta' Daphne Caruana Galizia.", "Il-Prim Ministru Dr Joseph Muscat qal li l-Pulizija għandhom 48 li fihom iridu jressqu l-provi biex jipproċedu fil-Qorti.", "Qal li l-investigaturi jemmnu li s-suspettati huma l-persuni li wettqu l-qtil, u mhumiex il-persuni li kkummissjonawha.", "Filwaqt li Dr Muscat qal li huma kollha Maltin, ir-rajd li dalgħodu saret fil-Marsa hi relatata ma' dawn l-arresti.", "Madankollu saru arresti oħra f'numru ta' inħawi oħra, fosthom f'Buġibba."], "title": "Arrestati 10 persuni suspettati bil-qtil ta' Daphne Caruana Galizia"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/jginhom-bis-sistema-tal-kamera-minabba.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Dan ir-raġel għen lill-Pulizija fuq każ ta' delitt billi tahom is-sistema li biha tirrekordja s-CCTV kamera tiegħu, u wara seba' xhur jibqa' mingħajrha.", "John Grech jirrakkonta kif seba' xhur seħħ delitt viċin ir-residenza tiegħu.", "\"Kważi seba' xhur ilu seħħ delitt fejn id-dar tiegħi.", "Wara ħabbtuli l-Pulizija u talbuni d-DVR biex jaraw il-filmat li s-CCTV kienet ġibdet dakinhar tad-delitt.", "Qaluli li wara jumejn jagħtuhieli lura.", "Issa għaddew kważi 7 xhur u għadni mingħajrha.\"", "L-apparat jispiċċa bil-ħsara.", "\"Qatt ma ċempluli, dejjem jien ċempilt biex nara x'sar mill-apparat li jqum mas-€700.", "U terġa' qatt ma tawni rċevuta li turi li l-apparat tajthulhom.", "Mhux talli hekk, talli s-Surġent qalli li bħalissa l-apparat jinsab għand il-Maġistrat u li ma jaħdimx, u qed jistenna l-", "tiegħu jaslu.", "Kulħadd qed jgħidli biex niftaħ kawża, imma se tiġi tiswini iktar.", "Minflok li mort nagħmillhom pjaċir u għenthom, issa spiċċajt b'xejn, bla sigurtà f'dari stess.\"", "Itemm jgħidilna: \"Nixtieq li jerġgħu jagħtuni l-appart lura, jew jagħtuni l-flus biex nixtri ieħor jew jixtruli wieħed.", "F'dari nixtieq li jerġa' jkolli s-sigurta li xi darba kelli b'dak li xtrajt minn buti,\" itemm jgħidilna John."], "title": "Jgħinhom bis-sistema tal-kamera minħabba delitt u jibqa' mingħajrha"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/dalwaqt-tibda-l-festa-ta-generozita.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Bħalissa għaddejjin l-aħħar preparament qabel ma jibda Xarabank li se jsir b'risq id-Dar tal-Providenza.", "B'ħafna personalitajiet, f'Xarabank se jsir spettaklu bis-sehem ta' diversi kantanti, membri parlamentari u ministri, u nies magħrufin mat-televiżjoni Malti.", "Barra minn hekk, waqt il-programm se jintwerew diversi filmati li fihom se naraw għaliex u għal min qegħdin niġbru.", "Jekk tixtieq tagħti donazzjoni, tista' ċċempel", "51802013 biex tagħti donazzjoni ta' €25, jew", "51902070 biex tagħti donazzjoni ta' €50, jew ibgħat messaġġ fuq", "50618944 biex tagħti donazzjoni ta' €6.99.", "U jekk trid tagħti pleġġ ta' €500 jew iktar tista' ċċempel fuq 21249200."], "title": "Dalwaqt tibda l-festa ta' ġenerożità b'risq id-Dar tal-Providenza"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/jeel-4-xhur-abs-wara-10-snin-riformat.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Ziju, inti taf li d-", "se jsiefer għal ħafna jiem biex iġibilna l-flus?", "U fil-Milied mhux se jiftaħ ir-rigali magħna.\"", "Dan huwa l-kliem li ħareġ minn fomm żewġt itfal.", "Kliem li għadu jidwi f'widnejn iz-ziju tagħhom Darren*.", "Issa għadda kważi iktar minn ħmistax minn meta l-missier ta' dawn iż-żewġt itfal, Mark*, qiegħed il-ħabs għal 4 xhur wara 10 snin jistenna.", "Darren jirrakkontalna kif Mark meta kellu 23 sena nqabad bid-droga.", "\"Mark kien inqabad fil-pussess ta' biċċa pjanta tal-Cannbis, LSD u Amphet.", "Kien għaddieha lil persuna oħra, rawh il-Pulizija u arrestawh.\"", "Dan seħħ fl-2007, għaxar snin ilu u matulhom Mark jirriforma ruħu. \"", "F'dawn l-għaxar snin qatt ma reġa' xellef difrejh mal-ġustizzja.", "Sar raġel eżemplari, involut fil-komunità u jgħin lil kulħadd.", "Mark iżżewweġ, sar raġel tal-familja eżemplari, kellhom it-tfal, u ma' martu rabba żewġ ulied.\"", "Il-ħajja feliċi ta' din il-familja, tinbidel mil-lejl għal nhar f'Ottubru li għadda.", "\"Fit-18 ta' Ottubru huwa ġie kkundannat 4 xhur ħabs u daħal f'Novembru li għadda.", "Ma nistax ninsa meta hu u oħti xħin semgħu s-sentenza bkew għax raw li d-dinja li bnew flimkien taqa' fuqhom.", "Imma iktar minn hekk, ma nistax ninsa kif ħaduha n-neputijiet meta għednielhom li missierhom se jkollu jmur bl-ajruplan jaħdem 'il bogħod biex iġib il-flus.\"", "Darren jistaqsi ħafna mistoqsijet.", "\"X'jibqa' minnek meta tara familja qed tikkrolla hekk?", "Meta nara lil ommi maħkuma minn dipressjoni għal dak li ġralha bintha?", "X'jibqa' minnek meta jiġru n-neputijiet fuqek u f'bikja waħda jgħidulek, 'Ziju, inti taf li d-", "se jsiefer għal ħafna", "biex iġibilna l-flus?", "Imma aħna lilu rridu u mhux il-flus.", "U fil-", "mhux se jiftaħ il-", "magħna.''", "Jitkellem fuq is-sistema ġudizzjarja.", "\"Iva veru, dan ir-raġel żbalja f'żgħożitu.", "Imma għalfejn qed ipatti issa wara 10 snin?", "Għalfejn qiegħed il-ħabs bjiex jirriforma ruħu meta dan ir-raġel m'għandux bżonn jirriforma ruħu?", "X'se tkun tagħtu s-sistema u s-soċjetà?", "Tuh ħidma fil-komunità, mela sentenza ta' ħabs!\"", "Darren lest li jbiddel postu ma' Mark.", "\"Nagħżel li nkun hemm jiena l-ħabs minfloku għax jien m'għandi xejn x'nitlef mhux bħalu.", "Nagħżel li mmur jien, basta ma narax lin-neputijiet ikomplu jbatu.", "Għal Milied Mark mhux se jara lil uliedu.", "\"Għal Milied lanqas iridu jibgħatuh għax milux hemm ġew 6 xhur.", "Din veru kiefra għax huwa qed jimmissja lit-tfal u għall-ġurnata tal-Milied mhux se jħalluh jara lill-familja, anke akkumpanjat.\"", "Bħalissa Xarabank qed jinvestiga storja simili, l-istorja ta' William.", "William li wara 10 snin", "mid-droga u 14-il sena jistenna, se jeħel il-ħabs.", "*L-ismijiet huma ivvintati biex nipproteġu l-identita' tagħhom."], "title": "Jeħel 4 xhur ħabs wara 10 snin riformat"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/bil-filmat-ma-naqbilx-mal-ligi-kif-se.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Peppi Azzopardi ma jaqbilx li l-ġurnalisti ma jistgħux jibqgħu jiġu akkużati b'azzjoni kriminali permezz ta' bidla fil-liġi.", "Fuq vlogg, Peppi jgħid: \"Dalwaqt f'pajjiżna se tinbidel il-liġi biex il-ġurnalisti ma jistgħux jkunu akkużati b'azzjoni kriminali fuq xi ħaġa li jkunu kitbu.", "Hi x'inhi.", "Jiġifieri l-ġurnalisti qatt ma jistgħu jsejħulhom kriminali.", "Jiena mill-ftit ġurnalisti, ma naqbilx assolutament ma' din il-liġi.\"", "Peppi jagħti eżempju.", "\"Immaġina xi ħadd fis-satra tal-lejl, jidħol id-dar u jeħodlok l-aktar affarijiet għeżież għalik, fosthom il-ġiżrana tan-nanna.", "X'nagħmlu?", "Ngħidu li min daħal hemm ġew huwa kriminal u jekk jinqabad għandu jmur il-ħabs.", "Bil-kemm ukoll ma jkunx hawn min jgħid, u jiena ma naqbilx, li narmu ċ-ċavett.", "Issa jekk minflok dak il-ħalliel, ikun ġurnalist/a illi fis-satra tal-lejl jew anke filgħodu fix-xemx jivvinta storja fuqek u jirrovinalek ħajtek, tgħidlix li dan ma jissejjaħx kriminal.", "Tgħidlix li dan mhux bħall-oħrajn, jekk mhux agħar għax ikun ħalliel tal-integrità.", "Hawn min tfarrak b'dak li kitbu, b'li ivvintaw jew b'nofs veritajiet jew b'dak li jkunux kitbu u ppubblikaw avolja ma jkunux ċerti.\"", "\"Le jien ma naqbilx ma' din il-liġi.", "Mhux qed ngħid li l-ġurnalisti għandhom imorru l-ħabs għax jiena naħseb li ħadd ma għandu jmur il-ħabs kif qiegħed bħalissa, vendikattiv.", "Imma lanqas li ngħidu li ġurnalist li jisraqlek l-integrità ma tibqax tgħidlu kriminali.", "Huwa kriminal, mela inkella x'inhu?\" itemm jgħid Peppi."], "title": "BIL-FILMAT: \"Ma naqbilx mal-liġi kif se tinbidel\" - Peppi Azzopardi"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/fsena-angelo-micallef-jonqos-42-kilo.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Angelo Micallef, kandidant għall-elezzjoni ġenerali f'isem il-Partit Nazzjonalista, naqas 42 kilo f'sena.", "Angelo beda d-dieta wara deċiżjoni li ħa f'Diċembru li għadda.", "\"Bdejtha s-sena li għaddiet.", "Ma nafx għalfejn ridt nagħmilha din il-bidla imma ġejt f'punt fejn għedt aħjar nieħu ħsieb daqsxejn tiegħi nnifsi.", "Jiena ma nqishiex dieta imma iktar biddla fl-istil ta' ħajja.", "Għalhekk mort għand Dr Mario Caruana għax ridt inkun iggwidat professjonalment.\"", "Din il-biddla, Angelo ma għamilhiex għall-apparenza.", "\"Jiena ma kellix kwistjonijiet bis-", "u m'għamilthiex minħabba l-apparenza imma biex nieħu ħsieb saħħti, u kien il-mument opportun.\"", "Kien hemm mumenti fejn Angelo qata' qalbu.", "\"Għamilt żmien twil ngħid li mhux se jirnexxili u li impossibbli għalija.", "Però poġġejt moħħi hemm u rnexxieli.", "Jiġifieri xi kultant li trid tagħmel huwa li tneħħi l-pessimiżmu, tiffoka u tgħid lilek innifsek li se jirnexxilek.\"", "Kif qed iħossu issa?", "\"Bħal dan iż-żmien sena kont niżen 132 kilo u f'sena inqast 42 kilo.", "Illum inħossni ħafna aħjar.", "Kulma ma rrid nitla' tela' taraġ u minn hemm diġà nħossha differenza.\"", "Huwa jirringrazzja lill-għarusa tiegħu, Charlene u lil familtha, u lill-ġenituri tiegħu.", "Inti għamilt xi biddla redikali din is-sena?", "Ikkummenta hawn taħt."], "title": "F'sena Angelo Micallef jonqos 42 kilo"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/bil-filmat-kylie-gandha-tliet-birthdays.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Ilbieraħ Kylie ċċelebrat", "ieħor, is-sentejn anniversarju minn meta għamlet it-trapjant tal-fwied.", "Meta Kylie kellha seba' snin mardet b'marda serja u rari ħafna.", "Lil ommha, Alison, jgħidulha li Kylie kellha bżonn trapjant tal-mudullun.", "Sakemm qed tistenna għall-operazzjoni lil Kylie jitlagħlha d-deni, tiddaħħal l-emerġenza l-isptar u tispiċċa fl-ITU.", "Lil ommha jgħidulha li f'Kylie feġġgħet marda oħra.", "Fil-fwied.", "Il-fwied ta' Kylie ma baqax jiffunzjoni.", "Issa Kylie kellha bżonn żewġ trapjanti; tal-mudulllun u tal-fwied.", "Alison ma tinsa qatt it-telefonata li rċeviet meta Kylie kienet l-ITU.", "Jgħidulha li sabu donatur tal-fwied għal Kylie.", "Dan id-donatur kien jinsab l-Ingilterra allura b'mod urġenti kellha tkun l-Ingilterra, l-ewwel għat-trapjant tal-fwied u wara għat-trapjant tal-mudullun li tathulha oħtha, ta' sentejn.", "Alison tgħidilna li b'kollox Kylie tiċċelebra tliet", "\"Ilbieraħ iċċelebrajna l-għeluq it-tieni anniversarju tagħha mit-trapjant tal-fwied.", "Dan il-jum kien importanti għax taha ħajja ġdida.", "Jiġifieri li kieku ma sarx dan it-trapjant, illum il-ġurnata mhijiex magħna t-tifla.", "It-tifla tagħlaq il-", "3 darbiet; il-", "ta' meta twieled, il-", "ta' meta għamlet it-trapjant tal-fwied u l-", "tat-trapjant tal-mudullun.\"", "Kif għenitha l-Istrina?", "\"Il-Malta Community Chest Fund Foundation tgħinna ħafna, fosthom bit-titjiriet, għax nitilgħu ta' spiss l-Ingilterra u dejjem sibnieha t'għajnuna ħafna.", "Din is-sena biss biss tlajna erba' darbiet.", "Illum Kylie għamlet progress kbir, dejjem miexja 'l quddiem u għall-grazzja t'Alla kważi ngħixu ħajja normali.\"", "Bis-saħħa tal-kura u bis-saħħa tal-kontribut tiegħek fl-", "Istrina", ", Kylie setgħet tagħmel trapjant tal-fwied.", "Inti tista' tagħmel id-differenza.", "Inti l-", "Istrina"], "title": "BIL-FILMAT: Kylie għandha tliet birthdays. Kompli aqra u ssir taf għaliex."}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/emma-muscat-se-tkun-live-fxarabank.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Ftit ħin biss wara li tasal Malta minn Ruma, illejla Emma Muscat se tkun live f'Xarabank twieġeb it-telefonati tagħkom li se ċċemplu biex tgħinu lid-Dar tal-Providenza.", "Illejla f'Xarabank se nitolbukom tgħinuna biex ngħinu lid-Dar tal-Providenza, u waqt li t-tim kollu ta' Xarabank għaddej", "(kif jgħidu) biex ikollna kollox lest u preparat, jiena...Mark...ħrabt ħarba sa Ruma biex niltaqa' ma' Emma Muscat u l-papà tagħha Conrad, biex niġi lura magħhom Malta llejla.", "U b'mod mill-aktar akkoljenti, Emma u l-papà tagħha tawni l-esklussività biex noqgħod magħhom insegwi l-aħħar preparamenti qabel jitilqu lejn Malta!", "Emma Muscat inqalgħet minn Amici nhar il-Ħadd li għadda, wara li b'suċċess enormi rnexxielha tasal sas-semifinali u tirbaħ il-qlub ta' miljuni ta' Taljani u Maltin.", "U f'dawn l-aħħar ġranet, kienet qed toqgħod ġo lukanda viċin ħafna tal-", "fejn isir dan il-programm popolari Taljan.", "Illum morna niltaqgħu magħha u mal-papà tagħha, u dħalna fil-kamra tal-lukanda narawha tippakkja qabel tiġi Malta.", "Rajnieha tgħid", "lil Biondo qabel titlaq għall-ajruport, u qed nimxu t-triq kollha magħha sal-Ajruport ta' Malta.", "U ta' dan kollu għandna l-filmati esklussivi!", "U l-filmati kollha li ħadna se nuruhomlkom f'Xarabank speċjali li se nagħmlu ma' Emma fil-ġimgħat li ġejjin!", "Emma se tirritorna Malta għall-ewwel darba wara xhur sħaħ, li matulhom kienet qed tikkompeti f'Amici.", "Matul din l-avventura, Emma mhux biss ma setgħetx tiġi Malta, imma lanqas setgħet tkellem lill-familjari u lill-ħbieb tagħha u għal 3 xhur sħaħ, lilha u lill-parteċipanti l-oħra ħadulhom il-", "u kull mezz ieħor ta' komunikazzjoni.", "Imma għal-lejla, ħsiebna qiegħed fid-Dar tal-Providenza.", "Għalhekk...illejla Xarabank arah...biex tara lil Emma, u biex tgħinna ngħinu lid-Dar tal-Providenza.", "Grazzi talli se ċċempel."], "title": "Emma Muscat se tkun live f'Xarabank illejla"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/bil-filmati-lill-puse-jkellmuh-tal-bbc.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Bħal-lum ġimgħa Joe Curmi l-Pus", "ġie intervistat mill-BBC, jiem qabel ma miet.", "Waqt l-omelja tal-funeral tiegħu, is-Saċerdot stqarr li l-aħħar li ltaqa' mal-", "kien bħal-lum ġimgħa.", "\"Ġew xi ġurnalisti minn tal-BBC għax qraw fuq is-servizz ta' tqarbin tal-morda.", "Huma xtaqu xi ritratti u l-filmati ta' dan is-servizz,u ħadthom għand Joe (il-Pus", "li laqqagħhom ħafna.", "Kellimhom u meta sar jaf li huma Ingliżi, qagħad jirrakkontalhom fuq meta kien imur fin-Navy.\"", "Jimpressjonaw ruħhom bil-ħeġġa ta' Joe.", "\"Baqgħu sorpriżi fuq l-età tiegħu, imma kienu sorpriżi bil-ħeġġa li kellu fih, ta' kemm iħobb il-ħajja u kemm kien bniedem kuntent.", "Imma fuq kollox l-aktar ħaġa li laqtithom kienet kemm kien kien iħobb lill-familja tiegħu.", "Huwa u jirrakkontalhom, qagħad idawwar id-diskors tiegħu fuq il-familja.", "Kienet il-mimmi tiegħu.", "Kien ferħana li taha kollox u kien jgħidli: 'Jiena tajthom iktar milli flaħ u jiena kuntent b'dak li tajthom, issa nistenna li jibgħat il-Bambin għalija.\"", "Is-saċerdot waqt l-Omelija stqarr li Joe ngħata premju kbira.", "\"L-isbaħ ħaġa li l-Bambin tah kien li ma batix biex imut, u din kien jitlob ħafna għaliha.", "Miet ħabta u sabta.", "Xħin mort id-dar sibt kalma u paċi għax kulħadd kien jaf li huwa kien bniedem twajjeb.", "Kulħadd jaf li kien bniedem li kien ħaqqu li jistrieħ.\"", "Itemm jgħid: \"Issa se jiltaqa' ma' Alla wiċċ imb wiċċ.", "Ħa jtih l-imħabba u l-ferħ etern.", "Joe ħa jirbaħ ħafna milli kellu.", "Dan il-bniedem għex mill-aħjar li seta' u nafu li Joe kien bniedem li investa f'dan il-mument biex ikun ħaqqu li jiltaqa' ma' Alla.\"", "Fil-funeral spikka l-mument ta' ibnu, George, u n-neputi tiegħu li flimkien daqqew il-vjolin, l-istrument assoċjat mal-mużiċist mibki Joe l-"], "title": "BIL-FILMATI: Lill-Pusé jkellmuh tal-BBC jiem qabel ma miet"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/bil-filmat-sorpriza-gol-klabb-ta.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Paul Fenech jerġa' jingħaqad ma' Birkirkara FC.", "Is-sapporters ta' Birkirkara ngħataw sorpriża hekk kif il-President ta' Birkirkara ħabbarlhom li se jerġa' jingħaqad Paul Fenech mat-tim tagħhom.", "Fil-kumment tiegħu, Paul Fenech qal: \"Dejjem bqajtu ġo qalbi.", "Dawn is-sentejn u nofs ma kinux faċli għalija għax ġraw ħafna affarijet.", "L-amministrazzjoni wriet interess kbir fija xħin spiċċa l-", "u ovvjament jiena kkunsidrajtha mill-ewwel.", "Fid-9 snin li għamilt ma' dan it-tim, ir-rispett li ngħatajt kien kien kbir.", "L-iktar ħaġa importanti hi li issa mil-lum 'il quddiem naħsbu fis-", "li ġej", "Din is-sena rridu nagħtu risposta lilkom is-sapporters u lill-amministrazzjoni.", "Mingħajrkom il-grawnd ikun vojt.", "L-importanti li titilgħu intom.", "Aħna malli noħorġu fil-grawnd u nisimgħu l-għajta tagħkom, ikollna kuraġġ kbir.\"", "Ilbieraħ Birkirkara FC ħabbru li ffirmaw magħhom in-Niġerjan Uchenna Calistus Umeh u l-Brażiljan Marcelo De Siqueira."], "title": "BIL-FILMAT: Sorpriża ġol-klabb ta' Birkirkara"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/franklin-calleja-fic-cans-li-jikkompeti.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Franklin applika għall-kompetizzjoni li jekk jirbaħha ser ikun qed jikkompeti kontra Malta u jirrappreżenta lil San Marino.", "Din is-sena San Marino qed tagħmel komptezzjoni esklussiva li fiha kantanti internazzjonali jistgħu japplikaw u jikkompetu biex jirrapreżentaw lil San Marino fil-Eurovision 2018 li ser isir f'Lisbona, il-Portugal.", "Din il-kompetizzjoni mhux waħda faċli għaliex s'issa applikaw għaliha aktar minn 700 kantant li minn dawn iridu jgħaddu minn 10 sa 14 il-kantant .", "Il-finalisti mbagħad jgħaddu ghal", "li fihom kull ġimgħa jkantaw live quddiem ġurija.", "Finalment imbagħad jintgħażel xi ħadd biex jirrappreżenta lil San Marino fis-semifinali.", "Mhux talli hekk, talli l-kantant li jirbaħ din il-kompetizzjoni jiffirma ma' kumpanija tar-rekords.", "Dan is-sit ikkunttatja lil Franklin Calleja li qed jieħu sehem f'din il-kompetizzjoni.", "Aktar kmieni din il-ġimgħa Franklin ħabbar li għadda għat-tieni fażi.", "Aħna saqsejnieh kif qed iħossu li qed jieħu sehem f'din il-kompetizzjoni daqshekk prestiġjuża,", "Inħossni eċitat ħafna u vera", "Din is-sena sippost ħadt", "mill-eurovision.", "Imma meta ġietni din l-opportunnita' ma stajtx ngħid le u bis-saħħa tagħha ser nkun nista' nagħmel isem tajjeb lil Malta.", "Franklin qalilna li din ma kinitx deċiżjoni faċli għax dejjem xtaqt jirrappreżenta lil Malta imma stqarr magħna li xorta ser ikun qed jieħu lil Malta miegħu u jipprova jagħmel unur lil pajjiżu.", "Jekk tiftakru sewwa meta Franklin jieħu sehem fil-Eurosong f'Malta,", "jieħu miegħu ħafna", "li hemm minnhom domni,", "u aktar.", "Dan qalilna li jekk jgħaddi għal-", "ser ikun qed jeħodhom kollha miegħu.", "Dan il-kangaroo minn fejn ġie?", "Franklin kien vittma ta' ċajta li għamilnielu f'Xarabank fejn konna għidnielu li rebaħ kangaroo.", "U imsomma minn dakinhar beda jżomm pupu ta' kangaroo bħala", "Fl-aħħar Franklin irringrazzja lil pubbliku kollu li dejjem taħ sapport."], "title": "Franklin Calleja fiċ-ċans li jikkompeti kontra Malta fil-Eurovision"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/il-lecturers-ordnati-ma-jkellmux-lill.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Aġġornata (19:15):", "B'reazzjoni, l-MUT qalet li l-MCAST ilha ġġebbed saqajha.", "\"Sfortunatament il-", "tal-MCAST ilha ġġebbed saqajha għal diversi xhur u l-azzjonijiet industrijali huma dejjem l-aħħar triq li tittieħed meta ma jkun aktar modi ta' kif tiftiehem madwar mejda.", "Il-Union tispera li l-", "tal-MCAST tirrispondi għat-talba tal-edukaturi tal-MCAST li nirrappreżentaw, li wara kollox hija għal pakkett adekwat għall-edukaturi f'dan il-kulleġġ.", "B'hekk inkunu nistgħu nirtiraw l-azzjonijiet preżenti.", "It-theddida vera għall-edukazzjoni hija edukaturi li mhumiex stmati,\" jistqarr il-President Marco Bonnici.", "Mhux qed jippubblikaw riżultati tal-", ".", "Mhux qed jagħtu", "fuq l-", ".", "Mhux jattendu ċ-ċerimonji tal-gradwazzjoni tal-istudenti.", "Mhux jikkomunikaw mal-istudenti barra mil-lekċers u mill-ħinijiet tal-istudenti (contact hours).", "U mhux jirrispondu l-imejls.", "Dawn huma wħud biss mid-direttivi għall-membri kollha li jaqgħu taħt il-ftehim tal-MCAST li ħarġet l-Malta Union of Teachers.", "Aħna tkellimna mal-istudenti tal-Institute of Community Services li bħalissa qed isegwu Baċellarat tal-Arti fil-Care Managment.", "Dawn l-istudenti jinsabu fl-aħħar sena u jinsabu ppanikjati b'dawn id-direttivi li ħarġu.", "\"Sirna nafu b'dawn id-direttivi nhar il-Ħamis li għadda meta ħarġu d-direttivi.", "Inħasdna għax aħna qegħdin fl-aħħar sena tal-kors.", "Għandna bżonn il-", "biex naraw fejn nistgħu nitjiebu, biex inġibu markin tajbin, iktar u iktar meta aħna l-ħin kollu bit-testijiet u l-", "Lanqas sessjonijiet mat-tutur tat-teżi tagħna ma nistgħu nagħmlu għax mhux jirrispondu l-imejls u ma nistgħux inkellmuhom barra mil-lekċers li għandna fit-", ".", "Ninsabu ħafna ppanikjati u fl-aħħar tas-sena ma naffordjawx li jkollna dawn l-intoppi.\"", "Imma għala qed isir dan l-istrajk?", "\"Milli nistgħu nifhmu hemm nuqqas ta' reżorsi finanzjarji għall-fatt li l-lekċerers tagħna għandhom paga inqas mil-lekċerers li hemm il-Junior College u l-Università.", "Dawn id-direttivi se jibqgħu sakemm jintlaħaq kompromess bejn l-MCAST u l-MUT.", "Terġa' nhar il-Ġimħa se jkun hemm strajk ta' ġurnata u wara ma nafux kif se nibqgħu.\"", "Dawn id-direttivi huma ta' tħedda fuq l-edukazzjoni.", "\"L-appell tiegħi huwa li jintlaħaq kompromess malajr kemm jista' jkun.", "Nifhmu l-lekċerers u għandna rispett kbir lejhom għax din hija diskriminazzjoni.", "Però jridu jaraw din is-sitwazzjoni mil-lenti tal-istudenti għax aħna qedi nbatu wkoll.", "Aħna jumejn oħra ħa niggradwara u se mmorru naħdmu.", "Ma nafx għala l-Ministeru tal-Edukazzjoni jħallu theddidiet bħal dawn fuq l-edukazzjoni.\"", "Aħna tlabna r-reazzjoni tal-MUT."], "title": "AĠĠORNATA: Il-'lecturers' ordnati ma jkellmux lill-istudenti"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/sasha-titkellem-dwar-il-make-up-li_26.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Sasha tagħmel il-", "lil ħafna nies, però kważi ħadd ma jaf li Sasha tagħmel il-", "fuq in-nies mejtin.", "Sasha kkwalifikata f'dan ix-xogħol u tistqarr li tagħmlu biex iġġib id-dinjità ta' dik il-persuna li tkun għadha kif mietet.", "Il-", "li tuża Sasha fuq il-mejtin huwa differenti mill-", "li wieħed jagħmel fil-ħajja ta' kuljum.", "Però apparti l-", "Sasha tagħmel rikostruzzjoni fuq il-mejtin.", "\"Ikolli każijiet fejn irrid nerġa' nibni dak li m'għadux hemm.", "U apparti minn hekk, il-ġisem ikun kiesaħ u għalhekk il-", "li nagħmel fuqu ikun speċjali.\"", "Ġieli kellha nies li mietu bil-kanċer, li waqgħu minn fuq xi għoli, li temmew ħajjithom u li jkunu għandhom kemm saritilhom awtopsja.", "\"Ġieli kelli nnaddaf ix-xagħar ta' persuna anke mil-ħurrieq, niżbogħ ix-xagħar u nqaxxrilha il-leħja.\"", "Minkejja li inti mnejn tistkerrah tagħmlu dan ix-xogħol, Sasha tgħid li f'dan ix-xogħol hi ma tibżax.", "\"Lanqas xejn ma nibża'.", "Ma rridx ninstema' krudili imma huwa s-sodisfazzjoni tiegħi li nkun ġibtilha d-dinjità tagħha l-persuna.", "Jekk tkun persuna li dejjem tidher tajba, għaliex m'għandix għalfejn tidher tajba dakinhar ukoll?\"", "Għal Sasha l-iktar katavri li ssib diffiċli huma ta' dawk li jkunu involuti f'inċident.", "\"Jekk persuna tkun waqgħet għoli ta' 25 sular u tieħu sabta kbira, ikolli bżonn ritratt ta' kif kienet.", "Kelli wkoll membru importanti li kelli bżonn naħdem bir-ritratti għaliex kien espost għan-nies.\"", "Qatt għamlet lil xi ħadd qrib tagħha?", "\"Iva kelli nagħmel lil John Mangion, li huwa l-isponsor tiegħi.", "Ħassejtha ħafna.", "Meta jidħlu persuni qrib tiegħek, is-sitwazzjoni tkun differenti.", "Kelli ħbieb u anke tfajla mill-kors tiegħi.\"", "Meta jkun hemm każ ta' inċident ta' persuna li għadha żagħżugħa u jkollha bżonn tagħmlilha l-", ", Sasha wara tmur fejn it-tifel tagħha.", "\"Nimpressjona ruħi għax ngħid li t-tifel tiegħi huwa wieħed minn dawn iż-żgħażagħ li jkun hemm barra.", "U għalhekk wara li nkun għamilt il-", "fuq żagħżugħa li tkun għadha kemm mietet, immur fejn it-tifel biex niftaħlu għajnejh.\"", "L-istat iqabbad lil Sasha tagħmel il-", "fuq persuni li jkollhom funeral stati.", "Fost dawn in-nies, Sasha għamlet il-", "ta' Dom Mintoff, ta' Ċensu Tabone u ta' Gwido de Marco, li għamlitlhom il-", "diversi drabi.", "\"Minħabba li jkunu esposti għan-nies fil-palazz, li jkun miftuħ minn kullimkien, kelli nagħmlilhom il-", "diversi drabi għaliex huma filli kienu fil-kesħa u mbagħad ħarġu għas-sħana.", "Għalhekk ikolli nagħmel kemm hemm bżonn biex inġib il-persuna qisha rieqda għax inkella tibda tiddekomponi, tibda tiġi ilma u ssir iktar jekk persuna tkun ilha tieħu mediċina.\"", "Sasha tixtieq li la tiġi nieqsa, jagħmlulha l-", ".", "\"Jekk immut, jien inkun irrid il-", ".", "Diġà avżajt lit-tfajliet li ngħallem il-", "u kollha jafu kif iridu jagħmluni u bid-dettalji.", "Ngħidilhom li jekk ma jagħmlunix, nidhrilhom żgur,\" itemm tgħidilna b'mod tbissima Sasha."], "title": "Sasha titkellem dwar il-make-up li tagħmel fuq il-mejtin"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/mhux-wada-jew-tnejn-imma-l-fuq-minn-100.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Damian sa issa għamel 'il fuq minn 100 operazzjoni.", "Il-kundizzjoni ta' Damian hija rari ħafna.", "\"Hija marda fl-għadam.", "L-għadam tiegħi dgħajjef wisq.", "Allura jinqasmu biċċiet tal-għadam u dawk jiġu mikrobi u jkolli infezzjoni, u ġieli jkollu jneħħi biċċa minn subgħajja.", "Però mhux dejjem l-istess,\" jispjegalna Damian.", "Ommu tgħidilna, \"Kull darba li narah ngħid, 'Imma kif kellu jkun hu?'", "Jiena xtrajtu bħalma xtrajt lill-oħrajn, mexa bħalma mxew l-oħrajn.", "Sa 3 snin u nofs kellu ħajja normali ħafna u mbagħad sirna nafu x'għandu.", "Ta' dik l-età kellu l-ewwel operazzjoni, biċċa minn subgħa kienet.", "Lil ommi bdejt ngħidilha, 'Qed joħduli minnu.'\"", "\"Mhijiex ċajta ta.", "Mhux waħda jew tnejn imma 100 operazzjoni u waħda,\" jistqarr Damian.", "Ma' dan, ommu żżid tgħid kif ma tistax tidra li filli tara lil binha imqajjem u filli tarah jaqleb għajnejh.", "Wara li għamel il-100 operazzjoni, lil Damian jgħidulu li waslet l-operazzjoni li jmiss.", "Din id-darba riedu jaqtgħulu siequ l-oħra.", "\"Iebsa wisq.", "Kulħadd jgħidlu, 'Nixtieq nagħtik sieqi.'", "Jien ngħidlu, 'Għaliex ma ħadtx tiegħi u ħallejt lilu normali?'", "Ma għamel xejn ħażin.", "Dik il-mistoqsija li jkollok, 'X'għamel?", "Għaliex hu?'", "Għada Damian u Justine se jkunu qed jirrispondu t-telefowns.", "Għalhekk għada f'Xarabank, tinsiex tgħin lid-Dar tal-Providenza."], "title": "\"Mhux waħda jew tnejn imma 'l fuq minn 100 operazzjoni kellhom jagħmluli\" - Damian"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/it-tmien-delitt-din-is-sena-imut-ragel.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Aktar kmieni dalgħodu, l-Ħadd għall- ħabta tat-2:30 ta' filgħodu f'Birkirkara seħħ delitt.", "Delitt li ħalla raġel li l-identita' tiegħu mhux magħrufa mejjet.", "Il-Pulizija sseħju fuq fi Triq il-Bwieraq, Birkirkara, wara li waqt argument ġie rrapurtat li inagħtaw xi daqqiet ta' sikkina.", "Meta waslu fuq il-post il-Pulzija sabu r-raġel midrub u għalhekk minnufih issejħet assistenza medika li ħadet lir-raġel l-isptar Mater Dei.", "Madanakollu mill-aħħar informazzjoni jidher li sfortunatament ir-raġel tilef ħajtu waqt li qed jiġi rikoverat.", "Żewġ persuni ġew arrestati wara li kif qed jiġi allegat instabu mill-Pulizija fuq il-post.", "Qed jiġi allegat ukoll li dawn iż-żewġ persuni ta' nazzjonalita' barranija laħqu ħaslu it-triq mit-traċċi tad-dmijja.", "Tmexxi l-investigazzjoni, l-Maġistrat tal-għassa Consuelo Scerri Herrera li ħatret diversi esperti biex jassistuwa fl-inkjesta li ordnat.", "Il-Pulizija qed titratta dan il-każ bħala delitt."], "title": "It-tmien delitt din is-sena - Imut raġel f'delitt f'Birkirkara."}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/ir-regina-tagti-premju-lil-din-it.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Ċemplulha minn Buckingham Palace.", "Din Martina Caruana.", "It-tfajla Maltija se tiġi ppremjata", "bi premju talli tat kontribut fil-liġi internazzjonali, fid-drittijiet umani u fl-ugwaljanza bejn is-sessi.", "Barra minn hekk Martina kienet mexxiet l-esebizzjoni b'100 ritratt ta' nisa Maltin differenti", "li jirrakkontaw ħajjithom.", "Dan il-premju qed jingħata lil żgħażagħ minn pajjiżi tal-Commonwealth għall-inizjattiva li jkunu ħadu biex itejbu l-ħajja ta' oħrajn.", "\"F'Marzu li għadda, flimkien ma' oħrajn, waqqaft l-NGO Network of Young Women Leader.", "F'Awwissu għamilna l-ikbar proġett li qatt għamilna s'issa; l-Artemisia 100 Remarkable Women.", "Waħħalna 100 ritratt ta' 100 nisa differenti biex nuru lit-tfajliet il-modi differenti ta' kif jistgħu jsibu s-suċċess, minkejja l-isfidi u l-esperjenzi li n-nisa jħabbtu wiċċhom magħhom.\"", "Il-ġimgħa l-oħra,", "Martina tirċievi telefonata minn Buckingham Palace.", "\"Ma stajtx nemmen xħin ċempluli u qaluli li minn Buckingham Palace.", "Iktar u iktar meta dik il-ġimgħa stess il-Prinċep Harry ħabbar li se jiżżewweġ.", "Lanqas stajt nemmen u ħallewni bla kliem.\"", "Martina hi l-unika tfajla Maltija li se tiltaqa' mar-Reġina f'Ġunju li ġej.", "\"Ninsab ħerqana.", "Qed nistenna li dan il-premju ma jkunx biss ta' benefiċċju fil-ħajja personali u professjonali tiegħi, imma jkun ta' gwadann għas-soċjetà.", "Dan ħa jgħinni biex ngħin iżjed f'dak li għandu x'jaqsam mad-drittijiet umani u l-ugwaljanza bejn is-sessi.", "Wara kollox l-iktar ħaġa li tagħmillni kuntenta hija li fl-aħħar mill-aħħar intejjeb il-ħajja tan-nies u nagħmel differenza.\"", "Martina twassal messaġġ.", "\"Dejjem emmen fik innifsek u fix-xogħol li qed tagħmel.", "Meta tagħmel ix-xogħol tiegħek tagħmlux biex togħġob lin-nies.", "Imma ara li qalbek qiegħed fix-xogħol li qed tagħmel u ta' dan ikollok riżultat.\""], "title": "Ir-Reġina tagħti premju lil din it-tfajla Maltija"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/piloti-addiema-tal-kabina-u-inginiera.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Tista' timmaġina ħangar tal-ajruplan jiġi trasformat biex iddoqq orkestra?", "Grupp ta' piloti, ħaddiema tal-kabina tal-ajruplan, inġiniera fost oħrajn ingħaqdu flimkien bħala orkestra tal-Lufthansa.", "Dawn il-mużiċisti ġejjin kollha minn madwar il-Ġermanja, però fosthom hemm Maltija, Maxine Scicluna, inġiniera mal-Lufthansa Technik Malta, u li hi vjolinista ma' din l-orkestra.", "Aħna tkellimna ma' Maxine li tgħidilna kif ġiet iffurmata din l-orkestra.", "\"Il-mużiċisti huma kollha ħaddiema tal-Lufthansa Group.", "Hemm min hu pilota, min jaħdem fil-kabina, min hu inġinier u ħaġa komuni hija l-mużika, għax kollha midħla tagħha.", "Fil-ħin liberu tagħna ffurmajnieha, u fl-2012 ingħaqdna bħala orkestra, u f'sena qegħdin intellgħu minn tal-inqas żewġ kunċerti, fil-ħarifa u fir-rebbiegħa.\"", "Imma kif jirnexxilhom jiltaqgħu la kollha minn madwar il-Ġermanja, u hi l-unika Maltija?", "\"Il-fatt li kulħadd ġej mill-Ġermanja kollha u jiena Maltija, loġistikament diffiċli biex niltaqgħu.", "Però kulħadd jagħmel l-isforz tiegħu u jaqbad l-ajruplan biex nagħmlu żewġ", "li fihom nippreparaw minn qabel biex naħdmu tajjeb matul dawk il-ġranet.\"", "Però din il-ġimgħa se jingħaqdu flimkien ġewwa Malta!", "\"Fl-aħħar il-ħolma tagħna se ssir realtà għax ġejjin kollha Malta.", "Dan għaliex Lufthansa Technik Malta għalqet 15-il sena u l-orkestra ħa tkun parti miċ-ċelebrazzjoni t'għada fejn se ndoqqu fil-ħanger bħala ċelebrazzjoni għall-istaff.\"", "Inti wkoll se jkollok ċans opportunità li tara lil din l-orkesta.", "Nhar is-Sibt 9 Ġunju se jittella' kunċert f'Dar il-Mediterran, bħala parti mill-programm ta' Valletta 18 fejn se jindaqqu diski klassiċi, li tant huma tal-widna li se jolqtu lill-pubbbliku żgur għax se jkun hemm anke siltiet minn ta' James Bond.", "Ibbukkja l-biljetti tiegħek billi tagħfas", "hawnhekk", "u għal iktar informazzjoni idħol", "hawnhekk"], "title": "Piloti, ħaddiema tal-kabina u inġiniera jingħaqdu flimkien bħala orkestra"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/bil-filmat-noggezzjona-li-ommi-jkollha.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Peppi Azzopardi jgħid li f'Xarabank qed jiltaqgħu ma' ħafna anzjani li wliedhom ma jħalluhomx ikollhom relazzjoni intima wara li mitilhom ir-raġel jew il-mara.", "\"Dan l-aħħar qed naħdmu fuq programm dwar l-anzjani u qed niltaqa' ma' diversi anzjani.", "Qed ninduna li għalkemm hemm problemi ta' mard, ta' solitudni u ta' biża' li jisraqhom xi ħadd, hemm problema li qatt ma ħsibt fiha biżżejjed u xxukkjatni.", "Ħafna minn dawn l-anzjani li jmutilhom ir-raġel jew tmutilhom il-mara jiltaqgħu ma' raġel jew ma' mara oħra, u t-tfal jgħidulhom le u li ma jistax ikollhom relazzjoni.", "Jgħidulhom: 'Xi jigifieri miet il-papà u inti se taqbad ma' xi ħaddieħor?'", "U jwaqqfuhom milli jkunu kuntenti.\"", "Peppi ma jaqbilx.", "\"Skużawni jiena ma nistax nifhem kif inti tifla jew tifel ta' xi ħadd, u ma tiħux pjaċir tara lil ommok jew lil missierek kuntenti.", "Mhux talli hekk.", "Talli twaqqafhom.", "Trid twaqqafhom probabbli biex inti tkun kuntent u jkollok moħħok mistrieħ, ma jmurx joħodlok jew toħodlok xi ħaġa.", "L-appella tiegħi huwa lil dawn in-nies: Tagħtux kashom lil dawn it-tfal.", "Għixu ħajjithom.", "Jekk sibtu mħabba oħra f'ħajjitkom, morru għaliha.", "Ħudu gost għax ħajja waħda għandna u ejjew ngħixuha.\""], "title": "BIL-FILMAT: \"Noġġezzjona li ommi jkollha raġel ieħor wara li miet missieri\""}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/bil-filmat-u-bir-ritratti-nigel-jiltaqa.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Il-President ta' Malta, Marie-Louise Coleiro Preca, iltaqgħet ma' Nigel, tifel li fix-xhur li għaddew ingħata qalb ġdida.", "Nigel, it-tifel li s-sena l-oħra seraq il-qlub tal-Maltin fl-", "Istrina", "li għaddiet meta qal li għandu bżonn ta' qalb ġdida.", "Huwa kien spjegalna li jekk il-kura li kien qed jieħu ma taħdimx, ikollu bżonn qalb ta' xi ħaddieħor.", "Fil-fatt hekk ġara.", "Ftit xhur ilu Nigel ingħata qalb ġdid", ", bis-saħħa tiegħek, li kull sena tgħin fl-", "Istrina", "Nigel baqagħlu ħames xhur oħra l-Ingilterra biex jingħata t-trattament li għandu bżonn.", "U lbieraħ iċ-ċkejken Nigel iltaqa' mal-President ta' Malta hi u żżur il-pazjenti Maltin f'Sutton f'Londra.", "Bħalma jixhdu r-ritratt, il-President ta' Malta qalet li kienu \"mumenti emozzjonanti\" hekk kif iltaqgħet mal-pazjenti Maltin.", "\"Inħoss sens kbir ta' gradtitudni lejn il-Maltin u l-Għawdxin għall-ġenerożità tagħhom biex jgħinu lil dawn ħutna li jkollhom jmorru barra l-pajjiż għal aktar kura.\"", "Bl-għajnuna tiegħek fl-", "Istrina", "tas-sena li għaddiet, il-", "kienet strumentali biex Nigel ikun jista' jmur l-Ingilterra għall-operazzjoni li rnexxiet.", "Niltaqgħu fl-Istrina, l-għada tal-Milied fis-26 ta' Diċembru.", "\"Nigel l-Istrina\".", "Għax nafu kemm tridu tgħinu lill-Istrina, ixxerjaw dan il-post."], "title": "BIL-FILMAT U BIR-RITRATTI: Nigel jiltaqa' mal-President l-Ingilterra"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/bil-filmat-xtaqt-nasal-sal-finali-u.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Is-Sibt li għadda Emma ġie eleminata mis-serale ta' Amici.", "Wara l-eliminazzjoni ta' Amici, Emma qalet kif kienet qed tħossha.", "\"Jien ferħana ħafna imma fl-istess ħin le.", "Dejjem xtaqt li nasal sal-finali bħal kulħadd.", "Inħossni li tlift il-battalja miegħi nnifsi.", "Però nħossni kuntenta li wasalt s'hawn.\"", "\"Hekk inħossni ferħana li ġejja minn gżira ċkejkna fejn ma jiġri xejn... mhux ma jiġri xejn, imma ħaġa kbira bħal din.", "Din xi ħaġa li nħossni kburija ħafna, jiġifieri li wasalt sas-semifinali ta' Amici.", "Nixtieq nawgura lil Einar, Irama, Carmen u Lauren għax jistħoqqilhom ħafna.\"", "\"It-tama tiegħi hi li nkun nista' nkompli l-karriera tiegħi fil-mużika barra.", "Jiena nispera li dan biss huwa l-bidu u jien naf li dan huwa biss il-bidu għalija.", "Inħossni kuntenta għax dħalt f'Amici timida ħafna u issa nħossni iktar kuntenta.\"", "Inti taħseb li Emma kellha tiġi eliminata?", "Ikkummenta hawn taħt."], "title": "BIL-FILMAT: \"Xtaqt nasal sal-finali u nħoss li tlift il-battalja miegħi nnifsi\" - Emma"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/rita-tista-ccaqlaq-biss-gajneha.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Tiftakruhom lil Paul u lil Rita fil-programm tal-ALS?", "Rita bil-marda ma tiċċaqlaqx u ċċaqlaq biss għajnejha.", "Rita tikkomunika permezz ta' kompjuter li tmexxih b'għajnejha.", "Id-Dar tal-Providenza tgħin lil Rita permezz tal-", "Paul jgħidilna, \"Iġibuha d-Dar tal-Providenza u jniżżluha fil-", "għax it-terapija fil-", "tajba ħafna.", "Tagħmel xi 3 kwarti fil-", ".", "Rita tgħidli li tħossha tajba ħafna ġol-", "Rita ilha marida 15-il sena.", "Paul jiftakar meta telgħu għall-kura l-Ingilterra.", "\"Kif konna hemm bdejna nħarsu lejn xulxin.", "Imbagħad beda jitkellimna l-professur u bdejna nibku xħin beda jgħidilna minn xiex tikkonsisti l-marda.", "Il-ħajja tagħna nbidlet għax bsart li se jkun hemm ftit tama imma ma kellna xejn.", "Imbagħad inżilna Malta u jien kont ħażin ħafna,\" jgħidilna Paul.", "Paul jiddeskrivi lil Rita, u Rita twieġeb kif tista' bi tbissima.", "\"Rita mara kwieta, mhux bħali.", "Tgħinna ħafna lilna għaliex qisha", "fuqna.", "Rita ħajti.\"", "Minkejja li għal kundizzjoni ta' Rita m'hemmx fejqan, Paul jibqa' jittama.", "\"Jiena dejjem ngħidilha biex tagħmel kuraġġ, forsi jsibu xi ħaġa, xi ħaġa li tfejjaq.", "Aħna dejjem nittamaw minn ġurnata għall-oħra.\"", "Grazzi talli nhar il-Ġimgħa f'Xarabank, bit-telefonata tiegħek, se tkompli tgħin lil Rita, u lid-Dar tal-Providenza."], "title": "Rita tista' ċċaqlaq biss għajnejha"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/pastor-gordon-manche-imur-il-qorti-biex.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["It-tim ta' Min Imissu ħiereġ mill-Qorti", "Il-Qorti ticħad it-talba u x-xow Min Imissu se jsir illejla u għada kif imħabbar.", "Fis-sentenza tagħha l-Qorti, ippreseduta mill-Imhallef Anthony Ellul jingħad illi huwa ċar li l-karrattru ta' Jordan huwa fil-fatt karikatura ta' Pastor Gordon Manché.", "Il-Qorti qalet li l-karattru \"qed jitwaqqa' għac-cajt\" iżda tkompli l-Qorti.", "Kull individwu għandu dritt għad-dinjità u l-unur tiegħu.", "Min-naħa l-oħra jeżisti d-dritt tal-libertà tal-espressjoni.", "Hemm ukoll il-ħtieġa li wieħed", "jirrispetta l-creative skill ta' ħaddieħor u l-kontribut siewi li l-kummiedja tagħmel lis-socjetà.", "Li wieħed jidħak hi l-aħjar medicina.", "M'hemmx dubju li r-rikorrent kien spiċċa f'kontroversja dwar l-omossesswalità, u dan wassal biex inħoloq karattru.", "Hu minnu li l-karattru qiegħed iwaqqa' għaċ-ċajt lir-rikorrent, pero' dan fir-rigward tal-kontroversja li daħal fiha.", "Ovvjament ir-rikorrent għandu kull dritt għat-twemmin tiegħu.", "Però li jiġi kkritikat b'satira, il-Qorti ma tistax tara fejn hi l-ħtieġa li jinħareġ mandat ta' inibizzjoni.\"", "Mitlub jikkumenta l-Avukat tat-Take 2, il-", "ta' Min Imissu, l-avukat Roberto Montaldo jgħidu:", "Għalija dan il-mandat ta' inibizzjoni ma kien xejn ħlief", "entattiv ta' ċensura indiretta.", "Każ tipiku ta' persuni li l-ewwel jesponu ruħhom fil-pubbliku mbagħad ma jkunux kapaċi jaċċettaw kwalunkwe kritika li tipi wara\"", "Allaħares ma nistgħux nagħmlu satira fuq min ħareġ bl-islogan oxxen \"Gay no more\".", "L", "adarba persuna jew organizzazjoni tasal tuża l-mezzi tax-xandir biex tippromwovi brand jew aġenda tagħha sabiex twassal xi messaġġ jew tkabbar l-influwenza tagħha, dik il-persuna jew organizzazzjoni trid tkun lesta taccetta li ladarba saret entità pubblika tista' tiġi fil-mira tas-satira.", "Ninsab kuntenta ħafna li", "l-Qorti kkonfermat l-importanza tas-satira u l-libertà tal-espressjoni li għandu jibqa' jkollna f'pajjizna, u li x-xow mhux ser jitwaqqaf dan il-weekend.\""], "title": "Pastor Gordon Manché jmur il-Qorti biex iwaqqaf Min Imissu"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/jisirqulhom-ir-rigali-tal-milied-u.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["\"L-iktar ħaġa li nixtiequ hi l-kamera għax fiha r-ritratti tat-tarbija ta' oħti li għadha kemm titwieled.\"", "Dan huwa kliem ta' mara li t-Tnejn li għadda daħlu jisirqu fid-dar t'ommha.", "\"It-Tnejn filgħodu, għand ommi kien hemm binti, oħti u t-tarbija tagħha.", "Filwaqt li huma kienu għadhom reqdin, ir-raġel t'oħti u missieri kienu diġà ħarġu mid-dar.", "Ċempiltilhom biex nara kif inhi t-tifla.", "L-ewwel kellimt lilha u wara lil ommi.", "Jiena u nkellem lil ommi, it-tifla niżlet isfel u indunat li r-rigali li kien hemm taħt is-siġra tal-Milied ma kinux hemm.", "Telgħet tgħid lil ommi u saqsietha fejn huma, u meta niżlu t-tnejn li huma isfel indunaw li kienu daħlulhom god-dar mit-tieqa ta' barra.\"", "Minbarra xi rigali, insterqet ukoll kamera li fiha ritratti prezzjużi.", "\"Ħadu xi rigali tal-Milied, xi flus u kamera tar-ritratti.", "L-iktar ħaġa devażtanti hi li b'dik il-kamera, ir-raġel t'oħti ħa r-ritratti tal-magħmudija tal-ħbieb tiegħu u issa m'għandhomx ritratt wieħed ta' din l-okkażjoni speċjali.", "Anke ritratti tat-tarbija tiegħu li għadha kemm titwieled hemm fil-kamera.\"", "Ittemm tgħid: \"L-iktar ħaġa li nixtiequ hi l-kamera għax l-affarijiet l-oħra jmorru u jiġu.", "F'din il-kamera hemm valur sentimentali ħafna.\"", "Jekk tiġi f'idek din il-kamera jew dan il-baskett bl-affarijiet msemmija f'din il-post t'hawn taht, ċemplilna fuq 21249200."], "title": "Jisirqulhom ir-rigali tal-Milied u kamera bir-ritratti tat-tarbija li għadha kemm titwieled"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/in-nhar-ta-gimga-l-iswed-kummenti-dwar.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Kif kulħadd jaf ilbieraħ kien", ".", "Din hija ġurnata li fiha jkun hemm roħs tajjeb mill-ħwienet.", "Għalhekk kull min qed jippjana li jonfoqlu naqra jieħu l-opportunità biex jiffranka xi ħaġa.", "Jew ejja ngħidu dak li jiffranka jonfqu fuq aktar imbarazz.", "Jekk toqgħod taħseb ftit għal dawk kollha li kellhom lista twila twila twila ta' rigali tal-Milied setgħu jieħdu l-opportunità biex jiffrankaw xi ħaġa.", "Dawn li ġejjin huma xi kummenti li telgħu fuq Facebook relatati ma'"], "title": "In-nhar ta' Ġimgħa l-iswed - Kummenti dwar din il-ġurnata fuq Facebook"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/bil-filmat-din-qed-tigri-kuljum-fil.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Bħalissa l-Musulmani għaddejjin bir-Ramadan u aħna morna naraw x'jiġri ma' nżul ix-xemx fil-Moskea.", "Malli dħalna fil-Moskea rajna grupp ta' voluntiera jippreparaw l-ikel għal filgħaxija.", "Kienu ilhom sajmin minn qabel ma telgħet ix-xemx.", "Imma għala qed isumu l-Musulmani f'dan ix-xahar?", "Aħna tkellimna dwar ir-Ramadan mal-Imam ta' Malta, Mohammed Elsadi.", "\"Dan huwa xahar li fih l-Musulmani jsumu minn qabel ma titla' x-xemx sa meta tinżel.", "Għal ġurnata sħiħa, matul dan ix-xahar, il-Musulmani ma jiklux, ma jixorbux u ma jpejpux.", "Dan biex bniedem iħoss it-tbatija tal-fqar.", "Is-sawm jgħinhom wkoll iħossu l-preżenza ta' Alla f'ħajjithom, billi jimxu skont ir-rieda u t-tagħlim ta' Alla.\"", "Però dan huwa xahar ukoll tal-Koran u tat-talb.", "\"Ix-xahar tar-Ramadan huwa x-xahar tal-Koran.", "F'dan ix-xahar nirringrazzjaw lil Alla għall-grazzji u l-barkiet kollha li tana, speċjalment tar-rivelazzjoni tal-ktieb imqaddes tal-Koran u tal-aħħar rivelazzjoni minn Alla lill-bniedem.", "Huwa xahar li fih il-Musulmani jżidu t-talb.", "Mat-talb regolari ta' 5 darbiet kuljum, jintalab iktar talab matul il-lejl fejn diversi Musulmani jinġabru fil-Moskea u anke barra biex jitolbu.\"", "Dan huwa xahar ukoll ta' maħfra għall-Musulmani.", "\"Il-profeta, sliem għalih, ħabbar li min isum, jemmen f'Alla u jistenna l-premju mingħand Alla għas-sawm u għas-sagrifiċċju li għamel, Alla jaħfirlu d-dnubiet tal-passat kollha.", "Il-bniedem illi jsum għandu 2 okkażjonijiet ta' ferħ; meta tispiċċa s-sawma u jibda jiekol l-ikel wara li tinżel ix-xemx, u meta jilqgħu l-Mulej f'jum il-qawmien bil-maħfra tad-dnubiet.\"", "F'dan ix-xahar tispikka iktar il-karità, u dan stajna narawh bil-grupp ta' voluntiera li għamlu ġurnata jippreparaw l-ikel għan-nies li se jattendu, li l-maġġoranza tagħhom huma refuġjati.", "\"Waqt ir-Ramadan u lejn l-aħħar, kull Musulman għandu jagħti karità billi jgħin lill-fqar.", "Fil-fatt hawnhekk hawn grupp ta' voluntiera li qed isajru l-ikel.", "Hawn min ta donazzjoni ta' flus jew ikel, biex imbagħad jiġu ħutna, li l-maġġoranza tagħhom huma refuġjati, biex jieklu.\"", "Imma x'jiġri eżatt qabel u malli tinżel ix-xemx?", "Bħalma għedna, qabel grupp ta' Musulmani fil-Moskea ta' Malta jsajru ikla kbira b'xejn kuljum.", "Din issir għal kull min irid imur jiekol magħhom.", "Fosthom ħafna refjuġati.", "Kulħadd jista' jmur jiekol.", "Anke min mhux fqir.", "Anke min mhux Musulman.", "Anke min mhux qed jagħmel ir-ramadan.", "Malli tinżel ix-xemx, jibda l-kant.", "Dan ifisser li wara 15-il siegħa sawm, issa jistgħu jibdew jieklu ikla ħafifa, bħal tamal, u wara jinġabru għat-talb fil-Moskea.", "Wara t-talb, imorru jieklu l-kumplament tal-ikel imbagħad jerġgħu jitolbu, din id-darba talba itwal.", "Din is-sena r-Ramadan jispiċċa fl-14 ta' Ġunju.", "Inti qed tagħmel ir-Ramadan?", "Għidilna kif qed tgħixu billi tikkummenta hawn taħt.", "Muntaġġ: Mark Laurence Zammit"], "title": "BIL-FILMAT: Din qed tiġri bħalissa f'Malta"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/12/bil-filmat-ma-naqbilx-li-xi-add-ikun.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Peppi Azzopardi ma jaqbilx li xi ħadd iċempel b'numru privat.", "\"Ma nafx jiġrilkomx bħali.", "Xi kultant nirċievi telefonati u jkunu", ".", "Tħarsu lejn it-telefown u ma tkunux tafu x'se taqbdu tagħmlu.", "Jiena dawn it-telefonati ma nwiġibhomx .", "Naħseb li m'għandhiex tkun permessa illi jekk għandek telefown tista' ċċempel mingħajr jien ma nkunx naf min hi l-persuna li qed iċċempel.", "Għalfejn għandek bżonn iċċempel b'numru privat?", "Taħseb kemm taħseb m'hemmx raġuni, ħlief li trid tagħmel xi ħaġa minn taħt.", "Għalfejn għandi nċempel lil xi ħadd b'numru privat li xorta waħda ħa jirrispondini u ma rridx ngħidlu, qabel ma jirrispondini, min jien?", "Jew għax jekk nuri min jien ma jirrspondinix jew għax irrid nheddu u ma rridux ikun jaf min jiena.\"", "\"Allura naħseb li l-kumpaniji tat-telefonija m'għandhomx jaċċettaw li jkun hemm nies li jċemplulek mingħa", "r ma jgħidu min huma billi jagħżlu jċemplu b'numru privat.\""], "title": "BIL-FILMAT- \"Ma naqbilx li xi ħadd ikun jista' jċempel b'numru moħbi\""}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2018/06/xinhuma-l-ajar-basktijiet-gall-irgel.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Ġimgħa oħra jaħbat jum il-missier, u jekk għadek ma tafx x'se tixtri lill-papà tiegħek, se nagħtuk dawn l-ideat!", "Fejn qabel konna naraw iktar lin-nisa li jġorru baskett magħhom, illum saret moda li anke l-irġiel ikollhom baskett magħhom.", "Hekk kif fadal biss 9 ijiem għall-jum il-missier, aħna tkellimna ma' Sarah Spiteri, l-", "tal-kumpanija AP Spiteri Limited li għandhom il-ħwienet ta' Sands, fuq x'inhuma l-aħjar basktijiet għall-irġiel.", "Sarah tispjegalna kif dan jiddependi mix-xogħol li jagħmel il-missier.", "\"Għandna ftit minn kollox u dan jiddependi minn dak li jagħmel il-missier.", "Bħala basktijiet li huma l-aħjar għall-irġiel għandna dawk li huma żgħar li tista' tqiegħed fihom", "u ċwievet.", "Baskijiet tajbin ukoll għall-irġiel huma l-kbar, li fihom jistgħu jitqiegħdu wkoll", ", basktijiet tal-ivvjaġġar u", "Però għand Sands, ma ssibx biss basktijiet, iżda anke", "Sands jispeċjalizzaw fil-ġilda, kwalità tajba li biha baskett jibqa' jservik għal ħafna żmien.", "\"Il-maġġor parti ta' xogħolna huwa ġilda.", "Għandna kollezzjonijiet oħra li mhumiex tal-ġilda, però li huma ta' prezzijiet irħas imma ta' kwalità tajba.\"", "Però l-irġiel qed ifittxuhom il-bastijiet?", "\"L-irġiel saru jfittxuhom dawn il-basktijiet, u fil-fatt saru ħafna iktar popolari.", "Fil-fatt 50% tal-klijenti tagħna huma rġiel.", "Kull sena nżidu l-varjetà u l-bejgħ tal-basktijiet tal-irġiel.", "Huma konvenjenti ħafna għax illum sirna ngħixu ħajja mgħaġġla ħafna, u n-nies qed jivvjaġġaw iktar minn qatt qabel.", "Allura ma għadekx tista' tqiegħed kollox fil-but!\"", "Imma għala għandek tmur għand Sands?", "\"Aħna nispeċjalizzaw fil-ġilda, għandna prezzijiet kompettivi, u għandna ssib basktijiet li ma ssibx fi ħwienet oħra, bħal dawk ta' Beverly Hills Polo Club.", "Aħna nipprovaw nbigħu l-aħjar kwalità għall-inqas prezz, u bl-aħjar servizz.\"", "Żur il-ħwienet ta' Sands li jinsabu fl-Embassy Shopping Complex il-Belt Valletta (level 0), il-Mosta fi Triq il-Kostituzzjoni, u f'Islets Promenade f'Buġibba biex tixtri l-aħjar baskett għal missierek.", "Għal iktar informazzjoni, ibgħat imejl fuq info@sandsmalta.com, idħol fuq il-paġna tagħhom", "hawnhekk", "jew ċempel fuq 79593787."], "title": "X'inhuma l-aħjar basktijiet għall-irġel?"}
{"url": "https://www.xarabank.com.mt/2017/11/investigazzjoni-bil-filmat.html", "category": "current affairs, entertainment, television", "text": ["Nhar il-Ħadd li għadda fuq il-", "ħarġet storja li fiha hemm allegazzjoni dwar il-Maġistrat Joe Mifsud.", "L-allegazjoni tgħid li l-Maġistrat qabbad lil xi ħadd li weħel sentenza ta'", ", biex iwaħħallu l-madum tad-dar fil-ħin li suppost kien qed jagħmel xogħol fil-komunita'.", "Wara l-investigazzjoni li għamilna bħala Xarabank, irriżultalna li din l-allegazzjoni dwar il-Magistrat Joe Mifsud hija falza.", "Is-sena l-oħra l-Maġistrat qata' sentenza lil wieħed raġel biex jagħmel 120 siegħa ta' xogħol fil-komunità.", "Issa qed jigi allegat li dan ir-raġel uża minn dawk l-120 siegħa biex ħadem fid-dar tal-istess Maġistrat.", "Fil-qorti deher SMS li ntbagħat mill-persuna misjuba ħatja mill-Maġistrat lill-ekssiehba tiegħu, fejn qed jgħidilha li hu qed jaħdem il-madum għand il-Maġistrat.", "Fil-qorti ġie allegat li dan ir-raġel uża mill-ħin ta' xogħol fil-komunità biex għamel xogħol fir-residenza privata li l-Maġistrat Joe Mifsud għandu f'Ghawdex.", "Wara li smajna b'din l-allegazzjoni, aħna bdejna ninvestigaw.", "Tlajna Għawdex u bdejna nistaqsu u nitkellmu ma' dawk ikkonċernati.", "Irnexxielna nsiru nafu li r-raġel li kien ingħata s-sentenza ta'", "mill-Maġistrat Mifsud, effettivament għamel dan ix-xogħol ma' Dar l-Arka.", "Għalekk aħna morna Dar l-Arka, f'Għajnsielem u tkellimna mal-Assistent Direttur, Fr Michael.", "Fr Michael ikkonferma li x-xogħol fil-komunità li kellu jagħmel dan ir-raġel għamlu ma' Dar l-Arka.", "Fr Michael uriena l-karti tal-attendenza ffirmati u karti ohra li lkoll jikkonfermaw li dan ir-raġel għamel il-", "tiegħu kollu ma' Dar l-Arka.", "Allura aħna staqsejna, x'jista' jkun li ġara biex din l-istorja daret u ġie allegat li parti minn dan ix-xogħol sar fir-residenza tal-Maġistrat Mifsud?", "Fr Michael irrisponda: \"Li nista' nissuspetta huwa dan; aħna bħala Fondazzjoni Arka s-sena l-oħra ftaħna dar għal ħajja indipendenti għall-persuni b'diżabiltà.", "Kif naqsmu t-triq minn hawn, hemm kumpless ta' appartamenti u hemmhekk xtrajna din id-dar.", "Jiena lil dan ir-raġel li għamel ix-xogħol komunitarju magħna bgħattu hemm jagħmel xi xogħol, anki jwaħħal xi madum, u f'dan l-istess kumpless l-Maġistrat ukoll għandu appartament.\"", "Aħna morna flimkien ma' Fr Michael f'dan il kumpless u rajna l-appartament li fih għamel ix-xogħol dan ir-raġel.", "Mill-karti kollha li wriena Fr Michael jidher ċar li dan ir-raġel wettaq ix-xogħol komunitarju kollu ma' Dar l-Arka.", "Minħabba li l-Maġistrat ma jistax jitkellem mal-", "minħabba raġunijiet ta' etika, aħna tkellimna mal-mara tiegħu, Maria Mifsud.", "Kif jidher fil-filmat, Maria tgħid li tinsab imweġġgħa b'dak li ġara u tiċħad kategorikament din l-allegazzjoni.", "Maria ssostni li dan ir-raġel qatt ma daħal f'darha, qatt ma ratu u ma tafx min hu.", "Tgħid ukoll li l-appartament huma xtrawh fl-2007 u kien lest, infatti minn dakinhar 'l hawn qatt ma biddlu l-madum.", "Maria żiedet tgħid: \"Lilna qed isallbuna u żewġi ma jistax jitkellem, allura qed nitkellem jiena.\"", "Mart il-Maġistrat Joe Mifsud temmet l-intervista tagħha hekk: \"Kerha li jkollok isofri fis-silenzju, hu bażikament miegħi biss jista' jitkellem, ma jistax jiddefendi ruħu mal-pubbliku.\"", "Muntaġġ: Chantanne Mackay"], "title": "INVESTIGAZZJONI BIL-FILMAT: Jirriżultalna li l-allegazzjoni dwar l-Maġistrat Joe Mifsud hi falza"}